Antybiotykami nie leczy się infekcji wirusowych? 

To FAKT! Antybiotyki są stosowane w leczeniu infekcji wywołanych przez bakterie i co do zasady nie stosuje się ich w leczeniu zakażeń wirusowych, gdyż po prostu nie działają one na wirusy. A jednak zdarza się, że w przebiegu choroby wywołanej przez wirusy stosowane są antybiotyki. To jednak specyficzne sytuacje.

Fot. PAP/M. Kmieciński
Fot. PAP/M. Kmieciński

Antybiotyków nie stosuje się w leczeniu tzw. przeziębień, czyli powszechnie występujących infekcji dróg oddechowych, które są najczęściej wywoływane właśnie przez wirusy (znanych jest obecnie około 200 różnych „przeziębieniowych” wirusów, takich jak np. rynowirusy, adenowirusy czy koronawirusy). Z tego samego powodu antybiotyków nie stosuje się także w leczeniu grypy. 

Sprawdź, kiedy podaje się antybiotyk w zapaleniu ucha

Ponieważ co do zasady antybiotyki nie działają przeciwwirusowo, to infekcje wywołane przez ten właśnie rodzaj zarazków leczone są zwykle jedynie objawowo, czyli z zastosowaniem preparatów leczniczych łagodzących przebieg infekcji i minimalizujących uciążliwe objawy. Dzięki takiemu wsparciu organizm zwykle dość szybko pokonuje infekcję wirusową, dzięki odpowiedzi swojego systemu odpornościowego. Czasem konieczne są też leki przeciwwirusowe, ale uwaga! działają one na konkretne wirusy.

Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki

Infekcja wirusowa czy bakteryjna – jak odróżnić?

Większość z nas co najmniej raz w roku przechodzi zapalanie gardła, które zazwyczaj jest efektem wirusowej lub bakteryjnej infekcji górnych dróg oddechowych. Podpowiadamy, jakie objawy mogą pozwolić na odróżnienie od siebie tych dwóch rodzajów infekcji, przy czym pamiętajmy, że diagnozę postawić może tylko lekarz.

Zazwyczaj nie podaje się też leków przeciwwirusowych profilaktycznie, choć oczywiście są wyjątki (np. w uzasadnionych przypadkach podaje się oseltamiwir osobom, które miały bliski kontakt z pacjentem z potwierdzoną grypą, wywołaną przez konkretny rodzaj wirusa grypy; innym przykładem jest profilaktyka PreP HIV, czyli podanie leków antyretrowirusowych w razie ryzyka zakażenia wirusem HIV ).

Czasem jednak niełatwo jest odróżnić infekcję wirusową od bakteryjnej, a wówczas lekarz może, biorąc pod uwagę bilans potencjalnych korzyści i strat, przepisać choremu antybiotyk nie czekając aż ustalony zostanie patogen odpowiedzialny za zakażenie. Ponadto, w przebiegu infekcji wirusowych może dojść do powikłań w postaci nadkażenia bakteryjnego i wtedy zastosowanie antybiotyku jest koniecznością.

Medycyna nie jest więc całkiem bezsilna wobec wirusów. Jednak najskuteczniejszą formą ochrony przed nimi są szczepionki, choć nie ma szczepionki przeciwko wszystkim wirusom. Istnieje też już całkiem sporo różnego rodzaju leków przeciwwirusowych, stosowanych np. w cięższych przypadkach grypy. Naukowcy prowadzą ponadto badania nad nowymi lekami mającymi działać specyficznie przeciwko konkretnym wirusom. 

W tym kontekście warto wspomnieć, że prowadzone są też intensywne analizy i badania mające sprawdzić czy dałoby się wykorzystać znane już od jakiegoś czasu medycynie leki (w tym głównie przeciwwirusowe, ale także i niektóre antybiotyki), do walki z nowym koronawirusem SARS-CoV-2. Więcej informacji na ten temat można znaleźć w publikacji europejskich badaczy, która ukazała się na łamach magazynu „International Journal of Infectious Diseases”.

