Szkodliwy pocałunek? Czasem lepiej go unikać.
Podczas pocałunku partnerzy wymieniają się mniej więcej 80 milionami bakterii – policzyli to holenderscy naukowcy z muzeum mikroorganizmów Micropia w Amsterdamie i Netherlands Organisation for Applied Scientific Research (TNO). Taki kontakt z innym, zdrowym mikrobiomem buduje naszą odporność. Niestety, czasami „w pakiecie” dostajemy chorobotwórcze drobnoustroje.

Pocałunek stał się przedmiotem wielu badań, powstała nawet specjalna dziedzina wiedzy o pocałunkach – filematologia. Dzięki niej wiemy, jakie konsekwencje niesie za sobą dawanie buziaków. I nie zawsze są one pozytywne.
Bo choć całowanie oferuje wiele korzyści: odpręża i obniża stres, poprawia krążenie, co jest korzystne dla zdrowia serca, ujędrnia skórę, pomaga schudnąć, a przede wszystkim daje nam wiele przyjemności - może również przenosić chorobotwórcze bakterie i wirusy.
Niektóre choroby rozprzestrzeniają się w ten sposób łatwiej niż inne - najbardziej znana jest mononukleoza zakaźna, nazywana nawet "chorobą pocałunków", ponieważ do zakażenia dochodzi głównie przez bliski kontakt ze śliną osoby chorej lub zakażonej w trakcie pocałunku. Oczywiście nie tylko - może do tego dojść także przez picie z jednej butelki lub szklanki czy dzielenie się kęsami kanapki. W każdym razie wirus jest bardzo zakaźny i może wywołać dokuczliwe objawy: bóle mięśniowo-stawowe, wysoką gorączkę, zapalenia gardła czy uczucia apatii. Mogą pojawić się również powikłania, jak zapalenie płuc czy mięśnia sercowego.
Zakaz całowania
W historii odnotowujemy nawet przypadki wprowadzania zakazów całowania w miejscach publicznych ze względu na obawy związane z rozprzestrzenianiem się chorób. Najbardziej znanym przykładem jest zakaz całowania w starożytnym Rzymie, wprowadzony w celu zapobiegania rozprzestrzenianiu się opryszczki, czy w 1655 roku w Anglii podczas panującej wtedy dżumy, która dziesiątkowała mieszkańców Londynu.
Tradycyjnie niemile widziane są także czułości, takie jak całowanie i przytulanie, szczególnie młodych osób, w niektórych regionach Afryki - ze względu na lokalne wierzenia i właśnie obawy związane z chorobami.
Ale takie zakazy znane są także współcześnie. W 2016 r. Minister zdrowia Libanu zalecił obywatelom swojego kraju ograniczenie "aktywności pocałunkowej". Miał to być środek zapobiegający rozprzestrzenianiu się świńskiej grypy.
Kiedy unikać całowania
Jak donoszą badacze z Holenderskiej Organizacji Zastosowań Nauki (TNO) na łamach pisma „Microbiome”, w czasie trwającego 10 sekund głębokiego pocałunku każda osoby otrzymuje od partnera średnio 80 mln bakterii! Dodatkowe badania pokazały natomiast, że regularnie całujące się pary mają bardzo podobną florę bakteryjną w jamie ustnej. Warto mieć na uwadze, że wiele z zamieszkujących organizm mikrobów jest człowiekowi potrzebnych, a wręcz niezbędnych. Na dodatek kontakt z innymi, zdrowymi mikrobiomami buduje naszą odporność.
Niestety, istnieje jeszcze drugi aspekt całowania. Wśród przenoszonych podczas całowania się mikrobów mogą znaleźć się bakterie chorobotwórcze, np. paciorkowce czy prątki gruźlicy, a także niebezpieczne wirusy, w tym wywołujące choroby górnych dróg oddechowych, opryszczkę czy wirus Epsteina-Barr, który wywołuje wspomnianą wcześniej mononukleozę.
