Na Alzheimera można zachorować w młodym wieku?
To FAKT! Choć choroba Alzheimera i inne rodzaje demencji kojarzą się z podeszłym wiekiem, zdarza się jednak, że występuje ona przed 65. rokiem życia – a nawet już u 20-, 30-, 40-latków.
Fot. PAP/P. Werewka
Najnowsze światowe szacunki jej rozpowszechnienia wskazują na podwojenie liczby osób z otępieniem o wczesnym początku w stosunku do poprzednich wyliczeń.
Liczba rozpoznawanych przypadków otępienia o wczesnym początku systematycznie rośnie, a przebieg choroby Alzheimera o wczesnym początku jest bardziej dramatyczny niż u chorych o późnym początku zachorowania.
Z przytaczanych przez prof. Tomasza Gabryelewicza, prezesa Polskiego Towarzystwa Alzheimerowskiego badań wynika, że otępienie o wczesnym początku dotyczy prawie 4 milionów przypadków na świecie. W Polsce różne formy otępienia o wczesnym początku może mieć nawet do około 45 tysięcy osób, ale dokładna liczba nie jest znana.
Pomimo istnienia kryteriów diagnostycznych oraz wielu światowych i lokalnych rekomendacji poświęconych temu zagadnieniu, rozpoznawanie otępień o wczesnym początku stanowi wyzwanie kliniczne.
Wiek zachorowania ma wpływ na dynamikę zmian, a tempo pogorszenia funkcji poznawczych jest szybsze niż u starszych pacjentów - u osób młodych choroba trwa krócej o ok. 10 lat. Młodsi pacjenci znacznie częściej mają rzadkie formy otępienia, w których nie ma początkowo zaburzeń pamięci, ale występują problemy z kontrolą zachowania, częściej i szybciej pojawiają się zaburzenia chodu i równowagi, problemy z motoryką, chodzeniem, koordynacją. Częściej pojawiają się u nich mioklonie, czyli występujące niespodziewanie gwałtowne, szarpiące i krótkotrwałe skurcze mięśni.
Otępienie o wczesnym początku (ang. Young Onset Dementia – YOD) jest również bardziej obciążone ryzkiem dziedzicznym (genetycznym), występującym nawet do 10% młodszych osób z otępieniem. Dziedziczenie związane jest z trzema genami: APP, PSEN 1 i PSEN 2. Za ich sprawą zwiększa się poziom beta-amyloidu w mózgu i krwi, których obecność powoduje nie tylko zanik neuronów, ale upośledza też ich funkcję i skutkuje zmniejszeniem ilości substancji przekazujących informacje w układzie nerwowym.
Spośród różnych typów YOD najbardziej rozpowszechnione jest otępienie alzheimerowskie, a następnie otępienie naczyniowe i otępienie czołowo-skroniowe.
mw
Źródło:
Konferencja „Choroba otępienna o wczesnym początku”, która odbyła się 17 września 2021 roku w Biurze RPO. Wydarzenie zorganizowane we współpracy ze Związkiem Stowarzyszeń Alzheimer Polska i Fundacją Stabilo.
Anna Barczak, Platforma Badań Chorób Rzadkich, Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. M. Mossakowskiego, Polska Akademia Nauk, Warszawa (https://bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/2022-01/Ot%C4%99pienie%20o%20wczesnym%20poczatku%20dr%20Anna%20Barczak_0.pdf)
