Czy bać się HIV?

Epidemia HIV zatacza w naszym kraju coraz szersze kręgi – mamy najwięcej nowo wykrytych zakażeń HIV w historii Polski! Do połowy listopada zgłoszono 2590 przypadków, o 200 więcej niż w rekordowym dotychczas 2022 r. Warto o tym przypominać, nie tylko dziś, 1 grudnia w Światowym Dniu AIDS. Bo zakażeń jest więcej niż te wykryte.

Fot. PAP
Fot. PAP

HIV to cały czas w naszym kraju temat tabu.

- Z tego powodu w Polsce pokutuje przekonanie, że HIV łapią osoby, które sobie na to zapracowały, czyli homoseksualni mężczyźni, użytkownicy narkotyków czy seksworkerzy. Dlatego pojawia się ogromny wstyd i ludzie często nie mówią bliskim, że mają problem. Częściej wsparcia szukają u przyjaciół i znajomych. Rzadko zdarza się, żeby ktoś mógł porozmawiać z rodziną – mówił dla serwisu Zdrowie Paweł Kalinowski, doradca w Punkcie Konsultacyjno-Diagnostycznym PKD (HIV) na warszawskiej Pradze.

W podobnym tonie wypowiada się Dorota Stobiecka z „My, Rodzice – stowarzyszenie matek, ojców, i sojuszników osób LGBTQIA.

- HIV może dotyczyć każdego. To mit jakoby osoby nieheteronormatywne były główną grupą narażoną na zakażenie HIV. Dzięki wygranej w konkursie Pozytywnie Otwarci przeprowadziliśmy w tym roku szereg warsztatów na temat HIV i AIDS. Nagrania są dostępne na stronie myrodzice.org. Oprócz relacji z warsztatów polecam również zredagowaną przez nas na ich podstawie i także dostępną już wkrótce na naszej stronie broszurę odpowiadającą na pytanie „Czy bać się HIV? – mówi działaczka.

Choroba to nie pole bitwy

„Nie, podejście "totalne" nie jest wcale bardziej pożądane w medycynie niż na wojnie. Również kryzys wywołany przez AIDS nie stanowi niczego "totalnego". Nie jesteśmy ofiarami inwazji. Ciało to nie pole bitwy. Chorzy nie są ani nieuniknionymi ofiarami, ani też nieprzyjaciółmi. My - medycyna, społeczeństwo - nie zostaliśmy upoważnieni, by walczyć, nie przebierając w środkach... Co się zaś tyczy metafory, tej militarnej, parafrazując Lukrecjusza, powiedziałabym: oddajmy ją militarystom” – pisała Susan Sontag - "Choroba jako metafora. AIDS i jego metafory".

Fot. PAP

Kiedy zrobić test w kierunku HIV?

Nie ma grup ryzyka, jeśli chodzi o zakażenie wirusem HIV. Są tylko ryzykowne zachowania, które na nie narażają. Wystarczy jedno, by wirus wtargnął do komórek ciała. Jedno zachowanie ryzykowne oznacza, że lepiej zrobić test w kierunku wykrycia HIV.  

Ruchy totalitarne mają inklinacje do nadużywania symboliki chorób. Np. Żydzi europejscy to był rak, którego należało wyciąć. Uchodźcy roznoszą zarazki. Zawsze jest wskazany „winny” , a skoro jest „winny” musi być ukarany. W chorobie jednak nie ma „winnych”.
O tym, jak ważne jest testowanie się, przypomina od ośmiu lat, co roku w przededniu Światowego Dnia AIDS, czerwona kokardka z napisem „Razem przeciw HIV” wyświetlana w różnych miastach Polski, w tym roku na fasadach budynków w Warszawie (29 listopada br). Akcje organizuje Polska Fundacja Pomocy Humanitarnej ‘Res Humanae’ oraz Gilead Sciences.

