Dlaczego warto się wysypiać?

Sen to regeneracja, zarówno fizyczna, jak i psychiczna. W czasie snu mózg oczyszcza się z toksyn, a brak snu zwiększa apetyt, co może prowadzić do nadwagi.

Fot. PAP/Zdjęcie ilustracyjne
Fot. PAP/Zdjęcie ilustracyjne

Dzięki odpowiedniej dawce snu jesteś wypoczęty. Badanie naukowców z University of California w Berkley (USA), opublikowane w piśmie "Nature Communications", wykazało u niewyspanych osób obniżoną aktywność kory czołowej mózgu, która odpowiada za podejmowanie złożonych decyzji.

Brak głębokiego snu przyspiesza starzenie się organizmu

Sen człowieka dzieli się na dwa rodzaje: sen bez szybkich ruchów gałek ocznych (z ang. NREM - non-rapid eye movement sleep) oraz sen z szybkimi ruchami gałek ocznych (z ang. REM - rapid eye movement sleep), które następują po sobie cyklicznie. Zwykle do wyspania się potrzebnych jest cztery do sześciu pełnych cykli, przy czym jeden trwa od 80 do 120 minut.

W czasie fazy snu REM mózg utrwala pamięć i porządkuje napływające informacje. Jeśli nie zarywasz często nocy, wolniej się starzejesz. Wykazano, że brak głębokiego snu przyspiesza starzenie się organizmu.

Warto wiedzieć

  • Jeśli śpisz odpowiednią ilość godzin, pracujesz i uczysz się efektywnie. Każdy potrzebuje innej dawki snu, dlatego niektórzy wysypiają się już po czterech cyklach, czyli po około pięciu godzinach, inni potrzebują nawet 12 godzin.
  • Holenderskie badania opublikowane w "European Journal of Preventive Cardiology" dowodzą, że wysypianie zmniejsza ryzyko zgonu z powodu zawałów i udarów. 

W czasie snu nabywasz odporność i zmniejsza się ryzyko nadwagi i otyłości. Brak snu zwiększa apetyt, a dokładnie zwiększa uczucie głodu. Udowodniono, że osoby, które mało śpią, a zwłaszcza te, które z bezsennością radzą sobie podjadaniem, wybierają głównie pokarmy wysokokaloryczne, przede wszystkim słodycze.

Sen oczyszcza mózg z toksyn

Sen prawdopodobnie naprawia mózg. Takie ostrożne na razie wnioski stawiają naukowcy z University of Wisconsin w pracy opublikowanej w piśmie „Journal of Neuroscience". Ich zdaniem podczas snu w mózgu powstają nowe komórki wytwarzające mielinę - białą, tłuszczową substancję, która tworzy osłonkę włókien nerwowych. Eksperyment na myszach pokazał, że w ich mózgach podczas snu powstawało dwa razy więcej komórek wytwarzających mielinę. U myszy, którym uniemożliwiano sen, uaktywniały się natomiast geny odpowiadające m.in. za obumieranie komórek. Wnioski są jednak ostrożne, bowiem nie było to badanie na ludziach, a na zwierzętach.

Brak snu może mieć wpływ na powstawanie choroby Alzheimera. Amerykańscy naukowcy z University of Rochester Medical Centre wskazują, że sen oczyszcza mózg z toksyn, które powstają podczas wytężonej pracy umysłowej. Teoria naukowców z University of Rochester wskazuje, że jeśli proces oczyszczania mózgu zostanie zaburzony, mogą wystąpić zaburzenia, jak np. w chorobie Alzheimera, która charakteryzuje się gromadzeniem się w mózgu patologicznych białek.

Kiedy mówimy o bezsenności?

ZOBACZ WIĘCEJ

  • AdobeStock

    Jak radzić sobie z niepokojem wywołanym działaniami wojennymi

    Wojna, która toczy się tak blisko, ma prawo nas przerażać. Choć przez minione miesiące nieco się z nią oswoiliśmy, to wtargnięcie dronów w polską przestrzeń powietrzną u niektórych na nowo rozbudziło uczucie zagrożenia. Przypominamy fragmenty wywiadu z Izabelą Barton-Smoczyńską, psychologiem-traumatologiem z Centrum Terapii Dialog przeprowadzony tuż po rozpoczęciu wojny z Ukrainą.

  • Adobe

    Ruszaj się, ale zdrowo i bezpiecznie

    Początek jesieni to czas, gdy wiele osób postanawia „wziąć się za siebie”. Lato minęło, dni stają się krótsze, a chłodniejsze powietrze zachęca do spacerów, biegania czy wizyt na siłowni. To świetny moment, by zacząć regularnie się ruszać – wysiłek fizyczny poprawia kondycję, wzmacnia odporność i działa korzystnie na nastrój, szczególnie w okresie jesiennego spadku energii. Trzeba jednak pamiętać, że każdy ruch niesie ze sobą także pewne zagrożenia. Warto wiedzieć, jak się do niego przygotować, by korzyści nie przysłoniły kontuzje czy nagłe problemy zdrowotne.

  • AdobeStock

    Agresja zaczyna się od słów

    Agresja wobec personelu medycznego niemal zawsze zaczyna się od słów – wulgaryzmów, gróźb, presji, by wystawili receptę czy zwolnienie. Trzeba zacząć od uświadamiania, że każda agresja wobec medyków jest niedopuszczalna. Tylko tak można zacząć budować granice przyzwolenia dla zła, jakie z tej agresji wynika.

  • AdobeStock

    Bądź wdzięczny, a będziesz żył dłużej

    Naukowcy udowadniają, że odczuwanie wdzięczności ma realny wpływ nie tylko na szczęście, pozytywne relacje międzyludzkie, radzenie sobie z przeciwnościami, ale też na zdrowie psychiczne i fizyczne, a nawet… na długość życia.

NAJNOWSZE

  • fot. Fabian Kosiński

    XXI Kongres Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii

    Patronat Serwisu Zdrowie

    Od 11 do 13 września 2025 roku w warszawskim Hotelu Hilton odbył się XXI Kongres Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii – jedno z najważniejszych wydarzeń naukowych w tej dziedzinie w Polsce. W kongresie uczestniczyło ponad 1300 osób, w tym 150 wykładowców z kraju i zagranicy oraz 70 partnerów instytucjonalnych i biznesowych.

  • Przeszczepienie szpiku – ratunek nie tylko w nowotworze krwi

  • Dzieci potrzebują zabawy na dworze

  • Infekcje pokarmowe a podróże

    Patronat Serwisu Zdrowie
  • Paradontoza - zabójca zębów

  • Adobe

    Wyzwania medycyny: poprzeczne zapalenie rdzenia

    Poprzeczne zapalenie rdzenia kręgowego to rzadka, nagła choroba rdzenia, która bywa pierwszym objawem chorób zapalnych ośrodkowego układu nerwowego, w tym stwardnienia rozsianego. Dla pacjenta oznacza to, że wstępne rozpoznanie „zapalenie rdzenia” wymaga szybkich i dokładnych badań — nie tylko po to, by zahamować ostry proces, lecz także by sprawdzić, czy nie chodzi o chorobę przewlekłą, która będzie związana z długotrwałym leczeniem i monitoringiem. 

  • Kremy nie wystarczą - AZS wymaga kompleksowego podejścia

  • Muchomor sromotnikowy - najbardziej trujący grzyb w Polsce

Serwisy ogólnodostępne PAP