Składniki mineralne i witaminy: pediatra o ważnych elementach w diecie niemowlaka (mat.zlecony)

Najważniejsze składniki odżywcze dziecko otrzymuje wraz z pokarmem mamy (lub mlekiem następnym, jeśli wyłączne karmienie piersią nie jest możliwe), a na etapie rozszerzania diety także z posiłkami uzupełniającymi. Dowiedz się – z artykułu autorstwa lek. med. Izabeli Migalskiej-Łyczko, pediatry, eksperta BebiKlub.pl – jakich składników pokarmowych nie może zabraknąć w codziennym menu niemowlęcia oraz dlaczego są tak ważne dla jego organizmu.

Materiały prasowe nadawcy komunikatu
Materiały prasowe nadawcy komunikatu

Pierwsze lata życia dziecka to okres charakteryzujący się szybkim tempem rozwoju fizycznego i psychoruchowego, a także stopniowym dojrzewaniem poszczególnych układów i narządów w organizmie. Warto wiedzieć, że do 12. miesiąca życia niemowlę potraja swoją wagę urodzeniową, a przyrost długości ciała wynosi około 23-25 cm. Kolejne lata to nieco wolniejszy, ale nadal bardzo intensywny rozwój, w czasie którego dziecko staje się bardzo aktywne ruchowo, ciekawe świata.

Aby w tym czasie zapewnić dziecku wystarczającą ilość energii, jego dieta musi zawierać wszystkie niezbędne składniki pokarmowe, m.in. węglowodany, tłuszcze i białka, a także mikro- i makroelementy, których rola jest bardzo istotna. Ich odpowiednia podaż wspiera bowiem prawidłowy rozwój całego organizmu.

Celem, do którego należy dążyć, jest wyłączne karmienie piersią przez 6 pierwszych miesięcy życia niemowlęcia i kontynuować je tak długo, jak będzie to pożądane przez matkę i dziecko. Ze względu na doskonały skład matczynego pokarmu nawet częściowe lub krótsze karmienie piersią również jest korzystne1,2.

Fot. PAP

Mleko kobiece – najlepszy pokarm dla dziecka

Zastanawiasz się, czy karmić piersią? Ten film pozbawi Cię wątpliwości. Eksperci zalecają, aby mleko matki było jedynym pokarmem dziecka przez pierwszych 6 miesięcy życia.

W sytuacji, kiedy jednak utrzymanie wyłącznego karmienia piersią po 6. miesiącu życia dziecka nie jest możliwe, wraz z lekarzem pediatrą powinno wybrać się dopasowane do potrzeb niemowlęcia mleko następne. Najlepiej takie, które jest inspirowane doskonałością natury – kobiecym pokarmem i zaspokajające kluczowe potrzeby żywieniowe dziecka, a więc takie, które zgodnie z przepisami prawa zawiera kompletną kompozycję ważnych składników odżywczych, w tym witamin oraz składników mineralnych.

Częste pytanie: czy dieta mojego dziecka zawiera to, co niezbędne?

Karmiąc dziecko piersią lub mlekiem następnym oraz chcąc jak najlepiej zatroszczyć się o jego rozwój, warto wiedzieć, jakie składniki są najważniejsze dla wsparcia dojrzewania niemowlęcia i jakie są ich właściwości. Przykładowo:

