Słodzone napoje zdrożeją po Nowym Roku

Od 1 stycznia 2021 r. na napoje z dodatkiem substancji słodzących zostanie nałożona opłata cukrowa. Rząd chce w ten sposób wpłynąć na decyzje zakupowe konsumentów i skłonić ich do ograniczenia spożycia tego rodzaju produktów. Nowa opłata ma pomóc w walce z plagą otyłości i cukrzycy.

Rys. Sever Salamon
Rys. Sever Salamon

Opłata cukrowa obejmie napoje z dodatkiem cukrów, a także innych substancji słodzących, w tym m.in. tzw. „energetyki”, które jednocześnie będą obłożone specjalną opłatą od dodatku kofeiny lub tauryny. W efekcie mają się zwiększyć ceny tego rodzaju napojów, co ma zniechęcić konsumentów do ich częstego zakupu. 

„Opłata od napojów z dodatkiem substancji o właściwościach słodzących to jeden z elementów rządowych działań na rzecz ograniczenia występowania nadwagi i otyłości w społeczeństwie. Chcemy poprawić jakość diety Polaków poprzez ograniczenie spożycia słodkich napojów. Musimy pamiętać, że prawidłowe żywienie stanowi najważniejszy czynnik środowiskowy, mający wpływ na rozwój organizmu oraz zapewnienie dobrego stanu zdrowia. Konsekwencje nieprawidłowego żywienia wpływają nie tylko na okres dziecięcy, ale także na potencjał zdrowotny organizmu w wieku dorosłym” – czytamy w komunikacie Ministerstwa Zdrowia dotyczącym wprowadzanej opłaty.

Jak zerwać ze słodkim nałogiem

Dodajmy od razu, że opłata cukrowa nie jest wcale oryginalnym, polskim „wynalazkiem”. Wcześniej wprowadzono ją już bowiem w wielu innych krajach (m.in. we Francji czy Wielkiej Brytanii). Na świecie jest znana powszechnie jako tzw. „sugar tax”. Wszędzie jednak ma spełniać podobne zadania, czyli przeciwdziałać narastaniu epidemii otyłości i cukrzycy, poprzez kształtowanie prozdrowotnych zachowań konsumenckich. 

Fot. PAP/Jacek Turczyk

Cukier kontra słodziki. Mity i fakty

Do wdrażania tego rodzaju „instrumentów fiskalnych” w ramach promocji zdrowego żywienia oraz walki z chorobami cywilizacyjnymi od lat zachęcają m.in. eksperci ze Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Podobne działania stosowane są już zresztą od lat w przypadku przeciwdziałania nikotynizmowi. 

Co warto wiedzieć o opłacie cukrowej

W związku z jej wprowadzeniem można się spodziewać wzrostu cen napojów z dodatkiem cukru i substancji słodzących, a także z dodatkiem kofeiny lub tauryny. Jak wysokiego?

W praktyce nie do końca można to przewidzieć, gdyż będzie to zależeć w dużej mierze od producentów i handlowców oraz ich polityki cenowej. Jednak warto wiedzieć, że zgodnie z wchodzącymi w życie od nowego roku przepisami maksymalna wysokość opłaty wyniesie 1,2 zł w przeliczeniu na 1 litr napoju, przy czym wysokość opłaty będzie ustalana indywidualnie w zależności od zawartości poszczególnych składników konkretnego produktu.

Jak te podwyżki przełożą się na sprzedaż słodzonych napojów w Polsce? Czas pokaże, jednak wiele badań naukowych i analiz rynkowych potwierdziło już skuteczność tego typu rozwiązań w kształtowaniu prozdrowotnych zachowań konsumenckich.

Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki

Uważaj na napoje energetyzujące

Tzw. energy drinki mają większy wpływ na ciśnienie krwi niż inne napoje zawierające kofeinę, a u osób z nadciśnieniem mogą wywoływać poważne problemy zdrowotne. Jeśli masz podwyższone ciśnienie, lepiej w ogóle nie sięgaj po takie napoje, a jeśli potrzebujesz zastrzyku energii - wybierz sport lub filiżankę kawy.

Opłata cukrowa a COVID-19

Resort zdrowia przekonuje, że wprowadzenie podatku cukrowego nabrało szczególnego znaczenia w dobie pandemii. Dlaczego? 

„Według raportu przygotowanego przez Światową Federację Otyłości szacuje się, że na całym świecie około 50 milionów dziewcząt i 74 milionów chłopców w wieku 5-19 lat ma otyłość. Pomimo wysiłków na rzecz powstrzymania wzrostu otyłości w społeczeństwie, problem ten wciąż nie został rozwiązany. Pojawienie się nowego koronawirusa (SARS-CoV-2), który doprowadził do globalnej pandemii COVID-19, nasiliło pilną potrzebę podjęcia działań mających na celu przeciwdziałanie otyłości, m.in. dlatego, że otyłość zwiększa ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19” – czytamy w komunikacie Ministerstwa Zdrowia. 

Ponadto, eksperci ds. zdrowia publicznego zwracają uwagę na fakt, że pandemia i wywołane nią ograniczenia (praca i nauka zdalna, ograniczenia w przemieszczaniu się, wydłużony czas spędzany przed ekranem komputera lub telewizora) sprzyjają nadwadze i otyłości. 

