Słownik pojęć medycznych

Zakrzepica czyli żylna choroba zakrzepowo-zatorowa, potocznie nazywana też zapaleniem żył, powstaje wskutek nadmiernej gęstość krwi, co może doprowadzić do powstawania skrzeplin, które z kolei mogą " wędrować" po  naczyniach krwionośnych wraz z krwioobiegiem. To zaś może doprowadzić do potencjalnie śmiertelnego "zaczopowania" tętnicy płucnej. 

W zależności od miejsca,w którym wystąpi rozróżniamy:

• zakrzepicę żył głębokich – skrzepy najczęściej powstają w kończynach dolnych 
• zakrzepicę żył powierzchniowych – często współwystępuje z żylakami kończyn dolnych;
• zatorowość płucną –powstaje w wyniku zakrzepicy żył głębokich powodując tzw. zator płucny czyli zwężenie lub zamknięcie tętnicy płucnej;
• zakrzepicę żył wątrobowych – zespół Budd-Chiariego(BCS); stan polegający na krzepnięciu krwi w żyłach wątroby.

Zakrzep krwi może przemieszczać się wraz z prądem krwi np. z łydek do większych żył znajdujących się w udach czy jamie brzusznej. Najbardziej niebezpieczne – zagrażające życiu - są sytuacje, w których zakrzep dociera do serca i płuc. Może dojść wtedy do zatoru tętnicy płucnej (zatorowość płucna).

Czynniki sprzyjające powstawaniu zakrzepicy żylnej:

• spowolniony przepływ krwi w żyłach, nadmierna lepkość krwi
• genetycznie uwarunkowana skłonność do nadmiernej krzepliwości krwi,
• żylaki nóg,
• przewlekłe zapalenie żył,
• złamanie nogi,
• niewydolność serca,
• zażywanie antykoncepcji hormonalnej, stosowanie hormonalnej terapii zastępczej,
• siedzący tryb życia i zbyt mała ilość ruchu (niepełnosprawność ruchowa)
• otyłość,
• palenie papierosów,
• podróżowanie samolotem
• wiek po wyżej 60 rż
• długotrwałe unieruchomienie.

Objawy zakrzepicy:

• zaczerwienienie 
• zasinienie
• obrzęk
• dyskomfort lub ból nóg podczas chodzenia
• ocieplenie kończyny
• napiecie skóry
• wrażenie stwardnienia żył

Jeśli skrzeplina dotrze do płuc pacjent odczuwa:

• gwałtowną duszność 
• silne bóle w klatce piersiowej
• kaszel z krwiopluciem
• w cięższych stanach – wstrząs ze spadkiem ciśnienia tętniczego i utratą przytomności.

W razie wystąpienia powyższych objawów należy natychmiast wezwać karetkę pogotowia, a do czasu przyjazdu starać się nie ruszać/

Badaniem, który pozwala stwierdzić, czy mamy do czynienia z choroba zakrzepowo-zatorową jest USG Doppler.

Można zakrzepicy zapobiegać, dbając o prawidłową masę ciała, nie rezygnując z codziennych spacerów i innych form aktywności fizycznej, zachowując abstynencję tytoniową, nosząc specjalne pończochy i skarpetki podczas podróży.

mw

źródło: https://ecz-otwock.pl

Artykuł specjalistyczny z portalu Medycyna Praktyczna

To stan zapalny pęcherza moczowego wywołany infekcją dróg moczowych. Najczęstsze objawy to: częste oddawanie moczu, oraz pieczenie w trakcie powyższej czynności, a także nietrzymanie moczu (pojawiają się najrzadziej). Czasami zapalenie pęcherza może prowadzić do infekcji nerek.

Przyczyny to m.in.:

• przemarznięcie,
• „przewianie”,
• używanie tamponu lub cewnika.

Zapalenie pęcherza można najczęściej wyleczyć antybiotykami. Można też próbować wyleczyć się samemu paracetamolem, piciem dużych ilości wody, rozgrzewaniem okolic pęcherza. W przypadku, gdy domowe sposoby nie przyniosą efektów, należy trzeba jednak bezwzględnie skonsultować się z lekarzem (źródło: „Collins. Słownik encyklopedyczny MEDYCYNA”, wyd. RTW; nhs.uk).

Zapalenie pęcherzyków płucnych oraz oskrzelików wywołane wirusami, bakteriami czy pasożytami.

Objawy:

• Kaszel.
• Gorączka,
• Duszności,
• Bol klatki piersiowej,
• Dreszcze,
• Osłabieniem
• Utrata apetytu.

