Słownik pojęć medycznych
ipertermia to stan, w którym niebezpiecznie podnosi się wewnętrzna temperatura ciała. Ten wzrost to skutek albo zwiększonego wytwarzania ciepła, albo upośledzenia mechanizmów fizjologicznej utraty ciepła.
Może ona przybierać wiele postaci, w tym m.in. udaru lub osłabienia cieplnego, które występują w warunkach podwyższonej temperatury otoczenia i najczęściej przy dużej wilgotności powietrza. Czasem udar jest poprzedzony osłabieniem, a czasem występuje nagle, bez ostrzeżenia.
Udar i osłabienie cieplne mogą przytrafić się każdemu, ale najbardziej narażone są:
1. Wśród osób zdrowych:
- dzieci
- młode osoby, które w wysokiej temperaturze otoczenia podejmują intensywny wysiłek fizyczny (żołnierze, sportowcy, pracownicy fizyczni)
- osoby w podeszłym wieku
2. Osoby z różnymi problemami zdrowotnymi, m.in.:
- otyłością,
- przyjmujące leki moczopędne;
- z niewydolnością krążenia
- chorobami ośrodkowego układu nerwowego
- przyjmujące beta-blokery.
Objawy osłabienia lub udaru cieplnego
Jeśli mamy do czynienia z osłabieniem cieplnym – skóra jest blada, chłodna i spocona, jeśli doszło już do udaru cieplnego – najczęściej zmienia kolor na czerwony i jest gorąca.
W osłabieniu cieplnym najpierw mogą pojawić się bolesne skurcze brzucha lub kończyn – to znak, że natychmiast trzeba:
- przejść do cienia,
- zaprzestać wysiłku,
- wypić dużo płynu,
- położyć się.
Jeśli objawy nie cofają się, a dochodzą jeszcze kolejne – oznacza to, że konieczne jest leczenie w szpitalu. Udar cieplny jest bowiem stanem zagrażającym życiu. Trzeba wezwać karetkę, zwłaszcza jeśli pojawiają się kolejne objawy:
- ból i zawroty głowy,
- nudności i wymioty,
- zmiany nastroju,
- zaburzenia widzenia,
- szybkie bicie serca
- szybkie oddychanie.
Gdy temperatura ciała przekroczy 40 stopni Celsjusza, chory może majaczyć lub nawet zapaść w śpiączkę.
Jak pomóc osobie z udarem cieplnym lub osłabieniem?
- Jeśli do osłabienia cieplnego doszło podczas wysiłku – należy natychmiast go przerwać.
- Niezależnie od przyczyn chory powinien znaleźć się w zacienionym, chłodniejszym miejscu.
- Niezależnie od przyczyn należy podawać dużo chłodnych płynów niezawierających alkoholu.
- Jeśli nie następuje poprawa – należy wezwać karetkę.
jw
Źródło:Interna Szczeklika pod redakcją P. Gajewskiego, Medycyna Praktyczna 2013
To bezpośrednio zagrażający życiu lub zdrowiu stan, w którym dochodzi najczęściej albo do przerwania dostarczania krwi do części mózgu (udar niedokrwienny), albo następuje krwotok w mózgu (udar krwotoczny).
Objawy udaru
- Twarz: zmiany po jednej stronie twarzy, np. opuszczenie kącika ust, oka, niemożność uśmiechnięcia się, zastygnięcie jednej połowy twarzy, skrzywienie po jednej strony twarzy;
- Kończyny: osoba dotknięta udarem nie będzie w stanie podnieść obu ramion do góry jednocześnie z powodu ich osłabienia, brak czucia w kończynach po jednej stronie ciała, osłabienie kończyn po jednej stronie ciała;
- Ciało: drętwienie jednej połowy ciała; zaburzenia czucia po jednej stronie ciała;
- Mowa: bełkotanie, niemożność dokończenia zdania, mowa niewyraźna;
- Chód i postawa: chwiejny chód - nawet jak u pijanego człowieka, zaburzenia równowagi;
- Widzenie: zaburzenia widzenia, zwłaszcza ze strony jednego oka, podwójne widzenie;
- Głowa: nagłe zawroty głowy z zaburzeniami utrzymania równowagi, podwójnym widzeniem.
W razie wystąpienia choćby jednego z powyższych objawów należy natychmiast wezwać karetkę! Im szybciej zostanie udzielona profesjonalna pomoc, tym większe szanse chorego na przeżycie i zachowanie sprawności.
Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia udaru:
- miażdżyca;
- nadciśnienie;
- podwyższony cholesterol;
- migotanie przedsionków;
- cukrzyca;
- palenie tytoniu;
- nadużywanie alkoholu;
- mała aktywność fizyczna.
Leczenie udaru zależy od jego rodzaju i umiejscowienia w mózgu. Najczęściej po udarze konieczna jest długotrwała rehabilitacja.
Zmniejszasz ryzyko udaru, jeśli:
- leczysz zgodnie z zaleceniami lekarza nadciśnienie, cukrzycę, hipercholesterolemię i inne choroby układu krążenia i metaboliczne;
- nie palisz;
- nie nadużywasz alkoholu;
- stosujesz zdrową dietę;
- masz prawidłową masę ciała;
- masz dużo ruchu.
jw
NAJNOWSZE
-
Generator Innowacyjności - od pomysłu do więzi międzypokoleniowych
Osoby starsze często twierdzą, że są już nikomu niepotrzebne. To wielki błąd, bo są skarbnicą wartości, umiejętności, które mogą przekazać młodszym. Co zrobić, by tego nie zmarnować? Wystarczy pomysł, niekoniecznie dopięty na ostatni guzik, bo od tego są eksperci, by wspólnie go dopracować w „Generatorze Innowacyjności”. Co to za inicjatywa i jakie znaczenie ma magia międzypokoleniowa opowiada Lucyna Kicińska, pedgagożka z Instytutu Psychiatrii i Neurologii.
-
Budynki podświetlone na czerwono na znak sprzeciwu wobec krzywdzenia dzieci
-
Cukier = próchnica
-
Misjonarka świecka: Afryka uczy żyć tu i teraz
Patronat Serwisu Zdrowie -
Ułożenie ręki podczas mierzenia ciśnienia ma znaczenie!