Dietetyczny zawrót głowy: modne diety kontra nauka

Co jeść żeby uniknąć chorób i zapewnić sobie długie życie? Jak skutecznie walczyć z nadwagą i otyłością? Teraz każdy może się tego dowiedzieć – w bezpłatnej poradni dietetycznej online.

Fot. PAP/ Wiktor Szczepaniak
Fot. PAP/ Wiktor Szczepaniak

Być może słyszeliście już o nowej, modnej diecie – ANTYSMOGOWEJ. Jeśli nie, to może przynajmniej o popularnej obecnie wśród celebrytów diecie SIRT albo OXY? Też nic wam to nie mówi? Ale na pewno wiecie już coś niecoś o diecie PALEO albo RAW, oczywiście z dodatkiem SUPERFOODS, czyli np. oleju kokosowego… 

Prawie każdego dnia można znaleźć w mediach doniesienia o nowych, "cudownych" dietach i produktach, które nie tylko skutecznie odchudzają lub oczyszczają nasz organizm, ale także dodają mu wyjątkowej witalności, energii i blasku.

Problem w tym, że w polskim społeczeństwie, podobnie zresztą jak w większości krajów świata, szybko przybywa osób zmagających się z nadwagą i otyłością oraz innymi zaburzeniami odżywiania. Dla takich osób, ale też oczywiście dla wielu innych, zarówno zdrowych jak i chorych, informacje na temat żywności i żywienia mają więc strategiczne znaczenie. Jeśli są one nierzetelne, niepełne, nieadekwatne lub też nazbyt uproszczone, to mogą wielu ludzi wprowadzić w błąd i wyrządzić im naprawdę dużą szkodę. I tak się niestety często dzieje. 

Narastający chaos informacyjny, wywołany przez media, celebrytów i sprzeczne zalecenia żywieniowe związane z różnymi modnymi dietami, pogłębiany dodatkowo przez brak powszechnego dostępu do fachowych porad dietetycznych w ramach podstawowej opieki zdrowotnej sprawiają, że wielu Polaków czuje się zagubionych w kwestii zdrowego żywienia.

Na szczęście, z chaosem panującym w tym obszarze próbuje walczyć coraz więcej instytucji. Jedną z nich jest powołane niedawno do życia Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej (NCEŻ), które prowadzą eksperci z Instytutu Żywności i Żywienia (IŻŻ).

Nowoczesne technologie w służbie zdrowia

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom i potrzebom Polaków, NCEŻ uruchomiło właśnie dietetyczną poradnię online, z której za pośrednictwem internetu, bezpłatnie mogą skorzystać wszystkie zainteresowane dorosłe osoby.

- W gąszczu rozmaitych informacji o tym, co powinno się jeść, a czego należy unikać, wśród wielu tzw. mód żywieniowych, bardzo łatwo o błędy i nieporozumienia. Właściwą pomocą i drogowskazem dla osób poszukujących rzetelnej wiedzy o żywności i żywieniu powinny być konsultacje u wykwalifikowanego dietetyka – przekonuje prof. Mirosław Jarosz, dyrektor IŻŻ.

Jego zdaniem, polscy lekarze nie są w stanie sprostać oczekiwaniom pacjentów odnośnie udzielania wyczerpujących porad żywieniowych - głównie z powodu braku czasu, który jest m.in. skutkiem niedoborów lekarzy w służbie zdrowia, ale również z powodu niewystarczającej wiedzy lekarzy w zakresie dietetyki. Rozwiązaniem tego problemu powinno być, według dyrektora IŻŻ, wzmocnienie pozycji i roli dietetyków w służbie zdrowia, tak by uzupełnili oni skład zespołów terapeutycznych, wspierając lekarzy w codziennej pracy z pacjentami (zarówno w zakresie prewencji jak i leczenia chorób).

Fot. PAP/Kuba Kamiński

Uwaga na diety z internetu!

- Uruchomione przez nas Centrum Dietetyczne Online to społecznie ważna inicjatywa, która uczyni profesjonalne poradnictwo dietetyczne ogólnie dostępnym. Do tej pory dostęp do bezpłatnych porad dietetycznych w Polsce był ograniczony, zwłaszcza poza dużymi ośrodkami miejskimi. W naszym centrum każdy zainteresowany będzie mógł uzyskać profesjonalną konsultację dietetyczną, udzieloną przez wykwalifikowanych ekspertów, w sposób wygodny i nowoczesny, czyli przez internet – zachwala prof. Mirosław Jarosz.