Na koniec dodajmy, że intensywne działania edukacyjne mające na celu zmniejszenie konsumpcji cukru w Polsce prowadzi też Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ), który najpierw opracował poświęcony temu problemowi raport analityczny pt. „Cukier, otyłość – konsekwencje”, a obecnie realizuje multimedialną kampanię społeczną pt. „Słodki, słodszy… cukrzyca”, we współpracy z Polskim Stowarzyszeniem Diabetyków.  

Wiktor Szczepaniak, zdrowie.pap.pl

Źródła:

Ministerstwo Zdrowia

Ustawa z dnia 14 lutego 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów.

Narodowy Fundusz Zdrowia / Akademia NFZ

Polskie Stowarzyszenie Diabetyków

Autor

Wiktor Szczepaniak

Wiktor Szczepaniak - Doświadczony dziennikarz, redaktor i specjalista ds. komunikacji społecznej. Absolwent Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Pracował m.in. w Polskiej Agencji Prasowej, Pulsie Biznesu, Instytucie Żywności i Żywienia, Instytucie Psychiatrii i Neurologii oraz w Głównym Inspektoracie Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. Specjalizuje się w tematach związanych z żywnością i żywieniem, zdrowiem publicznym, profilaktyką zdrowotną, medycyną stylu życia, psychologią, neuroróżnorodnością, nauką i edukacją.

ZOBACZ TEKSTY AUTORA

ZOBACZ PODOBNE

  • Rys. PAP/j. Turczyk

    Jak się lepiej uczyć? Jest kilka trików

    Ręka do góry - kto lubił, albo lubi chodzić do szkoły! Kto lubi spędzać całe godziny w ławkach, wkuwać nazwy rzek, daty bitew albo zapamiętywać, co ma płucotchawki, a co nibynóżki? Czy pojawi się las rąk, czy może niezręczna cisza? Można chyba postawić orzechy przeciwko kamykom, że przynajmniej wiele osób będzie trzymało ręce w dole. Tylko dlaczego?

  • Piotr, AdobeStock

    Trudna droga do zabezpieczenia macierzyństwa

    Obowiązująca w Polsce Ustawa o leczeniu niepłodności z 2015 roku dopuszcza możliwość pobrania i zamrożenia komórek jajowych tylko przy odpowiednich wskazaniach medycznych. Nie ma w Polsce żadnej legalnej możliwości mrożenia oocytów, jeśli kobieta jest zdrowa, ale chce zabezpieczyć swoją płodność. O drodze do tego opowiedziała Serwisowi Zdrowie Magdalena Fidor.

  • Fot. PAP/ Książka z wierszami Juliana Tuwima wyd. przez Wydawnictwo Wilga, 2004

    Warto czytać dzieciom, nawet niemowlętom

    Kiedyś była to intuicja, ale aktualnie dysponujemy badaniami, pokazującymi korzystny wpływ głośnego czytania książek dzieciom i wpływ bogactwa słownego na rozwój ich mózgu – mówi prof.  Teresa Jackowska, prezes zarządu Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego. Małym dzieciom warto czytać codziennie. Korzyści jest mnóstwo, oprócz oczywistej przyjemności ze spędzania z dzieckiem czasu.

  • P. Werewka/PAP

    Wilczy apetyt, a dziecko chudnie: to może być "jedynka"

    Pomimo tego, że dziecko je jak wilk, to - nie wiedzieć czemu - niknie w oczach. Pije wodę nie szklankami, ale butelkami. Ciągle biega do toalety, moczy się w nocy. Jest apatyczne i nie ma na nic siły. To może to być bardzo groźna autoimmunologiczna choroba z mylącą nieco nazwą - cukrzyca typu 1. Niewykryta w porę zagraża nawet życiu dziecka.

NAJNOWSZE

  • Werewka/PAP

    Historia. Brudne ręce chirurgów zamiast leczyć uśmiercały 

    Jeszcze na początku XIX w. chirurdzy kroili pacjentów brudnymi rękami. Nie myli ich nawet po sekcji zwłok, gdy udawali się tuż po tym przyjmować porody. Nosili czarne fartuchy, by łatwiej było na nich ukryć ślady krwi. Lekarz, który wpadł na prostą zależność – brudne ręce – zakażenie – popadł w obłęd, bo środowisko nie dało mu wiary. Dlaczego tyle wieków musiało minąć od stworzenia mydła do jego powszechnego stosowania, również w medycynie? I komu udało się w końcu odkazić sale operacyjne?

  • Generator Innowacyjności - od pomysłu do więzi międzypokoleniowych

  • Budynki podświetlone na czerwono na znak sprzeciwu wobec krzywdzenia dzieci

  • Jak się lepiej uczyć? Jest kilka trików

  • Cukier = próchnica

  • Adobe Stock

    Rany trudno gojące się pod kontrolą

    W Polsce aż milion pacjentów zmaga się z ranami trudno gojącymi się albo inaczej przewlekłymi, takimi jak odleżyny oraz owrzodzenia – cukrzycowe, żylne, niedokrwienne czy nowotworowe. Ten typ ran odpowiada za ogromne cierpienia fizyczne i psychiczne chorych oraz stanowi poważne wyzwanie dla systemu ochrony zdrowia.

  • Mikroplastik można znaleźć nawet w mózgu czy sercu – wskazują wstępne badania

  • Nie do kosza ani do WC, czyli jak utylizować leki