Zimą dbaj o wzrok szczególnie

Zimowa pora bywa wyzwaniem dla naszych oczu – ostre słońce odbite od śniegu, smog, kaloryfery, więcej telewizji w długie wieczory – to wszystko sprawia, że oczy szybciej się męczą. Sprawdź jak zimą dbać o oczy.

zdj.PAP
zdj.PAP

W okresie zimowym częściej niż latem borykamy się z ogólnym zmęczeniem organizmu, sennością, słabszą kondycją skóry jesteśmy bardziej podatni na infekcje i przeziębienia. To trudny czas również dla naszych oczu, nawet jeśli zazwyczaj nie narzekamy na jakiekolwiek dolegliwości. 

„Mroźny wiatr, suche powietrze, niedostateczne nawilżenie przyczyniają się do łzawienia, pieczenia, a nawet bólu oczu. Dodatkowo, zimą spędzamy więcej czasu w domach przed telewizorem lub komputerem - na dworze jest zimno i ciemno, zimowa aura nie zachęca do długich spacerów i aktywności na świeżym powietrzu” – zwraca uwagę Agnieszka Szopa – optometrystka, specjalistka ds. konstrukcji soczewek okularowych i procesu widzenia  w firmie Hoya Lens. 
Nie wszyscy zdają sobie sprawę, że aktywność fizyczna ma wpływ także na wzrok. Regularne ćwiczenia poprawiają bowiem krążenie krwi i jej dopływ do wszystkich organów, w tym również do narządu wzroku. Dlatego warto znaleźć dyscyplinę sportu, która sprawia nam przyjemność i na stałe wpisać ją w swój terminarz, żeby poprawić ukrwienie oka. 

Fot. Bartłomiej Zborowski/PAP

Które okulary przeciwsłoneczne chronią oko?

Okulary na zimę

Pamiętajmy jednak, że okulary, z których korzystamy na co dzień nie w każdej sytuacji zdadzą egzamin, a nawet mogą stwarzać zagrożenie przy upadku. Alternatywą mogą być okulary sportowe. Np. podczas szusowania na stoku odpowiednio wyprofilowana oprawa i właściwie dobrane soczewki okularowe chronią nie tylko przed szkodliwym promieniowaniem, ale również zimnym wiatrem i urazami mechanicznymi. 
Kolor soczewek warto dostosować do panujących warunków atmosferycznych: odcienie żółte, pomarańczowe sprawdzą się najlepiej w pochmurne dni, a soczewki w odcieniach brązu, zwiększające kontrast i ostrość widzenia zdadzą egzamin przy dużym nasłonecznieniu. Kompletując sprzęt do sportów zimowych upewnijmy się, że gogle narciarskie posiadają niezbędne normy i filtrują 100% promieni UV. Ochronę oczu zawsze dobierajmy do warunków pogodowych.  

„Do oczu oprócz bezpośrednich promieni światła dociera nawet 85% promieni odbitych od działającej jak lustro powierzchni śniegu czy lodu. Zjawisko to jest nie tylko niekomfortowe, ale przede wszystkim niebezpieczne dla ludzkiego wzroku.Kilka godzin zabawy na śniegu przy pełnym słońcu bez ochrony oczu może prowadzić do ostrego zapalenia spojówek, a nawet uszkodzenia rogówki oka. Ekspozycja na promieniowanie UV ma charakter kumulacyjny, więc nawet jeśli doraźnie nie odczuwamy dolegliwości, to jej skutki możemy odczuć w przyszłości. Regularny kontakt z promieniowaniem słonecznym bez właściwej ochrony zwiększa ryzyko zaćmy oraz zwyrodnienia plamki, która odpowiada za ostrość widzenia. Ponadto może doprowadzić do oparzenia spojówki i nabłonka rogówki, które potocznie nazywane jest ślepotą śnieżną” – ostrzega specjalistka.

