Sól: nie więcej niż płaska łyżeczka dziennie

Spożycie soli w Polsce przekracza nawet trzykrotnie gwarantujące zdrowie wartości. Potrzebujemy pierwiastków zawartych w soli, czyli sodu i chloru, ale jej nadmiar w diecie powoduje m.in.: wzrost ciśnienia krwi. To zaś prowadzi do poważnych konsekwencji zdrowotnych.

Rys. Rosa
Rys. Rosa

Dzienna zalecana dawka sodu dla dorosłego zdrowego człowieka to ok. 2000 mg na dobę. Tyle znajduje się mniej więcej w płaskiej łyżeczce soli (ok. 5-6 g). Według naukowców z Instytutu Żywności i Żywienia przeciętna dieta Polaka zawiera dziennie nawet dwa - trzy razy więcej.

Uwaga na sól ukrytą w różnych produktach!

Nawet ponad połowa soli w diecie Polaków może pochodzić nie bezpośrednio z solniczki, a z produktów przetworzonych. Sól dodawana jest do wielu produktów przetworzonych. To składnik m.in.:

  • wędlin;
  • serów,
  • pieczywa;
  • słodyczy;
  • mieszanek przypraw; 
  • sosów i zup typu instant. 

Ile sodu jest w warzywach, sokach, serach?

Sprawdź zawartość sodu w poszczególnych grupach produktów, pamiętając, że zalecana dobowa ilość to 2000 mg.

Produkty o zawartości sodu od 0 do 100 mg w 100 g:

warzywa świeże nieprzetworzone, owoce świeże nieprzetworzone, soki: porzeczkowy, grejpfrutowy, jabłkowy, pomarańczowy, marchwiowy, mleko, jogurty, kefiry, maślanki, sery twarogowe, desery twarogowe, serki homogenizowane, mąki, makarony, kasze, oleje, ryby świeże, mięso świeże nieprzetworzone, orzechy (wszystkie niesolone), nasiona (słonecznik, sezam), koncentrat pomidorowy.

Produkty o zawartości sodu od 100 do 500 mg w 100 g:

mleko w proszku, serki twarogowe ziarniste, serki typu Fromage, jaja, batony czekoladowe, wyroby cukiernicze, pieczywo, musli, sok wielowarzywny, konserwy warzywne, kapusta kwaszona, majonez.

Produkty o zawartości sodu od 500 do 1000 mg w 100 g:

niektóre gatunki pieczywa (np.: bagietki), sery podpuszczkowe dojrzewające, serki topione, ogórki kwaszone, niektóre przetwory mięsne (np. polędwica sopocka, pasztety, kiełbasy, baleron, parówki), drobiowe, konserwy rybne, płatki zbożowe, musztarda, ketchup, chipsy.

Produkty o zawartości sodu powyżej 1000 mg w 100 g:

ser typu feta, niektóre przetwory mięsne (np. kiełbasy suche, kiełbasy podsuszane, kabanosy, salami, szynka, mielonka konserwowa, ryby wędzone, płatki kukurydziane, oliwki zielone konserwowane, śledź, przyprawa „jarzynka”.

Wskazówki, jak ograniczyć ilość soli w diecie:

1. Do potraw dodawać więcej ziół zamiast soli;
2. Czytać etykiety - producenci mają obowiązek podawać zawartość soli w produkcie. 
3. Nie używać mieszanek przypraw, które zawierają tzw. wzmacniacze smaku: najczęściej zawierają sól. 
4. Unikać kupowania produktów, które są wysoko przetworzone. Rzadko jeść produkty wędzone i w puszkach (np.: fasola z puszki ma prawie 300 razy więcej sodu niż fasola gotowana w wodzie bez soli).

Co zyskujesz, używając zdrowych ilości soli?

  • prawidłowe ciśnienie krwi;
  • prawidłową pracę serca;
  • zmniejszenie ryzyka rozwoju chorób układu krążenia;
  • zmniejszenie ryzyka udaru;
  • zmniejszenie ryzyka zawału;
  • zmniejszenie ryzyka rozwoju niektórych nowotworów;
  • brak obrzęków powstających wskutek nadmiaru soli w diecie. 