  • Wapń jest głównym składnikiem budulcowym układu kostnego i zębów. Bierze udział w przewodnictwie nerwowym, regulacji hormonalnej, kurczliwości mięśni i krzepnięciu krwi. Zmniejszając przepuszczalność błon komórkowych, zapobiega reakcjom alergicznym. Pokrycie zapotrzebowania na wapń w okresie wzrostu zapobiega krzywicy, a także odgrywa istotną rolę w osiągnięciu szczytowej masy kostnej. Aby wapń mógł być wbudowany do tkanki kostnej, konieczna jest obecność witaminy D, która wspiera także układ odpornościowy, ma działanie ochronne w chorobach układu sercowo-naczyniowego, cukrzycy czy zaburzeniach metabolicznych3,4.
  • Witamina A jest składnikiem białek występujących w siatkówce oka – jest więc niezbędna w procesie widzenia. Warunkuje też prawidłowy stan skóry, włosów, paznokci i błon śluzowych. Współdziałając z hormonem wzrostu, ma udział w procesie wzrastania5,6.
  • Witamina E to przeciwutleniacz – zapobiega uszkodzeniom błon komórkowych. Chroni przed ryzykiem rozwoju zmian miażdżycowych i choroby wieńcowej. Ma działanie regulujące komórki układu odpornościowego7,8.
  • Witamina C także jest antyoksydantem. Działa łagodząco i skraca czas trwania infekcji układu oddechowego. Wpływa na wchłanianie żelaza i wapnia9.
  • Żelazo odgrywa zasadniczą rolę w procesie tworzenia krwinek czerwonych i jest niezbędnym składnikiem transportu tlenu. Ma wpływ na funkcje układu odpornościowego, a jego niedobór zwiększa ryzyko zakażeń. Bierze udział w procesach mielinizacji (pokrywania się połączeń nerwowych specjalną osłonką o funkcji izolującej) w ośrodkowym układzie nerwowym, co ma znaczenie dla prawidłowego rozwoju mowy, funkcji poznawczych i rozwoju emocjonalnego dziecka10.
  • Jod wchodzi w skład hormonów tarczycy oraz warunkuje ich syntezę. Hormony te odgrywają bardzo ważną rolę w procesie prawidłowego wzrostu i dojrzewania kości. Od odpowiedniego ich poziomu zależy prawidłowy rozwój oraz funkcjonowanie mózgu i układu nerwowego, a także serca, nerek i mięśni. Niedobory tego pierwiastka mogą obniżać odporność11,12.
  • Kwasy omega 3, do których należy kwas alfa-linolenowy ALA i kwas DHA, nie mogą być syntetyzowane w organizmie i ich jedynym źródłem jest dieta, w tym m.in. mleko następne. Działanie tych kwasów jest wielokierunkowe – wpływają na dojrzewanie układu nerwowego, funkcji poznawczych, metabolizm mięśni i gęstość mineralną kości. Mają znaczenie w profilaktyce cukrzycy czy otyłości13.
  • Tiamina – witamina B1 odgrywa kluczową rolę w pracy układu nerwowego. Jest także niezbędna w procesach metabolicznych aminokwasów i węglowodanów14.
  • Ryboflawina bierze udział w procesach metabolicznych. Jej niedobór wpływa na pogorszenie stanu skóry, błon śluzowych, a także dysfunkcje układu nerwowego .
  • Kwas pantotenowy uczestniczy w przemianach energetycznych, syntezie cholesterolu, hormonów sterydowych oraz neuroprzekaźników15.
  • Magnez ma udział w biosyntezie białka i kwasów nukleinowych. Pełni funkcję w przewodnictwie nerwowo-mięśniowym, kurczliwości mięśni, procesach termoregulacji, pracy serca czy gospodarce mineralnej w kościach16.
  • Cynk to składnik przemian białek, tłuszczów i węglowodanów. Wpływa na rozwój fizyczny, w tym prawidłowy wzrost, dojrzewanie płciowe, prawidłową odpowiedź immunologiczną – zmniejsza ryzyko infekcji. Uczestniczy też w procesach zapamiętywania i uczenia się17.

Dieta dziecka – staranny wybór rodzica

Fot. PAP

Karmić piersią - tak, ale z miłości

Odpowiednio skomponowany jadłospis powinien zapewnić niemowlęciu wystarczającą ilość substancji energetycznych, pierwiastków śladowych oraz witamin niezbędnych do prawidłowego wzrastania i rozwoju. Nieodpowiednia ilość składników pokarmowych może niekorzystnie wpłynąć na przebieg procesów fizjologicznych, zwiększając ryzyko pojawienia się niektórych chorób19. To rodzic decyduje o diecie dziecka i powinien dołożyć wszelkich starań, aby była ona kompletna oraz optymalna. Harmonijny rozwój fizyczny i psychoruchowy niemowlęcia daje rodzicom pewność, że podają mu to, co najlepsze. 

Ważne informacje: Karmienie piersią jest najwłaściwszym i najtańszym sposobem żywienia niemowląt oraz jest rekomendowane dla małych dzieci wraz z urozmaiconą dietą. Mleko matki zawiera składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka oraz chroni je przed chorobami i infekcjami. Karmienie piersią daje najlepsze efekty, gdy matka prawidłowo odżywia się w ciąży i w czasie laktacji oraz gdy nie ma miejsca nieuzasadnione dokarmianie dziecka. Przed podjęciem decyzji o zmianie sposobu karmienia matka powinna zasięgnąć porady lekarza.

Izabela Migalska-Łyczko

Materiał zlecony. Nadawca: Biuro prasowe Nutricia.

Za materiał opublikowany jako "materiał zlecony" w Serwisie Zdrowie odpowiedzialność ponosi – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe – jego nadawca, wskazany każdorazowo jako „nadawca”. Wszystkie materiały opublikowane w Serwisie Zdrowie mogą być bezpłatnie wykorzystywane przez media.

