Jak zostać odpowiedzialnym dziennikarzem

Media odegrać mogą pozytywną rolę w prewencji samobójstw. Nie chodzi o to, by tematu samobójstw nie podejmować w ogóle, ale by stosować parę zasad, które mogą wpłynąć na zmniejszenie się liczby niepotrzebnych śmierci.

Kilka zasad:

  • Należy korzystać z prawdziwych i rzetelnych źródeł informacji;
  • Należy unikać takich sformułowań, jak „epidemia samobójstw” czy „miejsce o najwyższym na świecie wskaźniku samobójstw”;
  • Nie powinno się opisywać zachowań samobójczych jako zrozumiałej reakcji na degradację czy zmiany społeczno-kulturowe;
  • Nie należy podkreślać walorów samobójstwa jako przejawu odwagi, bohaterskiej śmierci – jeżeli jest popełniane np.: w imię obrony własnych poglądów i postaw, czy w imię solidarności społecznej;
  • Informacje o samobójstwach, zwłaszcza, gdy dotyczą znanej osobistości, ograniczyć do minimum, szczególnie, jeśli powszechnie była uważana za autorytet. Jeśli owa znana osoba miała jakieś problemy ze zdrowiem psychicznym, należy również o tym wspomnieć;
  • Nie powinno się także zamieszczać fotografii zmarłych, ani też opisywać metody samobójstwa i miejsca, w którym je popełniono;
  • Tytuły na pierwszej stronie gazet nigdy nie są właściwym miejscem dla informacji o samobójstwie;
  • Należy unikać szczegółowych opisów użytej metody samobójstwa i sposobu jej przygotowania (badania wykazały, że przekazywane przez media informacje o samobójstwie w większym stopniu niż częstość samobójstw wpływają na wybór metody samobójstwa w danym przypadku);
  • Pewne miejsca — mosty, nadmorskie urwiska, wysokie budynki, tory kolejowe itd. — tradycyjnie kojarzone są z samobójstwem, a dodatkowo podawanie w mediach miejsca, w którym ktoś odebrał sobie życie zwiększa ryzyko, że skorzysta z nich więcej ludzi;
  • Koniecznie trzeba poinformować o dostępnej pomocy np.: gdzie zgłosić się po pomoc, podać numer infolinii czy telefonów zaufania; 
  • Nie szukać sensacji, edukować. Warto przypomnieć, jakie są sygnały ostrzegawcze zachowań samobójczych;
  • Trzeba uważać na słowa, np.: mówiąc o samobójstwie, lepiej używać sformułowania „popełnione” niż „udane”, czy „skuteczne”; warto używać sformułowania „niepotrzebna śmierć” zamiast „samobójstwo”;
  • Nie podawać szczegółowego opisu metody popełnienia samobójstwa ani pożegnalnych listów samobójcy. Nie podawać uproszczonych przyczyn – to zawsze jest splot wielu czynników.
  • Warto przedstawiać historie ludzi, którzy przezwyciężyli kryzys psychiczny i uzyskali pomoc, dając w ten sposób nadzieję;
  • Zamiast tytułu: „Kurt Cobain zastrzelił się. Miał 27 lat” bezpieczniej dać tytuł: „Kurt Cobain nie żyje. Miał 27 lat”;
  • Niedopuszczalne jest pisanie o samobójczej śmierci w sensacyjny sposób;
  • Trzeba usuwać komentarze, które naśmiewają się z ofiary, obrażają innych, poniżają itp.
  • Zawsze zastanowić się, jaki jest cel publikacji i jakie mogą być jej skutki uboczne.
Fot. PAP

Media mogą pełnić dużą rolę w prewencji niepotrzebnych śmierci

Eksperci przypominają, że dziennikarz ma wolność słowa, co oznacza, że zawsze ma możliwość dokonania odpowiedzialnego wyboru. Taki wybór może komuś uratować życie.

