Smog szkodzi także oczom

To, że smog negatywnie wpływa na układ oddechowy, wiemy wszyscy. Warto jednak pamiętać, że przez zanieczyszczone powietrze cierpią również nasze oczy.

Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki
Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki

Oczy są bardzo wrażliwe na zanieczyszczenie powietrza. Nawet krótkotrwała ekspozycja na wysoką dawkę toksycznych zanieczyszczeń może powodować objawy zapalenia spojówek lub suchość oczu. Film łzowy, rogówka i spojówka mają stały kontakt z otaczającym powietrzem, więc zawarte w nim toksyny mogą bezpośrednio na nie wpływać i zakłócać ich funkcje – począwszy od minimalnego dyskomfortu aż po przewlekłe podrażnienia oczu. U osób noszących soczewki kontaktowe objawy te zazwyczaj są bardziej nasilone. 

- Dla narządów wzroku szczególnie szkodliwy jest pył PM10 - będące częścią smogu cząsteczki o średnicy poniżej 10 μm - który drażni i wysusza aparat ochronny oka, powodując nadmierne parowanie, wysychanie lub upośledzenie produkcji łez. W efekcie prowadzi to do ryzyka pojawienia zespołu suchego oka lub stanu zapalnego powierzchni oka, które manifestują się na przykład stanem zapalnym brzegów powiek, nieprawidłowym przyleganiem powiek do gałki ocznej, czy zaburzeniami mrugania - mówi lek. okulista Justyna Krowicka, ordynatorka kliniki Gemini w Ostrawie.

Co ciekawe, wpływ zanieczyszczenia powietrza nie ogranicza się tylko do powierzchni oka; istnieją badania łączące je z rozwojem zaćmy i zaburzeniami mikrokrążenia w siatkówce. Badanie opublikowane w British Journal of Ophtalmology wykazało, że u mieszkańców obszarów silnie zanieczyszczonych ryzyko zachorowania na AMD było co najmniej o 8 proc. większe niż wśród mieszkańców mniej zanieczyszczonych obszarów.

Ważną rolę – szczególnie w tej sytuacji – pełni aparat ochronny oka, który zapewnia stałą ochronę gałki ocznej przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych, pomaga także w usuwaniu skutków smogu poprzez zwiększenie częstości mrugania i zwiększeniu produkcji łez. 

Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki

Smog – na co najbardziej szkodzi

Mieszanina zanieczyszczeń, którą wdychamy z powietrzem szkodzi nie tylko naszym płucom. Lista chorób i powikłań, których ryzyko zwiększa smog jest zaskakująco długa. Dowiedz się kiedy i dla kogo jest on najgroźniejszy. 

-  Łzy, które składają się z warstwy wodnistej, tłuszczowej oraz śluzowej,  pełnią bardzo ważne funkcje dla oka: nawilżają i chronią przed infekcjami i mikrourazami. Kiedy jest ich za mało lub ich skład nie jest odpowiedni, aby nawilżać oko, a do tego może prowadzić smog, pojawiają się problemy. Te związane z wysychaniem spojówki, rogówki, w konsekwencji prowadzą do sporego dyskomfortu: uczucie kłucia, piasku w oku, ciała obcego w oku, nadmiernego zmęczenia lub zaczerwienienia oka, czy bólu. Rozwiązaniem pierwszego wyboru są preparaty uzupełniające tzw. sztuczne łzy, zwłaszcza z kwasem hialuronowym. Ważne, aby stosować je regularnie, nawet kilka razy dziennie. Jeżeli jednak nie przynoszą one wyraźnej ulgi, należy skonsultować się z okulistą, ponieważ zespół suchego oka może mieć także inne przyczyny niż te związane z jakością powietrza – radzi specjalistka.

W przypadku podrażnienia oczu należy unikać pocierania oczu, ponieważ sprzyja to infekcjom. Oprócz kropli do oczu można również stosować zimne okłady. Szczególnie chronione powinny być dzieci i osoby starsze, ponieważ są bardzo wrażliwe na zanieczyszczenie powietrza. 

 Jak chronić się przed smogiem?
•    Jeśli to możliwe w okresie jego nasilenia unikaj przebywania na zewnątrz
•    Noś okulary korekcyjne, przeciwsłoneczne z atestowanym filtrem UVA i UVB lub soczewki kontaktowe (najlepiej jednodniowe i te, które nie mają przeciwwskazań do używania w trakcie smogu) 
•    Pij dużo wody (zwiększa produkcję łez)
•    Używaj regularnie kropli do oczu 
•    W domu korzystaj z oczyszczaczy powietrza.  

