Kwas foliowy cenny dla mam z padaczką
Kwas foliowy jest obowiązkowy dla kobiet planujących ciążę i będących w ciąży. Zapobiega wadom ośrodkowego układu nerwowego u dziecka. Okazuje się, że szczególne korzyści z jego przyjmowania odniosą dzieci mam chorujących na padaczkę – u nich kwas foliowy zmniejsza ryzyko zakłóceń rozwoju mowy.
Fot. PAP/Zdjęcie ilustracyjne
Padaczka jest chorobą neurologiczną dotykającą około 1 procenta osób na całym świecie. Wiele z nich to kobiety w wieku rozrodczym. Dzięki postępowi medycyny ponad 90 procent ciężarnych z tym schorzeniem rodzi zdrowe dzieci. Ta choroba nie jest przeszkodą dla macierzyństwa.
Za każdym razem jednak, taka kobieta planująca dzieci powinna poinformować o swoich planach lekarza, który pomoże dobrać właściwe leki kontrolujące napady padaczkowe. Niektóre są bowiem środkami potencjalnie uszkadzającymi płód.
Jednym ze sposobów na zmniejszenie ryzyka wystąpienia wad i zaburzeń rozwojowych u dziecka jest zażywanie kwasu foliowego zarówno przed poczęciem, jak i trakcie ciąży, a także w okresie karmienia piersią. Najnowsze badania zespołu Elisabeth Synnøve Nilsen Husebye z norweskiego uniwersytetu w Bergen dowodzą, że ciężarne, które biorą leki przeciwpadaczkowe i zażywają kwas foliowy zmniejszają u swoich dzieci ryzyko wystąpienia opóźnień w rozwoju mowy.
W badaniach wzięło udział 335 dzieci, których matki zażywały leki przeciwpadaczkowe w trakcie ciąży oraz 104 220 dzieci matek niedotkniętych tą chorobą. Odpowiednie leczenie epilepsji było konieczne ze względu na uporczywe ataki, które mogły się przyczynić do urazu zarówno matki, jak i płodu.
Co powinna wiedzieć kobieta w wieku rozrodczym chorująca na padaczkę:
- choroba ta nie jest przeciwwskazaniem do posiadania potomstwa, ponad 90 proc. kobiet z padaczką rodzi zdrowe dzieci,
- ciąża u chorej powinna być zaplanowana, powinna się w sposób świadomy do niej przygotować,
- ryzyko wystąpienia wad wrodzonych u dziecka matki z padaczką zależy od rodzaju, liczby oraz dawek przyjmowanych leków,
- choroba ta nie jest przeciwwskazaniem do porodu siłami natury, znieczulenia zewnątrzoponowego oraz karmienia piersią,
- u chorych nieplanujących potomstwa możliwa jest skuteczna antykoncepcja.
Naukowcy pod kierunkiem Elisabeth Synnøve Nilsen Husebye zebrali informacje odnośnie nie tylko zażywania leków przez chore w trakcie ciąży, ale i kwasu foliowego. Oprócz tego pozyskano dane na temat rozwoju zdolności językowych ich dzieci w wieku 18 miesięcy i trzech lat.
Wśród dzieci epileptyczek, które nie zażywały kwasu foliowego, ponad jedna trzecia była opóźniona w rozwoju mowy w wieku 18 miesięcy, w porównaniu do 11 proc. dzieci kobiet bez epilepsji także nie zażywających tego suplementu. W wieku trzech lat, 24 proc. dzieci mam z epilepsją niezażywających kwasu foliowego miało opóźniony rozwój mowy, w porównaniu do 6 proc. tych, które były zdrowe i tego suplementu nie brały.
Wśród matek, które zażywały kwas foliowy, tylko 17 proc. dzieci epileptyczek było opóźnionych w rozwoju mowy w wieku 18 miesięcy, w porównaniu do 11 proc. w grupie kontrolnej.
Bierz kwas foliowy przed ciążą
Prowadząca badania Elisabeth Synnøve Nilsen Husebye zauważyła także inną ważną zależność. Opóźnienia w rozwoju mowy, które odnotowano u potomstwa epileptyczek zażywających kwas foliowy, występowały w przypadku kobiet, które zaczynały suplementować tą substancję po kilku tygodniach (średnio 6,5 tygodniu) ciąży. Natomiast jeśli taka mama zaczynała brać kwas foliowy kilka tygodni przed poczęciem i kontynuowała potem kurację – te opóźnienia nie występowały.
- Widoczny efekt ochronny kwasu foliowego był uderzający. Połowa ryzyka opóźnień w rozwoju mowy może zostać przypisania brakowi suplementacji tej substancji w przypadku dzieci wystawionych na działanie leków przeciwpadaczkowych – mówi Elisabeth Synnøve Nilsen Husebye.
Uczona zwraca uwagę, że dla rozwoju mowy w każdym z przypadków, kluczowa jest suplementacja kwasu foliowego między 4. tygodniem przed poczęciem a końcem trzeciego trymestru ciąży.
- Wyniki naszych badań są ważne dla kobiet chorujących na padaczkę na całym świecie, ponieważ wiele leków przeciwpadaczkowych wpływa na sposób, w jaki kwas foliowy jest metabolizowany przez ciało, stąd wciąż uczymy się ile tej substancji chora potrzebuje i jak pomaga ona dzieciom – mówi Elisabeth Synnøve Nilsen Husebye.
Anna Piotrowska, zdrowie.pap.pl
Źródła:
Husebye et al., “ Verbal abilities in children of mothers with epilepsy. Association to maternal folate status”, Neurology 2018
Jędrzejczak et al., „Postępowanie z kobietą z padaczką w okresie rozrodczym. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Epileptologii i Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego”, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2017
