Jak zostać odpowiedzialnym dziennikarzem

Media odegrać mogą pozytywną rolę w prewencji samobójstw. Nie chodzi o to, by tematu samobójstw nie podejmować w ogóle, ale by stosować parę zasad, które mogą wpłynąć na zmniejszenie się liczby niepotrzebnych śmierci.

Kilka zasad:

  • Należy korzystać z prawdziwych i rzetelnych źródeł informacji;
  • Należy unikać takich sformułowań, jak „epidemia samobójstw” czy „miejsce o najwyższym na świecie wskaźniku samobójstw”;
  • Nie powinno się opisywać zachowań samobójczych jako zrozumiałej reakcji na degradację czy zmiany społeczno-kulturowe;
  • Nie należy podkreślać walorów samobójstwa jako przejawu odwagi, bohaterskiej śmierci – jeżeli jest popełniane np.: w imię obrony własnych poglądów i postaw, czy w imię solidarności społecznej;
  • Informacje o samobójstwach, zwłaszcza, gdy dotyczą znanej osobistości, ograniczyć do minimum, szczególnie, jeśli powszechnie była uważana za autorytet. Jeśli owa znana osoba miała jakieś problemy ze zdrowiem psychicznym, należy również o tym wspomnieć;
  • Nie powinno się także zamieszczać fotografii zmarłych, ani też opisywać metody samobójstwa i miejsca, w którym je popełniono;
  • Tytuły na pierwszej stronie gazet nigdy nie są właściwym miejscem dla informacji o samobójstwie;
  • Należy unikać szczegółowych opisów użytej metody samobójstwa i sposobu jej przygotowania (badania wykazały, że przekazywane przez media informacje o samobójstwie w większym stopniu niż częstość samobójstw wpływają na wybór metody samobójstwa w danym przypadku);
  • Pewne miejsca — mosty, nadmorskie urwiska, wysokie budynki, tory kolejowe itd. — tradycyjnie kojarzone są z samobójstwem, a dodatkowo podawanie w mediach miejsca, w którym ktoś odebrał sobie życie zwiększa ryzyko, że skorzysta z nich więcej ludzi;
  • Koniecznie trzeba poinformować o dostępnej pomocy np.: gdzie zgłosić się po pomoc, podać numer infolinii czy telefonów zaufania; 
  • Nie szukać sensacji, edukować. Warto przypomnieć, jakie są sygnały ostrzegawcze zachowań samobójczych;
  • Trzeba uważać na słowa, np.: mówiąc o samobójstwie, lepiej używać sformułowania „popełnione” niż „udane”, czy „skuteczne”; warto używać sformułowania „niepotrzebna śmierć” zamiast „samobójstwo”;
  • Nie podawać szczegółowego opisu metody popełnienia samobójstwa ani pożegnalnych listów samobójcy. Nie podawać uproszczonych przyczyn – to zawsze jest splot wielu czynników.
  • Warto przedstawiać historie ludzi, którzy przezwyciężyli kryzys psychiczny i uzyskali pomoc, dając w ten sposób nadzieję;
  • Zamiast tytułu: „Kurt Cobain zastrzelił się. Miał 27 lat” bezpieczniej dać tytuł: „Kurt Cobain nie żyje. Miał 27 lat”;
  • Niedopuszczalne jest pisanie o samobójczej śmierci w sensacyjny sposób;
  • Trzeba usuwać komentarze, które naśmiewają się z ofiary, obrażają innych, poniżają itp.
  • Zawsze zastanowić się, jaki jest cel publikacji i jakie mogą być jej skutki uboczne.
Fot. PAP

Media mogą pełnić dużą rolę w prewencji niepotrzebnych śmierci

Eksperci przypominają, że dziennikarz ma wolność słowa, co oznacza, że zawsze ma możliwość dokonania odpowiedzialnego wyboru. Taki wybór może komuś uratować życie.

Oprac. Agnieszka Pochrzęst-Motyczyńska

ZOBACZ PODOBNE

  • AdobeStock/terovesalainen

    Czy da się uchronić dziecko przed uzależnieniem?

    Maltretowanie w dzieciństwie sprzyja późniejszym nałogom. Podobnie stres w ogóle. Duże znaczenie ma też narażenie na uzależniające substancje w okresie płodowym czy późniejsza łatwa ich dostępność oraz stosowanie przez rówieśników. Jeszcze zanim młodzi ludzie się uzależnią, ich mózgi mogą pracować w zmieniony sposób – donoszą naukowcy.

  • zdj. AdobeStock

    Schizofrenia - odczarować mit zastrzyku

    Schizofrenia to przewlekła choroba, którą trzeba leczyć. Leczyć nowocześnie. Odczarować mit, że zastrzyk to jest jakaś kara. O chorobie, jej obrazie kiedyś i dziś, opowiada dr n. med. Iwona Patejuk-Mazurek, specjalistka psychiatrii, kierująca Centrum Zdrowia Psychicznego w Pruszkowie.

  • AdobeStock/Marco

    Przytulaj (się) każdego dnia

    W różnych kalendarzach znajdziemy co najmniej kilka „dni przytulania”. Może jednak nie warto czekać po prostu przytulać się codziennie? Szczególnie, że jest to nie tylko przyjemne, ale także ma wiele korzyści zdrowotnych.

  • Adobe

    Zanurz się w lesie, odzyskaj zdrowie

    „Leśne kąpiele” polegają na świadomym przebywaniu w lesie i zanurzeniu się w doznaniach, jakie oferuje natura. Praktyka ta nie wymaga intensywnego wysiłku fizycznego – służy relaksacji i doświadczaniu świata wszystkimi zmysłami. W badaniach naukowych wykazano, że korzyści, jakie niesie dla zdrowia, są zaskakujące duże jak na tak niewielki wysiłek.

NAJNOWSZE

  • zdj. AdobeStock/Chinnapong

    Późniejsze przejście menopauzy wiąże się ze zdrowszymi naczyniami krwionośnymi

    Według najnowszych badań Uniwersytetu Kolorado w Boulder kobiety, które przechodzą menopauzę później, mają zdrowsze naczynia krwionośne dłużej niż te, u których do przekwitania dochodzi wcześniej.

  • Żelazo – toksyczne, ale niezbędne

  • Czy da się uchronić dziecko przed uzależnieniem?

  • Schizofrenia - odczarować mit zastrzyku

  • Kiełki cenniejsze nie tylko od ziarna

  • Adobe

    Nauka kontra łysienie – mecz wciąż trwa

    Mimo że przeszczepy włosów są coraz powszechniejsze, medycyna nie zapomina o łysieniu. Wciąż trwają poszukiwania nowych terapii. Najnowsze trendy to terapia komórkami macierzystymi i hodowla nowych mieszków włosowych w laboratoriach.

  • Wyzwania medycyny: choroby neuronu ruchowego

  • Sport pomaga leczyć choroby układu krążenia