Rak płuc nie jest tylko wynikiem palenia

Nowe badanie sugeruje, że na ryzyko raka płuc może wpływać również… żywność wysoko przetworzona. Dostarczanie organizmowi zbyt dużej ilości tłuszczów nasyconych, substancji chemicznych, soli i cukru oraz kalorii przypuszczalnie napędza stan zapalny – główny szlak rozwoju i progresji raka – i uszkadza mikrobiom, upośledzając funkcjonowanie układu odpornościowego.

AdobeStock
AdobeStock

Według Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) żywność ultraprzetworzona zawiera składniki, „które nigdy lub z rzadka są używane w kuchni, lub klasy dodatków, których funkcją jest uczynienie produktu końcowego smaczniejszym lub bardziej atrakcyjnym”.

Napoje gazowane, chipsy, pakowane zupy, nuggetsy z kurczaka czy niektóre lody mogą zawierać konserwanty chroniące przed pleśnią i bakteriami, sztuczne barwniki, emulgatory zapobiegające rozwarstwianiu się składników, a także dodany lub zmodyfikowany cukier, sól i tłuszcze, które mają uczynić jedzenie bardziej atrakcyjnym.

Jak wynika z badania opublikowanego pod koniec lipca w czasopiśmie „Thorax”, osoby spożywające najwięcej żywności wysoko przetworzonej mają o 41 proc. większe prawdopodobieństwo zdiagnozowania raka płuc niż spożywający jej najmniej, i to nawet po uwzględnieniu innych czynników, takich jak palenie tytoniu.

Fot. PAP/Zdjęcie ilustracyjne

Przetworzone jedzenie to porażka

Przez ostatnie 50 lat byliśmy poddawani eksperymentowi, który całkowicie się nie powiódł. Zakładał on, że przetworzone jedzenie jest lepsze od prawdziwego – pisze na łamach „JAMA Pediatrics” dr Robert H. Lustig, znany amerykański endokrynolog dziecięcy z University of California w San Francisco.

Naukowcy przeanalizowali dane ponad 100 tys. osób w USA uczestniczących w Narodowym Badaniu Stanu Zdrowia i Odżywiania (NHANES), a następnie porównali informacje z dokumentacją medyczną dotyczącą diagnozy raka płuc. Wynika z nich, że przeciętnie ludzie spożywali dziennie niemal trzy porcje żywności wysoko przetworzonej – w tym m.in. słodkich napojów i wędlin.

„Przetwarzanie przemysłowe zmienia matrycę żywności, wpływając na dostępność i wchłanianie składników odżywczych, a jednocześnie generując szkodliwe zanieczyszczenia” – informują naukowcy, którzy brali udział w badaniu. 

Zwrócili oni szczególną uwagę na akroleinę, która może pochodzić ze spalania tytoniu, drewna, tworzyw sztucznych i benzyny oraz z tłuszczów i olejów kuchennych w wysokich temperaturach. Zasugerowali również, że kłopoty ze zdrowiem mogą potęgować materiały, z jakich wykonane są opakowania na żywność. 

Naukowcy podkreślają jednak, że badanie ma charakter obserwacyjny, co oznacza, że chociaż metody były jasne i skuteczne, uzyskane dane nadal nie mogą definitywnie udowodnić, że żywność powoduje raka płuc, a jedynie, że istnieje związek między tymi dwoma zjawiskami.

Autorka

Monika Grzegorowska

Monika Grzegorowska - O dziennikarstwie marzyła od dziecka i się spełniło. Od zawsze to było dziennikarstwo medyczne – najciekawsze i nie do znudzenia. Wstępem była obrona pracy magisterskiej o błędach medycznych na Wydziale Resocjalizacji. Niemal całe swoje zawodowe życie związała z branżowym Pulsem Medycyny. Od kilku lat swoją wiedzę przekłada na bardziej przystępny język w Serwisie Zdrowie PAP, co doceniono przyznając jej Kryształowe Pióro. Nie uznaje poranków bez kawy, uwielbia wieczory przy ogromnym stole z puzzlami. Życiowe baterie ładuje na koncertach i posiadówkach z rodziną i przyjaciółmi.

ZOBACZ TEKSTY AUTORKI

ZOBACZ PODOBNE

  • Adobe Stock

    Bezlaktozowa moda

    Produkty mleczne i mleko zawierają dwucukier – laktozę. Nie wszyscy jednak posiadają enzym do jej trawienia lub jego aktywność jest ograniczona. Wtedy mówimy o nietolerancji laktozy. Wskazana jest dieta eliminacyjna, choć niekoniecznie pełne wykluczenie produktów mlecznych. Wiele osób robi to jednak na własną rękę, po prostu myśląc, że produkty bez laktozy to zdrowsza opcja. Czy słusznie?

  • Adobe

    Salmonella – sprytna i śmiertelnie niebezpieczna

    Latem szczególnie łatwo o zatrucia pokarmowe wywołane przez bakterie z rodzaju Salmonella. Wysoka temperatura sprzyja namnażaniu tych drobnoustrojów w żywności, zwłaszcza gdy nie jest ona właściwie przechowywana. W efekcie salmonelloza – infekcja pokarmowa spowodowana przez pałeczki Salmonella – staje się w wakacje częstym problemem zdrowotnym. 

  • Adobe Stock

    Między cukrem trzcinowym i białym znak równości

    Cukier trzcinowy to wciąż sacharoza, czyli ta sama cząsteczka, która zawarta jest w cukrze białym. Na ich tle syrop glukozowo-fruktozowy nie jawi się wcale „zdrowszą” alternatywą – wyjaśnia dr Katarzyna Wolnicka, specjalistka w dziedzinie dietetyki i edukacji żywieniowej z Instytutu Zrównoważonego Żywienia.

  • Adobe Stock

    Nie przedawkuj fluoru w herbacie

    Herbata to najpopularniejszy napój na świecie. Jest źródłem fluoru, który odgrywa istotną rolę w mineralizacji kości i zębów. W nadmiernej ilości bywa jednak toksyczny. Jego stężenie zależy od kilku niuansów, które przeanalizowali naukowcy z Wrocławia.

NAJNOWSZE

  • Adobe Stock

    Krążenie u dzieci wymaga uwagi od pierwszych lat

    O zdrowie układu sercowo-naczyniowego dzieci trzeba dbać już od początku ich życia. Pomoże im to zachować lepsze zdrowie w dorosłości. Maleje nie tylko ryzyko kłopotów z krążeniem, ale także wielu innych problemów. Kluczowe znaczenie ma mieć przy tym lista ośmiu parametrów – tzw. Life’s Essential 8.

  • Coraz częstsze pożary zmieniają klimat i szkodzą zdrowiu

  • Foliany niezbędne nie tylko w czasie ciąży

  • Uczymy się spowalniać cukrzycę typu 1

  • Rusza IX Onkotour

  • AdobeStock/Serhii

    Można utonąć nawet doskonale pływając

    Mimo corocznych akcji edukacyjnych w każde wakacje słyszymy o utonięciach dzieci i nastolatków. Jeszcze nie otrząsnęliśmy się po śmierci 15-letniego harcerza, który zdobywał odznakę, przepływając w nocy jezioro, a już ratownicy poszukiwali 16-latka, którego porwała fala na Bałtyku. Choć wakacje dopiero na półmetku, jak informuje policja, utonęło już 60 osób, w tym siedmioro dzieci.

  • Piersi a sport

Serwisy ogólnodostępne PAP