Hipotermia: jak skutecznie pomóc
Jeśli chcesz pomóc osobie głęboko wychłodzonej, obchodź się z nią niezwykle delikatnie. Gwałtowne ruchy, próby pionizacji czy gwałtowne przewracanie do pozycji tzw. bezpiecznej bocznej czasem może bardziej zaszkodzić niż pomóc. Dowiedz się, co robić, gdy ktoś znalazł się w stanie hipotermii.

Przedstawiamy kolejny film Serwisu Zdrowie o pierwszej pomocy; tym razem na temat postępowania w razie głębokiego wychłodzenia.
– Musimy unikać gwałtownych ruchów, bo jest to niebezpieczne. Powinniśmy też unikać prób pionizacji, podnoszenia czy gwałtownego przewracania do pozycji bocznej – mówi Tomasz Sanak, ratownik medyczny z Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie.
Nie oznacza to, że nie można takiej osoby przewrócić do pozycji bezpiecznej - wprost przeciwnie, jest zalecana, jeśli osoba wyziębiona jest nieprzytomna, ale oddycha. Chodzi o to, żeby zrobić to powoli i delikatnie. Hipotermia to wychłodzenie organizmu. Pierwszym objawem jest drżenie mięśni. W ten sposób organizm stara się wygenerować więcej ciepła przez ruch. Potrzebuje do tego dużo energii, w związku z czym warto tę energię uzupełnić.
- Dlatego osobom wyziębionym warto podać posłodzoną, ciepłą herbatę lub z dużą ilością miodu – mówi Tomasz Sanak.
W drugiej kolejności, gdy nasz organizm się wychładza, dochodzi do obkurczenia łożyska naczyniowego krążenia powierzchniowego i skóra robi się blada i sina. Pojawia się tzw. gęsia skórka.
W lekkim stadium hipotermii, poszkodowany ma zachowany stan świadomości, ale ma dreszcze. - W takiej sytuacji powinniśmy go przede wszystkim odizolować od warunków zewnętrznych – podkreśla Sanak.
Najbardziej narażone na wychłodzenie części ciała w pozycji leżącej to plecy i pośladki, dlatego warto pod spód warto rozłożyć materiał izolacyjny np.: folię termiczną (to cienka, metalizowana płachta z tworzywa sztucznego).
Alkohol nie rozgrzewa
Hipotermią są zagrożone najbardziej osoby starsze, z demencją starczą, gdyż mogą mieć zaburzenia poczucia ciepła i zimna oraz małe dzieci. Narażone są na nią także osoby po wypiciu alkoholu.
- Apeluję, by nie przechodzić obojętnie obok ławki w parku, na której ktoś leży, bo wydaje nam się, że jest pijany i jak wytrzeźwieje to wróci do domu. To nie jest prawda. Powinniśmy za każdym razem reagować, wzywać pogotowie ratunkowe – mówi Sanak. - Jeśli ta osoba ma zachowany stan świadomości, można wezwać straż miejską.
Jeśli osoba wyziębiona jest nieprzytomna, należy rozpocząć masaż zewnętrzny serca: uciskać w odpowiedni sposób klatkę piersiową i rozpocząć sztuczne oddychanie. Gdy krążenie zostanie przywrócone, poszkodowanego należy przenieść do pomieszczenia, a gdy nie jest to możliwe, należy zabezpieczyć go przed dalszym ochłodzeniem i przykryć kocem, kurtką.
Każdy, kto chciałby dowiedzieć się więcej na temat postępowania z osobą wyziębioną, może zarejestrować się na stronie Akademii Hipotermii. Po zalogowaniu się można skorzystać z interaktywnego kursu. Strona jest przeznaczona także dla osób, które nie są związane z medycyną.
W ekstremalnym przypadku hipotermii może nastąpić śmierć z powodu zbyt niskiej temperatury.
Według danych policji w Polsce w minionym sezonie (od 1 listopada 2022 r. do 31 marca 2023 r. ) w wyniku wychłodzenia organizmu zmarło 28 osób. Rok wcześniej, w analogicznym okresie, takich przypadków było 44.
Z kolei w listopadzie i grudniu 2024 roku 8 osób. W styczniu 2025 roku 6 osób, w lutym (do 16 lutego br.) nie odnotowano żadnego przypadku śmiertelnego.
gap