Testuj się po przypadkowym seksie bez prezerwatywy

- Tak naprawdę każdy seks waginalny, analny ma największy potencjał zakaźny. Dla doradców ryzykowny kontakt seksualny to kontakt bez prezerwatywy. W aptekach można kupić domowe testy w kierunku wykrycia HIV w krwi, można zlecić taki test w laboratorium czy przychodni, ale eksperci w dziedzinie opieki nad osobami zakażonymi zalecają, by - o ile jest możliwe - testować się tam, gdzie ktoś z nami wcześniej porozmawia o HIV – przekonywał we wspomnianym już wywiadzie Paweł Kalinowski. 

Mówił także o sprawach być może i banalnych, lecz, jak okazuje się wcale nie tak oczywistych dla Polaków. Otóż HIV nie zakazimy się przez pocałunek. Natomiast zakazimy się poprzez płyny związane z układem płciowym, zarówno męskim jak i żeńskim, oraz krew.
 
Testowanie się w punktach konsultacyjnych jest istotne, ponieważ pierwszy wynik wydawany w PKD mówi tylko, że test zareagował i wymaga dalszej diagnostyki.
 
- Ważne jest, żeby osobę przygotować, że wynik może być pozytywny, ale też może okazać się w potwierdzeniu metodą Western blot, że jest negatywny. Praca psychologiczna polega na tym, żeby stopniowo otwierać furtkę na wiadomość, że wynik może okazać się jednak dodatni. Gdy za kilka dni osoba odbiera wynik potwierdzenia, ma już trochę poukładane w głowie. Inaczej rozmawia się wtedy, niż gdy jest totalny szok, bo testujący się nie został przygotowany – mówił Paweł Kalinowski.

Rośnie liczba zakażeń

Już dziś widać, że rok 2023 będzie rekordowy, jeśli chodzi o liczbę nowo wykrytych zakażeń HIV. Tylko do połowy listopada zgłoszono 2590 przypadków, o 200 więcej niż w rekordowym dotychczas 2022. Ile ostateczne będzie takich diagnoz na koniec roku, dowiemy się za kilka miesięcy. Natomiast, ile osób żyjących z HIV jeszcze nie wie o swoim zakażeniu, możemy nie dowiedzieć się nigdy.

Fot. PAP/S. Leszczyński

Pięć powodów, żeby zrobić test na HIV

Choć w mieszkańcach Polski zakażenie HIV nie budzi takiego lęku jak na przykład choroba nowotworowa, to nie testują się na obecność wirusa. Niesłusznie – nawet 60 proc. zakażonych może nie być tego świadoma. A liczba wykrytych zakażeń rośnie.

Gdzie szukać wsparcia?

•    w każdej przychodni, która realizuje program leczniczy w kierunku HIV – tam jest pomoc psychologiczna i kontakty do lokalnych NGS-ów
•    telefon zaufania poświęcony AIDS: 801 888 448; 22 692 82 26 
•    w Warszawie: Pozytywni w Tęczy, Fundacja Edukacji Społecznej. 
•    u osób znających się na temacie, wykwalifikowanych, nie zaś u dr Google!

Zabezpieczajmy się za pomocą prezerwatywy i testujmy się, gdy podejrzewamy, że kontakt seksualny mógł być ryzykowny. Testy są anonimowe, bezpłatne, można je wykonać w niemal każdym mieście wojewódzkim.

Źródła:

Susan Sontag - "Choroba jako metafora. AIDS i jego metafory", s. 171., Kraków 2016

https://zdrowie.pap.pl/wywiady/intymnosc/test-na-hiv-dlaczego-lepiej-porozmawiac-przed-nim-z-doradca-w-pkd 

Informacja prasowa programu Pozytywnie Otwarci

Autorka

Beata Igielska

Beata Igielska - Dziennikarka z wieloletnim doświadczeniem w mediach ogólnopolskich, gdzie zajmowała się tematyką społeczną. Pisała publicystykę, wywiady, reportaże - za jeden z nich została nagrodzona w 2007 r. W Serwisie Zdrowie publikuje od roku 2022. Laureatka nagród dziennikarskich w kategorii medycyna. Prywatnie wielbicielka dobrej literatury, muzyki, sztuki. Jej konikiem jest teatr – ukończyła oprócz polonistyki, także teatrologię.

