Test na HIV w gabinecie lekarza POZ

Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej może już zlecić bezpłatny test na HIV. Taki ruch zwiększy dostęp pacjentów do diagnostyki i pozwoli wcześniej wykrywać ewentualne zakażenie oraz skuteczniej je leczyć. To tym istotniejsze, że średnio 5–6 Polaków dziennie dowiaduje się, że jest nosicielem wirusa. Mimo to blisko co piąta zakażona osoba pozostaje nieświadoma.

Adobe Stock/Sherry Young
Adobe Stock/Sherry Young

„Fakt, że lekarze pierwszego kontaktu w Polsce będą nareszcie mogli kierować swoich pacjentów na testy w kierunku HIV, to przełom. Wprawdzie Punkty Konsultacyjno-Diagnostyczne (PKD) od lat testują anonimowo i bezpłatnie na HIV, jednak dostępność testów u lekarza rodzinnego na pewno wpłynie na zwiększenie odsetka Polaków, którzy się na takie badanie zdecydują” – podkreśla Sławomir Roś, koordynator programu Pozytywnie Otwarci z ramienia Gilead Sciences Poland.

Testy przesiewowe na HIV od 5 maja są świadczeniem gwarantowanym w poradniach podstawowej opieki zdrowotnej. Dzięki temu jest szansa na wcześniejsze wykrycie zakażenie – w porównaniu do testów III generacji pozwalają na skuteczniejsze leczenie. W Polsce przypadków wcale nie ubywa. 

„W 2010 r. rozpoznano u nas 583 przypadki HIV (zgłoszono w sumie 1207, w tym rozpoznane w poprzedzających latach), a w 2024 r. – aż 2013 (zgłoszono w sumie 2257). Przy tym odsetek osób testujących się na HIV pozostaje na podobnym, zatrważająco niskim poziomie – około 10 proc. dorosłej populacji” – przekazuje biuro organizacyjne Pozytywnie Otwarci. 

Pacjenci mogą skorzystać z testu IV generacji, który wykrywa zarówno przeciwciała anty-HIV, jak i antygen p24. To test o wysokiej czułości (99,4-100 proc.) i swoistość (98,3-99,94 proc.). 
Im większa czułość, tym mniejszy odsetek wyników fałszywie dodatnich, czyli mniejsze ryzyko przeoczenia choroby, a im swoistość bliższa 100 proc., tym więcej zdrowych badanych otrzyma prawidłowy wynik.

Test IV generacji wykonuje się z jednej próbki krwi, w zależności od technologii laboratoryjnej z surowicy lub osocza. Przy czym konieczne jest zachowanie „okna diagnostycznego”, czyli okresu od zakażenia/narażenia na zakażenie a pobraniem próbki. W tym wypadku to cztery tygodnie – to o około siedem dni szybciej względem testów III generacji. Wyjątkiem jest przypadek, gdy występuje u pacjenta ostre zakażenie retrowirusowe. Wtedy test trzeba wykonać od razu. 

W przypadku wyniku pozytywnego (czyli prawdopodobnego zakażenia HIV), rozpoznanie trzeba potwierdzić testem molekularnym (NAAT) lub testem western-blottingu.

W Polsce od wykrycia pierwszego przypadku zakażenia HIV, czyli od 1985 roku, do końca 2023 r. zakażonych wirusem HIV było 32 935 osób. Na AIDS zachorowały 4194 z nich, a 1496 zmarło.
HIV (ang. human immunodeficiency virus) to wirus upośledzający system odporności człowieka, przez co czyni go mniej odpornym na infekcje. Przez wiele lat może nie dawać żadnych objawów. Od zakażenia do rozpoznania upływają średnio 2–4 lata. Wirus może wywołać zespół nabytego upośledzenia odporności, czyli AIDS. Są trzy główne drogi zakażenia: kontakty seksualne (waginalne, analne, oralne), krew i tzw. zakażenie wertykalne, gdy zakażona HIV matka przekazuje wirusa dziecku w czasie ciąży, porodu czy karmienia piersią. 

Tramwaj zwany pożądaniem

W maju na ulice polskich miast, po raz czternasty, wyjadą „Tramwaje zwane pożądaniem”. To kampania zorganizowana przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Studentów Medycyny IFMSA–Poland. Studenci medycyny w pojazdach komunikacji miejskiej, nie tylko tramwajach, będą edukować, rozdawać ulotki informacyjne na temat HIV i innych zakażeń przenoszonych droga płciową (HCV, kiła).

„Dzięki współczesnym terapiom z HIV można żyć tak, jak z wieloma innymi chorobami przewlekłymi – bez komplikacji, ale pod warunkiem, że pozostaje się pod opieką lekarza i przyjmuje się regularnie leki” – zaznacza Anna Przedmojska z Międzynarodowego Stowarzyszenia Studentów Medycyny IFMSA–Poland. Testy w niektórych miastach będą dostępne w czasie akcji na miejscu, w innych studenci powiedzą, gdzie je wykonać. 