ZOBACZ PODOBNE

  • M.Kmieciński/PAP

    Sprawdź, czy nie tracisz wzroku – prosty test

    Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) to jedna z najważniejszych chorób, z którymi boryka się okulistyka i najczęstsza przyczyną utraty wzroku w krajach rozwiniętych. Dla lekarzy to wyzwanie, bo pacjenci często zgłaszają się zbyt późno, a wystarczy wykonać prosty test – podkreśla prof. dr hab. n. med. Sławomir Teper, okulista, chirurg witreoretinalny ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.

  • Fot. PAP/P. Werewka

    "Niepełnosprawny" czy "osoba z niepełnosprawnością"?

    Język jest materią żywą. Słowo potrafi z jednej strony krzywdzić i ranić, z drugiej uskrzydlać i wspierać. Niektóre zwroty czy pojedyncze słowa odchodzą do lamusa, nabierają innego znaczenia lub są zastępowane innymi, bo wydają nam się stygmatyzujące. Czy dlatego coraz częściej słyszymy wyrażenie: „osoba z niepełnosprawnością” zamiast: „osoba niepełnosprawna”?

  • Fot. PetitNuage/Adobe Stock

    Nikt nie odda wzroku skradzionego przez jaskrę

    Jaskry nie można wyleczyć. Kradnie nam wzrok i wcale nie jest przypisana starości. Nowe okulary na nosie, po badaniu jedynie ostrości widzenia, nie świadczą o tym, że na dnie oka nie czai się ta podstępna choroba, którą ma około milion Polaków, a połowa z nich o tym nie wie. O diagnostyce i leczeniu jaskry opowiada prof. dr hab. n. med. Iwona Grabska-Liberek, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Okulistycznego.

  • AdobeStock

    Jąkanie – gdy mowa nie nadąża za myślami

    Nawet aktorzy czy politycy się jąkają, ale przypadłość ta potrafi mocno utrudniać życie. Pojawia się zwykle w dzieciństwie. Szczęśliwie w większości przypadków ustępuje samoczynnie. Czasami potrzebna jest jednak pomoc specjalistów, więc trzeba być czujnym.

NAJNOWSZE

  • PAP/P. Werewka

    Uzależnienia u dzieci i młodzieży – na co należy zwrócić uwagę?

    Za występowanie uzależnień wśród dzieci i młodzieży w dużej mierze odpowiadają czynniki środowiskowe, czyli to, co dzieje się w najbliższym otoczeniu tych dzieci. Nastolatki przyznają, że sięgają po substancje psychoaktywne albo z ciekawości albo dlatego, że nie radzą sobie ze stresem, z wyzwaniami, że czują się samotni, przeciążeni presją wywieraną przez osoby dorosłe. O tym jakie są objawy uzależnienia u dziecka czy nastolatka - wyjaśnia dr n. med. Aleksandra Lewandowska, ordynator oddziału psychiatrycznego dla dzieci w Specjalistycznym Psychiatrycznym Zespole Opieki Zdrowotnej w Łodzi, konsultant krajowa w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży.

  • Sprawdź, czy nie tracisz wzroku – prosty test

  • Kiedy zacząć myć zęby dziecku?

  • Niejadki. Kiedy trudności w jedzeniu mają podłoże sensoryczne

  • HIV: kiedyś drżeliśmy, dziś ignorujemy

  • Adobe Stock

    CRM – zespół sercowo-nerkowo-metaboliczny. Nowe spojrzenie na szereg schorzeń

    Na każdego pacjenta z problemami sercowo-naczyniowymi należy spojrzeć szeroko i badać go także pod kątem cukrzycy i choroby nerek – przestrzegają specjaliści. Jak tłumaczą, mechanizmy leżące u podstaw tych chorób są ze sobą powiązane i wzajemnie się napędzają. W efekcie jedna choroba przyczynia się do rozwoju kolejnej.

  • Kobiety żyją dłużej – zwłaszcza w Hiszpanii

  • Badania: pozytywne nastawienie do starości wiąże się z lepszym zdrowiem w późnym wieku