Rysunek do tekstu o szkodliwości ekranów/ Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki

Oczy przed ekranem – jak im ulżyć

Wysokoenergetyczne niebieskie światło, zbyt rzadkie mruganie, długotrwałe skupianie wzroku na szczegółach w małych odległościach - to czynniki, które towarzyszą korzystaniu z ekranów i mogą prowadzić do kłopotów ze wzrokiem. Istnieją na szczęście sposoby, dzięki którym można sobie pomóc.

Konieczne nawilżanie

Kluczowym elementem właściwej pielęgnacji wzroku zimową porą jest odpowiednie nawilżanie. Zimne i suche powietrze może wysuszać oko - szczególnie w ogrzewanych pomieszczeniach. Warto dbać o nawilżenie całego organizmu, dostarczając mu przynajmniej 2 litry wody dziennie. Pamiętajmy także o częstym wietrzeniu pomieszczeń i nieprzegrzewaniu ich. Jeżeli to możliwe nasze stanowisko pracy powinno znajdować się w oddaleniu od bezpośredniego źródła ciepła, a w pobliżu nawilżacza powietrza. 
W trosce o dobry komfort widzenia warto regularnie nawilżać też same oczy. 
„Przede wszystkim pamiętajmy o częstym mruganiu. To naturalny sposób nawilżania oka, o którym najczęściej zapominamy, gdy skupiamy się na pracy przed ekranem. Jeśli jest taka potrzeba, zaopatrzmy się też w dobre krople nawilżające do oczu – najlepiej takie bez konserwantów” – doradza optometrystka. 

Szkodliwe zanieczyszczenia

Zimą pojawia się także inny problem - zanieczyszczenie powietrza, które negatywnie wpływa nie tylko na płuca czy serce, ale również na zdrowie oczu i ogólne widzenie. Może powodować zespół suchego oka, uczucie łzawienia i pieczenia, niewyraźne widzenie, a nawet zwiększać ryzyko wystąpienia jaskry, której skutki mogą być nieodwracalne.
„Leczenie objawów spowodowanych przez nadmierną ekspozycję na zanieczyszczenia powietrza bez obecności infekcji lub alergii polega po prostu na częstszym przepłukiwaniu oczu solą fizjologiczną i stosowaniu nawilżających kropli. Należy unikać soczewek kontaktowych i makijażu oczu, dopóki oczy nie zostaną całkowicie wyleczone. Warto pamiętać o okularach przeciwsłonecznych z filtrem UV oraz odpowiednim zabarwieniem” – mówi Agnieszka Szopa.

Kłopotliwa maseczka 

W dzisiejszych czasach dodatkowe trudności dla osób noszących na codzień okulary stwarza maseczka ochronna, którą powinny nosić nawet osoby zaszczepione przeciwko COVID-19 lub ozdrowieńcy. Dość popularnym widokiem na ulicach czy w komunikacji miejskiej są okularnicy z zaparowanymi szkłami. Dzieje się tak, gdy ciepłe wydychane powietrze wydostaje się nad górną część maski i osiada na chłodniejszej powierzchni soczewki okularowej. Choć może to być irytujące, nie należy przestawać nosić maski, lecz zastosować się do poniższych wskazówek. 

Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki

Maseczki ochronne na twarz – fakty, które trzeba znać

Zasłanianie ust i nosa za pomocą maseczek chirurgicznych lub innych, np. własnoręcznie wykonanych zakryć, od początku pandemii wywołuje sporo kontrowersji. Pomimo różnic w zaleceniach dotyczących stosowania maseczek, które obowiązują w różnych krajach, eksperci zgodnie jednak przekonują, że ich używanie – we właściwy sposób – może pomóc w walce z COVID-19.

Podczas zakładania maski pamiętaj, aby zacisnąć jej górną część i dopasować ją do kształtu nosa, a okulary położyć na materiale, tak aby ciepłe powietrze nie uciekało w kierunku okularów. Upewnij się, że maska dobrze przylega do twarzy. Twój nos i usta powinny być całkowicie zakryte.
„Warto zaopatrzyć się w specjalne płyny lub ściereczki zapobiegające zaparowaniu soczewek okularowych. Można także, dokonując zakupu okularów wybrać soczewki okularowe ze specjalną powłoką zapobiegającą zaparowywaniu” – podpowiada optometrystka.

