Jak pomóc nieśmiałemu dziecku

Rodzicu nieśmiałego dziecka, czy ostatnio znów czułeś smutek i strach widząc, z jaką trudnością twoje dziecko wkracza w świat nowych relacji? A może zastanawiasz się, czy silna obawa dziecka przed światem zewnętrznym nie będzie kiedyś przeszkodą w szkole i pracy? Jako rodzic masz moc, by pomóc swojemu dziecku uwierzyć we własne siły i pomóc mu odkrywać nowy, nieznany świat bez lęku. Najpierw jednak warto zastanowić się czy naprawdę jest się czym martwić. A może nieśmiałość to etap przejściowy?

Źródło zdjęcia: Adobe Stock
Źródło zdjęcia: Adobe Stock

Nieśmiałość u dziecka - na co zwrócić uwagę?

Nieśmiałość jest czymś normalnym. Przecież każdy z nas nie raz jej doświadczył, nie tylko w okresie dziecięcym. Skoro nieśmiałość w większym czy mniejszym stopniu dotyczy każdego z nas, to jakie jej objawy uznać za niepokojące w przypadku małego człowieka?

•    Nadmierna lękliwość – można ją zaobserwować, gdy dziecko reaguje długotrwałym i nasilonym płaczem na nowe osoby i sytuacje. Gdy nie może się uspokoić, mimo że są przy nim rodzice. Często reaguje tak samo, chociaż zna już dobrze otoczenie i powinno czuć się bezpiecznie.

•    Unikanie sytuacji społecznych - dziecko nadmiernie nieśmiałe zrobi wiele, żeby uniknąć występów w przedszkolu, urodzin babci czy nawet spotkań z innymi dziećmi na placu zabaw. Stopień nasilenia sprzeciwu może być różny. Od milczącej odmowy, przez głośny bunt aż po objawy psychosomatyczne (bóle brzucha, bóle głowy).

•    Niechęć do wykonywania codziennych czynności w towarzystwie innych - dziecko może odczuwać blokadę, gdy ma jeść, poprosić o picie, czy iść do toalety. Może być tak skrępowane, że nieśmiałość może doprowadzić do zagrożenia zdrowia.

•    Objawy fizyczne - drżenie, pocenie się, przyspieszone bicie serca, zawroty głowy czy mdłości.

•    Niska samoocena - dzieci nadmiernie wycofane postrzegają się jako nieudolne, głupie, problemowe. Marzą o nawiązywaniu relacji, przyjaźniach, mają wiedzę, którą chciałyby się pochwalić, ale nie są w stanie przezwyciężyć swojego strachu w sytuacjach społecznych.

•    Problemy w przedszkolu/szkole - dzieci mogą nie reagować na pytania nauczyciela, nie współpracują w grupie, nie mają kolegów czy koleżanek.

Wycofane dziecko - jak można pomóc jako rodzic

Zaangażowanie rodziców i bliskiej rodziny w wyzwania, z jakimi styka się nieśmiałe dziecko jest kluczowe, by pomóc małemu człowiekowi pokonać trudności. Bez wsparcia i zrozumienia - dziecko po prostu nie da rady. 

Co warto zrobić?

•    Pierwszym krokiem jest zrozumienie, że dziecko napotyka trudności związane z patologiczną nieśmiałością. Ważne jest zaakceptowanie go takim, jakim jest. Należy rozmawiać z dzieckiem, mówić, że się je rozumiesz. Omawiać z nim trudne sytuacje, nie oceniać.

•    Należy wspierać jego próby interakcji społecznych, ale nie zmuszać do niechcianych sytuacji. Jeżeli dziecko sprzeciwia się stanowczo uczestniczeniu w rodzinnej imprezie, trzeba postarać się wyjść naprzeciw jego potrzebom. To dziecko jest ważne, a nie oczekiwania babci, wujka czy koleżanek.

•    Powinniśmy pokazać jak nawiązywać relacje, radzić sobie z lękiem, i jak pozytywnie reagować na wyzwania społeczne. Opowiadać o własnych doświadczeniach, dopasowując narrację do poziomu dziecka.

•    Zwracajmy uwagę na każdy sukces dziecka. Nie ma znaczenia drobny, czy spektakularny. Zawsze chwalmy próby dziecka w pokonywaniu nieśmiałości. Będzie to dla niego ogromna motywacja do dalszych prób.

•    Należy być cierpliwym i wyrozumiały, gdy dziecko stawia czoła wyzwaniom społecznym. Zrozummy, że to jest bardzo trudne. I z pewnością wymaga dużo czasu.

Patologiczna nieśmiałość u dziecka - gdzie szukać profesjonalnej pomocy

Każde dziecko rozwija się w swoim własnym tempie. Nieśmiałość może być po prostu przejściowym etapem. Jeżeli jednak widzisz, że jest coraz trudniej, a wycofanie społeczne znacząco wpływa na jakość życia dziecka, należy pomóc mu razem z doświadczonym psychologiem dziecięcym. 

