Kto jest zagrożony rakiem głowy lub szyi?

Lekarze alarmują, że w Polsce rośnie liczba zachorowań na nowotwory głowy i szyi. Winne temu są w dużej mierze czynniki od nas zależne. Ale nie chodzi wcale o telefony komórkowe.

Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki
Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki

Zacznijmy od dobrych wieści. Nowotwory głowy oraz szyi (np. języka, nosa, ucha, krtani, tarczycy lub gardła), niezwykle groźne dla życia i mocno obniżające jego jakość, odpowiednio wcześnie wykryte, są w większości przypadków wyleczalne (nawet w 80-90 proc.). Aby zachorowanie na ten typ raka nie było wyrokiem śmierci, potrzebna jest zatem wiedza i umiejętność rozpoznawania wczesnych objawów choroby.

Złe wieści są takie, że zachorowalność na raka szyi i głowy w Polsce w ciągu ostatniej dekady zwiększyła się aż o 25 proc. (do 11 tys. nowych przypadków rocznie). Niestety, eksperci prognozują, że liczba zachorowań zwiększy się jeszcze o 10 proc. do 2025 r. Pod względem częstości występowania rak szyi i głowy zajmuje już szóste miejsce wśród wszystkich rodzajów nowotworów (stanowi blisko 9 proc. nowotworów u mężczyzn i 5 proc. u kobiet).

Jakie są zatem najważniejsze i najczęściej występujące objawy rozwijającego się w organizmie raka szyi lub głowy? Okazuje się, że jest ich naprawdę wiele.

Sygnały ostrzegawcze, których nie można zignorować

O rozwoju nowotworu szyi lub głowy mogą świadczyć m.in. takie objawy jak:

  • pieczenie języka,
  • niegojące się owrzodzenia w jamie ustnej,
  • czerwone lub białe naloty w jamie ustnej,
  • ból gardła,
  • przewlekła chrypka,
  • ból w trakcie przełykania i problemy z połykaniem,
  • guz na szyi,
  • jednostronna niedrożność nosa, albo
  • krwawy wyciek z nosa.

Według zaleceń ekspertów Polskiego Towarzystwa Nowotworów Głowy i Szyi, każda osoba, u której wystąpi i utrzyma się przez trzy tygodnie co najmniej jeden z wymienionych wyżej objawów, powinna szybko zgłosić się do lekarza lub na badania przesiewowe. W przypadku wystąpienia tego rodzaju objawów lekarz rodzinny powinien skierować pacjenta do specjalisty, np. laryngologa.

- Wczesne rozpoznanie jest podstawą skutecznego leczenia nowotworów głowy i szyi. Przeżywalność w takich przypadkach sięga nawet 90 proc. Niestety, w Polsce ponad 60 proc. pacjentów w momencie diagnozy znajduje się już w zaawansowanym stadium choroby, przez co większość z nich umiera w ciągu 5 lat – ostrzega prof. Wojciech Golusiński, kierownik Katedry i Kliniki Chirurgii Głowy, Szyi i Onkologii Laryngologicznej Wielkopolskiego Centrum Onkologii w Poznaniu, w związku z obchodzonym we wrześniu Europejskim Tygodniem Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi.

Jakie są przyczyny i kto jest w grupie ryzyka

Eksperci podkreślają, że znacznej części zachorowań na raka szyi i głowy można by uniknąć, a to dlatego, że wśród ich przyczyn jest wiele czynników ryzyka zależnych od nas samych. Najważniejsze z nich to:

  • palenie papierosów,
  • nadużywanie alkoholu,
  • nieleczone choroby zębów i dziąseł
  • zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (znanego szerzej jako wirus HPV).

Tym ostatnim ludzie często zarażają się za pośrednictwem kontaktów seksualnych. W kontekście nowotworów głowy i szyi istotną drogą zakażenia jest zwłaszcza seks oralny.

Szacuje się, że nawet 70 proc. przypadków nowotworów jamy ustnej i gardła środkowego może być spowodowanych przez zakażenie tym podstępnym wirusem. Jest on niestety bardzo rozpowszechniony, a u większości osób zakażenie rozwija się bez żadnych objawów.

Gdzie skorzystać z badań przesiewowych

Na szczęście, osoby zagrożone rakiem szyi lub głowy, już wkrótce będą mogły skorzystać z programu profilaktycznego, w ramach którego wykonywane będą bezpłatne badania nakierowane na wczesne wykrywanie tego właśnie typu nowotworów. W sumie, będzie z nich mogło skorzystać ponad 70 tys. Polaków.

