Chemioterapia nie przeszkadza w urodzeniu zdrowego dziecka

Wykryta w trakcie ciąży choroba nowotworowa to nie wyrok. Ten fakt nie powinien wpływać na opóźnienie rozpoczęcia leczenia, ani też prowadzić do usunięcia ciąży. Odpowiednia radio- i chemioterapia nie powodują żadnych uszkodzeń płodu.

Fot. Jacek Pióro/ Zdjęcie ilustracyjne
Fot. Jacek Pióro/ Zdjęcie ilustracyjne

Jeszcze kilka lat temu, rak wykryty w trakcie ciąży stanowił rekomendację do jej zakończenia. Wiele kobiet słyszało, że najpierw ma poddać się aborcji, a dopiero potem rozpocząć leczenie. Tymczasem badania dowodzą, że tak wcale być nie musi. Ich pionierem jest prof. Frédérik Amant z belgijskiego Uniwersytetu Medycznego w Leuven, który w 2005 roku powołali do życia stowarzyszenie INCIP (International Network on Cancer, Infertility and Pregnancy, nazwę to tłumaczy się jako Międzynarodowa Grupa Badawcza Rak, Płodność i Ciąża.) W jej skład wchodzi sześciu polskich lekarzy, którzy ściśle współpracują z innymi badaczami.

Najlepiej rodzić przed czterdziestką 

- Nasze polskie doświadczenia pokazały, że możemy bezpiecznie leczyć pacjentkę z chorobą nowotworową wykrytą w ciąży. Powinny to jednak robić wyspecjalizowane ośrodki, a nie pojedynczy lekarz, który przeczytał zalecenia i standardy. Potrzebna jest bowiem skoordynowana praca wielu specjalistów – mówi dr Elżbieta Lampka z Centrum Onkologii z Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie.

Według niej, nie ma dwugłosu między ginekologami a onkologami. - Nie ma konfliktu interesów. Chodzi nam o to, żeby kobieta była prawidłowo leczona i żebyśmy mieli w przyszłości zarówno zdrową matkę jak i zdrowie dziecko – dodaje dr. Lampka.

Grafika: Krzysztof "Rosa" Rosiecki

Badania przesiewowe pomagają uciec przed rakiem

Jeśli po osiągnięciu pewnego wieku zwlekasz z wykonaniem cytologii, mammografii czy kolonoskopii, popełniasz duży błąd.

W bazie INCIP-u, która powstała w 2005 roku znajduje się obecnie 1170 pacjentek z 37 centrów w 16 krajach. Pierwsza publikacja na temat leczenia nowotworów w ciąży została opublikowana przez zespół prof. Amanta w 2010 roku. Obejmowała 250 pacjentek poddawanych w czasie ciąży terapii onkologicznej. Jeśli chodzi i rozwijający się płód nie zaobserwowano znaczących różnic w porównaniu z dziećmi nieonkologicznymi, z wyjątkiem skłonności do przedwczesnych porodów.

- Czy choroba nowotworowa w ciąży jest problemem? Z punktu widzenia populacyjnego nie. Zaledwie jedna na 1000 ciąż jest obarczona ryzkiem choroby nowotworowej. Kobiety ciężarne do 19 roku życia są obarczone w bardzo niewielkim stopniu ryzykiem rozwoju choroby nowotworowej. Natomiast wśród pań powyżej 40 roku życia rośnie ono ponad 10-krotnie. Patrząc na to, co się dzieje z punktu widzenia epidemiologicznego tych ciężarnych będziemy mieli coraz więcej, bo coraz więcej kobiet późno decyduje się na dziecko – mówi prof. Wojciech Rokita, kierownik kliniki położnictwa i ginekologii Wojewódzkiego szpitala zespolonego w Kielcach.

Najczęściej w ciąży pojawia się rak piersi  

Najnowsze badania zespołu prof. Amanta, których wyniki zostaną opublikowane wkrótce w „Lancet Oncology”, dowodzą, że głównym nowotworem wykrywanym w ciąży, i to zazwyczaj w bardzo już zaawansowanym stadium rozwoju, jest rak piersi. Stanowi on 39 proc wszystkich przypadków. Ale inne są bardziej niebezpieczne.

- Największy problem mamy z rozpoznaniem we wczesnym stadium raka jajnika i przewodu pokarmowego. Dlatego, że u kobiet objawy związane z ciążą są bardzo zbliżone do objawów, które występują w przypadku tych nowotworów. Czyli przy słabej edukacji opieki medycznej, przy słabej edukacji społeczeństwa, kobiety nie zwracają na nie uwagi, traktując je jako coś co normalnie towarzyszącego ciąży - mówi prof. Rokita.

Coraz więcej kobiet chorych na nowotwór decyduje się zachować ciążę. Stosują chemio- i radioterapię, interwencje chirurgiczne. Te ostatnie są możliwe pod warunkiem, że zarówno matka jak i dziecko są ściśle monitorowane w trakcie zabiegu. Ważna jest zwłaszcza saturacja (natlenienie krwi) oraz zachowanie jego ciśnienia na odpowiednim poziomie. Oprócz tego ważne jest odpowiednie znieczulenie w trakcie zabiegu, ponieważ ból może wywołać przedwczesny poród.

PAP

Ciąża i połóg – czas na ćwiczenia!

Umiarkowanie, łagodnie i z pewnymi zastrzeżeniami – takie są ogólne zasady aktywności fizycznej w okresie ciąży i połogu. Zobacz, jak zwiększyć szanse na prawidłowy poród i powrót do pełnej formy po urodzeniu dziecka.

