Upadki u seniorów - jak im zapobiegać?

Co roku w Polsce upada ponad milion seniorów. To jedna z najczęstszych przyczyn hospitalizacji, a u osób powyżej 65 lat najczęstsza przyczyna śmiertelności. Wielokrotnie częstsza niż wypadki komunikacyjne – ostrzega Narodowy Instytut Geriatrii, Rehabilitacji i Reumatologii.

Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki
Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki

Po 65. roku życia upadek statystycznie przydarza się co dziesiątej osobie, natomiast po ukończeniu 90 lat, ryzyko upadku wynosi już blisko 35 proc.

- Konsekwencją upadku są różnego rodzaju urazy, które kończą się hospitalizacją. Najniebezpieczniejsze są złamania szyjki kości udowej, które bardzo często kończą się zgonem pacjenta – podkreśla dr Przemysław Rzodkiewicz, kierownik Zakładu Gerontologii, Zdrowia Publicznego i Dydaktyki Narodowego Instytutu Geriatrii, Rehabilitacji i Reumatologii (NIGRiR).

Konsekwencje upadków to m.in.: stłuczenia, złamania, urazowe uszkodzenia mózgu i strach przed kolejnym upadkiem.

 

Po złamaniu kości udowej:

  • 10 proc. pacjentów umiera 2 miesiące po urazie
  • Od 14 do 36 proc. umiera w ciągu roku po wypadku.

- Upadki związane są z czynnikami wewnętrznymi i zewnętrznymi. Czynniki wewnętrzne to wszelkiego rodzaju choroby, problemy zdrowotne pacjenta. Czynniki zewnętrzne to różne przedmioty, które mogą spowodować zachwianie równowagi, utratę równowagi i w konsekwencji upadek - mówi dr Teresa Sadura-Sieklucka, fizjoterapeutka z NIGRiR.

Rys.Krzysztof "Rosa" Rosiecki

W jaki sposób mogą ćwiczyć chorzy na raka?

Jak zapobiegać upadkom?

- Pięć razy w tygodniu powinien pacjent wykonywać różnego rodzaju ćwiczenia, schodząc z jakiegoś wyższego przedmiotu na niższy. Na przykład może być to materac. Senior może także sięgać po różne przedmioty, w ten sposób ćwiczy równowagę – mówi dr Sadura-Sieklucka. 

Zalecane są także codzienne, półgodzinne spacery i marsze z kijami nordic walking.

Oczywiście, ważne jest też odpowiednie obuwie z antypoślizgową wkładka i miękką podeszwą.

Jak urządzić mieszkanie, by było bezpieczne dla seniora?

Warto usunąć dywaniki z łazienki i kuchni, gdyż seniorzy często potykają się o nie i przewracają.

- Ważne jest też, żeby kable były schowane, najlepiej w listwach przypodłogowych, żeby nie przeszkadzały, nie zagrażały pacjentowi – mówi dr Sadura-Sieklucka. - Niezmiernie istotne jest również oświetlenie. Musi być ono dużo mocniejsze niż dla osoby w wieku do 65. roku życia.

Seniorzy, Infografika PAP

Tai chi dla seniora

Proces starzenia obejmuje zmiany w obrębie narządu ruchu, które mogą przyczynić się do upadków. Można im zapobiegać stosując odpowiednie ćwiczenia.

Przyjmuje się, że seniorzy potrzebują czterokrotnie silniejsze światło, by komfort widzenia był taki sam.

Jeśli chodzi o łazienkę, to najlepiej byłoby, żeby był w niej prysznic z uchwytem, bez progu.

- U 12 do 40 proc. pacjentów, którzy raz upadli dochodzi do rozwoju zespołu poupadkowego – mówi prof. Tomasz Targowski, kierownik Kliniki Geriatrii w NIGRiR. - Jest to obawa przed następnym upadkiem. Niestety zespół poupadkowy i lęk związany z nim powoduje, że seniorzy mają tendencje do samoistnego ograniczania swojej aktywności fizycznej, co rozpoczyna mechanizm błędnego koła. Osoba mniej się rusza, a więc słabną jej mięśnie.