Kiedy jeszcze nie powinniśmy się całować?
• Wirusy przeziębienia i grypy
Kiedy czujesz, że „coś cię łamie”. Przeziębienia i grypa łatwo rozprzestrzeniają się poprzez ślinę i wydzieliny z nosa. Nawet jeśli czujesz się trochę źle, ważne jest, aby zachować szczególną ostrożność, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się choroby na osoby w twoim otoczeniu. Bakterie i wirusy mogą być przenoszone przez pocałunek, narażając obie strony na ryzyko zachorowania.
• Opryszczka
Opryszczka, wywoływana przez wirus opryszczki pospolitej, to kolejne powszechne ryzyko związane z całowaniem. Opryszczka pojawia się jako małe, wypełnione płynem pęcherze wokół ust i ust. Te rany są wysoce zaraźliwe, szczególnie gdy sączy się z nich płyn, ale nawet gdy są suche, wirus może rozprzestrzeniać się poprzez kontakt. Jeśli Ty lub Twój partner macie opryszczkę, najlepiej powstrzymać się od całowania, aby uniknąć transmisji.
• Wirusowe zapalenie wątroby typu B
Całowanie się może również przenosić tego wirusa, chociaż krew ma jego wyższe stężenie niż ślina. Zakażenie może wystąpić, gdy zakażona krew i ślina zetkną się bezpośrednio z krwiobiegiem lub błonami śluzowymi innej osoby. Osoba jest bardziej narażona na zakażenie podczas całowania się, jeśli ma otwarte rany w ustach lub wokół nich.
• Brodawki
Brodawki w jamie ustnej mogą przenosić się poprzez całowanie, zwłaszcza jeśli znajdują się w nich obszary niedawnego urazu.
Przez pocałunek mogą przenosić się także bakterie, powodujące różne choroby.
• Choroba meningokokowa
Najgroźniejsza z nich, bo potencjalnie zagrażająca życiu. Obejmuje zapalenie opon mózgowych, zapalenie błon (opon mózgowych) otaczających mózg i rdzeń kręgowy oraz posocznicę. Bakterie te mogą rozprzestrzeniać się poprzez bezpośredni kontakt lub drogą kropelkową. Badania pokazują, że jeśli chodzi o całowanie się, jedynie głębokie pocałunki wydają się być czynnikiem ryzyka.
W latach 2007 – 2009 meningokoki zwróciły uwagę opinii publicznej, gdy pojawiły się ogniska epidemiczne u nastolatków - zachorowania miały charakter grupowych. Niektóre zakażenia zakończyły się śmiercią nastolatków, którzy wcześniej byli ogólnie zdrowi.
• Próchnica zębów
Jak podaje pismo Journal of the American Dental Association bakterie odpowiedzialne za próchnicę mogą przenosić się wraz ze śliną. A wszystkiemu winne są bakterie Streptococcus mutans, które żyją w ślinie oraz w płytce nazębnej.
Nie rezygnuj z całowania
Nie ma jednak potrzeby rezygnowania z całowania się. Choć chorobotwórcze zarazki mogą być przenoszone podczas pocałunku, to większość z nich nie powoduje choroby, a ryzyko poważnej choroby jest bardzo małe. Wystarczy zadbać o właściwą higienę jamy ustnej i przestrzegać pewnych zasad.
Co robić, żeby nie zarazić się przez całowanie:
• Unikaj całowania, gdy Ty lub druga osoba jest chora.
• Unikaj całowania w usta osób, u których występuje aktywna opryszczka, brodawki lub owrzodzenia wokół ust lub w jamie ustnej.
• Dbaj o higienę jamy ustnej.
• Jeśli jesteś przeziębiony, kaszl i kichaj w chusteczkę higieniczną.
• Skonsultuj się z lekarzem w sprawie szczepień. To skuteczny sposób, aby zapobiec niektórym chorobom zakaźnym, takim jak ospa wietrzna, zapalenie wątroby typu B i zakażenie meningokokowe grupy C.