Czerwone gardło - co oznacza?

Zaczerwienione gardło zwykle jest objawem infekcji, która może wystąpić zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych. Podjęcie szybkich i zdecydowanych działań potrafi jednak skutecznie stłumić przeziębienie w zarodku. Jak radzić sobie w przypadku pojawienia się zaczerwienienia na gardle i które metody będą skuteczne?

Fot. AdobeStock

Zaczerwienione gardło oznacza zapalenie błon śluzowych górnych dróg oddechowych. W przeważającej ilości przypadków (ponad 70 proc.) etiologia choroby jest wirusowa, a dolegliwości powodowane są głównie przez rhinowirusy, wirusy paragrypy lub grypy oraz adenowirusy.

Bakterie, które mogą powodować ból gardła to m.in.: rodziny Streptococcus, Mycoplasma lub Chlamydia.

Bez względu na pierwotną przyczynę zapalenia gardła objawy infekcji zwykle będą podobne i poza zaczerwienieniem gardła obejmują również:

• ból gardła oraz trudności w przełykaniu; 
• ból mięśni i stawów;
• podwyższoną temperaturę ciała;
• kaszel oraz chrypę;
• uczucie osłabienia.

Zapalenie błony śluzowej gardła ma zwykle nagły przebieg i utrzymuje się od 3 do 7 dni, po czym samoczynnie ustępuje. Pozostałe objawy mogą występować u chorego dłużej, w przypadku kaszlu lub chrypy nawet do kilku tygodni.

Objawy przeziębienia. Jak je leczyć?

Leczenie zapalenia gardła wymaga przeprowadzenia dokładnych badań przedmiotowych i wywiadu z pacjentem. Przydatna może okazać się tzw. skala Centora/Mc Issaca, która pozwala na dopasowanie strategii leczenia do wirusowej lub bakteryjnej etiologii choroby. To bardzo ważne, ponieważ niedopasowany protokół leczenia może przynieść choremu więcej szkody niż pożytku.

Siedem mało skutecznych sposobów na przeziębienie

Przełom wiosny i zimy to raj wirusów, dlatego ludzie się przeziębiają. Powszechnie znane są domowe sposoby leczenia, takie jak: witamina C, echinacea czy czosnek. Być może poprawiają samopoczucie, ale ich skuteczność w prewencji czy leczeniu przeziębienia jest, niestety, mierna.

W przypadku zakażenia wirusem zdecydowanie odradza się stosowanie terapii antybiotykowej. Silne preparaty okazują się nieskuteczne przeciwko wirusom, a dodatkowo mogą doprowadzić do osłabienia naturalnej flory bakteryjnej przewodu pokarmowego u chorego.

Przed sięgnięciem po preparaty dostępne w aptece (również te bez recepty, tzw. leki OTC) pacjent powinien wypróbować działanie domowych metod walki z przeziębieniem.

• Miód

Produkowany przez pszczoły miód to skarbnica wartościowych związków odżywczych oraz substancji o działaniu antyseptycznym. W jego skład wchodzą m.in.: apidycyna, lizozym i glukoza oksydowana, które skutecznie zwalczają patogeny.

W miarę możliwości należy unikać kupowania miodu z supermarketów, który często zawiera składniki pochodzące z produkcji przemysłowej. Najlepiej sprawdzają się miody z lokalnych pasiek, w których utrzymywane są ekologiczne warunki. 

Warto pamiętać, aby nie zalewać miodu wrzątkiem, ale wodą o temperaturze około 34⁰C. Gwarantuje to stabilność zawartych w nim związków chemicznych.

• Czosnek

Stosowany od wieków czosnek to przede wszystkim źródło allicyny, która powstaje w wyniku rozłożenia alliiny przez allinazę. To fitoncyd o działaniu bakteriobójczym, przeciwwirusowym oraz przeciwgrzybiczym. Przed spożyciem czosnku należy go najpierw rozgnieść tak, aby znajdujące się w nim składniki mogły się połączyć.

To mit, że witamina C zapobiega przeziębieniu

- Witamina C nie jest panaceum na przeziębienia i grypę. Badania pokazały, że ani nie leczy grypy, ani nie jest lekiem, który możemy stosować prewencyjnie, żeby jej zapobiec – mówi prof. Andrzej Stańczak, kierownik Zakładu Farmacji Szpitalnej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.

Jeśli domowe metody nie pomagają, warto sięgnąć po leki dostępne w aptekach. 

Jakich substancji czynnych warto szukać w ich składzie?

• amylometakrezol - środek o działaniu antyseptycznym, stosowany w leczeniu infekcji gardła i jamy ustnej;
• benzydamina - działa przeciwbólowo, przeciwzapalnie, redukuje obrzęk gardła i uśmierza ból;
• diklofenak - niesteroidowy lek przeciwzapalny, który działa też przeciwbólowo i przeciwgorączkowo.

Przed zażyciem leku należy dokładnie zapoznać się z ulotką załączoną do opakowania albo skonsultować się z lekarzem.

Powikłania po nieleczonym przeziębieniu

Powikłania po przeziębieniu wirusowym zwykle wynikają z osłabienia naturalnej odporności organizmu i przekształcenia się choroby wirusowej w bakteryjną. W skrajnych przypadkach u chorego może pojawić się m.in.: zapalenie oskrzeli lub płuc, ucha środkowego lub zatok. Znacznie częściej będzie to jednak angina połączona z przewlekłym i uporczywym kaszlem.

Na komplikacje w największym stopniu narażone są małe dzieci, których układ odpornościowy nie zdążył jeszcze nauczyć się reakcji obronnych przeciwko patogenom obecnym w środowisku. Dlatego w ich przypadku zaleca się szczególną czujność, a w razie potrzeby niezwłoczną konsultację lekarską. 

Czy z przeziębieniem trzeba iść do lekarza?

Typowe przeziębienie utrzymuje się około tygodnia, jeśli po tym czasie objawy wciąż są obecne, to należy skontaktować się z lekarzem pierwszego kontaktu. Poza ewentualnym przepisaniem leków chorzy zwykle otrzymują zalecenia dotyczące zmiany trybu życia - unikanie wysiłku fizycznego i wychładzania organizmu, dbanie o nawodnienie i wypoczynek do czasu ustąpienia objawów.

Osłabienie organizmu, którego pierwszą oznaką może być czerwone gardło, występuje przede wszystkim w okresie przejściowym jesienno-zimowym oraz zimowo-wiosennym. Choć zapalenie górnych dróg oddechowych nie zagraża życiu lub zdrowiu, jego objawy powodują silny dyskomfort na co dzień, dlatego warto wiedzieć, jak skutecznie z nim walczyć.

Bibliografia:

1.    M. Klimiuk, Gardło – budowa, funkcje, schorzenia gardła, https://www.aptelia.pl/czytelnia/a532-Gardlo__budowa_funkcje_schorzenia_gardla, [dostęp: 24.11.22]
2.    K. Kościelecka, Co oznacza czerwone gardło?, https://www.aptelia.pl/czytelnia/a584-Co_oznacza_czerwone_gardlo, [dostęp: 24.11.22] 
3.    A. Seeley, T. Fanshawe, M. Voysey, A. Hay, M. Moore, G. Hayward. Diagnostic accuracy of Fever-PAIN and Centor criteria for bacterial throat infection in adults with sore throat: a secondary analysis of a randomised controlled trial. BJGP Open. 2021;5(6):BJGPO.2021.0122. Published 2021 Dec 14.doi:10.3399/BJGPO.2021.0122 

Więcej na https://www.aptelia.pl/

Źródło informacji prasowej: aptelia