Pomóż swoim oczom

Często po całym dniu spędzonym przed ekranem wieczorem odczuwamy ból oczu. Zmęczenie oczu powinno być dla nas niepokojącym sygnałem, że nadwyrężamy nasz wzrok. Może mieć to związek z cyfrowym zmęczeniem oczu. Sprawdźmy czy nasze stanowisko pracy jest ergonomiczne, czy ekran komputera znajduje się w odpowiedniej odległości i czy mamy właściwe oświetlenie. Jeśli dużą część dnia spędzamy przed ekranami ustawmy ich jasność, kontrast, wielkość fontów tak, by były przyjazne naszym oczom. 
„Ważne jest, by osoby noszące okulary, korzystały ze specjalnych konstrukcji, które wspierają akomodację podczas wytężonej pracy. Osoby po 40 roku życia powinny rozważyć zakup okularów z soczewkami przeznaczonymi do pracy w bliży i odległościach pośrednich, które zapewniają szerokie pola widzenia, właściwą ostrość wzroku i komfort pracy” – mówi Agnieszka Szopa. 
Jeśli zdecydujemy się na soczewki okularowe warto zamówić je ze specjalną powłoką antyrefleksyjną z filtrem redukującym nadmiar wysokoenergetycznego światła niebieskiego emitowanego przez urządzenia cyfrowe. Wybór okularów należy zawsze skonsultować ze specjalistą. 

Dobrym nawykiem dla osób w każdym wieku jest przestrzeganie zasady 20-20-20, czyli co 20 minut zrób przerwę i przez 20 sekund patrz w dal na odległość 20 stóp (ok 6m). Stosując tę prostą zasadę w pracy i w domu dasz oczom chwilę wytchnienia i zapobiegniesz powstawaniu tzw. przykurczów akomodacyjnych.

Fot. PAP/P. Werewka

Tracisz wzrok? Nie poddawaj się i daj sobie pomóc!

Nie zapominajmy także o właściwym odpoczynku i odpowiedniej ilości snu. Zbyt mało snu sprzyja zmęczeniu oczu, które powoduje podrażnienia i wysychanie. Jeśli rano stając rano, widzisz w lustrze czerwone oczy postaraj się tego dnia położyć do łóżka wcześniej, a jeżeli pieką Cię oczy, zastosuj odpowiednie krople do oczu o właściwościach łagodzących, dostępne niemal we wszystkich aptekach.

Zdrowa dieta chroni nasze oczy

Aby zmniejszyć ryzyko kłopotów ze wzrokiem, warto do diety dołączyć zielone warzywa liściaste: natkę pietruszki, szpinak, jarmuż, szczypiorek, brokuły, cukinię, kapustę, koper. Te warzywa zawierają największą ilość luteiny, która wzmacnia naczynia włosowate siatkówki, a także chroni oczy przed szkodliwym promieniowaniem ultrafioletowym. Oprócz luteiny istotne są karotenoidy i witaminy zawarte w żółtych i czerwonych warzywach i owocach: marchwi, ziemniakach, kukurydzy, papryce, dyni, czerwonych winogronach. Nie powinniśmy także zapominać o kwasach omega-3, których największym źródłem są ryby: łosoś, makrela i tuńczyk. Do diety warto włączyć także ostrygi (lub inne skorupiaki) oraz wołowinę, które są źródłem cynku. Dzięki niemu wzmocnimy ochronę oczu przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych.


Monika Wysocka, zdrowie.pap.pl

Źródła:
Artykuł na portalu Medycyna Praktyczna
https://pto.com.pl/

Autorka

Monika Grzegorowska

Monika Grzegorowska - O dziennikarstwie marzyła od dziecka i się spełniło. Od zawsze to było dziennikarstwo medyczne – najciekawsze i nie do znudzenia. Wstępem była obrona pracy magisterskiej o błędach medycznych na Wydziale Resocjalizacji. Niemal całe swoje zawodowe życie związała z branżowym Pulsem Medycyny. Od kilku lat swoją wiedzę przekłada na bardziej przystępny język w Serwisie Zdrowie PAP, co doceniono przyznając jej Kryształowe Pióro. Nie uznaje poranków bez kawy, uwielbia wieczory przy ogromnym stole z puzzlami. Życiowe baterie ładuje na koncertach i posiadówkach z rodziną i przyjaciółmi.