Oprac. Agnieszka Pochrzęst-Motyczyńska

ZOBACZ PODOBNE

  • Adobe

    Afazja – odbiera język, zostawia rozum

    Pewnego dnia budzisz się i odkrywasz, że słowa już nie są ci posłuszne. Próbujesz się komunikować, ale w oczach bliskich widzisz tylko niezrozumienie; w głowie kłębią się myśli, ale nie sposób ich przekazać. Taki koszmar stał się rzeczywistością dla tysięcy ludzi dotkniętych afazją – zaburzeniem neurologicznym, które odbiera człowiekowi język, choć nie wpływa na inteligencję. 

  • Mikrobiom mózgu. Kontrowersyjna hipoteza, która może zmienić neurologię

    Siedemdziesięciokilkuletni ogrodnik z zaawansowaną demencją powrócił za kierownicę i do pracy po dwóch latach terapii przeciwgrzybiczej – brzmi to jak cud medyczny, ale jest faktem udokumentowanym w naukowym piśmiennictwie. Czy odkrycie mikrobiomu mózgu może zmienić neurologię?

  • Adobe Stock/myboys.me

    Spektrum autyzmu – konkretne drogowskazy

    Zaburzenia ze spektrum autyzmu wiążą się z charakterystycznymi objawami, które występują w różnym nasileniu i konfiguracji. Ujawniają się najczęściej w pierwszych trzech latach życia dziecka, dlatego rodzic musi być czujny, a budzące niepokój zachowania konsultować ze specjalistą. Na co szczególnie zwracać uwagę, wyjaśnia dr Anna Budzińska, psycholożka, twórczyni i dyrektorka Instytutu Wspomagania Rozwoju Dziecka (IWRD) w Gdańsku.

  • HOLO vectors Sp. z o.o.

    Czy klasyczne atlasy odchodzą do lamusa? Przewaga modeli 3D w edukacji medycznej

    Materiał promocyjny

    Papierowe atlasy anatomiczne przez dekady stanowiły podstawę nauki anatomii. Jednak rozwój technologii 3D znacząco zmienia sposób przyswajania wiedzy. Obecnie możesz nie tylko oglądać statyczne ilustracje, ale również interaktywnie eksplorować struktury anatomiczne w przestrzeni - w pełnym trójwymiarze. Co więcej, rozwiązania cyfrowe pozwalają zrozumieć powiązania między układami, a także ich funkcjonowanie w czasie rzeczywistym. Co jeszcze warto o nich wiedzieć?

NAJNOWSZE

  • Adobe Stock

    Między cukrem trzcinowym i białym znak równości

    Cukier trzcinowy to wciąż sacharoza, czyli ta sama cząsteczka, która zawarta jest w cukrze białym. Na ich tle syrop glukozowo-fruktozowy nie jawi się wcale „zdrowszą” alternatywą – wyjaśnia dr Katarzyna Wolnicka, specjalistka w dziedzinie dietetyki i edukacji żywieniowej z Instytutu Zrównoważonego Żywienia.

  • Czy cukier jest zdrowszy od syropu glukozowo-fruktozowego?

  • Co warto wiedzieć o antyoksydantach

  • Badanie: ponad połowa mężczyzn podejrzewa u siebie problem z erekcją

  • Co się dzieje z ciałem człowieka, gdy trafi w nie piorun

  • Adobe

    Salmonella – sprytna i śmiertelnie niebezpieczna

    Latem szczególnie łatwo o zatrucia pokarmowe wywołane przez bakterie z rodzaju Salmonella. Wysoka temperatura sprzyja namnażaniu tych drobnoustrojów w żywności, zwłaszcza gdy nie jest ona właściwie przechowywana. W efekcie salmonelloza – infekcja pokarmowa spowodowana przez pałeczki Salmonella – staje się w wakacje częstym problemem zdrowotnym. 

  • Nie przedawkuj fluoru w herbacie

  • W upały pij wodę, ilekroć czujesz pragnienie

Serwisy ogólnodostępne PAP