Mapa Punktów Konsultacyjno-Diagnostycznych dostępna jest na stronach: www.aids.gov.pl, www.leczhiv.pl

Tramwaje i autobusy zwane pożądaniem pojadą w tym roku w następujących miastach (terminy mogą ulec zmianie):


•    12–14 oraz 31 maja – Opole
•    13–15 maja – Kielce
•    16–17 maja – Toruń
•    21 maja – Wrocław
•    22 maja – Szczecin, Radom
•    23 maja – Kraków, Zielona Góra
•    24 maja – Gdańsk, Lublin, Bydgoszcz
•    30 maja – Olsztyn, Poznań
•    6 czerwca – Elbląg
•    1 grudnia – Warszawa

 

Autorka

Klaudia Torchała

Klaudia Torchała - Z Polską Agencją Prasową związana od końca swoich studiów w Szkole Głównej Handlowej, czyli od ponad 20 lat. To miał być tylko kilkumiesięczny staż w redakcji biznesowej, została prawie 15 lat. W Serwisie Zdrowie od 2022 roku. Uważa, że dziennikarstwo to nie zawód, ale charakter. Przepływa kilkanaście basenów, tańczy w rytmie, snuje się po szlakach, praktykuje jogę. Woli małe kina z niewygodnymi fotelami, rowery retro. Zaczyna dzień od małej czarnej i spaceru z najwierniejszym psem - Szógerem.

ZOBACZ TEKSTY AUTORKI

Źródła

Informacja prasowa Pozytywnie Otwarci pt. „Testy na HIV nareszcie w gabinetach lekarzy POZ!”
Informacja prasowa Pozytywnie Otwarci pt. „Tramwaj zwany Pożądaniem”

 

ZOBACZ PODOBNE

  • Badanie: większość Polaków za zakazem reklam alkoholu

    Piwo to najczęstszy wybór młodzieży sięgającej po alkohol po raz pierwszy. Nie można w tym kontekście nie wspomnieć o oddziaływaniu reklam, nawet jeśli na ekranie lub billboardzie pojawia się etykieta „zero procent”. Dlatego Fundacja GrowSpace rusza z kampanią antyalkoholową „Zero procent prawdy”. Zlecony przez nią sondaż potwierdza słuszność tej decyzji.

  • Trzeba śledziony, by wyleczyć serce

    O śledzionie zazwyczaj wiemy tyle, że „można bez niej żyć”. Jednak współczesna nauka odkrywa, że śledziona wcale nie jest zbędna – to kluczowy strażnik krwioobiegu i układu immunologicznego. Pełni jednocześnie funkcję filtra dla krwi, centrum odpornościowego reagującego na zagrożenia, magazynu krwinek oraz organu recyklingu zużytych elementów krwi. Nowe badania przynoszą zaś zaskakujące dowody, że śledziona odgrywa istotną rolę w regeneracji tkanek. 

  • RAK STOP - informacja prasowa

    Materiał promocyjny

    Jak ograniczyć śmiertelność z powodu raka piersi? Eksperci apelują o szerszy dostęp do nowoczesnych narzędzi diagnostycznych i podkreślają emocjonalny wymiar choroby. 13 maja br. w Sejmie RP odbyło się posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. Profilaktyki Nowotworowej – RAK STOP, poświęcone jednemu z najpoważniejszych wyzwań zdrowotnych w Polsce: jak skutecznie zmniejszyć śmiertelność z powodu raka piersi i zachęcić kobiety do badań profilaktycznych. W gronie ekspertów i pacjentek wiele miejsca poświęcono potrzebie spersonalizowanego leczenia, roli testów wielogenowych oraz emocjonalnemu wymiarowi choroby, o którym wciąż mówi się zbyt rzadko.

  • Adobe Stock

    Jak zapobiegać chorobom związanym z narażeniem na szkodliwe chemikalia? Eksperci z całej Europy spotkają się w Warszawie - trwa rejestracja na konferencję HEAL

    Materiał promocyjny

    W Warszawie 10 czerwca 2025 r. odbędzie się pierwsza międzynarodowa konferencja „Profilaktyka chorób przez ograniczenie narażenia na szkodliwe chemikalia”. Organizatorem wydarzenia jest Health and Environment Alliance (HEAL) - jedna z wiodących organizacji europejskich zajmujących się wpływem środowiska na zdrowie. Konferencja skupi się na wpływie chemikaliów na zdrowie oraz na dobrych praktykach i rekomendacjach służących ograniczaniu narażenia na ich działanie.

NAJNOWSZE

  • Badanie: większość Polaków za zakazem reklam alkoholu

    Piwo to najczęstszy wybór młodzieży sięgającej po alkohol po raz pierwszy. Nie można w tym kontekście nie wspomnieć o oddziaływaniu reklam, nawet jeśli na ekranie lub billboardzie pojawia się etykieta „zero procent”. Dlatego Fundacja GrowSpace rusza z kampanią antyalkoholową „Zero procent prawdy”. Zlecony przez nią sondaż potwierdza słuszność tej decyzji.

  • Trzeba śledziony, by wyleczyć serce

  • Badania kliniczne szansą chorych na raka dzieci

  • Ćwicz dla siebie i dziecka

  • Czerniak – 5 liter, które ratują życie

  • AdobeStock

    VR - nowe narzędzie do leczenia fobii

    Zdaniem dr Agnieszki Popławskiej, Kierownika Zakładu Psychologii Organizacji i Marketingu Uniwersytetu SWPS w Sopocie psychoterapie z wykorzystaniem AI to tylko kwestia czasu. VR-owe gogle są już powszechne, teraz czas na specjalne VR-owe pokoje, gdzie można np. zmierzyć się z fobiami albo popracować nad uzależnieniami. Specjalistka przekonuje, że terapia wspomagana VR daje dużo lepsze efekty.

  • Źródło głosu

  • Supermoce ludzkiego ciała

Serwisy ogólnodostępne PAP