Na zapalenie płuc najczęściej chorują dzieci, starsze osoby, osoby palące, osoby chorujące na astmę, mukowiscydozę, a także osoby z osłabionym układem odpornościowym. Zapalenie płuc przeważnie leczy się antybiotykami, w połączeniu ze spożywaniem dużej ilości płynów oraz odpoczynkiem. W cięższych przypadkach może być niezbędna hospitalizacja (źródło: „Collins. Słownik encyklopedyczny MEDYCYNA”, wyd. RTW; nhs.uk).

Stan, który powoduje zaczerwienienie cienkiej warstwy tkanki (spojówki). Najczęściej spowodowany jest infekcją,  alergią lub podrażnieniem oka m.in.: gazami czy pyłami przemysłowymi, a także szamponem, różnego rodzaju promieniowaniem (w tym słońcem), wodą chlorowaną.

Objawy:

• zaczerwienione oczy (przekrwione),
• uczucie piasku w oczach,
• swędzenie,
• ropienie,
• niekiedy występuje także opuchlizna.

Zazwyczaj objawy ustępują same po kilku dniach. W przypadku, gdy objawy nie ustępują, wymagane jest leczenie. W ciężkich przypadkach stosowane są krople do oczu z antybiotykiem. W przypadku, gdy zapalenie spojówek wynika z alergii należy zażyć leki antyalergiczne.

Jak się chronić przed zapaleniem spojówek?

Najlepiej unikać zapylonych miejsc, w razie alergii - bezwzględnie stosować się ściśle do wskazówek lekarza, a w słoneczne dni zakładać okulary przeciwsłoneczne.

Źródło: „Collins. Słownik encyklopedyczny MEDYCYNA”, wyd. RTW; nhs.uk.

Sytuacja, której dopływ krwi do mięśnia sercowego jest nagle blokowany przez skrzepy krwi.

Objawy:

• ból w klatce piersiowej (czasami ból może nie być na tyle silny, by sugerować zawał. Może być niewielki, mylony z niestrawnością),
• duszności,
• uczucie osłabienia i lęku.

Najczęstszą przyczyną zawału jest choroba niedokrwienna serca, wynikająca ze złej diety, bogatej w dużą zawartość tłuszczu, cukrzycy, palenia, wysokiego cholesterolu oraz ciśnienia krwi, nadwagi czy otyłości.  Aby zapobiec zawałowi należy prowadzić zdrowy tryb życia: nie palić, alkohol spożywać w niewielkich ilościach, dbać o odpowiednią wagę i dietę, a także regularnie ćwiczyć. W przypadku podejrzenia zawału należy niezwłocznie udać się do lekarza lub wezwać pogotowie (źródło: nhs.uk).

Zgodnie z definicją przyjętą w 1946 r. przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) i obowiązującą do dziś, zdrowie człowieka składa się z trzech głównych elementów: 

• dobrostanu fizycznego, 
• dobrostanu psychicznego 
• i dobrostanu społecznego. 

Zatem, zdrowie nie oznacza tylko braku choroby lub  niepełnosprawności!

W tym kontekście warto jeszcze wspomnieć o kluczowych czynnikach, które wpływają na stan zdrowia każdego z nas. Od lat 70. ubiegłego wieku przyjmuje się, że są to: 

• styl życia (m.in. rodzaj oraz ilość spożywanego pożywienia, aktywność fizyczna, stosowanie używek),
• czynniki biologiczne (m.in. geny, płeć, wiek),
• czynniki środowiskowe (m.in. warunki społeczne, ekonomiczne, przyrodnicze codziennego życia oraz pracy),
• opieka zdrowotna (m.in. jakość i dostępność leczenia, rehabilitacji, profilaktyki).

Powyższa klasyfikacja, znana jako „pola zdrowotne Lalonde’a”, od nazwiska jej autora - kanadyjskiego lekarza Marca Lalonde’a, zawiera też szacunki wskazujące, w jakim stopniu poszczególne czynniki wpływają na stan zdrowia ludzi. I tak, według tej koncepcji, najmniejszy stopień oddziaływania na nasze zdrowie ma opieka zdrowotna, która warunkuje je tylko w około 10 proc. Wpływ czynników biologicznych i środowiskowych został oszacowany na zbliżonym poziomie - wynoszącym po około 20 proc. Największy, bo aż 50-procentowy wpływ na stan zdrowia ludzi ma według tej koncepcji styl życia, który jest też jedynym z wymienionych czynników zależnym w dużej mierze od nas samych. 

Vik

Źródła: 

Informacje ze strony Światowej Organizacji Zdrowia.  

Artykuł na temat czynników determinujących zdrowie opublikowany w czasopiśmie naukowym „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica”.