Jak zaprojektować miasto przyjazne seniorom

Populacja osób po 65. roku życia w Polsce szybko się zwiększa. Już wkrótce zmusi to włodarzy miast, osiedli i budynków użyteczności publicznej do dużych inwestycji w architekturę przyjazną seniorom. O co konkretnie chodzi?

Fot. PAP/P. Werewka

Seniorzy stanowią dziś około 25 proc. ogólnej liczby mieszkańców Polski, ale eksperci prognozują, że w ciągu dekady ich udział w populacji ogólnej przekroczy 35 proc., a w 2050 r. może sięgnąć nawet 45 proc. 

To oznacza, że już wkrótce konieczne będzie poważne przeorganizowanie infrastruktury i przestrzeni publicznej tak, aby była ona bardziej przyjazna seniorom, czyli m.in. lepiej chroniła ich przed upadkami, ułatwiała im samodzielne poruszanie się i załatwianie najpotrzebniejszych spraw, a przez to także zapobiegała ich społecznemu wykluczeniu.

Dowiedz się, dlaczego samorządy lokalne w Szwecji zakazują umieszczania reklam na chodnikach

„Osoby w podeszłym wieku, które podlegają wykluczeniu społecznemu częściej zapadają na choroby, a niedostosowana przestrzeń publiczna sprzyja wypadkom i potknięciom, w wyniku czego coraz więcej seniorów wymaga pomocy medycznej i traci sprawność. Modyfikacja architektury i przestrzeni w kierunku zaspakajania potrzeb seniorów jest więc nie tylko wyzwaniem, ale koniecznością” – czytamy w zapowiedzi konferencji „Architektura przyjazna seniorom”, organizowanej w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020, która odbędzie się 26 listopada w Warszawie. 

Wydarzenie to, realizowane przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-Państwowy Zakład Higieny pod patronatem Ministerstwa Zdrowia, adresowane jest głównie do architektów i przedstawicieli sektora publicznego. 

Zasady tworzenia przestrzeni miejskiej przyjaznej seniorom: od czego zacząć

Mieszkanie przyjazne dla seniora

Jesień życia nie musi wiązać się z przeprowadzką do domu opieki. Po dostosowaniu mieszkania do potrzeb osób starszych, mogą one długo cieszyć się samodzielnością we własnych czterech kątach. I to nawet pomimo niepełnej sprawności.

Podczas konferencji eksperci przedstawią i omówią szczegółowo najważniejsze zasady tworzenia przestrzeni oraz budynków przyjaznych osobom w starszym wieku. Zaprezentowane zostaną m.in. standardy projektowania placówek ochrony zdrowia dla seniorów, w tym zarówno obiektów opieki stacjonarnej, jak i ambulatoryjnej, ale także obiektów pomocy społecznej oraz przestrzeni domowej. 

Poniżej przedstawiamy przykłady konkretnych i praktycznych rozwiązań architektoniczno-urbanistycznych tworzących przestrzeń przyjazną seniorom, które będą szerzej omawiane podczas tej konferencji: 

• Tworzenie małych i otwartych przestrzeni publicznych promujących integrację międzypokoleniową, np. skwerów sportowo-rekreacyjnych. 
• Tworzenie stołówek i miejsc spotkań dla seniorów w każdej dzielnicy miasta. 
• Zwiększanie liczby terenów zielonych z udogodnieniami dla osób starszych. 
• Tworzenie czystych, łatwo dostępnych i dobrze oznakowanych toalet publicznych, dostosowanych do potrzeb ludzi niepełnosprawnych. 
• Łączenie ze sobą różnych miejskich placów i terenów zielonych pieszymi deptakami, a także tworzenie systemu ciągów komunikacji pieszej pomiędzy osiedlami i dzielnicami.
• Zwiększanie liczby miejsc do siedzenia (odpoczynku) oraz zadaszeń chroniących przed niekorzystnymi warunkami pogodowymi. 
• Modernizacja chodników, tak aby miały gładką, wyrównaną i nieśliską powierzchnię, aby były wystarczająco szerokie, wolne od przeszkód, najlepiej też z niskimi krawężnikami opadającymi ku jezdni. 
• Eliminowanie lub ograniczanie ruchu samochodowego w strefach rekreacji i zabudowy mieszkaniowej oraz w centrach miast. 
• Budowanie specjalnych podjazdów dla wózków inwalidzkich w miejscach, w których istnieją poważne bariery komunikacyjne, np. schody, stromizny, wysokie krawężniki. 
• Tworzenie bezpiecznych przejść dla pieszych, dzięki odpowiedniej sygnalizacji świetlnej, oznakowaniu, oświetleniu, specjalnym wysepkom, paskom antypoślizgowym, stosowaniu sygnałów dźwiękowych, wyświetlaczy z informacją o czasie potrzebnym na przejście ulicy, etc. 
• Wprowadzanie udogodnień w budynkach użyteczności publicznej, które zwiększają ich dostępność, np. podjazdów, wygodnych wind, ruchomych schodów, szerokich drzwi i przejść. 

Więcej informacji na temat wspomnianej konferencji można znaleźć na specjalnej stronie internetowej: www.seniorwmiescie.pl. 

Wiktor Szczepaniak, zdrowie.pap.pl 

Źródło: 

Materiały informacyjne Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego-Państwowego Zakładu Higieny, dotyczące konferencji „Architektura przyjazna seniorom”, organizowanej w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020.