Dlaczego warto się wysypiać?

Sen to regeneracja, zarówno fizyczna, jak i psychiczna. W czasie snu mózg oczyszcza się z toksyn, a brak snu zwiększa apetyt, co może prowadzić do nadwagi.

Fot. PAP/Zdjęcie ilustracyjne
Fot. PAP/Zdjęcie ilustracyjne

Dzięki odpowiedniej dawce snu jesteś wypoczęty. Badanie naukowców z University of California w Berkley (USA), opublikowane w piśmie "Nature Communications", wykazało u niewyspanych osób obniżoną aktywność kory czołowej mózgu, która odpowiada za podejmowanie złożonych decyzji.

Brak głębokiego snu przyspiesza starzenie się organizmu

Sen człowieka dzieli się na dwa rodzaje: sen bez szybkich ruchów gałek ocznych (z ang. NREM - non-rapid eye movement sleep) oraz sen z szybkimi ruchami gałek ocznych (z ang. REM - rapid eye movement sleep), które następują po sobie cyklicznie. Zwykle do wyspania się potrzebnych jest cztery do sześciu pełnych cykli, przy czym jeden trwa od 80 do 120 minut.

W czasie fazy snu REM mózg utrwala pamięć i porządkuje napływające informacje. Jeśli nie zarywasz często nocy, wolniej się starzejesz. Wykazano, że brak głębokiego snu przyspiesza starzenie się organizmu.

Warto wiedzieć

  • Jeśli śpisz odpowiednią ilość godzin, pracujesz i uczysz się efektywnie. Każdy potrzebuje innej dawki snu, dlatego niektórzy wysypiają się już po czterech cyklach, czyli po około pięciu godzinach, inni potrzebują nawet 12 godzin.
  • Holenderskie badania opublikowane w "European Journal of Preventive Cardiology" dowodzą, że wysypianie zmniejsza ryzyko zgonu z powodu zawałów i udarów. 

W czasie snu nabywasz odporność i zmniejsza się ryzyko nadwagi i otyłości. Brak snu zwiększa apetyt, a dokładnie zwiększa uczucie głodu. Udowodniono, że osoby, które mało śpią, a zwłaszcza te, które z bezsennością radzą sobie podjadaniem, wybierają głównie pokarmy wysokokaloryczne, przede wszystkim słodycze.

Sen oczyszcza mózg z toksyn

Sen prawdopodobnie naprawia mózg. Takie ostrożne na razie wnioski stawiają naukowcy z University of Wisconsin w pracy opublikowanej w piśmie „Journal of Neuroscience". Ich zdaniem podczas snu w mózgu powstają nowe komórki wytwarzające mielinę - białą, tłuszczową substancję, która tworzy osłonkę włókien nerwowych. Eksperyment na myszach pokazał, że w ich mózgach podczas snu powstawało dwa razy więcej komórek wytwarzających mielinę. U myszy, którym uniemożliwiano sen, uaktywniały się natomiast geny odpowiadające m.in. za obumieranie komórek. Wnioski są jednak ostrożne, bowiem nie było to badanie na ludziach, a na zwierzętach.

Brak snu może mieć wpływ na powstawanie choroby Alzheimera. Amerykańscy naukowcy z University of Rochester Medical Centre wskazują, że sen oczyszcza mózg z toksyn, które powstają podczas wytężonej pracy umysłowej. Teoria naukowców z University of Rochester wskazuje, że jeśli proces oczyszczania mózgu zostanie zaburzony, mogą wystąpić zaburzenia, jak np. w chorobie Alzheimera, która charakteryzuje się gromadzeniem się w mózgu patologicznych białek.

Kiedy mówimy o bezsenności?

ZOBACZ WIĘCEJ

  • Sztuczna inteligencja, psychodeliki i personalizacja leczenia to najbliższa przyszłość psychiatrii

    Psychiatria stoi w obliczu wielu zmian, przyszłość tej dziedziny zarówno w Polsce, jak i na świecie kształtują nowe technologie, innowacyjne metody leczenia i rosnące zrozumienie ludzkiego umysłu, a wszystko w cieniu AI. Co czeka nas w nadchodzących latach?

  • AdobeStock

    Marzenie o lataniu

    Dziś, aby zostać pilotem nie trzeba już spełniać tak rygorystycznych wymagań zdrowotnych, jak kiedyś. Można np. nosić okulary, co jeszcze kilka lat temu już na wstępie dyskwalifikowało kandydata. Chyba, że chce się zostać pilotem odrzutowca, wtedy w grę nie wchodzą żadne zdrowotne kompromisy.

  • Adobe Stock

    Czatboty mogą zaszkodzić – szczególnie młodym

    Czaty oparte na sztucznej inteligencji nierzadko zastępują kontakty z ludźmi – są stworzone tak, że naśladują empatię, człowieczeństwo i silnie angażują w rozmowę. Ta iluzja bywa jednak niebezpieczną pułapką.

  • AdobeStock

    Bunt nastolatka może przykrywać jego problemy

    Bunt to proces w okresie adolescencji, podczas którego nastolatek dokonuje reorganizacji w swojej głowie, w wyglądzie, w emocjach. Pokrywa się to z przebudową jego układu nerwowego, co bywa trudne i dla niego samego, i dla otoczenia. Jednak często nadużywamy tego określenia, a to utrudnia dostrzeżenie ewentualnych problemów – mówi psycholożka dziecięca Ewa Bensz-Smagała z Katedry Psychologii Akademii Górnośląskiej im. W. Korfantego w Katowicach, założycielka Gabinetu Lucky Mind.

NAJNOWSZE

  • Medycyna 2025: od immunologii po sztuczną inteligencję

    Rok 2025 może wejść do historii medycyny. Kliniczne sukcesy immunoterapii, nowe narzędzia diagnostyczne oparte na sztucznej inteligencji oraz głębsze zrozumienie mechanizmów chorób przewlekłych dają realne powody do optymizmu.

  • Sztuczna inteligencja, psychodeliki i personalizacja leczenia to najbliższa przyszłość psychiatrii

  • Marzenie o lataniu

  • Cud narodzin

  • Ryby – ile i które jeść?

  • Adobe

    Czy glony zagrażają ludziom?

    Jeszcze niedawno wydawało się, że glony stanowią domenę akwariów i jezior, a w najgorszym razie mogą produkować toksyny. Dziś wiemy, że w toku ewolucji zaczęły zarażać ludzi, a niektóre z nich potrafią wywoływać choroby przypominające zakażenia bakteryjne lub grzybicze.

  • NFZ: gdzie się leczyć podczas świąt

  • Czatboty mogą zaszkodzić – szczególnie młodym

Serwisy ogólnodostępne PAP