Luiza Łuniewska
Materiały Autorki
-
Niebezpieczny jak kleszcz
Materiał promocyjnyW 2023 roku Państwowy Zakład Higieny potwierdził w Polsce 661 przypadków kleszczowego zapalenia mózgu (KZM). Z oficjalnych danych za 2024 rok wynikają już 793 zachorowania – niemal trzykrotnie więcej niż pięć lat wcześniej. O skali zagrożenia i możliwościach ochrony rozmawiamy z prof. dr hab. n. med. Anną Moniuszko-Malinowską, kierowniczką Kliniki Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.
-
Dlaczego jednym smakuje, a innym nie
Nie ma dwóch osób, które postrzegałyby smak dokładnie tak samo. Nawet przy rodzinnym stole: jedni proszą o dokładkę brukselki, inni trzymają talerz z daleka; dla części gości świeża kolendra pachnie cytrusami, dla innych – mydłem. Jeszcze zanim naukowcy potrafili odczytać ludzkie genomy, obserwowano, że wrażliwość na słodycz, gorycz czy ostrość układa się w wyraźne, choć zagadkowe wzorce. Dziś wiemy, że u podłoża tej różnorodności leży sieć zależności między cząsteczkami DNA a biografią kulinarną, która zaczyna się już w macicy i trwa całe życie.
-
10 rzeczy, które warto wiedzieć o pływaniu
Pływanie to nie tylko wakacyjna przyjemność, ale również jedna z najczęściej polecanych aktywności fizycznych – i to dla ludzi w każdym wieku. Od dzieci po seniorów, coraz więcej osób wybiera aktywność w wodzie jako sposób na zdrowie, formę i relaks. A wpływ pływania na zdrowie fizyczne i psychiczne badają naukowcy. Oto co udało im się ustalić.
-
Przysadka: makrofagi dyrygują układem hormonalnym
Dotychczas naukowcy uważali, że układy hormonalny i odpornościowy to dwa odrębne światy. Z przełomowej pracy fińskich naukowców wynika, że w przysadce – centralnej dyspozytorni układu hormonalnego – „rządzą” makrofagi wykorzystujące ATP. Daje to nadzieję na nową formę terapii dla pacjentów z zaburzeniami hormonalnymi.
-
Gorączka chikungunya jest już w Europie
Materiał promocyjnyGorączka chikungunya – choroba wirusowa przenoszona przez komary Aedes – jeszcze kilka lat temu była egzotyczną ciekawostką. Dziś, wraz z rozszerzaniem się zasięgu wektorów i wprowadzeniem pierwszej szczepionki, stała się tematem istotnym – zwłaszcza dla osób podróżujących. O sednie zagrożenia i o tym, dlaczego szczepienia są inwestycją na całe życie, rozmawiamy z prof. dr hab. Ernestem Kucharem, kierownikiem Kliniki Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnym Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
-
Truskawka – pogromca komórek zombie
Truskawki, zwłaszcza te prosto z pola, zawierają ogromne dawki fisetyny. To ostatnio jedna z najbardziej obiecujących substancji w walce ze starzeniem komórkowym. Wstępne wyniki badań z użyciem fisetyny syntetycznej są obiecujące, choć jej bezpieczeństwo w dużych stężeniach jest jeszcze niepewne. Naukowcy zalecają cierpliwość – co nie przeszkadza cieszyć się sezonem na polskie owoce.
-
Tajemnice języka
„Proszę powiedzieć: aaaa” – to jedno z pierwszych poleceń, jakie słyszymy podczas badania lekarskiego. Zaglądając do gardła, lekarz zawsze rzuca też okiem na język. I nic w tym dziwnego – język bywa swoistym barometrem zdrowia, a jego oględziny to rutynowa część badania lekarskiego. To również niesamowite narzędzie, dzięki któremu kosztujemy świata, komunikujemy się i codziennie wykonujemy setki skomplikowanych ruchów, nawet o tym nie myśląc.
-
Dlaczego sepsa zabija?
Drobne skaleczenie podczas prac w ogrodzie lub pozornie niegroźne zapalenie płuc w ciągu kilkudziesięciu godzin prowadzi do niewydolności organów i stanu zagrożenia życia. Winowajcą jest sepsa – podstępny zabójca pochłaniający miliony istnień nawet w epoce zaawansowanych antybiotyków i nowoczesnej opieki intensywnej.
-
Komu szkodzi cynamon
Istnieje wielowiekowa tradycja stosowania cynamonu nie tylko w kuchni, ale i przy dolegliwościach trawiennych, przeziębieniach czy na poprawę krążenia. Obecnie mówi się również m.in. o kontroli poziomu cukru we krwi oraz pomocy w odchudzaniu. Badania wskazują, że jest w tym niewielkie ziarno prawdy – trzeba jednak bardzo uważać na możliwe skutki uboczne i interakcje z lekami. Nie można też traktować go jako substytutu terapii.
-
Powiększone węzły chłonne – czy jest się czego bać?
Spuchnięty węzeł chłonny potrafi napędzić niezłego stracha – zazwyczaj bez powodu. Drobny guzek pod żuchwą na ogół oznacza, że nasz układ odpornościowy właśnie wygrał bitwę z wirusem. Czasami jednak taka zmiana jest tym, czego się obawiamy – objawem nowotworu.
NAJNOWSZE
-
Socjolożki: nie szukajmy winy tylko w świecie wirtualnym
Świat wirtualny i rzeczywisty dla nastolatków to już jeden świat, inaczej niż dla dorosłych. Dlatego nie szukajmy problemu tylko w jednym z nich. Rozmawiajmy, bądźmy ciekawi, co robią nastolatki w sieci. Większości dorosłych wydaje się, że mają nad tym kontrolę. Tymczasem to często błędne założenie – podkreślają Dorota Peretiatkowicz i Katarzyna Krzywicka-Zdunek z zespołu Socjolożki.pl, wraz z IRCenter autorki badania „Bez Tabu: O czym (nie) rozmawiamy w domach”.
-
Światło w nocy szkodzi sercu
-
Morze hartuje ciało i psychikę
-
Krwawienie z nosa to ostrzeżenie
-
Słodziki mogą pogarszać funkcje poznawcze. Szczególnie u osób z cukrzycą.