Póki co, najlepszą ochroną przed wirusami jest jednak stosowanie podstawowych zasad higieny, a także wzmacnianie własnej odporności. 

Vik, zdrowie.pap.pl

Źródła: 

Portal Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków

Ekspercki artykuł na temat infekcji dróg oddechowych z portalu Medycyna Praktyczna

Artykuł na temat leków przeciwwirusowych z portalu Medycyna Praktyczna

Fachowy artykuł na temat antybiotyków z magazynu „Twój farmaceuta”, który został udostępniony na portalu sieci Medicover. 

 

ZOBACZ PODOBNE

  • Fot. PAP/P. Werewka

    Kiedy wybrać się po raz pierwszy z córką do ginekologa?

    Pierwsza wizyta dziewczynki u ginekologa to duże przeżycie, ale lepiej jej nie odkładać. Jeśli nic niepokojącego się nie dzieje, to można pojawić się w gabinecie po roku od pierwszego krwawienia, nie później jednak niż do ukończenia przez młodą pacjentkę 15 lat. Przed wizytą warto porozmawiać o tym, co czeka ją w gabinecie – radzi dr n. med. Ewa Kuś, konsultant ds. ginekologii i położnictwa Grupy Luxmed.

  • Adobe Stock

    Dziecko ze spektrum autyzmu ma inaczej, rodzice jego też

    Dziecko rozwijające się w spektrum autyzmu to wyzwanie dla rodzica. Życie z nim ma wiele odcieni. Zdarzają się wzloty i upadki, jak w życiu każdego, tylko trochę inaczej. Czym jest spektrum autyzmu w czterech ścianach, 24 godziny na dobę?  - Przyciągał uwagę jak magnes metal, pochłaniał mój czas – opisuje jedna z mam już prawie dorosłego syna z zespołem Aspergera.

  • Adobe Stock

    Kiedy zacząć myć zęby dziecku?

    O higienę jamy ustnej dziecka należy dbać jeszcze przed wyrznięciem się pierwszego zęba, a ze szczoteczką do zębów i pastą zaznajamiać, zanim wyrośnie ono z pieluch. Samodzielność w myciu zębów owszem, ale pod czujnym okiem dorosłego i to dość długo.

  • Adobe Stock

    Niejadki. Kiedy trudności w jedzeniu mają podłoże sensoryczne

    Rzadko się nad tym zastanawiamy, ale posiłek to nie tylko smak, ale cała gama doznań sensorycznych wynikających z kolorów, zapachów, konsystencji, kompozycji na talerzu. Dzieci z nadwrażliwością zmysłów mogą czuć się przytłoczone tą kakofonią i w rezultacie jeść bardzo mało i bez urozmaicenia.

NAJNOWSZE

  • Adobe

    Żelazo – toksyczne, ale niezbędne

    Choć dietetycy zniechęcają do jedzenia czerwonego mięsa, jednocześnie przestrzegają, że niedobory żelaza w organizmie mogą mieć poważne konsekwencje zdrowotne. Zamiast suplementacji, którą ze względu na toksyczność żelaza najlepiej prowadzić pod kontrolą lekarza, lepiej starannie bilansować dietę.

  • Czy da się uchronić dziecko przed uzależnieniem?

  • Schizofrenia - odczarować mit zastrzyku

  • Kiełki cenniejsze nie tylko od ziarna

  • Przytulaj (się) każdego dnia

  • Adobe

    Nauka kontra łysienie – mecz wciąż trwa

    Mimo że przeszczepy włosów są coraz powszechniejsze, medycyna nie zapomina o łysieniu. Wciąż trwają poszukiwania nowych terapii. Najnowsze trendy to terapia komórkami macierzystymi i hodowla nowych mieszków włosowych w laboratoriach.

  • Wyzwania medycyny: choroby neuronu ruchowego

  • Świat bez „jedynki”? Zbadaj dziecku krew