Stworzone przez NCEŻ centrum porad dietetycznych online jest dostępne 12 godzin dziennie we wszystkie dni robocze. Pracować w nim będzie na stałe 6 wykwalifikowanych dietetyków, którzy będą mogli udzielić łącznie kilkuset porad w tygodniu. Łączność z dietetykami odbywać się będzie za pomocą specjalnej platformy komunikacyjnej (na żywo, z wykorzystaniem głosu i obrazu video oraz komunikatora tekstowego).

Aby móc skorzystać z porady najpierw trzeba zarejestrować się na stronie internetowej centrum, wypełnić szczegółową ankietę i wybrać dostępny, wolny termin porady z interaktywnego kalendarza. Następnie, zarejestrowane osoby otrzymują indywidualne powiadomienia o konkretnym terminie konsultacji online.

Działanie centrum będzie finansowane w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020.

Otyłość i nadwaga na celowniku

Warto podkreślić, że udzielane w centrum online porady są spersonalizowane. Każdy może zatem dowiedzieć się jaką powinien stosować dietę przy swoim aktualnym stanie zdrowia, wieku, płci, etc. Dietetycy analizują sposób żywienia pacjentów i wskazują popełniane przez nich błędy żywieniowe. Oczywiście, podpowiadają też pacjentom jak skutecznie zmieniać złe nawyki żywieniowe.

Dietetycy mają też informować pacjentów o możliwych, niepożądanych interakcjach żywności z lekami oraz suplementami diety. Będą też obalać wspomniane już wcześniej popularne mity na temat żywności i modnych diet, w oparciu o najnowszą wiedzę naukową z zakresu dietetyki. Celem numer jeden jest jednak walka z otyłością.

- Jesteśmy coraz bardziej przytłoczeni ciężarem chorób przewlekłych, m.in. chorób układu krążenia, cukrzycy czy nowotworów. Znaczna część tych chorób jest jednak, w mniejszym lub większym stopniu, skutkiem narastającej epidemii nadwagi i otyłości. Musimy więc uświadamiać wszystkim, że otyłość sama w sobie jest chorobą, która dodatkowo prowadzi do wielu groźnych powikłań. Nie uda się nam poprawić stanu zdrowia publicznego bez skutecznej walki z nadwagą i otyłością, z którą w Polsce zmaga się już blisko 18 mln osób – konkluduje prof. Mirosław Jarosz.

Fot. PAP/T. Waszczuk

Zdrowe jedzenie jest tanie!

Nie jest prawdą, że zdrowa dieta dużo kosztuje. Jest wprost przeciwnie - zdrowe produkty są tanie i łatwo dostępne. Dodatkowe zyski ze zdrowej diety to dobre samopoczucie i mniej pieniędzy wydawanych na leczenie.

Według niego, kluczowym elementem systemowej walki z tym problemem powinna być powszechna edukacja żywieniowa, prowadzona już od najmłodszych lat (przede wszystkim w szkole), a także rozwój profesjonalnego poradnictwa dietetycznego, poprzedzony uregulowaniem prawnym zawodu dietetyka.

Mało kto zdaje sobie bowiem sprawę z tego, że w świetle obecnie obowiązujących, niezwykle liberalnych lub też raczej niedopracowanych przepisów, prywatny gabinet dietetyczny może w naszym kraju otworzyć dosłownie „byle kto”. Może to zrobić zupełnie przypadkowa osoba, nazwijmy ją eufemistycznie „przedsiębiorczą”, np. tylko po dwutygodniowym „kursie dietetycznym” ukończonym w przysłowiowej Koziej Wólce lub też jakimś żywieniowym szkoleniu zrealizowanym korespondencyjnie. Tymczasem, według lekarzy, naprawdę kompetentny dietetyk to taki, który ma ukończone wyższe studia, co najmniej licencjackie lub magisterskie, na dobrej uczelni.

Dlatego eksperci IŻŻ ostrzegają, aby dokładnie sprawdzać kwalifikacje zawodowe dietetyków w prywatnych gabinetach. Często są to bowiem niestety osoby niekompetentne!