ZOBACZ TEKSTY AUTORKI

ZOBACZ WIĘCEJ

  • zdj.AdobeStock

    Świat wspiera Afrykę w walce z małpią ospą

    Epidemia mpox w Afryce to stan zagrożenia zdrowia publicznego o znaczeniu międzynarodowym (PHEIC) – ogłosiła Światowa Organizacja Zdrowia (WHO). To najwyższy poziom alarmu zgodnie z Międzynarodowymi Przepisami Zdrowotnymi (IHR). Aby wesprzeć kraje afrykańskie w walce z epidemią, Komisja Europejska koordynuje zakup i darowiznę 215 tys. dawek szczepionki.

  • zdj.P.Werewka

    Techniki wspomaganego rozrodu nie wywołują raka u dzieci

    Wokół technik wspomaganego rozrodu (assisted reproductive technology, ART) narosło wiele mitów. Z jednym z nich, dotyczącym zwiększonej zapadalności na nowotwory dzieci urodzonych z ich pomocą, rozprawili się francuscy badacze. 

  • Fot. P. Werewka/PAP

    Czy Polacy leczą się chętnie poza granicami kraju?

    Polacy mogą wnioskować o leczenie poza granicami kraju dzięki członkostwu Polski w Unii Europejskiej. Jest ono dostępne pod pewnymi warunkami i to nie tylko w granicach UE. Zgodę na nie wyrazić musi jednak Narodowy Fundusz Zdrowia. W 2023 zielone światło na takie leczenie otrzymało 126 pacjentów. Najdroższa terapia polskiego pacjenta w UE kosztowała 740 tys. zł, a w USA wydano na leczenie dziecka prawie dziewięć razy więcej.

  • zdj. Vitalii Vodolazskyi, AdobeStock

    Fentanyl – kolejna fala kryzysu uzależnień dociera do Polski?

    Fentanyl to syntetyczny opioidowy lek przeciwbólowy nawet 100 razy silniejszy od morfiny. Podobnie jak ona często sprzedawany jest również jako narkotyk. Silnie uzależnia i łatwo zabija przez przedawkowanie. Wydaje się również drastycznie oddziaływać na rozwój płodu. W USA o fentanylu, często łączonym z innymi niebezpiecznymi substancjami, mówi się w kontekście kolejnej, czwartej już fali kryzysu uzależnień. Są sygnały, że teraz pojawia się również w Polsce.

NAJNOWSZE

  • fot. Fabian Kosiński

    XXI Kongres Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii

    Patronat Serwisu Zdrowie

    Od 11 do 13 września 2025 roku w warszawskim Hotelu Hilton odbył się XXI Kongres Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii – jedno z najważniejszych wydarzeń naukowych w tej dziedzinie w Polsce. W kongresie uczestniczyło ponad 1300 osób, w tym 150 wykładowców z kraju i zagranicy oraz 70 partnerów instytucjonalnych i biznesowych.

  • Przeszczepienie szpiku – ratunek nie tylko w nowotworze krwi

  • Dzieci potrzebują zabawy na dworze

  • Infekcje pokarmowe a podróże

    Patronat Serwisu Zdrowie
  • Paradontoza - zabójca zębów

  • Adobe

    Wyzwania medycyny: poprzeczne zapalenie rdzenia

    Poprzeczne zapalenie rdzenia kręgowego to rzadka, nagła choroba rdzenia, która bywa pierwszym objawem chorób zapalnych ośrodkowego układu nerwowego, w tym stwardnienia rozsianego. Dla pacjenta oznacza to, że wstępne rozpoznanie „zapalenie rdzenia” wymaga szybkich i dokładnych badań — nie tylko po to, by zahamować ostry proces, lecz także by sprawdzić, czy nie chodzi o chorobę przewlekłą, która będzie związana z długotrwałym leczeniem i monitoringiem. 

  • Kremy nie wystarczą - AZS wymaga kompleksowego podejścia

  • Muchomor sromotnikowy - najbardziej trujący grzyb w Polsce

Serwisy ogólnodostępne PAP