Lęk przed maturą

Przed maturzystami nie tylko egzamin dojrzałości, ale też wyzwanie, by poradzić sobie z lękiem, który często takim wydarzeniom towarzyszy. Jego odczuwanie jest czymś naturalnym. Niedobrze byłoby jednak, gdyby paraliżował i ograniczał zdolności poznawcze. Są sposoby, by stres maturalny zmniejszyć.

Adobe Stock
Adobe Stock

Lęk to emocja, która pojawia się w odpowiedzi na wyimaginowane zagrożenia, które nasza wyobraźnia przekształca w coś przerażającego. To nie strach przed realnym zagrożeniem, ale obawa przed tym, co może się zdarzyć” – wyjaśnia Ewa Niewola, psycholożka Poradni Zdrowia Psychicznego Harmonia Grupy Lux Med, prowadząca także podcast wideo „Harmonia – Twoja bezpieczna przystań”.

Jeśli zrozumiemy, że to, co czujemy przed istotnymi wydarzeniami w życiu, jest reakcją na wyobrażenie, a nie faktyczne zagrożenie, będzie być może łatwiej przebrnąć przez takie momenty. Lęk zatem nie jest wcale synonimem strachu, bo ten jest fizjologiczną reakcją na zagrożenie. Pozwala nam w trudnym momentach przetrwać – ratować się ucieczką, zmobilizować siły, których – wydawać by się mogło – wcale nigdy nie mieliśmy.

„(Strach) od lęku różni się głównie tym, że jest proporcjonalny w stosunku do niebezpieczeństwa. Gdy się boimy, nasz organizm mobilizuje się do walki lub ucieczki. Serce bije szybciej, oddech jest szybszy i płytszy, rozszerzają się źrenice (stąd powiedzenie „strach ma wielkie oczy”), a we krwi rośnie poziom glukozy, która jest dla organizmu paliwem” – tłumaczy Agnieszka Gostyńska, specjalistka psychologii klinicznej, psychoterapeutka i ekspertka Kliniki Uniwersytetu SWPS.

W kontekście matury warto wiedzieć, że umiarkowany lęk może motywować. Aby jednak nie storpedował wcześniejszego wysiłku edukacyjnego, nie pozostawił z pustką w głowie i pozwolił skoncentrować się na zadaniach, można wykorzystać cztery sposoby na jego redukcję, o których wspomina psycholożka Ewa Niewola:


•    Zatrzymaj się i rozpoznaj swoje emocje. Uświadom sobie, co czujesz
„Zamiast uciekać przed tym, co czujesz, zatrzymaj się i nazwij emocje. Czy to lęk, smutek, ekscytacja?”


•    Świadomie oddychaj – to pozwala opanować stres
„Skup się na głębokim oddechu, weź wdech przez nos i powoli wydychaj powietrze ustami”. 


•    Wyobraź sobie spokojne miejsce – to rozluźnia
„Zamknij oczy i wyobraź sobie przestrzeń, która kojarzy się z relaksem, np. plażę, las czy ogród. Im więcej szczegółów sobie wyobrazisz, tym bardziej skuteczne będzie to ćwiczenie”.


•    Rozmawiaj z osobami, które wspierają
„Otaczaj się wspierającymi osobami i dziel się swoimi obawami. Rozmowa z bliskimi może pomóc obniżyć poziom stresu maturalnego”.

Te kilka ostatnich dni do matury wykorzystaj, by się rozluźnić. Wyśpij się, posłuchaj ulubionej muzyki, obejrzyj dobry film, wyjdź na spacer. Po prostu odpocznij i nabierz sił witalnych. Za dużo o niej nie myśl.