Oto kilka elementów, które są często stosowane w pracy z nieśmiałym dzieckiem:
•    obserwacja zachowań dziecka - psycholog rozmawia z nim, by poznać przyczyny nieśmiałości. Używa też do oceny testów psychologicznych, aby mieć pełny obraz sytuacji i właściwie dostosować narzędzia terapeutyczne,
•    terapia behawioralna - dzieci uczą się poznawać negatywne myśli i przekształcać je w bardziej pozytywne. Dzięki temu stopniowo pokonują swoje lęki,
•    używanie w terapii gier, rysunków, odgrywania ról. Dla dzieci jest to naturalne, przyjmują to jako zabawę, a jednocześnie uczą się i wyrażać swoje uczucia dotyczące nieśmiałości,
•    elementy treningu umiejętności społecznych oraz treningu asertywności. Zaprocentuje to przy nawiązywaniu relacji i rozwiązywaniu ewentualnych konfliktów. Dziecko wyposażone w odpowiednie umiejętności zyska dużą pewność siebie i nauczy się zdecydowanego wyrażania potrzeb i uczuć,
•    relaks - ważne jest nauczanie dziecka technik relaksacyjnych, takich jak na przykład głębokie oddychanie. Pomoże to dziecku w sytuacjach stanowiących wyzwanie społeczne.

Więcej informacji o rozwoju dziecka, dużo wartościowych artykułów i wskazówek można znaleźć na stronie poradni psychologicznej Spokój w Głowie pod adresem: https://spokojwglowie.pl/psycholog-warszawa/

Profesjonalna pomoc pomoże zrozumieć przyczyny wielu zachowań, które budzą niepokój, a dziecko może zacząć odkrywać świat i rozwijać się bez lęku.

źródło: poradnia psychologiczna Spokój w Głowie 

ZOBACZ PODOBNE

  • Fot. PAP/P. Werewka

    Kiedy wybrać się po raz pierwszy z córką do ginekologa?

    Pierwsza wizyta dziewczynki u ginekologa to duże przeżycie, ale lepiej jej nie odkładać. Jeśli nic niepokojącego się nie dzieje, to można pojawić się w gabinecie po roku od pierwszego krwawienia, nie później jednak niż do ukończenia przez młodą pacjentkę 15 lat. Przed wizytą warto porozmawiać o tym, co czeka ją w gabinecie – radzi dr n. med. Ewa Kuś, konsultant ds. ginekologii i położnictwa Grupy Luxmed.

  • Adobe Stock

    Dziecko ze spektrum autyzmu ma inaczej, rodzice jego też

    Dziecko rozwijające się w spektrum autyzmu to wyzwanie dla rodzica. Życie z nim ma wiele odcieni. Zdarzają się wzloty i upadki, jak w życiu każdego, tylko trochę inaczej. Czym jest spektrum autyzmu w czterech ścianach, 24 godziny na dobę?  - Przyciągał uwagę jak magnes metal, pochłaniał mój czas – opisuje jedna z mam już prawie dorosłego syna z zespołem Aspergera.

  • Adobe Stock

    Kiedy zacząć myć zęby dziecku?

    O higienę jamy ustnej dziecka należy dbać jeszcze przed wyrznięciem się pierwszego zęba, a ze szczoteczką do zębów i pastą zaznajamiać, zanim wyrośnie ono z pieluch. Samodzielność w myciu zębów owszem, ale pod czujnym okiem dorosłego i to dość długo.

  • Adobe Stock

    Niejadki. Kiedy trudności w jedzeniu mają podłoże sensoryczne

    Rzadko się nad tym zastanawiamy, ale posiłek to nie tylko smak, ale cała gama doznań sensorycznych wynikających z kolorów, zapachów, konsystencji, kompozycji na talerzu. Dzieci z nadwrażliwością zmysłów mogą czuć się przytłoczone tą kakofonią i w rezultacie jeść bardzo mało i bez urozmaicenia.

NAJNOWSZE

  • AdobeStock/ JFontan

    Limit na żywienie

    Żywienie medyczne wspiera chorego w trakcie leczenia, ale ma zastosowanie także przed rozpoczęciem terapii oraz podczas rekonwalescencji, a w niektórych chorobach istnieje konieczność stałego wspierania chorego. Jak więc to możliwe, że to procedura limitowana?

  • Żelazo – toksyczne, ale niezbędne

  • Wyzwania medycyny: choroby neuronu ruchowego

  • Czy da się uchronić dziecko przed uzależnieniem?

  • Schizofrenia - odczarować mit zastrzyku

  • Adobe

    Medycyna uczy się na swoich błędach

    Współczesna medycyna wyrosła na historii wielu spektakularnych pomyłek. Do dziś są one analizowane przez naukowców i podawane studentom ku przestrodze. Niestety dawne teorie mogą też inspirować szarlatanów doby internetu, którzy wciąż próbują „leczyć” lewatywami, oczyszczającymi miksturami, pestkami moreli czy nawet ropuszym jadem.

  • Nauka kontra łysienie – mecz wciąż trwa

  • Późniejsze przejście menopauzy wiąże się ze zdrowszymi naczyniami krwionośnymi