Materiał promocyjny

Czym jest zespół jelita drażliwego i jakie są objawy?

Zespół jelita drażliwego (ang. Irritable Bowel Syndrome, IBS) to przewlekła choroba czynnościowa jelita cienkiego i grubego, której głównymi symptomami jest ból brzucha oraz zaburzenie rytmu wypróżnień. IBS obecnie jest uważany za chorobę przewlekłą i nieuleczalną, która zaniedbana znacząco obniża komfort życia.

Adobe Stock
Adobe Stock

Szacuje się, że na całym świecie może ona występować nawet u 23% osób. Czym jest zespół jelita drażliwego i jak go rozpoznać?

Czym jest zespół jelita drażliwego?

Najnowszy podział zaburzeń czynnościowych układu pokarmowego – Kryteria Rzymskie IV – wyróżnia sześć chorób czynnościowych jelit. Należy do nich:


•    zespół jelita drażliwego;
•    zaparcie czynnościowe;
•    biegunka czynnościowa;
•    wzdęcie czynnościowe;
•    nieokreślone zaburzenia czynnościowe jelit;
•    zaparcie wywołane opioidami.


Poprzez chorobę czynnościową uważa się przewlekłe zaburzenia funkcjonowania przewodu pokarmowego, w których dominującymi objawami są bóle brzucha, wzdęcia, zaburzenia oddawania stolca (biegunki, zaparcia lub naprzemienne występowanie obu stanów). Zgodnie z Kryteriami Rzymskimi IV, aby było możliwe rozpoznanie IBS, niezbędne jest stwierdzenie występowania bólu brzucha nawracającego minimum jeden dzień w tygodniu przez ostatnie trzy miesiące, któremu towarzyszą przynajmniej dwie z następujących cech:


•    powiązanie bólu z defekacją;
•    powiązanie bólu ze zmianą konsystencji stolca;
•    powiązanie bólu ze zmianą częstotliwości wypróżnień.


Dodatkowo kryteria muszą być spełnione przez ostatnie trzy miesiące z początkiem objawów na minimum pół roku przed rozpoznaniem choroby. Na podstawie tzw. Skali Bristolskiej wyróżnia się kilka postaci IBS różniących się między sobą objawami ze strony układu pokarmowego – z dominującymi biegunkami, z dominującymi zaparciami, mieszaną oraz niezróżnicowaną. Jest to jednak podział umowny, ponieważ w trakcie życia pacjenta może dochodzić do zmian postaci choroby.
Warto wspomnieć, że IBS może pojawić się w każdym wieku, choć częściej występuje on u kobiet oraz w trzeciej i czwartej dekadzie życia. Choć choroba ta nie jest śmiertelna, znacząco obniża komfort życia i utrudnia codzienne funkcjonowanie [1].

Jakie są przyczyny zespołu jelita drażliwego?

Przypuszcza się, że IBS ma genezę wieloczynnikową, choć do tej pory nie udało się obecnie ustalić, co dokładnie wpływa na pojawienie się i rozwój schorzenia. Istotne znaczenie mają z pewnością zaburzenia interakcji jelitowo-mózgowej. W wyniku dysbiozy, czyli zaburzeń ilościowych lub jakościowych w obrębie mikroflory jelitowej dochodzi do zaburzenia mechanizmów neurogennch, hormonalnych oraz immunologicznych w organizmie. Zachwianie tych mechanizmów prowadzi do wykształcenia się nadwrażliwości trzewnej, zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego.

Stwierdza się jednocześnie, że u 50 do 80% pacjentów istnieje zależność między stresem a objawami IBS. Im bardziej długotrwałe i nasilone jest napięcie nerwowe, tym silniej chorzy odczuwają objawy zespołu jelita drażliwego [2,3].

W jaki sposób objawia się zespół jelita drażliwego?

Podstawowymi objawami IBS są wzdęcia, zaparcia, biegunka, bóle brzucha, dyskomfort w jamie brzusznej. Oczywiście nie zawsze te objawy są powiązane z zespołem jelita drażliwego, dlatego przed rozpoczęciem leczenia niezbędna jest diagnoza specjalisty.

Czy IBS można wyleczyć?

Obecnie nie są znane sposoby wyleczenia zespołu jelita drażliwego. Niemniej jednak pacjent może podejmować działania mające na celu złagodzenie uciążliwych objawów i zmniejszenie częstotliwości ich występowania. Przede wszystkim zaleca się zwiększenie aktywności fizycznej. Regularny ruch, jak spacery czy uprawianie sportu pomaga regulować pracę jelit. Warto też dążyć do zmniejszenia odczuwania stres (np. przez różnego rodzaju techniki relaksacyjne) oraz zadbać o pełnowartościowy odpoczynek [2].