 

Autorka

Klaudia Torchała

Klaudia Torchała - Z Polską Agencją Prasową związana od końca swoich studiów w Szkole Głównej Handlowej, czyli od ponad 20 lat. To miał być tylko kilkumiesięczny staż w redakcji biznesowej, została prawie 15 lat. W Serwisie Zdrowie od 2022 roku. Uważa, że dziennikarstwo to nie zawód, ale charakter. Przepływa kilkanaście basenów, tańczy w rytmie, snuje się po szlakach, praktykuje jogę. Woli małe kina z niewygodnymi fotelami, rowery retro. Zaczyna dzień od małej czarnej i spaceru z najwierniejszym psem - Szógerem.

ZOBACZ TEKSTY AUTORKI

ZOBACZ WIĘCEJ

  • AdobeStock

    Od czego zależy, kto doznaje stresu pourazowego?

    Traumatyczne zdarzenia są częstsze, niż nam się wydaje. Wywołać je może silny uraz psychiczny spowodowany przykrym i stresującym doświadczeniem, które jest na tyle przytłaczające, że prowadzi do trwałych zmian w psychice, mózgu i ciele. Większość z nas jakoś sobie z tym radzi, jednak 10–20 proc. osób rozwinie objawy zespołu stresu pourazowego (PTSD). Od czego to zależy?

  • Adobe Stock

    Okres dojrzewania trwa aż do trzydziestki

    Mózg pozostaje w fazie dojrzewania aż do wczesnych lat trzydziestych, kiedy osiąga swój „szczyt” – wynika z najnowszych badań naukowców z brytyjskiego University of Cambridge.

  • AdobreStock

    W okresie okołomenopauzalnym mózg kobiety się zmienia

    Menopauza to nie tylko utrata płodności i uderzenia gorąca. Znaczny spadek estrogenów potrafi wywrócić życie kobiety do góry nogami. Wahania nastroju, drażliwość, uczucie niepokoju i objawy „mgły mózgowej” mogą spowodować utratę pewności siebie. Pojawia się też poczucie straty, które wywołuje zakończenia pewnego etapu życia. Niektóre kobiety czują się „niewidzialne”, a nawet niepotrzebne.

  • Adobe Stock

    Chat to nie psycholog

    Coraz więcej ludzi korzysta ze sztucznej inteligencji, w tym coraz popularniejszych dużych modeli językowych (LLM), takich jak np. ChatGPT, szukając pomocy sobie w kłopotach natury psychicznej. Z taką „samopomocą” lepiej jednak uważać. Eksperci znajdują liczne problemy i przestrzegają przed zagrożeniami.

NAJNOWSZE

  • Adobe Stock

    Przeciwko pneumokokom mamy broń nowej generacji, której nie używamy

    Penumokoki to bakterie, przeciwko którym mamy bardzo skuteczną ochronę – szczepienia. Sęk w tym, że przeciwko najgroźniejszym serotypom, które są wielolekooporne, nie uodparniamy najmłodszych w ramach obowiązkowych szczepień. Dlaczego? – wyjaśnia dr n. med. August Wrotek, specjalista pediatrii, członek zarządu Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego.

  • Ile NFZ zapłacił w 2024 roku za zdrowie jednego pacjenta?

  • Nowe badania na temat alkoholu – groźne nawet małe ilości

  • Nosiciele Li-Fraumeni: skazani na nowotwór

  • Zawał serca – stan nagły, na który możemy pracować latami

  • Adobe

    Trąd powraca?

    Informacje o nowych przypadkach trądu w Rumunii i Chorwacji zwróciły uwagę Europy na chorobę, którą zwykło się uważać za należącą do przeszłości. Służby sanitarne w obu krajach uspokajają: nie ma zagrożenia epidemią. Jednocześnie eksperci przypominają, że trąd – dziś określany jako choroba Hansena – nigdy nie zniknął, a jego obecność w Europie jest konsekwencją globalnej mobilności i wieloletniego okresu wylęgania.

  • Od czego zależy, kto doznaje stresu pourazowego?

  • Odżywianie a indeks studencki

Serwisy ogólnodostępne PAP