- To będzie innowacyjny program badań przesiewowych, współfinansowany z funduszy UE, który będzie realizować 11 specjalistycznych ośrodków z różnych regionów Polski. Program ruszy już wkrótce, najpóźniej w styczniu 2018 r. - poinformował prof. Wojciech Golusiński, twórca Ogólnopolskiego Programu Profilaktyki Pierwotnej i Wczesnego Wykrywania Nowotworów Głowy i Szyi, podczas konferencji prasowej w Warszawie.

Badania w ramach programu będzie można zrealizować m.in. w Poznaniu, Katowicach, Łodzi, Warszawie, Wrocławiu, Kielcach i Zielonej Górze.

Wiktor Szczepaniak (www.zdrowie.pap.pl)

ZOBACZ PODOBNE

  • Adobe Stock/Photographee.eu

    Kiedy wybrać się po raz pierwszy z córką do ginekologa?

    Pierwsza wizyta dziewczynki u ginekologa to duże przeżycie, ale lepiej jej nie odkładać. Jeśli nic niepokojącego się nie dzieje, to można pojawić się w gabinecie po roku od pierwszego krwawienia, nie później jednak niż do ukończenia przez młodą pacjentkę 15 lat. Przed wizytą warto porozmawiać o tym, co czeka ją w gabinecie – radzi dr n. med. Ewa Kuś, konsultant ds. ginekologii i położnictwa Grupy Luxmed.

  • Fot. PAP/P. Werewka

    Sól jodowana: jak ustrzegliśmy się poważnej choroby

    Niedobór jodu może wywołać chorobę charakteryzującą się głębokim ubytkiem możliwości intelektualnych. To właśnie on odpowiadał w dawnych czasach za występowanie na terenie Szwajcarii tzw. kretynizmu endemicznego. Polska ustrzegła się tego losu, bo w 1935 roku wprowadzono skuteczną profilaktykę - do soli kuchennej dodawany był jodek potasu.

  • fot. tanantornanutra/Adobe Stock

    Jak wygląda świat, gdy traci się wzrok?

    Pewnego dnia obudziłem się i już nic nie widziałem. Całe dzieciństwo przygotowywano mnie na ten moment, ale czy można być na to naprawdę gotowym? Największą szkołę życia dało mi morze. Ono buja każdego tak samo – opowiada Bartosz Radomski, fizjoterapeuta i przewodnik po warszawskiej Niewidzialnej Wystawie.

  • P. Werewka/PAP

    Milowy krok – przeszczep gałki ocznej

    W okulistyce mamy za sobą kolejny krok milowy – przeszczep gałki ocznej. Na razie jednak to operacja kosmetyczna, bo nie umiemy jeszcze połączyć nerwów wzrokowych, a więc przywrócić widzenia. Wszystko jednak przed nami – wyraził nadzieję prof. Edward Wylęgała, kierownik Katedry i Oddziału Klinicznego Okulistyki Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.

NAJNOWSZE

  • Adobe Stock/ Paweł Kacperek

    Nieswoiste Choroby Zapalne Jelit spychają pacjentów na drugi tor

    Nieswoiste Choroby Zapalne Jelit to choroby, które często uniemożliwiają prowadzenie normalnego życia zawodowego, ale też utrudniają nawiązywanie bliskich relacji. By ułatwić diagnozę, skutecznie leczyć, wystarczy powiązać kilka osobno funkcjonujących elementów pod szyldem opieki kompleksowej. Na czym miałaby ona polegać, wyjaśnia prof. Grażyna Rydzewska, wiceprezeska Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii.

  • Operacja bariatryczna to nie koniec choroby otyłościowej

  • Polscy naukowcy na tropie nowych leków w SM i chorobie Crohna

  • Wizyta adaptacyjna u stomatologa

  • Deepfake medyczny to poważne zagrożenie dla zdrowia

  • Adobe

    Tężec – zagrożenie powraca wiosną

    Tężcem możemy zarazić się przez cały rok, jednak to w sezonie wiosenno-wakacyjnym odnotowuje się najwięcej przypadków. Szczególnie narażeni jesteśmy podczas prac w ogrodzie i aktywności na świeżym powietrzu – o ile nie zostaliśmy zaszczepieni.

  • Problem z węchem może oznaczać chorobę

  • 8 powodów, by porządnie się wyspać