Co jeść na wiosnę?
Wiosna trwa w najlepsze, więc warto rozejrzeć się za tym, co ta pora roku może zaoferować naszemu podniebieniu i wybrać tak, aby było zdrowo i smacznie. Dzięki temu, że natura rodzi się do życia, nie powinno być to trudne.
Od tego, co jemy, zależy nie tylko zdrowie, ale także wygląd i samopoczucie. Tymczasem, zimą królują tłuste potrawy, zawiesiste zupy i inne dania, które niekoniecznie mogą sprawdzić się wiosną. Jak zwracają uwagę eksperci, w zimowej diecie może też brakować różnych, ważnych witamin i minerałów. Do tego, sprzyja ona zyskiwaniu dodatkowych kilogramów ciała. Dobrze więc jest teraz zwyczaje żywieniowe na pewien czas przynajmniej zmienić.
Z rozsądkiem
O czym warto pamiętać? Po pierwsze o tym, aby nie przesadzić.
Odpowiednia dieta zmniejsza ryzyko raka
Jedzenie leczy - i to dosłownie. Zmiana nawyków żywieniowych znacząco zmniejsza ryzyko zachorowania na najczęściej występujące nowotwory. Zamiast garści tabletek, spacer kilka razy w tygodniu. Zamiast paczki papierosów i butelki wina – pięć porcji warzyw i owoców dziennie. Te proste zalecenie mogą uratować nam życie.
- Niestety, błędem - szaleństwem wielu osób, które postawiły na wiosenne odchudzanie, jest dieta, która najlepiej, aby była szybka, łatwa i przyjemna. Niestety, takowa nie istnieje. Każdy na siłę i tymczasowo zmieniony jadłospis powoduje stres i rozdrażnienie w czasie odchudzania oraz niechybny powrót do wagi z pozycji wyjściowej po zakończeniu drakońskich wyrzeczeń. Przestawmy się więc na zdrowe odżywianie, a nie tymczasowe katowanie organizmu - radzi mgr inż. Agnieszka Piskała, dietetyk, absolwentka Wydziału Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW, diet coach certyfikowany przez Instytut Psychoimmunologii Wojciecha Eichelbergera, właścicielka Instytutu NUTRITION LAB.
Wiosna wiele oferuje
Warto zwrócić uwagę, że w nowej piramidzie żywienia (https://ncez.pl/abc-zywienia-/zasady-zdrowego-zywienia) owoce i warzywa są u samej jej podstawy, tzn., że w diecie powinno być ich najwięcej. Wiosną pojawia się na szczęście niemały wybór - szczypiorek, rzodkiewki, sałata, szpinak, kalafior, kalarepa, botwinka, bób, truskawki - aby wymienić tylko niektóre dary natury.
- Świeże, soczyste owoce i warzywa dostarczają nie tylko uciech spragnionym kolorów oczom, ale niezwykłym bogactwem witamin dodają nam witalności. Chętniej wyciągamy ręce po aromatyczne pomidory czy orzeźwiające ogórki. Są to jednak warzywa, których prawdziwe piękno i właściwości zdrowotne docenimy latem. Teraz jednak sięgnijmy po typowo wiosenny szczypiorek i rzodkiewkę. Wczesną wiosną warto także spożywać warzywa importowane, które rosną przez cały rok. np. pomidory i papryki hiszpańskie - podkreśla mgr inż. Agnieszka Piskała.
Dlaczego warto je jeść? Na przykład szczypiorek zawiera sporo witamin, (w tym A, C, kwas foliowy), minerałów, a także nadające mu ostry smak i zapach organiczne związki siarki. Jedno z badań pokazało na przykład, że mężczyźni jedzący najwięcej roślin cebulowych (m.in. czosnek, cebula, szczypiorek, por) rzadziej chorują na raka prostaty.
Jajka - za i przeciw
Z wiosną, a przede wszystkim Świętami Wielkanocnymi większości z nas kojarzą się jaja. Nie bez przyczyny.