Zadowalające rezultaty przynosi modyfikacja diety. Ograniczenie spożywania używek oraz konserwantów pomaga złagodzić objawy IBS, podobnie jak stosowanie diety LOW FODMAP (ograniczająca spożycie węglowodanów fermentujących). 

Należy też zadbać o odpowiednio wysoką podaż błonnika, zwłaszcza w postaci zaparciowej choroby [2].

W regulacji mikroflory bakteryjnej przewodu pokarmowego pomagają także probiotyki, zwłaszcza dobrze przebadane szczepy Lactobacillus plantarum 299v, Saccharomyces boulardi, Bifidobacterium infantis. Korzyści prozdrowotne dla jelit przynoszą również tabletki na jelita (https://sklep.doppelherz.pl/doppelherz-med-ibs) zawierające takie naturalne składniki, jak zeolit, wyciąg z rumianku pospolitego, prawoślazu lekarskiego, aloes czy olejki eteryczne z kopru włoskiego oraz kminu zwyczajnego.

U podłoża IBS leży zaburzenie wielu różnych mechanizmów funkcjonowania organizmu. Dlatego w celu postawienia trafnej diagnozy zaleca się ostrożność, bardzo staranne przeprowadzenie wywiadu z pacjentem oraz wdrożenie profilaktyki pozwalającej złagodzić uciążliwe objawy.

Bibliografia:
1.    Saha L. Irritable bowel syndrome: pathogenesis, diagnosis, treatment, and evidence-based medicine. World J Gastroenterol. 2014;20(22):6759-6773;
2.    Adrych K.; Zespół jelita drażliwego w świetle najnowszych wytycznych; Forum Medycyny Rodzinnej 2018, tom 12, nr 6, 224–233;
3.    Adrych K. i in.; Rozpoznawanie i leczenie zespołu jelita nadwrażliwego w praktyce lekarza rodzinnego; Varia Medica 2020 tom 4, nr 1, strony 52–59.

Więcej na: sklep.doppelherz.pl
Źródło informacji: Queisser Pharma Poland Sp. z o.o.

ZOBACZ PODOBNE

  • Adobe

    Zachowaj chłodną głowę

    O tym, jak przeżyć lato i się nie rozchorować rozmawiamy z dr Pawłem Abramczykiem, internistą z Centrum Medyczynego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

  • Adobe Stock

    Choroba otyłościowa – zaburzona równowaga energetyczna

    Rozwój choroby otyłościowej wynika z braku równowagi energetycznej. Choroba nie jest wyborem ani winą chorego – podkreśla prof. Mariusz Wyleżoł, prezes-elekt Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości.

  • Dr Rabczenko: mężczyźni palą więcej niż kobiety, co przekłada się na poważne skrócenie długości życia.

    Materiał promocyjny

    Behawioralne czynniki ryzyka jak np. palenie papierosów silnie wpływają na zdrowie całej populacji, często te nawyki wyrabiane są w dzieciństwie pod wpływem domu i otoczenia - wskazał dr Daniel Rabczenko z Zakładu Monitorowania i Analiz Stanu Zdrowia Ludności Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH-PIB podczas konferencji prezentującej raport pt.: „Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowaniach 2025”. Ekspert zwrócił uwagę, że mężczyźni palą więcej niż kobiety w każdej grupie wiekowej, co mocno skraca im życie.           

  • AdobeStock

    Proste sposoby na upały

    Uwaga - gdy jest zbyt gorąco, wentylator może nawet zaszkodzić – przestrzegają specjaliści. Istnieją jednak różne, proste metody, które w razie naprawdę wysokich temperatur pomogą zachować zdrowie i komfort.

NAJNOWSZE

  • Adobe Stock

    Choroba otyłościowa – zaburzona równowaga energetyczna

    Rozwój choroby otyłościowej wynika z braku równowagi energetycznej. Choroba nie jest wyborem ani winą chorego – podkreśla prof. Mariusz Wyleżoł, prezes-elekt Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości.

  • Kiedy rozpocząć ćwiczenia po porodzie?

  • Jak rzucić palenie

  • Czy dieta wpływa na ADHD?

  • Polskie dzieci z szansą na refundację ultranowoczesnego leczenia białaczki

  • Adobe

    Zachowaj chłodną głowę

    O tym, jak przeżyć lato i się nie rozchorować rozmawiamy z dr Pawłem Abramczykiem, internistą z Centrum Medyczynego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

  • Afazja – odbiera język, zostawia rozum

  • Lato z komarami, swędzące lato

Serwisy ogólnodostępne PAP