Monika Grzegorowska (Wysocka)
Źródła:
-    Materiały prasowe
-    https://www.aao.org/eye-health/news/poor-air-quality-risk-amd-macular-degeneration
-    Ophthalmol J 2018;3(2):58-62
 

Autorka

Monika Grzegorowska

Monika Grzegorowska - O dziennikarstwie marzyła od dziecka i się spełniło. Od zawsze to było dziennikarstwo medyczne – najciekawsze i nie do znudzenia. Wstępem była obrona pracy magisterskiej o błędach medycznych na Wydziale Resocjalizacji. Niemal całe swoje zawodowe życie związała z branżowym Pulsem Medycyny. Od kilku lat swoją wiedzę przekłada na bardziej przystępny język w Serwisie Zdrowie PAP, co doceniono przyznając jej Kryształowe Pióro. Nie uznaje poranków bez kawy, uwielbia wieczory przy ogromnym stole z puzzlami. Życiowe baterie ładuje na koncertach i posiadówkach z rodziną i przyjaciółmi.

ZOBACZ TEKSTY AUTORKI

ZOBACZ PODOBNE

  • Fot.Kmieciński/PAP

    Czy czerwone światło będzie leczyć oczy?

    Kolejne doniesienia mówią o tym, że relatywnie prosta i nieobciążająca pacjenta terapia z użyciem czerwonego światła może pomagać w różnych chorobach oczu – od tzw. jęczmieni czy gradówek, przez krótkowzroczność, aż po zwyrodnienie plamki żółtej. Ile w tym prawdy?

  • Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki

    Jak skutecznie poradzić sobie z bezsennością

    Po 40-tce zaczynamy spać coraz krócej i coraz płycej, przez co sen nie jest już tak regenerujący i nie zawsze daje odświeżenie intelektualne. To efekt  starzenia się ośrodkowego układu nerwowego i procesów, które zachodzą w mózgu wraz z wiekiem. Dowiedz się, kiedy wybrać się do specjalisty i jakie proste triki można zastosować, by poprawić jakość snu.

  • Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki

    Jelita – czynna kolonia, kanalizacja i centrum dowodzenia

    Jelito cienkie i grube to autostrada biegnąca od żołądka po odbyt. Ale też droga łącząca ten organ z centrum dowodzenia – naszym mózgiem. Od zawartości i jakości dostarczanego nią towaru zależy nasz dobrostan. Czym tak naprawdę są jelita, jakich powinny mieć mieszkańców, by funkcjonowały bez zarzutu? Jak dbać o zdrowie jelit i dlaczego?

  • Adobe Stock

    Cukier równa się próchnica

    Dentyści apelują do rodziców o powstrzymanie się przed dodawaniem cukru, w tym syropów owocowych i miodu, do posiłków i przekąsek w pierwszych dwóch latach życia dziecka. Potem lepiej też go ograniczać. Zobacz, co jeszcze pomoże ci uniknąć próchnicy. 

NAJNOWSZE

  • zdj. AdobeStock

    Śmiertelnie niebezpieczne trutki

    W ostatnich tygodniach miało miejsce kilka tragicznych w skutkach zatruć preparatami do zwalczania gryzoni. „To szokujące sytuacje, do których nie powinno dojść, zasady stosowania tych preparatów są jasne, wystarczy uważnie przeczytać etykietę” – uważa Paweł Kaczmarczyk, specjalista branży pestcontrol.

  • Dysleksja rozwojowa: jej objawy pojawiają się już w przedszkolu!

  • Czy czerwone światło będzie leczyć oczy?

  • Bezpłatne szczepienia przeciwko krztuścowi w ciąży: co warto wiedzieć?

  • Fałszywie dodatnie wyniki zniechęcają do kolejnych badań

  • PAP/Klaudia Torchała

    W górach lęk może przerodzić się w panikę. To śmiertelnie niebezpieczne!

    W górach, szczególnie tych wysokich, nawet mały błąd czy drobna niedyspozycja mogą kosztować zdrowie lub życie. Dlatego nie należy lekceważyć żadnego sygnału ostrzegawczego płynącego z ciała. To może być niewielki lęk czy ból. Co zrobić jednak, gdy już dojdzie do kryzysu, np. dopadnie nas lub kogoś z naszego otoczenia panika? Przede wszystkim: nie czekać z wezwaniem pomocy – radzą eksperci medycyny i ratownictwa.

  • Wapowanie - „sport” nastolatków

  • Nie tylko szczepienia przeciw HPV ważne w prewencji raka szyjki macicy