Co zrobić, by komary omijały cię szerokim łukiem

Komar choć tak nieduży (waży około 2,5 miligrama), może być prawdziwym utrapieniem. Nie bez powodu nazywany jest „zabójcą ludzkości numer jeden”. Jak podaje American Mosquito Control Association ten drapieżny owad zabija ponad milion osób rocznie, przenosząc śmiertelne choroby. A nocne bzyczenie nad uchem potrafi doprowadzić do szału.

AdobeStock
AdobeStock

Komary uwielbiają ludzi. Ich swędzące ukąszenia i przenoszone przez nie patogeny chorobotwórcze są zdaniem historyka dr. Timothy'ego C. Winegarda, autora książki „Komar: Historia naszego najgroźniejszego drapieżnika” odpowiedzialne za wiele najważniejszych momentów zwrotnych w historii ludzkości. 

Malaria, wirus Zika, denga, żółta febry, gorączka chikungunya, wirus Zachodniego Nilu – to choroby, z którymi musimy się mierzyć właśnie przez te małe niegroźnie wyglądające owady. Rocznie z powodu chorób przenoszonych przez komary umiera ponad milion osób na całym świecie.

Ponadto ukąszenia komarów mogą powodować poważne podrażnienie skóry poprzez reakcję alergiczną na ślinę komara – to właśnie powoduje czerwony guzek i swędzenie.
Wiele osób zastanawia się jaki wpływ na ekosystem miałoby całkowite wyeliminowanie komarów. Niestety zdolność komarów do adaptacji do zmieniającego się środowiska sprawiła, że ich całkowite wytępienie jest praktycznie niemożliwe. A nawet, gdyby to się udało musimy pamiętać, że natura nie znosi próżni - inne gatunki wypełniłyby nisze opuszczone przez komary a zastąpienie komarów innymi gatunkami może mieć jeszcze gorsze skutki – jest to niezwykle trudne do przewidzenia.

Są sposoby, by uchronić się przed komarami

•    Unikaj alkoholu
Drapieżne owady wykorzystują widzenie termiczne, czyli podczerwone. Spożywanie alkoholu podnosi temperaturę ciała przez co stajemy się łatwo rozpoznawalnym sygnałem cieplnym dla swojego przyszłego prześladowcy. Wykazano, że osoby pijące piwo są bardziej atrakcyjne dla komarów. 

•    Używaj repelentów
Stosowanie repelentów na owady to złoty standard w walce z komarami, ale tylko jeśli właściwie je zastosujesz. Wystarczy, że pominiemy jakiś fragment ciała, komary na pewno go odnajdą i tam właśnie nas ukąszą.
Skuteczna alternatywą pochodzenia roślinnego dla repelentów są olejki. Odstraszać komary będzie zwłaszcza olejek lawendowy, paczuli, mięty pieprzowej, bazyliowy czy eukaliptusowy.
Dostępne są też ubrania fabrycznie impregnowane permetryną, środkiem owadobójczym zwalczającym komary.

•    Noś jasne ubrania
. Ciemne ubrania zatrzymują stosunkowo więcej ciepła dlatego najlepiej wybierać jaśniejsze ubrania z długimi rękawami, aby chronić się przed komarami.

•    Komary lubią wodę
Dni spędzone na basenie i chłodne napoje na świeżym powietrzu dają ludziom wytchnienie od upału, ale są równie atrakcyjne dla komarów. Samice komarów składają jaja w stojącej wodzie – i nie potrzebują jej wiele.

„Od stawu lub strumienia, po maleńką kolekcję na dnie starego pojemnika, zużytej opony, zabawki ogrodowej – a nawet nakrętkę od butelki – wystarczy cokolwiek. Nawet podmokła gleba wystarczy, by przyszłe mamy komarów mogły złożyć w niej jaja.” – przekonuje dr Winegard. I zaleca usunięcie stojącej wody wokół domu i podwórka, aby zminimalizować ryzyko powstawania siedlisk komarów.

•    Reagują na zapachy
Komary polują na ludzi przede wszystkim za pomocą zapachu. Zdaniem specjalistów komary wyczuwają dwutlenek węgla z odległości ponad 60 metrów. W pobliżu potencjalnego żywiciela dominują też inne sygnały, jak zapachy ciała (pot, kwas mlekowy itp.) i ciepło. Również zapachy wytwarzane przez mikroflorę skóry odgrywają rolę w skłanianiu komarów do lądowania. 

- Komary przyciąga wydychany przez nas dwutlenek węgla, podwyższona temperatura ciała i pot – istotny jest jego skład, indywidualny dla każdego. Zawierający on ponad 300 różnych związków chemicznych (aminokwasów, jonów, kwasu mlekowego, mocznika, glicerolu oraz peptydów i białek), które sprawiają, że stajemy się atrakcyjni dla owadów – wyjaśnia dr Anna Oborska – dyrektor generalna Polskiego Stowarzyszenia Przemysłu Kosmetycznego i Detergentowego.

Bodźce wizualne, takie jak ruch, również wpływają na poszukiwanie żywiciela. To dlatego komary najczęściej atakują osoby aktywne, które mają szybszy metabolizm i spocone, bo substancje wydzielane z potem i powstające w wyniku jego rozkładu przyciągają je. 
Warto też zrezygnować ze stosowania produktów zapachowych: dezodoranty, mydła i inne substancje zapachowe przyciągają komary.