Zastosowanie takich rozwiązań terapeutycznych w ciąży nie szkodzi dziecku. Kilka lat temu opublikowano wyniku badań związanych z wpływem radio- i chemioterapii na rozwój płodu. Wyniki badań neurologiczno – kognitywnych ok. 100 dzieci, których matki przeszły tego typu terapię porównano z grupą kontrolną maluchów, które urodziły się po normalnej ciąży. Dzieci poddano testom w wieku 18 miesięcy i 3 lat. Badano je wtedy przez pediatrę oraz przez psychologa. W wieku 3 lat dodatkowo zrobiono im echo serca i EKG. Część urodziła się z zaniżonym wiekiem ciążowym i niższą wagą urodzeniową.

Okazało się, że już w wieku 18 miesięcy dzieci te nadrobiły niższa masę urodzeniową. Jeśli chodzi o zdolności poznawcze, wyniki testów maluchów po chemioterapii i radioterapii (po ciąży powikłanej chorobą onkologiczną) i grupy kontrolnej praktycznie się nie różniły!

Zaburzenia rozwojowe notowano jedynie u dzieci urodzonych przedwcześnie. Ale efekt przedwczesnego urodzenia był taki samy zarówno w grupie „onkologicznej”, jak i kontrolnej, co oznacza, że przedwczesne urodzenie zaburza rozwój dziecka niezależnie od leczenia nowotworu. Czyli leczenie nie ma tu znaczenia, liczy się jedynie przedwczesne urodzenie. Dlatego zaleca się podejmowanie terapii w ciąży i donoszenie jej do końca. Ważne jest żeby poród odbył się po 37 tygodniu ciąży.

- Dlaczego po 37 tygodniu? Dziecko musi być nie tylko rozwinięte wagowo, ale i mieć rozwinięte wszystkie narządy. W ostatnim trymestrze ciąży dochodzi do rozwoju ośrodkowego układu nerwowego. Dziecko będzie tym lepiej rozwinięte umysłowo, im dłużej pociągniemy ciążę - mówi dr Lampka.

Anna Piotrowska (zdrowie.pap.pl)

ZOBACZ PODOBNE

  • Adobe Stock/Photographee.eu

    Kiedy wybrać się po raz pierwszy z córką do ginekologa?

    Pierwsza wizyta dziewczynki u ginekologa to duże przeżycie, ale lepiej jej nie odkładać. Jeśli nic niepokojącego się nie dzieje, to można pojawić się w gabinecie po roku od pierwszego krwawienia, nie później jednak niż do ukończenia przez młodą pacjentkę 15 lat. Przed wizytą warto porozmawiać o tym, co czeka ją w gabinecie – radzi dr n. med. Ewa Kuś, konsultant ds. ginekologii i położnictwa Grupy Luxmed.

  • Adobe Stock

    Dziecko ze spektrum autyzmu ma inaczej, rodzice jego też

    Dziecko rozwijające się w spektrum autyzmu to wyzwanie dla rodzica. Życie z nim ma wiele odcieni. Zdarzają się wzloty i upadki, jak w życiu każdego, tylko trochę inaczej. Czym jest spektrum autyzmu w czterech ścianach, 24 godziny na dobę?  - Przyciągał uwagę jak magnes metal, pochłaniał mój czas – opisuje jedna z mam już prawie dorosłego syna z zespołem Aspergera.

  • Adobe Stock

    Kiedy zacząć myć zęby dziecku?

    O higienę jamy ustnej dziecka należy dbać jeszcze przed wyrznięciem się pierwszego zęba, a ze szczoteczką do zębów i pastą zaznajamiać, zanim wyrośnie ono z pieluch. Samodzielność w myciu zębów owszem, ale pod czujnym okiem dorosłego i to dość długo.

  • Adobe Stock

    Niejadki. Kiedy trudności w jedzeniu mają podłoże sensoryczne

    Rzadko się nad tym zastanawiamy, ale posiłek to nie tylko smak, ale cała gama doznań sensorycznych wynikających z kolorów, zapachów, konsystencji, kompozycji na talerzu. Dzieci z nadwrażliwością zmysłów mogą czuć się przytłoczone tą kakofonią i w rezultacie jeść bardzo mało i bez urozmaicenia.

NAJNOWSZE

  • Adobe Stock

    Opieka długoterminowa pod jednym parasolem

    Opiekę długoterminową powinno się przeorganizować, by zmieściła się pod jednym parasolem. Pacjent nie może czekać. By tak się stało, potrzebny jest dialog, również między resortami rządowymi. Standardy właśnie powstają w oparciu o sprawdzone rozwiązania i rozmowy z kadrą zarządzającą zakładami opieki długoterminowej. To oddolna inicjatywa – opowiada o niej prof. dr hab. n.med. Agnieszka Neumann-Podczaska, dyrektor Instytutu Senioralnego Akademii Ekonomiczno-Humanistycznej w Warszawie.

  • Trzeba śledziony, by wyleczyć serce

  • Badanie: większość Polaków za zakazem reklam alkoholu

  • Badania kliniczne szansą chorych na raka dzieci

  • Czerniak – 5 liter, które ratują życie

  • Adobe Stock

    Życie duchowe sprzyja zdrowiu

    Pozytywne podejście do duchowości wspiera zdrowie fizyczne i psychiczne. Jednak przy nieodpowiednim nastawieniu może zaszkodzić – sugerują wyniki badań.

  • Ćwicz dla siebie i dziecka

  • VR - nowe narzędzie do leczenia fobii

Serwisy ogólnodostępne PAP