O NPZ

Świadomość czynników warunkujących zdrowie (czyli tzw. czynników ryzyka oraz czynników chroniących) to szansa na modyfikację stylu życia, która przełoży się na mniej zachorowań, lepszą jakość życia i dłuższe jego trwanie. Szeroka edukacja społeczna na ten temat to jedno z zadań Narodowego Programu Zdrowia (NPZ).

Realizacja tego wieloletniego planu, za który odpowiedzialnych jest wiele instytucji, to efekt ustawy o zdrowiu publicznym, która weszła w życie 3 grudnia 2015 r.

W toku wielu badań wykazano, że na rozwój chorób mają wpływ nie tylko czynniki genetyczne, ale i środowiskowe. Celem Programu jest m.in. wzrost świadomości mieszkańców Polski na temat prozdrowotnych zachowań. Większa wiedza o tym, jak zdrowo jeść, jak się ruszać, jak się chronić przed chorobotwórczymi czynnikami, pozwoli zmodyfikować styl życia, co przełoży się na poprawę stanu zdrowia całego społeczeństwa. Rzetelna prozdrowotna edukacja jest istotna także z tego względu, że wciąż pokutuje wiele szkodliwych mitów na temat utrzymania zdrowia.

Oczekuje się, że w dłuższej perspektywie działania realizowane na podstawie Narodowego Programu Zdrowia przyczynią się do dalszego wydłużenia przeciętnej oczekiwanej długości życia mężczyzn (do 78 lat) i kobiet (do 84 lat), zmniejszenia liczby zgonów z powodu chorób zależnych od stylu życia, poprawy jakości życia oraz ograniczenia nierówności w zdrowiu. Eksperci zdrowia publicznego podkreślają, że jedna złotówka wydana na profilaktykę to trzy złote zaoszczędzone na medycynie naprawczej. Podobne programy realizowane są z powodzeniem w wielu krajach europejskich, mogących pochwalić się wysokimi wskaźnikami zdrowotności społeczeństwa (np. Norwegia, Hiszpania, Dania).

Narodowy Program Zdrowia jest finansowany ze środków publicznych. Został ustanowiony ustawą o zdrowiu publicznym i rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 4 sierpnia 2016 roku w sprawie Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020. Zakłada realizację zadań w ramach sześciu celów operacyjnych:

1. poprawa sposobu żywienia, stanu odżywienia oraz aktywności fizycznej społeczeństwa;

2. profilaktyka i rozwiązywanie problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych, uzależnieniami behawioralnymi i innymi zachowaniami ryzykownymi;

3. profilaktyka problemów zdrowia psychicznego i poprawa dobrostanu psychicznego społeczeństwa;

4. ograniczenie ryzyka zdrowotnego wynikającego z zagrożeń fizycznych, chemicznych i biologicznych w środowisku zewnętrznym, miejscu pracy, rekreacji i nauki;

5. promocja zdrowego i aktywnego starzenia się;

6. poprawa zdrowia prokreacyjnego.

Tematyka wszystkich tych celów jest poruszana w Serwisie Zdrowie.