Podróżowanie w ciąży – co warto wiedzieć?
Kobieta w ciąży może bezpiecznie podróżować. Należy jednak pamiętać, że ciąża to nie czas na eksperymenty. Wyjazd trzeba odpowiednio zaplanować i omówić z lekarzem prowadzącym. W podróż warto zabrać ze sobą kartę ciąży i zdrowy rozsądek.
Przygotowania do podróży kobieta powinna rozpocząć od rozmowy z lekarzem prowadzącym ciążę. Na wstępie powinna dokładnie określić, gdzie chciałaby wyruszyć i ile będzie trwać podróż. Tak naprawdę jeżeli ciąża przebiega prawidłowo, nie ma większych przeciwwskazań do wyjazdów.
Który trymestr ciąży jest najlepszy na podróże?
Najlepszy czas na podróżowanie jest pomiędzy 14. a 28. tygodniem ciąży.
– W pierwszym trymestrze kobieta odczuwa dużo dolegliwości związanych z samą ciążą: nudności, wymioty, pacjentka jest ospała i tak naprawdę sama z siebie nie ma ochoty na dalekie podróże. Wtedy też istnieje większe naturalne ryzyko poronienia, zwłaszcza do 12. tygodnia ciąży, które nie wynika z samego podróżowania. Na wypadek, gdyby coś się działo, lepiej żeby ciężarna była blisko domu, lekarza i szpitala. Poza tym w pierwszym trymestrze jest dużo obowiązkowych badań, które trzeba wykonać. Podróżując się tego nie zrobi. W drugim trymestrze ciąży mijają dolegliwości i kobiety same z siebie pytają, czy mogą podróżować – mówi dr Magdalena Broś-Konopielko, specjalistka w dziedzinie położnictwa i ginekologii.
Czym podróżować w ciąży?
Dla kobiety w zdrowej ciąży bezpieczna jest podróż zarówno samolotem, pociągiem, jak i samochodem. Który środek transportu wybrać, aby podróż przebiegła w jak najbardziej komfortowych warunkach?
– Jeżeli ciąża przebiega prawidłowo – nie ma patologii, poronienia zagrażającego, porodu przedwczesnego, patologii łożyska, krótkiej szyjki – takich sytuacji, kiedy ogólnie zalecany jest odpoczynek, tak naprawdę ciężarna może podróżować takim środkiem transportu, w którym jest jej najwygodniej – dodaje specjalistka.
Większość komercyjnych linii lotniczych pozwala ciężarnym na latanie do 36. tygodnia w ciąży pojedynczej oraz do 32. tygodnia w ciąży mnogiej. Niektóre ograniczają podróże międzynarodowe na wcześniejszym etapie ciąży oraz wymagają udokumentowania wieku ciążowego od około 28. tygodnia ciąży. Kobiety powinny sprawdzić w linii lotniczej konkretne wymagania lub wskazówki i wziąć pod uwagę wiek ciążowy płodu zarówno w datach wylotu, jak i powrotu.
– Jeżeli ciężarna chce podróżować samolotem, to już na etapie zakupu biletu powinna pamiętać o kilku rzeczach. Po pierwsze, żeby mieć miejsce z większą przestrzenią na nogi. Po drugie, aby odpowiednio przygotować się do podróży: wziąć kocyk, ponieważ w samolocie jest klimatyzacja, coś nawilżającego, bo jest suche powietrze. Podczas lotu kobieta powinna dużo spacerować po samolocie, dużo pić, robić ćwiczenia poprawiające przepływ krwi w kończynach dolnych, a jak jest podróż dłuższa niż cztery godziny, to zakładać pończochy przeciwżylakowe – radzi dr Broś-Konopielko.
Kobietom ciężarnym najbardziej komfortowo będzie się podróżowało na miejscach w pierwszym rzędzie, ponieważ jest tam dużo miejsca na nogi, oraz tych zlokalizowanych pośrodku samolotu na wysokości skrzydeł. Ta cześć samolotu jest najbardziej stabilna, dzięki czemu najmniej odczuwalne są tam różnego rodzaju drgania w czasie lotu. Nogi można swobodnie wyprostować również na miejscach od strony korytarza. Siedząc w fotelu, kobieta konieczne powinna mieć zapięte pasy, co pomoże uniknąć ryzyka urazu podczas niespodziewanych turbulencji.
