Upadki u seniorów - jak im zapobiegać?

Co roku w Polsce upada ponad milion seniorów. To jedna z najczęstszych przyczyn hospitalizacji, a u osób powyżej 65 lat najczęstsza przyczyna śmiertelności. Wielokrotnie częstsza niż wypadki komunikacyjne – ostrzega Narodowy Instytut Geriatrii, Rehabilitacji i Reumatologii.

Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki
Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki

Po 65. roku życia upadek statystycznie przydarza się co dziesiątej osobie, natomiast po ukończeniu 90 lat, ryzyko upadku wynosi już blisko 35 proc.

- Konsekwencją upadku są różnego rodzaju urazy, które kończą się hospitalizacją. Najniebezpieczniejsze są złamania szyjki kości udowej, które bardzo często kończą się zgonem pacjenta – podkreśla dr Przemysław Rzodkiewicz, kierownik Zakładu Gerontologii, Zdrowia Publicznego i Dydaktyki Narodowego Instytutu Geriatrii, Rehabilitacji i Reumatologii (NIGRiR).

Konsekwencje upadków to m.in.: stłuczenia, złamania, urazowe uszkodzenia mózgu i strach przed kolejnym upadkiem.

 

Po złamaniu kości udowej:

  • 10 proc. pacjentów umiera 2 miesiące po urazie
  • Od 14 do 36 proc. umiera w ciągu roku po wypadku.

- Upadki związane są z czynnikami wewnętrznymi i zewnętrznymi. Czynniki wewnętrzne to wszelkiego rodzaju choroby, problemy zdrowotne pacjenta. Czynniki zewnętrzne to różne przedmioty, które mogą spowodować zachwianie równowagi, utratę równowagi i w konsekwencji upadek - mówi dr Teresa Sadura-Sieklucka, fizjoterapeutka z NIGRiR.

Rys.Krzysztof "Rosa" Rosiecki

W jaki sposób mogą ćwiczyć chorzy na raka?

Jak zapobiegać upadkom?

- Pięć razy w tygodniu powinien pacjent wykonywać różnego rodzaju ćwiczenia, schodząc z jakiegoś wyższego przedmiotu na niższy. Na przykład może być to materac. Senior może także sięgać po różne przedmioty, w ten sposób ćwiczy równowagę – mówi dr Sadura-Sieklucka. 

Zalecane są także codzienne, półgodzinne spacery i marsze z kijami nordic walking.

Oczywiście, ważne jest też odpowiednie obuwie z antypoślizgową wkładka i miękką podeszwą.

Jak urządzić mieszkanie, by było bezpieczne dla seniora?

Warto usunąć dywaniki z łazienki i kuchni, gdyż seniorzy często potykają się o nie i przewracają.

- Ważne jest też, żeby kable były schowane, najlepiej w listwach przypodłogowych, żeby nie przeszkadzały, nie zagrażały pacjentowi – mówi dr Sadura-Sieklucka. - Niezmiernie istotne jest również oświetlenie. Musi być ono dużo mocniejsze niż dla osoby w wieku do 65. roku życia.

Seniorzy, Infografika PAP

Tai chi dla seniora

Proces starzenia obejmuje zmiany w obrębie narządu ruchu, które mogą przyczynić się do upadków. Można im zapobiegać stosując odpowiednie ćwiczenia.

Przyjmuje się, że seniorzy potrzebują czterokrotnie silniejsze światło, by komfort widzenia był taki sam.

Jeśli chodzi o łazienkę, to najlepiej byłoby, żeby był w niej prysznic z uchwytem, bez progu.

- U 12 do 40 proc. pacjentów, którzy raz upadli dochodzi do rozwoju zespołu poupadkowego – mówi prof. Tomasz Targowski, kierownik Kliniki Geriatrii w NIGRiR. - Jest to obawa przed następnym upadkiem. Niestety zespół poupadkowy i lęk związany z nim powoduje, że seniorzy mają tendencje do samoistnego ograniczania swojej aktywności fizycznej, co rozpoczyna mechanizm błędnego koła. Osoba mniej się rusza, a więc słabną jej mięśnie.

Prof. Targowski podkreśla, że w takim przypadku potrzebna jest praca geriatry lub psychologa i bliskich, aby taką osobę po upadku na nowo zaktywizować, żeby nie bała się podejmowania tej aktywności fizycznej w zakresie dostosowanym do jej możliwości.

Agnieszka Pochrzęst-Motyczyńska (zdrowie.pap.pl)

ZOBACZ PODOBNE

  • AdobeStock

    Pracodawcy wciąż zbyt mało zaangażowani w promocję zdrowia

    Mamy coraz więcej dowodów na to, że produktywność pracowników jest bezpośrednio związana ze zdrową dietą i regularnymi ćwiczeniami. Tymczasem pracodawcy, choć podejmują pewne działania, by promować aktywność fizyczną u swoich pracowników, nie robią tego ze zbyt dużym zaangażowaniem.

  • Adobe

    Pod powierzchnią: nurkowanie a zdrowie

    Wyobraź sobie świat ciszy i barwnych raf – nurkowanie rekreacyjne pozwala doświadczać nieważkości i odkrywać nieznane. Jednak zanim zanurzymy się w błękit, warto zadać pytanie: czy nasze zdrowie jest gotowe na takie wyzwanie? 

  • zdj. AdobeStock

    Taniec jest dobry dla mózgu

    Taniec jest fantastycznym ćwiczeniem nie tylko dla naszego ciała, ale i dla mózgu. Rytmiczne ruchy i skoordynowane wykonywanie choreografii wymagają koncentracji, planowania i pamięci, co stymuluje różne obszary mózgu – opowiada neurobiolożka i neuropsycholożka dr Ilona Kotlewska.

  • Adobe

    10 rzeczy, które warto wiedzieć o pływaniu

    Pływanie to nie tylko wakacyjna przyjemność, ale również jedna z najczęściej polecanych aktywności fizycznych – i to dla ludzi w każdym wieku. Od dzieci po seniorów, coraz więcej osób wybiera aktywność w wodzie jako sposób na zdrowie, formę i relaks. A wpływ pływania na zdrowie fizyczne i psychiczne badają naukowcy. Oto co udało im się ustalić.

NAJNOWSZE

  • AdobeStock/Halfpoint

    Operacje bariatryczne w większości dają dobre wyniki

    Jednym ze sposobów pomocy osobom z poważną otyłością są operacje bariatryczne, które polegają na zmniejszeniu objętości żołądka lub zmianie przebiegu przewodu pokarmowego. Stosowane metody są coraz lepsze, a naukowcy coraz dokładniej analizują długotrwałe skutki takich zabiegów. W większości efekty są pozytywne – wynika z badań.

  • Nie tylko kobiety mają latem problem z pęcherzem

  • Mikrobiom mózgu. Kontrowersyjna hipoteza, która może zmienić neurologię

  • Ludzkie ciało z termostatem

  • WHO ostrzega przed upałami: zachowaj chłodną głowę

  • AdobeStock

    Pracodawcy wciąż zbyt mało zaangażowani w promocję zdrowia

    Mamy coraz więcej dowodów na to, że produktywność pracowników jest bezpośrednio związana ze zdrową dietą i regularnymi ćwiczeniami. Tymczasem pracodawcy, choć podejmują pewne działania, by promować aktywność fizyczną u swoich pracowników, nie robią tego ze zbyt dużym zaangażowaniem.

  • Dlaczego tak bardzo lubimy bób?

  • Klimatyzacja w czasie upału. Mieć czy nie mieć?

Serwisy ogólnodostępne PAP