Na szczęście, wszystkim zdezorientowanym oraz poszukującym rzetelnych, potwierdzonych naukowo informacji na temat zdrowego żywienia można dziś polecić nowe, wiarygodne i łatwo dostępne źródło takich treści: stronę internetową Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej.

Wiktor Szczepaniak (www.zdrowie.pap.pl)

ZOBACZ PODOBNE

  • M.Kmieciński/PAP

    Sprawdź, czy nie tracisz wzroku – prosty test

    Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) to jedna z najważniejszych chorób, z którymi boryka się okulistyka i najczęstsza przyczyną utraty wzroku w krajach rozwiniętych. Dla lekarzy to wyzwanie, bo pacjenci często zgłaszają się zbyt późno, a wystarczy wykonać prosty test – podkreśla prof. dr hab. n. med. Sławomir Teper, okulista, chirurg witreoretinalny ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.

  • Fot. PAP/P. Werewka

    "Niepełnosprawny" czy "osoba z niepełnosprawnością"?

    Język jest materią żywą. Słowo potrafi z jednej strony krzywdzić i ranić, z drugiej uskrzydlać i wspierać. Niektóre zwroty czy pojedyncze słowa odchodzą do lamusa, nabierają innego znaczenia lub są zastępowane innymi, bo wydają nam się stygmatyzujące. Czy dlatego coraz częściej słyszymy wyrażenie: „osoba z niepełnosprawnością” zamiast: „osoba niepełnosprawna”?

  • Fot. PetitNuage/Adobe Stock

    Nikt nie odda wzroku skradzionego przez jaskrę

    Jaskry nie można wyleczyć. Kradnie nam wzrok i wcale nie jest przypisana starości. Nowe okulary na nosie, po badaniu jedynie ostrości widzenia, nie świadczą o tym, że na dnie oka nie czai się ta podstępna choroba, którą ma około milion Polaków, a połowa z nich o tym nie wie. O diagnostyce i leczeniu jaskry opowiada prof. dr hab. n. med. Iwona Grabska-Liberek, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Okulistycznego.

  • AdobeStock

    Jąkanie – gdy mowa nie nadąża za myślami

    Nawet aktorzy czy politycy się jąkają, ale przypadłość ta potrafi mocno utrudniać życie. Pojawia się zwykle w dzieciństwie. Szczęśliwie w większości przypadków ustępuje samoczynnie. Czasami potrzebna jest jednak pomoc specjalistów, więc trzeba być czujnym.

NAJNOWSZE

  • PAP/P. Werewka

    Uzależnienia u dzieci i młodzieży – na co należy zwrócić uwagę?

    Za występowanie uzależnień wśród dzieci i młodzieży w dużej mierze odpowiadają czynniki środowiskowe, czyli to, co dzieje się w najbliższym otoczeniu tych dzieci. Nastolatki przyznają, że sięgają po substancje psychoaktywne albo z ciekawości albo dlatego, że nie radzą sobie ze stresem, z wyzwaniami, że czują się samotni, przeciążeni presją wywieraną przez osoby dorosłe. O tym jakie są objawy uzależnienia u dziecka czy nastolatka - wyjaśnia dr n. med. Aleksandra Lewandowska, ordynator oddziału psychiatrycznego dla dzieci w Specjalistycznym Psychiatrycznym Zespole Opieki Zdrowotnej w Łodzi, konsultant krajowa w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży.

  • Sprawdź, czy nie tracisz wzroku – prosty test

  • Kiedy zacząć myć zęby dziecku?

  • Niejadki. Kiedy trudności w jedzeniu mają podłoże sensoryczne

  • HIV: kiedyś drżeliśmy, dziś ignorujemy

  • Adobe Stock

    CRM – zespół sercowo-nerkowo-metaboliczny. Nowe spojrzenie na szereg schorzeń

    Na każdego pacjenta z problemami sercowo-naczyniowymi należy spojrzeć szeroko i badać go także pod kątem cukrzycy i choroby nerek – przestrzegają specjaliści. Jak tłumaczą, mechanizmy leżące u podstaw tych chorób są ze sobą powiązane i wzajemnie się napędzają. W efekcie jedna choroba przyczynia się do rozwoju kolejnej.

  • Kobiety żyją dłużej – zwłaszcza w Hiszpanii

  • Badania: pozytywne nastawienie do starości wiąże się z lepszym zdrowiem w późnym wieku