– Uważa się, że podróż samolotem, która trwa do czterech godzin, jest bezpieczna pod warunkiem, że ciężarna nie ma ciężkiej niedokrwistości albo anemii sierpowatej, ponieważ w lotach komercyjnych ciśnienie tlenu w kabinie jest prawidłowe.
Promieniowanie kosmiczne przy takich sporadycznych lotach też jest małe. Ryzyko poronienia wzrastało dopiero przy często powtarzanych, długich, ośmio- czy dziesięciogodzinnych lotach, np. z Arabii Saudyjskiej do Nowego Jorku – tłumaczy specjalistka.
Dobrym środkiem transportu będzie również pociąg. Podróżując w ten sposób, należy wybierać zawsze miejsca siedzące. Ciężarna nie powinna sama dźwigać bagażu. Musi też uważać podczas wsiadania i wysiadania.
– Podróż samochodem jest także bezpieczna – pod warunkiem, że robi się przerwy w podróży - czas na posiłek, spacery, toaletę. Im większa ciąża, tym bardziej ciężarna powinna podróżować jako pasażer, najlepiej w tylnym rzędzie. Zawsze też powinna mieć zapięte pasy – dolny pod brzuchem a górny nad brzuchem – radzi dr Broś-Konopielko.
Kobietom w ciąży nie rekomenduje się natomiast podróży autokarowych. Wynika to przede wszystkim z braku miejsca i niemożności swobodnego spacerowania przy jednoczesnym braku kontroli nad postojami (w porównaniu z jazdą samochodem).
Ciąża to nie czas na eksperymenty; trzeba zadbać o komfort i bezpieczeństwo
Zdaniem dr Broś-Konopielko podczas ciąży kobieta powinna poruszać się po znajomych ścieżkach, nie eksperymentować, mierzyć siły na zamiary, unikać ryzyka i dbać o wygodę.
Gdzie warto się więc wybrać?
– Oczywiście dobrym kierunkiem jest Bałtyk. Jest bezpiecznie, blisko lekarza, ewentualnie szpitala. Można mieć ze sobą kartę ciąży, leki. Jeżeli wybieramy się nad morze, to trzeba pamiętać o tym, żeby zachowywać się bezpiecznie w wodzie. Pływać tylko pod okiem ratownika, bez niekontrolowanych wejść do wody – radzi ekspertka.
Do wyprawy w góry trzeba podejść bardziej ostrożnie. Za bezpieczne dla ciężarnych uważa się te o wysokości do 2500 m n.p.m. Kobieta w ciąży ma inną wydolność i łatwiej się męczy.
Planując wyjazd, najlepiej wybierać miejsca bezpieczne i na tyle blisko położone, by podróż nie trwała zbyt długo. Lepiej unikać rejonów, gdzie panują słabe warunki higieniczne i ograniczony dostęp do opieki medycznej, brakuje dobrej jakości wody pitnej czy występują choroby przenoszone przez komary lub wymagające dodatkowych szczepień. Wszystkie te okoliczności stwarzają szczególne zagrożenie dla przyszłej mamy.
– Jeżeli podróż do jakiegoś kraju wymaga szczepień, to trzeba się zastanowić, czy musimy tam jechać, bo to już oznacza, że są jakieś dodatkowe czynniki ryzyka. Jeżeli ma być to wyjazd tylko w celach turystycznych, to może lepiej wybrać inny kraj, bez dodatkowego ryzyka – zaleca ekspertka.
Niezależnie od celu podróży, należy zawsze pamiętać o odpowiednim ubraniu – również na drogę. Musi ono być wygodne i swobodne. Najlepiej luźne, nieuciskające na brzuch. Ponadto po wejściu do samolotu czy pociągu warto zdjąć buty i zostać w samych skarpetkach albo mieć na zmianę wygodne jednorazowe kapcie.
Przede wszystkim kobieta w ciąży musi dbać o swoje bezpieczeństwo.
– Pamiętajmy, że jeżeli coś się stanie kobiecie ciężarnej, to dziecku również – podsumowuje ekspertka.