Prof. Targowski podkreśla, że w takim przypadku potrzebna jest praca geriatry lub psychologa i bliskich, aby taką osobę po upadku na nowo zaktywizować, żeby nie bała się podejmowania tej aktywności fizycznej w zakresie dostosowanym do jej możliwości.

Agnieszka Pochrzęst-Motyczyńska (zdrowie.pap.pl)

ZOBACZ PODOBNE

  • Co się dzieje z ciałem zanurzonym w wodzie

    Wodolecznictwo przeżywa renesans i jest stosowane w różnych dolegliwościach – od schorzeń skóry po depresję. Zanurzeniu w wodzie towarzyszyć może zarówno ukojenie, jak i szok czy euforia. Duże znaczenie dla zdrowia mają przy tym zawarte w wodzie sole i drobnoustroje. Warto o tym pamiętać, nim zdecydujemy się na kąpiel w morzu czy strumieniu.

  • AdobeStock

    Pozbądź się presji, ruszaj się dla przyjemności

    Jest dobra wiadomość - nie musimy codziennie robić 10 tys. kroków i „zaliczać” kilka treningów w tygodniu, aby być zdrowym. Specjaliści obalają ten popularny mit i przekonują, że każda forma aktywności fizycznej ma pozytywny wpływ na zdrowie, niezależnie od wieku i aktualnej kondycji.

  • Adobe Stock/Robert Przybysz

    Ćwicz dla siebie i dziecka

    Aktywność fizyczna przyszłej mamy to inwestycja w zdrowie nie tylko jej własne, ale również dziecka. To lepsze samopoczucie, zmniejszone ryzyko powikłań ciążowych i korzystniejszy przebieg porodu. Nawet gdy ciąża nie przebiega książkowo, odchodzi się w tej chwili od tzw. reżimu łóżkowego i nie zaleca leżenia, choć każdą sytuację należy skonsultować z lekarzem. Jakie są korzyści z ćwiczeń w ciąży, wyjaśniają specjaliści ginekologii i neonatologii.

  • Adobe Stock

    Ruch w ciąży

    Ciąża wcale nie wyklucza ruchu, wręcz przeciwnie. Kobiety o prawidłowym przebiegu ciąży powinny podejmować umiarkowaną aktywność fizyczną 3–5 razy w tygodniu, łącznie co najmniej 150 minut sportów, które nie grożą upadkiem i urazem, jak spacery, basen, joga czy pilates – zaznacza mgr Katarzyna Kowalska, fizjoterapeutka uroginekologiczna z warszawskiego Szpitala Specjalistycznego im. Świętej Rodziny. Wyjaśnia też, dlaczego kobieta w tym czasie powinna unikać pewnych ćwiczeń mięśni brzucha.

NAJNOWSZE

  • Co się dzieje z ciałem zanurzonym w wodzie

    Wodolecznictwo przeżywa renesans i jest stosowane w różnych dolegliwościach – od schorzeń skóry po depresję. Zanurzeniu w wodzie towarzyszyć może zarówno ukojenie, jak i szok czy euforia. Duże znaczenie dla zdrowia mają przy tym zawarte w wodzie sole i drobnoustroje. Warto o tym pamiętać, nim zdecydujemy się na kąpiel w morzu czy strumieniu.

  • Choroby są demokratyczne - na raka może zachorować nawet prezydent

  • Gen inteligencji nie istnieje

  • Pozbądź się presji, ruszaj się dla przyjemności

  • Opieka długoterminowa pod jednym parasolem

  • Adobe Stock/Darya

    Polacy wierzą w związki na całe życie, choć jest i drugie dno

    Polacy to romantycy. Taki obraz wyłania się z badania „Anatomia relacji. O związkach twarzą w twarz” zleconego przez Gedeon Richter Polska. Zdecydowana większość Polaków uważa, że związek może trwać całe życie, a średni staż relacji wynosi 19 lat. Przeważa też pogląd, że wiążemy się z miłości. Co jednak może się kryć pod deklaracjami? – zastanawiali się eksperci zajmujący się m.in. terapią par.

  • Świadomość śmierci dana człowiekowi

  • VR - nowe narzędzie do leczenia fobii

Serwisy ogólnodostępne PAP