Jak pomóc nieśmiałemu dziecku

Rodzicu nieśmiałego dziecka, czy ostatnio znów czułeś smutek i strach widząc, z jaką trudnością twoje dziecko wkracza w świat nowych relacji? A może zastanawiasz się, czy silna obawa dziecka przed światem zewnętrznym nie będzie kiedyś przeszkodą w szkole i pracy? Jako rodzic masz moc, by pomóc swojemu dziecku uwierzyć we własne siły i pomóc mu odkrywać nowy, nieznany świat bez lęku. Najpierw jednak warto zastanowić się czy naprawdę jest się czym martwić. A może nieśmiałość to etap przejściowy?

Źródło zdjęcia: Adobe Stock
Źródło zdjęcia: Adobe Stock

Nieśmiałość u dziecka - na co zwrócić uwagę?

Nieśmiałość jest czymś normalnym. Przecież każdy z nas nie raz jej doświadczył, nie tylko w okresie dziecięcym. Skoro nieśmiałość w większym czy mniejszym stopniu dotyczy każdego z nas, to jakie jej objawy uznać za niepokojące w przypadku małego człowieka?

•    Nadmierna lękliwość – można ją zaobserwować, gdy dziecko reaguje długotrwałym i nasilonym płaczem na nowe osoby i sytuacje. Gdy nie może się uspokoić, mimo że są przy nim rodzice. Często reaguje tak samo, chociaż zna już dobrze otoczenie i powinno czuć się bezpiecznie.

•    Unikanie sytuacji społecznych - dziecko nadmiernie nieśmiałe zrobi wiele, żeby uniknąć występów w przedszkolu, urodzin babci czy nawet spotkań z innymi dziećmi na placu zabaw. Stopień nasilenia sprzeciwu może być różny. Od milczącej odmowy, przez głośny bunt aż po objawy psychosomatyczne (bóle brzucha, bóle głowy).

•    Niechęć do wykonywania codziennych czynności w towarzystwie innych - dziecko może odczuwać blokadę, gdy ma jeść, poprosić o picie, czy iść do toalety. Może być tak skrępowane, że nieśmiałość może doprowadzić do zagrożenia zdrowia.

•    Objawy fizyczne - drżenie, pocenie się, przyspieszone bicie serca, zawroty głowy czy mdłości.

•    Niska samoocena - dzieci nadmiernie wycofane postrzegają się jako nieudolne, głupie, problemowe. Marzą o nawiązywaniu relacji, przyjaźniach, mają wiedzę, którą chciałyby się pochwalić, ale nie są w stanie przezwyciężyć swojego strachu w sytuacjach społecznych.

•    Problemy w przedszkolu/szkole - dzieci mogą nie reagować na pytania nauczyciela, nie współpracują w grupie, nie mają kolegów czy koleżanek.

Wycofane dziecko - jak można pomóc jako rodzic

Zaangażowanie rodziców i bliskiej rodziny w wyzwania, z jakimi styka się nieśmiałe dziecko jest kluczowe, by pomóc małemu człowiekowi pokonać trudności. Bez wsparcia i zrozumienia - dziecko po prostu nie da rady. 

Co warto zrobić?

•    Pierwszym krokiem jest zrozumienie, że dziecko napotyka trudności związane z patologiczną nieśmiałością. Ważne jest zaakceptowanie go takim, jakim jest. Należy rozmawiać z dzieckiem, mówić, że się je rozumiesz. Omawiać z nim trudne sytuacje, nie oceniać.

•    Należy wspierać jego próby interakcji społecznych, ale nie zmuszać do niechcianych sytuacji. Jeżeli dziecko sprzeciwia się stanowczo uczestniczeniu w rodzinnej imprezie, trzeba postarać się wyjść naprzeciw jego potrzebom. To dziecko jest ważne, a nie oczekiwania babci, wujka czy koleżanek.

•    Powinniśmy pokazać jak nawiązywać relacje, radzić sobie z lękiem, i jak pozytywnie reagować na wyzwania społeczne. Opowiadać o własnych doświadczeniach, dopasowując narrację do poziomu dziecka.

•    Zwracajmy uwagę na każdy sukces dziecka. Nie ma znaczenia drobny, czy spektakularny. Zawsze chwalmy próby dziecka w pokonywaniu nieśmiałości. Będzie to dla niego ogromna motywacja do dalszych prób.

•    Należy być cierpliwym i wyrozumiały, gdy dziecko stawia czoła wyzwaniom społecznym. Zrozummy, że to jest bardzo trudne. I z pewnością wymaga dużo czasu.

Patologiczna nieśmiałość u dziecka - gdzie szukać profesjonalnej pomocy

Każde dziecko rozwija się w swoim własnym tempie. Nieśmiałość może być po prostu przejściowym etapem. Jeżeli jednak widzisz, że jest coraz trudniej, a wycofanie społeczne znacząco wpływa na jakość życia dziecka, należy pomóc mu razem z doświadczonym psychologiem dziecięcym. 