ZOBACZ TEKSTY AUTORKI

ZOBACZ PODOBNE

  • M.Kmieciński/PAP

    Sprawdź, czy nie tracisz wzroku – prosty test

    Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) to jedna z najważniejszych chorób, z którymi boryka się okulistyka i najczęstsza przyczyną utraty wzroku w krajach rozwiniętych. Dla lekarzy to wyzwanie, bo pacjenci często zgłaszają się zbyt późno, a wystarczy wykonać prosty test – podkreśla prof. dr hab. n. med. Sławomir Teper, okulista, chirurg witreoretinalny ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.

  • Fot. PAP/P. Werewka

    "Niepełnosprawny" czy "osoba z niepełnosprawnością"?

    Język jest materią żywą. Słowo potrafi z jednej strony krzywdzić i ranić, z drugiej uskrzydlać i wspierać. Niektóre zwroty czy pojedyncze słowa odchodzą do lamusa, nabierają innego znaczenia lub są zastępowane innymi, bo wydają nam się stygmatyzujące. Czy dlatego coraz częściej słyszymy wyrażenie: „osoba z niepełnosprawnością” zamiast: „osoba niepełnosprawna”?

  • Fot. PetitNuage/Adobe Stock

    Nikt nie odda wzroku skradzionego przez jaskrę

    Jaskry nie można wyleczyć. Kradnie nam wzrok i wcale nie jest przypisana starości. Nowe okulary na nosie, po badaniu jedynie ostrości widzenia, nie świadczą o tym, że na dnie oka nie czai się ta podstępna choroba, którą ma około milion Polaków, a połowa z nich o tym nie wie. O diagnostyce i leczeniu jaskry opowiada prof. dr hab. n. med. Iwona Grabska-Liberek, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Okulistycznego.

  • AdobeStock

    Jąkanie – gdy mowa nie nadąża za myślami

    Nawet aktorzy czy politycy się jąkają, ale przypadłość ta potrafi mocno utrudniać życie. Pojawia się zwykle w dzieciństwie. Szczęśliwie w większości przypadków ustępuje samoczynnie. Czasami potrzebna jest jednak pomoc specjalistów, więc trzeba być czujnym.

NAJNOWSZE

  • Kongres Zdrowie Polaków

    6. edycja Kongresu „Zdrowie Polaków” już w najbliższy poniedziałek

    Patronat Serwisu Zdrowie

    Tegoroczna edycja Kongresu „Zdrowie Polaków odbędzie się pod hasłem „Nauka dla zdrowia społeczeństwa”. Serwis Zdrowie jest patronem medialnym wydarzenia. Wśród zaproszonych gości przedstawiciele świata medycyny, nauki, polityki.

  • Cukrzyca typu 1 – przyczyny i objawy

  • Uzależnienia u dzieci i młodzieży – na co należy zwrócić uwagę?

  • Sprawdź, czy nie tracisz wzroku – prosty test

  • Kiedy zacząć myć zęby dziecku?

  • Adobe Stock

    Operacja bariatryczna to coś więcej niż zmiana budowy przewodu pokarmowego

    W operacji bariatrycznej chodzi naprawdę o coś więcej niż zmniejszenie rozmiaru ciała, do którego pacjent przez lata potrafi się przyzwyczaić. Otyłość to choroba, którą bezwzględnie należy leczyć wszystkimi dostępnymi metodami, bo szerzy spustoszenie w organizmie. To nie jest wybór chorego – zaznacza prof. Wojciech Lisik chirurg bariatra, transplantolog. Wyjaśnia, na czym polega zabieg i jakiej recepty osobie z otyłością absolutnie wystawić nie można.

  • CRM – zespół sercowo-nerkowo-metaboliczny. Nowe spojrzenie na szereg schorzeń

  • HIV: kiedyś drżeliśmy, dziś ignorujemy