Ile ruchu i snu potrzebują małe dzieci?

Maluchy poniżej 5. roku życia, aby prawidłowo się rozwijać, muszą spędzać mniej czasu siedząc przed ekranami, w wózkach i fotelikach, a więcej na swobodnej zabawie ruchowej. Dowiedz się, na jak długo można pozwalać dzieciom oglądać bajki przed ekranem telewizora lub tabletu. WHO opublikowała nowe zalecenia.

Fot. PAP/P. Werewka

Narastająca na całym świecie epidemia nadwagi i otyłości, a także powiązanych z nimi chorób przewlekłych (tzw. cywilizacyjnych), nie omija także dzieci. Z tym groźnym trendem próbuje walczyć m.in. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), która opublikowała właśnie nowe i bardzo konkretne zalecenia dotyczące aktywności fizycznej, snu, a także korzystania z multimedialnych urządzeń elektronicznych (mających ekrany), dla dzieci poniżej 5. roku życia. 

Jakie nawyki warto wykształcać u małych dzieci

Zalecenia ekspertów dotyczące wspomnianych wyżej kwestii różnią się dość istotnie, w zależności od wieku dzieci. 

Gry z przemocą - jak wpływają na dzieci?

Intensywne granie w gry zawierające przemoc może wpłynąć na wzrost agresywnego zachowania. Ryzyko jest większe dla małych dzieci. Ważne jest jednak to, w jakiej grupie funkcjonuje dziecko i czy ma dobre kontakty z otoczeniem.

NIEMOWLĘTA (poniżej 1. roku życia): 

• Aktywność fizyczna - kilka razy dziennie, najlepiej w formie interaktywnej zabawy na podłodze (minimum 30 minut na dobę). Dziecko nie powinno być unieruchamiane w jednej pozycji (np. w wózku, nosidełku) przez dłużej niż 1 godzinę (na raz). 
• Ekrany – patrzenie na jakiekolwiek ekrany urządzeń elektronicznych nie jest rekomendowane. Zamiast tego, polecane jest czytanie i opowiadanie bajek przez opiekuna. 
• Sen – niemowlęta w wieku 0-3 miesięcy powinny mieć zapewniony sen dobrej jakości trwający od 14 do 17 godzin na dobę, a dzieci w wieku 4-11 miesięcy od 12 do 16 godzin. Czas ten uwzględnia też drzemki. 

MALUCHY (dzieci w wieku 1-2 lata):

• Aktywność fizyczna – co najmniej 180 minut na dobę, najlepiej w różnych formach i o różnej intensywności. Dziecko nie powinno być unieruchamiane w jednej pozycji (np. w wózku, nosidełku) przez czas dłuższy niż 1 godzina (na raz), powinno też unikać siedzenia przez dłuższy czas.
• Ekrany – jednolatki nie powinny w ogóle oglądać telewizji, filmów wideo, etc. Dwulatki nie powinny spędzać przed ekranami więcej niż 60 minut dziennie (im mniej tym lepiej). Zamiast tego zaleca się czytanie i opowiadanie bajek przez opiekuna. 
• Sen – dzieci w wieku 1-2 lata powinny mieć zapewniony sen dobrej jakości trwający od 11 do 14 godzin na dobę (włączając w to drzemki). 

PRZEDSZKOLAKI (dzieci w wieku 3-4 lat): 

• Aktywność fizyczna – co najmniej 180 minut na dobę, najlepiej w różnych formach i o różnej intensywności, ale tak by przynajmniej 60 minut aktywności miało umiarkowanie lub bardzo intensywny charakter. Nie powinno się ograniczać ruchowo dzieci w jednej pozycji (wózki, foteliki, etc.) przez czas dłuższy niż 1 godzina (na raz). Dzieci powinny unikać siedzenia bez przerwy przez dłuższy czas. 
• Ekrany – dzieci w tym wieku nie powinny oglądać telewizji, filmów czy gier komputerowych przez czas dłuższy niż 60 minut na dobę (im mniej tym lepiej). Zamiast tego zaleca się czytanie i opowiadanie bajek przez opiekuna. 
• Sen – przedszkolakom należy się od 10 do 13 godzin dobrej jakości snu na dobę, wliczając w to drzemki. 

Jak się zdrowo ruszać

WHO rekomenduje podejmowanie regularnej aktywności fizycznej przez całe życie. Co to konkretnie znaczy? Chodzi o ruch ciała generowany przy wykorzystaniu mięśni szkieletowych, który wymaga wydatku energetycznego (wysiłku). Może być zatem wykonywany w trakcie celowych ćwiczeń (np. gimnastyka, aktywność sportowa) lub też innych aktywności ruchowych (np. spontanicznej zabawy, różnych form rekreacji, przemieszczania się czy prac domowych). 

Zdrowe nawyki to inwestycja w przyszłość dziecka

„Zwiększenie aktywności fizycznej, ograniczenie czasu spędzanego na siedząco i zadbanie o dobrą jakość snu u małych dzieci, poprawia nie tylko ich zdrowie fizyczne i psychiczne, lecz także pomaga zapobiegać otyłości oraz chorobom z nią powiązanym” – podkreśla dr Fiona Bull z WHO, zwracając uwagę na fakt, że zdrowe nawyki ukształtowane w dzieciństwie procentują później przez całe dorosłe życie. 

Sprawdź w internecie jak rozwija się Twoje dziecko

Jeśli rodzice dzieci w wieku od 16 do 30 miesięcy są zaniepokojeni ich zachowaniem, mogą wypełnić on line kwestionariusz zawierający 20 pytań dotyczących różnych zachowań i umiejętności dziecka. Program pomaga ocenić ryzyko zaburzeń ze spektrum autyzmu.

Oczywiście, prawidłowy rozwój i zdrowie dzieci zależą nie tylko od trzech wspomnianych wyżej elementów zdrowego stylu życia. Eksperci WHO przypominają, że do innych, kluczowych czynników warunkujących zdrowie należą także: zapewnienie dzieciom bezpieczeństwa, zdrowe żywienie, dostęp do usług medycznych, a także wszechstronna edukacja. 

Na koniec warto jeszcze dodać, że przedstawione powyżej rekomendacje adresowane są przez WHO do dzieci zdrowych. Dzieci zmagające się z różnego rodzaju chorobami i niepełnosprawnościami wymagają innego, bardziej spersonalizowanego podejścia, oczywiście pod kontrolą lekarza. 

Wiktor Szczepaniak, zdrowie.pap.pl

Źródło: 

Zalecenia WHO pt. “Guidelines on physical activity, sedentary behaviour and sleep for children under 5 years of age”.