Jesteś skazany na demencję?
To mit! Wyodrębniono, które czynniki, zależne od nas, zmniejszają ryzyko demencji. Najważniejsze to dobry słuch i wysokie lub przynajmniej średnie wykształcenie. Większość seniorów zachowuje sprawność umysłową do końca życia.
Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki
Kłopoty z pamięcią i koncentracją, osłabienie zdolności przyswajania nowych informacji, utrata zainteresowań, ogólne pogorszenie codziennego funkcjonowania i utrata kontroli nad emocjami to tylko niektóre możliwe objawy otępienia, nazywanego też często demencją.
Wbrew obiegowym opiniom, otępienie, czyli nabyty deficyt czynności poznawczych, któremu mogą towarzyszyć zaburzenia zachowania, nie jest wcale problemem większości osób w starszym wieku.
Występuje ono u zaledwie 1 proc. osób w wieku 60-65. Nieco gorzej ma się sytuacja u seniorów po ukończeniu 85. roku życia. W tej grupie wiekowej różne formy otępienia diagnozuje się już u 10-35 proc. osób.
W sumie, w Polsce, na różne formy otępienia cierpi około pół miliona osób (z czego połowę stanowią osoby zmagające się z chorobą Alzheimera).
Niestety, otępienie ma zazwyczaj przebieg przewlekle postępujący i w większości przypadków jest nieodwracalne. Na wagę złota jest zatem choćby opóźnienie wystąpienia jego objawów i spowolnienie postępu choroby.
Jak zmniejszyć ryzyko demencji?
Jedna na trzy osoby uniknęłaby demencji lub znacząco opóźniła jej rozwój, gdyby w ciągu swego życia stosowała się do kilku prostych zasad – twierdzą naukowcy, którzy opublikowali niedawno w renomowanym czasopiśmie naukowym "Lancet" pracę poświęconą czynnikom ryzyka rozwoju otępienia.
"Czynniki związane ze stylem życia mogą zmniejszyć lub zwiększyć ryzyko demencji" – podkreślają w artykule "Dementia Prevention, Intervention and Care".
Autorzy pracy oceniają, że czynniki od nas niezależne (m.in. wiek i predyspozycje genetyczne) przyczyniają się w 65 proc. do rozwoju otępienia. Ale 35 proc. ryzyka rozwoju demencji zależy od czynników, na które mamy wpływ.
Oto kilka wskazówek:
- Dbaj o słuch! Niedosłuch lub utrata słuchu w średnim wieku to jeden z najpoważniejszych czynników ryzyka rozwoju demencji, istotniejszy od niewłaściwej diety i siedzącego trybu życia razem wziętych. Dlatego chrońmy uszy przed hałasem, badajmy je, a gdy dojdzie do niedosłuchu - leczmy go, nawet jeśli konieczny jest aparat słuchowy. Według autorów pracy w „Lancet” niedosłuch lub utrata słuchu w średnim wieku powoduje wzrost ryzyka otępienia w wieku starszym nawet o 9 proc.
- Zdobądź wykształcenie! Osoby, które nie ukończyły szkoły średniej, mają nawet o 7 proc. większe ryzyko rozwoju demencji w wieku starszym.
- Rzuć palenie! Pozostawanie w szponach nałogu w jesieni życia dodaje 5 proc. do ryzyka rozwoju otępienia.
- Lecz depresję! Nieleczona depresja po 65. roku życia dokłada aż 4 proc. do ryzyka wystąpienia demencji.
- Do innych czynników ryzyka, na które mamy mniejszy lub większy wpływ, poprzez nasz styl życia, należą m.in. samotność i brak kontaktów towarzyskich, mała aktywność fizyczna, niewłaściwa dieta oraz związane z nimi choroby, takie jak: otyłość, cukrzyca typu 2, miażdżyca i nadciśnienie.
Justyna Wojteczek, Wiktor Szczepaniak (www.zdrowie.pap.pl)
Źródła:
Interna Szczeklika: Podręcznik chorób wewnętrznych.
http://www.thelancet.com/pdfs/journals/lancet/PIIS0140-6736(17)31363-6.pdf
Copyright
Wszelkie materiały PAP (w szczególności depesze, zdjęcia, grafiki, pliki video) zamieszczone w portalu "Serwis Zdrowie" chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych.
