Co dalej z finansami w opiece zdrowotnej?

Przed nami nowe otwarcie w ochronie zdrowia. Czy stać nas na nowe rozwiązania i ile będą kosztować? Już teraz musimy wydawać coraz więcej, by zachować dotychczasowy poziom opieki zdrowotnej, a wcale nie jest kolorowo. Przed nami coraz większe wyzwania, m.in. bo jako społeczeństwo starzejemy się.

Fot. PAP
Fot. PAP

To ogromne obciążenie, bo na sześćdziesięciolatka wydaje się trzy razy więcej niż na czterdziestolatka. Skąd wziąć pieniądze? Eksperci szukają złotego środka, a część radzi, by nowy minister zdrowia wziął przykład z Czechów.

Finansowaniu opieki zdrowotnej poświęcona była jedna z sesji XIX Forum Rynku Zdrowia. Zwrócono podczas niej uwagę, że w 2024 roku można się spodziewać realnego spadku nakładów na opiekę zdrowotną liczonych w stosunku do PKB z tego samego roku (a nie tak jak zakłada ustawa w relacji do PKB sprzed dwóch lat) - do 5,07 proc. z 5,36 proc. w 2023 roku. Pomimo tego, że nominalne nakłady wzrosną w stosunku do bieżącego roku o blisko 6 mld zł i wyniosą łącznie ponad 190 mld zł. Chodzi jednak m.in. o inflację.

Kadry i restrukturyzacja – co dalej?

Uczestnicy sesji poruszyli kwestię braku kadr w ochronie zdrowia, jak również restrukturyzacji szpitali - to palące tematy.

Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki

Sytuacja finansowa szpitali powiatowych: jest źle

Trzeba bić już na alarm, bo sytuacja szpitali powiatowych jest tragiczna - większe niż rok wcześniej straty w działalności i rosnące długi – tak mówili eksperci w czasie prezentacji raportu Związku Powiatów Polskich dotyczącego finansów szpitali powiatowych za 2022 rok. Ministerstwo Zdrowia zapewnia, że analizuje sytuację.

Odnosząc się do planów restrukturyzacyjnych szpitali eksperci mówili o tym, że może pięknie wyglądają na papierze, ale nie są one często skuteczne. Zwrócili też uwagę na sytuację szpitali powiatowych. Otrzymały one co prawda dodatkowe środki, ale głównie przeznaczono je na podwyżki wynagrodzeń pracowników. 

- Realny wzrost wynagrodzeń wynosi 12-13 proc. w 2023 roku – zauważyła Bernadeta Skóbel, radca prawny, kierownik Działu Monitoringu Prawnego i Ekspertyz ze Związku Powiatów Polskich.

Dodała, że w związku z tym koszty placówek rosną i muszą one realizować tzw. nadwykonania, choć nie wszystkim pozwala na to liczba mieszkańców. „Nadwykonania” to świadczenia opieki zdrowotnej, takie jak operacje czy badania diagnostyczne, które szpital czy przychodnia oferuje ponad limit zawarty w kontrakcie z Narodowym Funduszem Zdrowia. NFZ, w miarę możliwości, próbuje rekompensować takie świadczenia, ale zależy to od różnych czynników.

Jak mówiła Bernadetta Skóbel, to wszystko odbywa się zgodnie z pewną logiką: „damy środki, ale w zamian musicie robić jeszcze więcej i więcej”, a sytuacja powiatowych szpitali nie jest wcale dobra.

Tylko 10 proc z nich odnotowuje zysk na działalności podstawowej. 

Jej zdaniem trzeba coś zmienić. I nie chodzi tutaj o burzenie tego systemu, ale o zastanowienie się, co należy poprawić. Bo jeśli  nawet w systemie ochrony zdrowia pojawiają się nowe środki, to zazwyczaj nie są one efektywnie wydawane. Wiele wizyt u lekarzy okazuje się niepotrzebnych, bo pacjent trafia nie do tego specjalisty, co powinien albo przychodzi bez badań.  

- Lepiej zorganizowana opieka medyczna to oszczędności, które można zainwestować np. w nowocześniejszy sprzęt – podkreślił Artur Białkowski.

Profilaktyka - to się opłaca 

Jednocześnie eksperci zwrócili uwagę na znacznie profilaktyki, która jest najtańszym sposobem zapewnienia zdrowia, w przeciwieństwie do leczenia szpitalnego, które pochłania najwięcej pieniędzy.

Ich zdaniem przeszkodą w jej promowaniu jest sposób finansowania podstawowej opieki zdrowotnej – czyli płacenie za zapisanego pacjenta do lekarza (stawka kapitacyjna) oraz ograniczony zestaw badań w rękach lekarza. Dlatego też, jak zaznaczył Jarosław Wyligała, prezes Medtech Polska, pacjent często pierwszą diagnostykę ma wykonywaną dopiero w szpitalu. 