- W wiosennej diecie równie często zaczynamy sięgać po jajka. Są one kapsułą zawierającą wszystkie składniki odżywcze, których potrzebujemy na wiosenny start. Pasty jajeczne, jaja na twardo, na miękko, jajecznica z dodatkiem szczypiorku, plasterkiem pomidora i pełnoziarnistym pieczywem to świeży, energetyczny i lekki posiłek na dobry początek dnia - przekonuje dietetyczka.
Jaja zawierają m.in. duże ilości białka, a także witaminy, minerały czy korzystne dla zdrowia karotenoidy.
Warto jednak zachować ostrożność, zwłaszcza jeśli mamy problem z układem krążenia. Obecnie cholesterol przyjmowany z pokarmem dietetycy traktują łagodnie - np. w amerykańskich zaleceniach zrezygnowano z limitów. Jednak opublikowane niedawno badanie zespołu z Northwestern University zmusza do zastanowienia. Analiza kilku projektów badawczych z udziałem łącznie prawie 30 tys. ludzi wskazała, że spożycie cholesterolu, w tym jaj, które zawierają jego duże ilości, podwyższa ryzyko chorób układu krążenia i śmieci. Ryzyko rosło już przy konsumpcji 3-4 jaj tygodniowo. Wcześniej, eksperci radzili zdrowym osobom nieprzekraczanie spożycia 7 jaj na tydzień. Cholesterol można jednak znaleźć także np. w czerwonym mięsie czy tłustych wyrobach mlecznych. Autorzy badania sugerują więc ograniczenie ogólnego spożycia cholesterolu, umiar w jedzeniu całych jaj, ewentualnie konsumpcję samych białek.
Co dobre dla skóry, włosów, paznokci
Wiosenna dieta może też pomóc w odzyskaniu atrakcyjniejszej prezencji. To, jak wygląda skóra, włosy czy paznokcie zależy nie tylko od kremów, szamponów czy manicure, ale w ogromnej mierze, od tego, czym dysponuje organizm.
- Na przykład jajka zawierają łatwo przyswajalne białko oraz biotynę - składniki, które odbudowują strukturę włosów, zapobiegają ich rozdwajaniu, wzmacniają, sprawiają, że się błyszczą. Marchewka, żółta i czerwona papryka to warzywa bogate w beta-karoten. Jest to pomarańczowy barwnik, który nadaje skórze delikatny kolor brzoskwiniowy oraz przygotowuje skórę na pierwszy kontakt z wiosennym słońcem. Dodatkowo przekształca się w organizmie w witaminę A, która ma działanie regeneracyjne na skórę” - wyjaśnia inż. Agnieszka Piskała
Przez cały rok
Przy okazji przypominamy, że o dobre odżywianie warto dbać przez cały rok. Według obecnych zaleceń podstawą diety powinny być warzywa i owoce, a na drugim miejscu powinny znaleźć się produkty zbożowe, najlepiej pełnoziarniste. Potem warto sięgać po mleko i jego przetwory, jeszcze rzadziej po produkty białkowe czyli mięso, ryby, jaja czy rośliny strączkowe, a najrzadziej po tłuszcze (roślinne). Specjaliści radzą też unikanie soli, którą często można np. zastąpić ziołami, a także cukru i słodyczy. Równie ważny jak dieta jest ruch - dzisiaj nawet nie mówi się już o znanej od dawna piramidzie żywienia, ale o piramidzie żywienia i aktywności fizycznej.
Marek Matacz dla zdrowie.pap.pl
Źródła:
Portal Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej
Badanie National Cancer Institute na temat spożycia roślin cebulowych i raka prostaty
Serwis Mayo Clinic - informacje na temat spożycia jaj
Artykuł prof. dr hab. med. Barbary Cybulskiej temat jaj
Badanie Northwestern University na temat szkodliwości spożywanego cholesterolu
Marek Matacz
