6 dobrych powodów, by wybrać schody zamiast windy
Autorka: Luiza Łuniewska
Czy kilka pięter dziennie może wpłynąć na nasze zdrowie? Jak najbardziej! Coraz więcej badań pokazuje, że wybór schodów zamiast windy to jedna z najprostszych i najskuteczniejszych interwencji prozdrowotnych, jakie możemy wprowadzić na co dzień.

1. Mniej chorób serca – potwierdzone w badaniach
Według badania obejmującego niemal pół miliona uczestników projektu UK Biobank, osoby, które regularnie wchodziły po schodach, miały aż o 20 proc. niższe ryzyko chorób sercowo-naczyniowych niż ci, którzy wybierali windę. „Wspinanie się po schodach to krótkie, intensywne dawki ruchu – idealne dla tych, którzy nie mają czasu na siłownię, a chcą poprawić wydolność i profil lipidowy” – napisali badacze.
2. Dłuższe życie
Metaanaliza obejmująca ponad 480 tysięcy osób w wieku od 35 do 84 lat wykazała, że regularne korzystanie ze schodów wiąże się z o 24 proc. niższym ryzykiem przedwczesnej śmierci. Jeszcze wyraźniejsze były wyniki w przypadku chorób serca i udarów – ryzyko zgonu spadało aż o 39 proc.
3. Naturalny trening wydolności
Wejście na czwarte piętro zajmuje około dwóch minut i zużywa nawet dwa razy więcej energii niż szybki marsz. Badania prowadzone wśród pracowników służby zdrowia wykazały, że po 12 tygodniach regularnego wchodzenia po schodach poprawiła się ich wydolność oddechowa, zmniejszył się obwód talii i poziom „złego” cholesterolu LDL.
4. Lepsze zdrowie metaboliczne
Schody to naturalny „lek” na siedzący tryb życia. Regularne pokonywanie stopni poprawia wrażliwość na insulinę, wspiera kontrolę wagi i obniża ciśnienie krwi. W brytyjskim badaniu populacyjnym osoby, które korzystały głównie z windy, częściej zmagały się z nadwagą i wyższym BMI niż ci, którzy wybierali schody.
5. Mocniejsze mięśnie i kości
Każdy krok po schodach to praca dużych grup mięśni: pośladków, ud, łydek. To także impuls dla kości, które – obciążane grawitacyjnie – stają się mocniejsze. Dlatego wspinanie się po schodach zaleca się jako profilaktykę osteoporozy. „To najprostsza forma ćwiczeń oporowych, dostępna dla każdego. Nie wymaga sprzętu, a działa niezwykle skutecznie na układ mięśniowo-szkieletowy” – podkreśla dr Sophie Paddock z University of East Anglia
6. Mózg pracuje szybciej
Krótka wspinaczka po schodach zwiększa przepływ krwi do mózgu. Badania psychologów wskazują, że po kilku minutach tej aktywności poprawia się nastrój i koncentracja. Uczestnicy czuli się „bardziej energiczni i radośni”. Co więcej – zauważono także lepszą zdolność do przełączania uwagi między zadaniami, co w praktyce oznacza sprawniejsze myślenie w pracy i w domu.
Współczesny styl życia to godziny spędzone w samochodzie i przed ekranem. Schody są małą „przerwą terapeutyczną” – w ciągu dnia pozwalają na krótką dawkę intensywnego wysiłku, który przerywa niekorzystny ciąg siedzenia. Wbrew pozorom, wchodzenie po schodach często zajmuje mniej czasu niż czekanie na windę – zwłaszcza w biurowcach i blokach do kilku pięter. To nie tylko korzyść zdrowotna, ale i praktyczna oszczędność czasu. Nie trzeba kupować karnetu ani planować treningu – wystarczy codziennie wybrać schody. Już kilka minut dziennie wystarczy, by po kilku tygodniach zauważyć różnicę w kondycji i samopoczuciu.
Jedynie osoby z chorobami serca w fazie niestabilnej, poważnymi problemami stawów czy chorobami płuc powinny skonsultować się z lekarzem, zanim zaczną traktować schody jako regularny trening. Dla większości zdrowych osób to jednak najprostszy sposób, by zadbać o siebie – i to bez dodatkowych kosztów.