- Powinniśmy tutaj brać dobry przykład z naszych sąsiadów – Czechów. Tam zlecane pacjentom badania nie są ograniczone kwotą, ale pewnymi standardami i procedurą. Dzięki temu lekarz ma w rękach testy, które najtrafniej zdiagnozują pacjenta – zaznaczył. 
W Unii Europejskiej – jak wskazał – na jednego pacjenta na badania laboratoryjne przeznacza się średnio 40 euro, w Polsce - 13 euro.

Eksperci nawiązali też do pewnych rozwiązań, które już wcześniej funkcjonowały w systemie, ale do których, być może, warto by było powrócić, chociażby do zlikwidowanej w 2000 roku ulgi na wydatki zdrowotne czy odpisywania od podatku składki zdrowotnej.

Klaudia Torchała, zdrowie.pap.pl

Autorka

Klaudia Torchała

Klaudia Torchała - Z Polską Agencją Prasową związana od końca swoich studiów w Szkole Głównej Handlowej, czyli od ponad 20 lat. To miał być tylko kilkumiesięczny staż w redakcji biznesowej, została prawie 15 lat. W Serwisie Zdrowie od 2022 roku. Uważa, że dziennikarstwo to nie zawód, ale charakter. Przepływa kilkanaście basenów, tańczy w rytmie, snuje się po szlakach, praktykuje jogę. Woli małe kina z niewygodnymi fotelami, rowery retro. Zaczyna dzień od małej czarnej i spaceru z najwierniejszym psem - Szógerem.

ZOBACZ TEKSTY AUTORKI

ZOBACZ PODOBNE

  • Fot. PAP - kadr z filmu

    Sanofi: w ciągu ostatnich 50 lat szczepionki ocaliły ponad 150 milionów ludzi

    Materiał promocyjny

    „Kluczowe jest przyjęcie proaktywnego podejścia w ramach systemu opieki zdrowotnej, koncentrując się na zapobieganiu chorobom, a nie czekaniu na leczenie po ich wystąpieniu. ” - powiedziała Goze Umurhan, General Manager Vaccines, Central & South Europe MCO, Sanofi.

  • zdj.AdobeStock

    Świat wspiera Afrykę w walce z małpią ospą

    Epidemia mpox w Afryce to stan zagrożenia zdrowia publicznego o znaczeniu międzynarodowym (PHEIC) – ogłosiła Światowa Organizacja Zdrowia (WHO). To najwyższy poziom alarmu zgodnie z Międzynarodowymi Przepisami Zdrowotnymi (IHR). Aby wesprzeć kraje afrykańskie w walce z epidemią, Komisja Europejska koordynuje zakup i darowiznę 215 tys. dawek szczepionki.

  • zdj. pexels

    Co może oznaczać ból żeber przy dotyku?

    Materiał promocyjny

    Żebra to istotna część układu szkieletowego człowieka. Ich głównym zadaniem jest ochrona narządów klatki piersiowej, takich jak serce i płuca. Odgrywają też rolę w procesie oddychania – stanowią miejsce przyczepu mięśni odpowiedzialnych za ruchy oddechowe, a także umożliwiają zmiany objętości klatki piersiowej.

  • zdj.P.Werewka

    Techniki wspomaganego rozrodu nie wywołują raka u dzieci

    Wokół technik wspomaganego rozrodu (assisted reproductive technology, ART) narosło wiele mitów. Z jednym z nich, dotyczącym zwiększonej zapadalności na nowotwory dzieci urodzonych z ich pomocą, rozprawili się francuscy badacze. 

NAJNOWSZE

  • Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki

    Kiedy w domu jest za zimno… czyli zdrowie a niska temperatura

    Zbyt niska temperatura w domu na różne sposoby może sprzyjać kłopotom ze zdrowiem - przestrzegają eksperci. Dla niektórych już niewielka różnica utraty ciepła może mieć niebagatelne znaczenie. Nie warto też jednak przesadzać z ogrzewaniem. Dowiedz się więcej.

  • Zaburzenia snu sprzyjają samobójstwom

  • Jak skutecznie poradzić sobie z bezsennością

  • Suplementy białkowe nie dla nastolatków

  • Nie tylko szczepienia przeciw HPV ważne w prewencji raka szyjki macicy

  • Adobe Stock

    Rehabilitacja domowa – co dalej?

    Rehabilitacją domową zajmuje się ponad 2700 podmiotów. Od przyszłego roku, w wyniku zmiany przepisów, będzie ich już tylko 408. Oznacza to monopolizację tych świadczeń i drastyczne ich ograniczenie, szczególnie dla pacjentów z głęboką niepełnosprawnością, antagonizowanie środowiska. Pracę może stracić ok. 20 tys. fizjoterapeutów – ostrzega Monika Dębińska, członkini zarządu Ogólnopolskiego Porozumienia Pracodawców Rehabilitacji. Jednocześnie wskazuje rozwiązanie, by wyjść z tego impasu.

  • Fałszywie dodatnie wyniki zniechęcają do kolejnych badań

  • Dyniowy zawrót głowy - na zdrowie!