Źródła:

  1Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia dzieci, 2021.
  2Szajewska H., Horvath A., Żywienie i leczenie żywieniowe dzieci i młodzieży, Medycyna Praktyczna, Kraków, 2017.
  3Dobrzańska A., Obrycki Ł., Socha P., Suplementacja diety. Wytyczne postępowania u dzieci, kobiet ciężarnych i karmiących piersią, Media Press, Warszawa, 2015.
  4Jarosz M., Rychlik E., Stoś K., Charzewska J., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, NIZP – PZH, Warszawa, 2020.
  5Dobrzańska A., Obrycki Ł., Socha P., Suplementacja diety. Wytyczne postępowania u dzieci, kobiet ciężarnych i karmiących piersią, Media Press, Warszawa, 2015.
 6Jarosz M., Rychlik E., Stoś K., Charzewska J., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, NIZP – PZH, Warszawa, 2020.
  7Dobrzańska A., Obrycki Ł., Socha P., Suplementacja diety. Wytyczne postępowania u dzieci, kobiet ciężarnych i karmiących piersią, Media Press, Warszawa, 2015.
  8Jarosz M., Rychlik E., Stoś K., Charzewska J., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, NIZP – PZH, Warszawa, 2020.
  9Tamże.
  10Dobrzańska A., Obrycki Ł., Socha P., Suplementacja diety. Wytyczne postępowania u dzieci, kobiet ciężarnych i karmiących piersią, Media Press, Warszawa, 2015.
  11Jarosz M., Rychlik E., Stoś K., Charzewska J., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, NIZP – PZH, Warszawa, 2020.
  12Dobrzańska A., Obrycki Ł., Socha P., Suplementacja diety. Wytyczne postępowania u dzieci, kobiet ciężarnych i karmiących piersią, Media Press, Warszawa, 2015.
 13Jarosz M., Rychlik E., Stoś K., Charzewska J., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, NIZP – PZH, Warszawa, 2020.
 14,15,16,17Tamże.
 

ZOBACZ PODOBNE

  • Fot. PAP/P. Werewka

    Kiedy wybrać się po raz pierwszy z córką do ginekologa?

    Pierwsza wizyta dziewczynki u ginekologa to duże przeżycie, ale lepiej jej nie odkładać. Jeśli nic niepokojącego się nie dzieje, to można pojawić się w gabinecie po roku od pierwszego krwawienia, nie później jednak niż do ukończenia przez młodą pacjentkę 15 lat. Przed wizytą warto porozmawiać o tym, co czeka ją w gabinecie – radzi dr n. med. Ewa Kuś, konsultant ds. ginekologii i położnictwa Grupy Luxmed.

  • Adobe Stock

    Dziecko ze spektrum autyzmu ma inaczej, rodzice jego też

    Dziecko rozwijające się w spektrum autyzmu to wyzwanie dla rodzica. Życie z nim ma wiele odcieni. Zdarzają się wzloty i upadki, jak w życiu każdego, tylko trochę inaczej. Czym jest spektrum autyzmu w czterech ścianach, 24 godziny na dobę?  - Przyciągał uwagę jak magnes metal, pochłaniał mój czas – opisuje jedna z mam już prawie dorosłego syna z zespołem Aspergera.

  • Adobe Stock

    Kiedy zacząć myć zęby dziecku?

    O higienę jamy ustnej dziecka należy dbać jeszcze przed wyrznięciem się pierwszego zęba, a ze szczoteczką do zębów i pastą zaznajamiać, zanim wyrośnie ono z pieluch. Samodzielność w myciu zębów owszem, ale pod czujnym okiem dorosłego i to dość długo.

  • Adobe Stock

    Niejadki. Kiedy trudności w jedzeniu mają podłoże sensoryczne

    Rzadko się nad tym zastanawiamy, ale posiłek to nie tylko smak, ale cała gama doznań sensorycznych wynikających z kolorów, zapachów, konsystencji, kompozycji na talerzu. Dzieci z nadwrażliwością zmysłów mogą czuć się przytłoczone tą kakofonią i w rezultacie jeść bardzo mało i bez urozmaicenia.

NAJNOWSZE

  • zdj. AdobeStock/Chinnapong

    Późniejsze przejście menopauzy wiąże się ze zdrowszymi naczyniami krwionośnymi

    Według najnowszych badań Uniwersytetu Kolorado w Boulder kobiety, które przechodzą menopauzę później, mają zdrowsze naczynia krwionośne dłużej niż te, u których do przekwitania dochodzi wcześniej.

  • Żelazo – toksyczne, ale niezbędne

  • Czy da się uchronić dziecko przed uzależnieniem?

  • Schizofrenia - odczarować mit zastrzyku

  • Kiełki cenniejsze nie tylko od ziarna

  • Adobe

    Nauka kontra łysienie – mecz wciąż trwa

    Mimo że przeszczepy włosów są coraz powszechniejsze, medycyna nie zapomina o łysieniu. Wciąż trwają poszukiwania nowych terapii. Najnowsze trendy to terapia komórkami macierzystymi i hodowla nowych mieszków włosowych w laboratoriach.

  • Wyzwania medycyny: choroby neuronu ruchowego

  • Sport pomaga leczyć choroby układu krążenia