Jak zapobiec uszkodzeniom nerek w przebiegu cukrzycy?
Cukrzyca (zarówno cukrzyca typu I, jak i typu II) jest chorobą, którą można skutecznie leczyć i kontrolować - pod warunkiem skrupulatnego stosowania się do wytycznych terapii. Niestety, nieleczona cukrzyca niesie ze sobą ryzyko poważnych powikłań.
Wśród najczęstszych powikłań można wyróżnić między innymi zaburzenia funkcjonowania układu sercowo-naczyniowego, uszkodzenia narządu wzroku, zespół stopy cukrzycowej, a także cukrzycową chorobę nerek. Na czym polega ostatnie z wymienionych schorzeń? Jak dbać o nerki przy cukrzycy, by nie narażać się na ryzyko powikłań?
Ból nerek przy cukrzycy i inne objawy - co świadczy o cukrzycowej chorobie nerek?
Szacuje się, że ryzyko uszkodzenia nerek, a co za tym idzie - również ryzyko zaburzeń ich funkcjonowania - jest wyższe u diabetyków niż u osób zdrowych aż o kilkanaście procent. To właśnie nieprawidłowości w zakresie pracy wspomnianego narządu są jednymi z wielu powikłań nieleczonej cukrzycy. Wśród nich wyróżnia się zwłaszcza cukrzycową chorobę nerek (w skrócie określaną jako CChN, a dawniej nazywaną nefropatią cukrzycową).
Cukrzycowa choroba nerek wynika bezpośrednio z długotrwałego utrzymywania zbyt wysokiego poziomu glukozy we krwi. Taka sytuacja następuje z kolei u pacjentów, którzy w ogóle nie leczą cukrzycy lub są leczeni nieprawidłowo (w tym pomijają i lekceważą zalecenia dotyczące zmian w stylu życia). Niestety, rozwijająca się nefropatia cukrzycowa nie daje szczególnych objawów i - należy to podkreślić - nie powoduje bólu nerek, opisywanego przez pacjentów jako ból pleców w okolicy lędźwiowej. Dopiero w późniejszych etapach chory może odczuwać ogólne osłabienie organizmu, któremu towarzyszy zwiększenie ciśnienia tętniczego krwi, obrzęki, szybsza męczliwość, zblednięcie i poszarzenie powłok skórnych.
Rozpoznanie cukrzycowej choroby nerek opiera się przede wszystkim na badaniu moczu oraz krwi. Nieprawidłowości w zakresie konkretnych parametrów (w tym albuminy i kreatyniny w moczu oraz poziomu przesączania kłębuszkowego - eGFR) stanowią podstawę do rozpoznania cukrzycowej choroby nerek. Leczenie tego schorzenia uwzględnia oczywiście regulację glikemii (a więc regulację poziomu glukozy we krwi), a oprócz tego przyjmowanie leków nefroprotekcyjnych, wyrównywanie ciśnienia krwi, redukcję masy ciała (jeśli istnieje taka konieczność) oraz unikanie czynników negatywnie wpływających na pracę i strukturę nerek.
Więcej informacji o samej nefropatii cukrzycowej, jak i innych następstwach nieleczonej cukrzycy, znajduje się w artykule: Powikłania cukrzycy, nieleczona cukrzyca - czy jest się czego obawiać? (https://www.doz.pl/czytelnia/a13822-Powiklania_cukrzycy_nieleczona_cukrzyca_-_czy_jest_czego_sie_obawiac).
Jak dbać o nerki przy cukrzycy?
Najważniejszym i najskuteczniejszym sposobem na ochronę nerek (a także innych narządów i układów) przed powikłaniami cukrzycy, jest oczywiście regulacja glikemii, będąca ogólnie celem terapii diabetologicznej. W ramach takiego leczenia konieczne jest wdrożenie konkretnych zmian w zakresie stylu życia, żywienia, a w razie potrzeby - przyjmowanie leków przeciwcukrzycowych.
Oprócz uregulowania glikemii, pacjentom z cukrzycą poleca się:
- uregulowanie masy ciała, bezwzględną rezygnację ze spożywania alkoholu i palenia papierosów;
- uregulowanie poziomu lipidów we krwi - w tym „dobrego” i „złego” cholesterolu;
- uregulowanie ciśnienia tętniczego krwi - koniecznie pod okiem lekarza;
- ograniczenie podaży białka oraz soli w codziennej diecie;
- unikanie preparatów, suplementów i leków nefrotoksycznych - mających negatywny wpływ na nerki (należy wyeliminować je we współpracy z lekarzem).
Lekarz może zadecydować również o wspomaganiu terapii cukrzycy suplementacją konkretnych preparatów, pozytywnie wpływających na glikemię: https://www.doz.pl/apteka/k4673-Diabetyk.
Źródła:
1. Dr n. med. M. Jasik, Nefropatia cukrzycowa [w:] dtiabetologiaonline.pl, dostęp: 26.08.2024
2. Franek, F. Kokot, Cukrzycowa choroba nerek [w:] Interna - Mały Podręcznik Medycyny Praktycznej online, data aktualizacji hasła: 10.08.2024
3. Dr n. med. B. Katra, aktualizacja: lek. M. Wiercińska, Cukrzycowa choroba nerek (CChN; dawniej nefropatia cukrzycowa) [w:] Medycyna Praktyczna, 26.03.2024
4. Jermołaj, A. Rydzewska-Rosołowska, T. Hryszko, Czy przewlekła choroba nerek to powikłanie tylko cukrzycy typu 2? Algorytm postępowania w poszukiwaniu i leczeniu pacjentów z przewlekłą chorobą nerek [w:] Lekarz POZ 2/2024
5. Dr n. med. I. Korzeniewska-Dyl, Co to jest cukrzycowa choroba nerek? [w:] Diabetologia po Dyplomie 02/2018
6. H. de Boer, K. Khunti, K. R. Tuttle, J. J. Neumiller, C. M. Rhee, S. E. Rosas, P. Rossing, G. Bakris, tłumaczenie: lek. E. Chmura-Gogól, konsultacja: prof. dr hab. n. med. T. Stompór, prof. dr hab. n. med. L. Czupryniak, Postępowanie w cukrzycy u chorych na przewlekłą chorobę nerek. Uzgodniony raport American Diabetes Association (ADA) i Kidney Disease: Improving Global Outcomes (KDIGO) [w:] Medycyna Praktyczna, 21.12.2023
Więcej na: doz.pl
Źródło informacji: DOZ.pl Sp. z o.o.
Artykuł Sponsorowany