•    Sprawdź swoją grupę krwi
Okazuje się, że osoby z grupą krwi 0 są kąsane dwa razy częściej niż te z grupą A, a grupa B plasuje się gdzieś pośrodku. 

Rozwiewamy mity dotyczące komarów

W kontrolowanych badaniach laboratoryjnych wykazano, że spożywanie czosnku, witaminy B12 i innych substancji ogólnoustrojowych nie ma wpływu na ukąszenia komarów. Z kolei jedzenie bananów nie przyciąga komarów, jak sugeruje mit, ale już perfum – tak. Atrakcyjny dla komarów okazał się ser limburski, co zdaniem naukowców może wyjaśniać wabienie, jakie niektóre komary odczuwają na ludzkich stopach.

Image
Infografika PAP
Infografika PAP

Autorka

Monika Grzegorowska

Monika Grzegorowska - O dziennikarstwie marzyła od dziecka i się spełniło. Od zawsze to było dziennikarstwo medyczne – najciekawsze i nie do znudzenia. Wstępem była obrona pracy magisterskiej o błędach medycznych na Wydziale Resocjalizacji. Niemal całe swoje zawodowe życie związała z branżowym Pulsem Medycyny. Od kilku lat swoją wiedzę przekłada na bardziej przystępny język w Serwisie Zdrowie PAP, co doceniono przyznając jej Kryształowe Pióro. Nie uznaje poranków bez kawy, uwielbia wieczory przy ogromnym stole z puzzlami. Życiowe baterie ładuje na koncertach i posiadówkach z rodziną i przyjaciółmi.

ZOBACZ TEKSTY AUTORKI

ZOBACZ WIĘCEJ

  • Adobe

    Paradontoza - zabójca zębów

    Paradontoza to przewlekłe zapalenie tkanek przyzębia — dziąsła, więzadła przyzębia, kości wokół zęba. To nie to samo co zwykłe zapalenie dziąseł (gingivitis), które bywa odwracalne — parodontoza to moment, w którym bakterie i stan zapalny zaczynają uszkadzać struktury podporowe zębów. 

  • Muchomor sromotnikowy - najbardziej trujący grzyb w Polsce

    Jest śmiertelnie trujący, a że często bywa mylony z innymi grzybami, w tym smakowitą czubajką kanią, notuje się wiele ciężkich zatruć. Wystarczy jeden owocnik, by pozbawić życia całą rodzinę.  Prawdopodobnie po spożyciu muchomora sromotnikowego zmarła w szpitalu 88-letnia kobieta z warmińsko-mazurskiego, a jej mąż walczy o życie.

  • Adobe

    Dynia – co mówi nauka o jej wpływie na zdrowie

    Zaczął się sezon na dynie, czyli na jesienne latte, zupę krem i zapiekanki. Ale też na zainteresowanie pracami naukowców, którzy badają wartość odżywczą i potencjalne korzyści zdrowotne ze spożywania dyni. W spektrum ich zainteresowania znajdują się zarówno miąższ i skórka, jak i pestki oraz olej z pestek dyni. Choć część obserwacji pochodzi z badań laboratoryjnych czy doświadczeń na zwierzętach, coraz częściej pojawiają się też prace kliniczne wskazujące, że dynia może mieć realny wpływ na zdrowie.

  • Adobe

    Wyzwania medycyny: niskorosłość

    Niskorosłość to nie tylko kwestia centymetrów. Za niższym niż przeciętny wzrostem kryje się zróżnicowana grupa zaburzeń — od wrodzonych mutacji genetycznych, przez problemy hormonalne, po konsekwencje warunków w okresie życia płodowego. Jeszcze niedawno wielu pacjentów otrzymywało diagnozę „idiopatycznej niskorosłości”, czyli bez ustalonej przyczyny. Dziś coraz częściej udaje się wskazać konkretne źródło problemu, a w niektórych przypadkach zaproponować leczenie ukierunkowane na mechanizm choroby.

NAJNOWSZE

  • Adobe Stock

    Infekcje pokarmowe a podróże

    Patronat Serwisu Zdrowie

    Podróżując, trzeba przygotować się m.in. na infekcje pokarmowe. O jakich zasadach pamiętać i co powinna zawierać podręczna apteczka podróżna – wyjaśnia prof. Anatol Panasiuk, specjalista medycyny morskiej i tropikalnej, chorób zakaźnych i gastroenterolog.

  • Paradontoza - zabójca zębów

  • Kremy nie wystarczą - AZS wymaga kompleksowego podejścia

  • Muchomor sromotnikowy - najbardziej trujący grzyb w Polsce

  • Dermatoskop w aplikacji i u lekarza POZ?

  • AdobeStock/Wioletta

    Dzieci potrzebują zabawy na dworze

    Szkoła to nie wszystko. Równie ważny jest czas spędzany na podwórku – na zwykłej, spontanicznej zabawie. Badania pokazują, że dzięki temu na różnorodne sposoby zyskuje zdrowie dzieci i ich rozwój. Zła pogoda czy brak czasu to nie wymówka – twierdzą eksperci.

  • Zakażenie paciorkowcem może być groźne dla dzieci

  • Dynia – co mówi nauka o jej wpływie na zdrowie

Serwisy ogólnodostępne PAP