Oto kilka elementów, które są często stosowane w pracy z nieśmiałym dzieckiem:
•    obserwacja zachowań dziecka - psycholog rozmawia z nim, by poznać przyczyny nieśmiałości. Używa też do oceny testów psychologicznych, aby mieć pełny obraz sytuacji i właściwie dostosować narzędzia terapeutyczne,
•    terapia behawioralna - dzieci uczą się poznawać negatywne myśli i przekształcać je w bardziej pozytywne. Dzięki temu stopniowo pokonują swoje lęki,
•    używanie w terapii gier, rysunków, odgrywania ról. Dla dzieci jest to naturalne, przyjmują to jako zabawę, a jednocześnie uczą się i wyrażać swoje uczucia dotyczące nieśmiałości,
•    elementy treningu umiejętności społecznych oraz treningu asertywności. Zaprocentuje to przy nawiązywaniu relacji i rozwiązywaniu ewentualnych konfliktów. Dziecko wyposażone w odpowiednie umiejętności zyska dużą pewność siebie i nauczy się zdecydowanego wyrażania potrzeb i uczuć,
•    relaks - ważne jest nauczanie dziecka technik relaksacyjnych, takich jak na przykład głębokie oddychanie. Pomoże to dziecku w sytuacjach stanowiących wyzwanie społeczne.

Więcej informacji o rozwoju dziecka, dużo wartościowych artykułów i wskazówek można znaleźć na stronie poradni psychologicznej Spokój w Głowie pod adresem: https://spokojwglowie.pl/psycholog-warszawa/

Profesjonalna pomoc pomoże zrozumieć przyczyny wielu zachowań, które budzą niepokój, a dziecko może zacząć odkrywać świat i rozwijać się bez lęku.

źródło: poradnia psychologiczna Spokój w Głowie 

ZOBACZ PODOBNE

  • Adobe Stock/Photographee.eu

    Kiedy wybrać się po raz pierwszy z córką do ginekologa?

    Pierwsza wizyta dziewczynki u ginekologa to duże przeżycie, ale lepiej jej nie odkładać. Jeśli nic niepokojącego się nie dzieje, to można pojawić się w gabinecie po roku od pierwszego krwawienia, nie później jednak niż do ukończenia przez młodą pacjentkę 15 lat. Przed wizytą warto porozmawiać o tym, co czeka ją w gabinecie – radzi dr n. med. Ewa Kuś, konsultant ds. ginekologii i położnictwa Grupy Luxmed.

  • Adobe Stock

    Dziecko ze spektrum autyzmu ma inaczej, rodzice jego też

    Dziecko rozwijające się w spektrum autyzmu to wyzwanie dla rodzica. Życie z nim ma wiele odcieni. Zdarzają się wzloty i upadki, jak w życiu każdego, tylko trochę inaczej. Czym jest spektrum autyzmu w czterech ścianach, 24 godziny na dobę?  - Przyciągał uwagę jak magnes metal, pochłaniał mój czas – opisuje jedna z mam już prawie dorosłego syna z zespołem Aspergera.

  • Adobe Stock

    Kiedy zacząć myć zęby dziecku?

    O higienę jamy ustnej dziecka należy dbać jeszcze przed wyrznięciem się pierwszego zęba, a ze szczoteczką do zębów i pastą zaznajamiać, zanim wyrośnie ono z pieluch. Samodzielność w myciu zębów owszem, ale pod czujnym okiem dorosłego i to dość długo.

  • Adobe Stock

    Niejadki. Kiedy trudności w jedzeniu mają podłoże sensoryczne

    Rzadko się nad tym zastanawiamy, ale posiłek to nie tylko smak, ale cała gama doznań sensorycznych wynikających z kolorów, zapachów, konsystencji, kompozycji na talerzu. Dzieci z nadwrażliwością zmysłów mogą czuć się przytłoczone tą kakofonią i w rezultacie jeść bardzo mało i bez urozmaicenia.

NAJNOWSZE

  • Adobe Stock

    Opieka długoterminowa pod jednym parasolem

    Opiekę długoterminową powinno się przeorganizować, by zmieściła się pod jednym parasolem. Pacjent nie może czekać. By tak się stało, potrzebny jest dialog, również między resortami rządowymi. Standardy właśnie powstają w oparciu o sprawdzone rozwiązania i rozmowy z kadrą zarządzającą zakładami opieki długoterminowej. To oddolna inicjatywa – opowiada o niej prof. dr hab. n.med. Agnieszka Neumann-Podczaska, dyrektor Instytutu Senioralnego Akademii Ekonomiczno-Humanistycznej w Warszawie.

  • Trzeba śledziony, by wyleczyć serce

  • Badanie: większość Polaków za zakazem reklam alkoholu

  • Badania kliniczne szansą chorych na raka dzieci

  • Czerniak – 5 liter, które ratują życie

  • Adobe Stock

    Życie duchowe sprzyja zdrowiu

    Pozytywne podejście do duchowości wspiera zdrowie fizyczne i psychiczne. Jednak przy nieodpowiednim nastawieniu może zaszkodzić – sugerują wyniki badań.

  • Ćwicz dla siebie i dziecka

  • VR - nowe narzędzie do leczenia fobii

Serwisy ogólnodostępne PAP