Szybka reakcja może uratować życie
Choć większość osób wie, że anoreksja jest trudna w leczeniu, to już nie wszyscy zdają sobie sprawę, że jest to choroba, która może skończyć się przedwczesną śmiercią. Tymczasem zdaniem specjalistów szybka reakcja na pierwsze sygnały psychiczne - zanim jeszcze pojawią się widoczne objawy fizyczne - może zwiększyć szanse na skuteczne leczenie aż o 50 proc.
Zazwyczaj pacjenci zmagający się z zaburzeniami odżywiania skupiają się na swoim wyglądzie, kształcie ciała i wagi. Często „ukrywają się” pod dodatkowymi warstwami ubrań, co sprawia, że utrata wagi może pozostać niezauważona. Ważne jest, żeby lekarze rozpoznawali wygląd fizyczny pacjentów z AN, aby ułatwić szybkie leczenie i powrót do zdrowia.
Pacjenci podejmują wiele działań w celu zmniejszenia masy ciała, np. ograniczają i pomijają posiłki, mają pewne rytuały przed posiłkiem, takie jak krojenie jedzenia na bardzo małe porcje lub rozkładanie jedzenia na talerzu, tak jakby spożyto więcej jedzenia.
„Ważne pytania, które powinien zadać lekarz, które mogą pomóc w postawieniu pewnej diagnozy różnicowej, to »co jadłeś od wczoraj? « i »czy kiedykolwiek jadłeś więcej niż chciałeś (objadanie się) lub stosowałeś jakiekolwiek tabletki odchudzające lub środki przeczyszczające? « Bycie czujnym na sposób, w jaki pacjent opisuje swoją masę ciała, może pomóc lekarzowi w zdiagnozowaniu AN. Na przykład pacjent może wyrażać skrajną niechęć do kształtu swojego ciała lub stale analizować obszary swojego ciała w lustrze. Mając to na uwadze, szczegółowy wywiad i badanie fizykalne są najważniejsze, aby wykryć niezauważone oznaki i objawy AN” – czytamy w badaniu obejmującym kliniczny przegląd anoreksji i przezwyciężanie oporności na leczenie opublikowany w Avicenna Journal of Medicine w 2022 r.
W Polsce rusza właśnie druga edycja kampanii „Dieta (Nie)Życia” nt. anoreksji organizowana wspólnie przez agencję Dentsu Creative i Fundację Głód(nie)Nażarty. W tym roku część działań w ramach kampanii (raport oraz podcast) zyskało honorowy patronat ministry edukacji.
Celem jest nie tylko zwiększenie świadomości na temat anoreksji, ale przede wszystkim umożliwienie jej wczesnego rozpoznania.
„Ze wszystkich chorób psychicznych to anoreksja zabija najczęściej. To jednak nie tylko przerażająca statystyka. Za tymi danymi kryje się czyjeś życie, czyjś dramat. Czasem trudny do wyobrażenia” – mówi Karolina Otwinowska, założycielka Fundacji Głód(nie)Nażarty.
Pierwsza edycja pokazała, jak bardzo potrzebna jest świadomość problemu, rzetelna wiedza i empatyczne wsparcie.
„W tym roku idziemy o krok dalej – oferując konkretne narzędzie do wczesnego alarmowania o zagrożeniu chorobą, aby zapobiec rozwinięciu się pełnoobjawowych zaburzeń odżywiania się. Bo czas ma znaczenie” – mówi Karolina Otwinowska.
W szybszym diagnozowaniu sygnałów psychicznych ma pomóc interaktywne narzędzie online, które wykorzystuje test przesiewowy pozwalający na samodzielne sprawdzenie ryzyka i skłonności, które mogłyby okazać się niepokojące w kontekście anoreksji, dostępne na stronie: www.dietaniezycia.pl. Proces tworzenia narzędzia online do wykrywania Syndromu Gotowości Anorektycznej, opracowanego przez prof. Barbarę Ziółkowską, został wsparty przez AI.
Anoreksja to poważna choroba
Anoreksja wciąż jest bagatelizowana, choć spełnia wszystkie znamiona choroby śmiertelnej, powodując poważny spadek jakości życia, rozwój chorób współistniejących (np. niewydolności serca), a często śmierci na skutek zagłodzenia. To wciąż tabu, które skutecznie powstrzymuje osoby chore przed szukaniem pomocy.
„Przewodniczką prowadzącą przez test jest Gaja, nastolatka, której historia stała się impulsem do kontynuacji kampanii. Gaja zmarła w wyniku powikłań związanych z anoreksją. Po emisji pierwszej edycji kampanii, do fundacji zgłosili się jej rodzice z propozycją współdziałania. Ich poruszające świadectwo walki z chorobą i systemem stało się fundamentem nowej odsłony projektu” – mówi Karolina Otwinowska.
Na stronie kampanii https://www.dietaniezycia.pl/ dostępna jest również lista placówek oferujących bezpłatną pomoc oraz specjalny raport zrealizowany przez prof. Dominikę Maison na zlecenie Fundacji Głód(nie)Nażarty – „Analiza społecznych stereotypów dotyczących anoreksji”.
