15 rzeczy, które Polacy robią dla swojego zdrowia

Zażywanie probiotyków, elektrolitów i preparatów z witaminami, ograniczanie spożycia cukru czy też dbanie o prawidłową masę ciała – to tylko niektóre ze sposobów dbania o zdrowie, jakie wskazali Polacy w najnowszych badaniach sondażowych. Sprawdź, co jeszcze znalazło się na liście.

Fot. PAP

Moda na zdrowe żywienie i zdrowy styl życia zatacza w Polsce coraz szersze kręgi, ale mieszkańcy miast bardziej dbają o swoją kondycję zdrowotną, w porównaniu do mieszkańców wsi – to jeden z głównych wniosków, wypływających z ogólnopolskiego badania sondażowego „Barometr Bayer 2019”, które zostało przeprowadzone przez instytut Kantar na reprezentatywnej próbie 1012 osób w wieku 15 lat i więcej.    

Pytania, na które odpowiadali respondenci w tym badaniu dotyczyły wielu różnych kwestii związanych ze zdrowiem oraz starzeniem się, w tym m.in. profilaktyki zdrowotnej i konkretnych związanych z nią zachowań.

Przeczytaj również artykuł o 10 największych zagrożeniach zdrowotnych

Warzywa polskim sposobem na zdrowie

Z badania wynika, że najbardziej popularnym sposobem dbania o zdrowie jest jedzenie warzyw, które deklaruje 65 proc. mieszkańców wsi i 68,5 proc. mieszkańców dużych miast. Na drugim miejscu uplasowało się jedzenie owoców. W tym przypadku także, o dziwo, rzadziej wskazywali taką odpowiedź mieszkańcy wsi (61,1 proc.) w porównaniu do przedstawicieli populacji miejskich (66 proc.). 

Warzywa na wagę zdrowia, zwłaszcza dla palaczy

Palisz, albo właśnie rzuciłeś palenie? Chcesz uniknąć przewlekłej obturacyjnej choroby płuc? Zwiększasz swoje szanse, jeśli będziesz jadł odpowiednio dużo warzyw i owoców.

Według Krajowej Unii Producentów Soków, przeciętny Polak spożywa 270 g owoców i warzyw dziennie, a w ciągu roku zjada 13 kg jabłek i wypija 13 litrów soków (3 łyżki dziennie). Niestety, taka ilość warzyw i owoców nie wyczerpuje zalecanych norm Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), która rekomenduje spożycie co najmniej 5 porcji owoców i warzyw dziennie, w łącznej ilości co najmniej 400 g dziennie na osobę.

Trzecie miejsce w rankingu najbardziej popularnych sposobów dbania o zdrowie zajął ruch na świeżym powietrzu. Warto podkreślić, że był to jedyny z 15 wymienionych w badaniu sposobów profilaktyki zdrowotnej, co do którego mieszkańcy wsi uzyskali lepszy wynik (58,2 proc.) od mieszkańców miast (52,4 proc.).

Dowiedz się, jak uniknąć efektu jo-jo 

Na czwartym miejscu w zestawieniu (wieś - 53,1 proc., miasto - 58,8 proc.) znalazło się dbanie o odpowiednią ilość snu. Można powiedzieć, że na tym kończy się ścisła czołówka tego rankingu, ponieważ inne metody profilaktyki uzyskały w sondażu zdecydowanie mniej wskazań (wyniki poniżej progu 50 proc.). 

Trzy noce bez snu w tygodniu – czy to już bezsenność?

Problemy ze snem przez więcej niż trzy noce w tygodniu utrzymujące się przez miesiąc, przy jednoczesnych kłopotach z funkcjonowaniem w dzień to znak, że trzeba iść do lekarza.

Co ciekawe, na trzech kolejnych miejscach znowu znalazły się praktyki związane z szeroko pojętą dietetyką. Chodzi konkretnie o: ograniczanie spożycia cukru (wieś 38,1 proc., miasto 48,2 proc. wskazań), zdrowe żywienie (38,8 proc. vs 43,9 proc.), a także dbanie o odpowiednią masę ciała (34,7 proc. vs 42,4 proc.). 

Dopiero na ósmym miejscu znalazły się badania profilaktyczne - z wynikiem: 22,3 proc. vs 29,5 proc. Co ciekawe, podobny odsetek respondentów zadeklarował, że w celu utrzymania zdrowia stara się zapobiegać zanieczyszczeniu powietrza (20,6 proc. vs 23,7 proc.).

Suplementy, witaminy i probiotyki

O ile żaden ekspert medyczny nie podważy podanych wyżej sposobów na zachowanie zdrowia, to jednak kolejne metody, które dla dużej części Polaków są profilaktyką, mogą już budzić kontrowersje. Chodzi o zażywanie suplementów diety, preparatów witaminowych, probiotyków czy elektrolitów. 

Probiotyki: im dalej w las, tym ciemniej…

Sterują nie tylko przewodem pokarmowym, ale w pewnym stopniu i mózgiem, są niezbędne dla zachowania zdrowia oraz rekonwalescencji po kuracji antybiotykowej. Mowa o mikroorganizmach zasiedlających nasze jelita. Czy można to samo powiedzieć także o probiotykach, czyli sprzedawanych w aptekach bez recepty suplementach diety lub lekach zawierających określone bakterie?

Przypomnijmy, że zarówno lekarze, jak i dietetycy, uważają, że zdrowa osoba, która stosuje prawidłową dietę i odpowiednio dużo się rusza, co do zasady żadnych tego rodzaju specyfików w celach profilaktycznych zażywać nie musi i wręcz nie powinna. W każdym razie nie powinna tego robić na własną rękę, bez konsultacji ze specjalistą, bo może sobie w ten sposób zaszkodzić, a w najlepszym wypadku wyrzucić pieniądze w błoto. Warto bowiem wiedzieć, że skuteczność wielu takich preparatów nie została wciąż dowiedziona w ramach wiarygodnych badań naukowych.  

Przeczytaj, co każdy konsument powinien wiedzieć o suplementach diety 

Wróćmy jednak do wyników sondażu. Co konkretnie pokazał w tej sprawie? Otóż, zażywanie witamin w formie preparatów zadeklarowało 21,1 proc. mieszkańców wsi i 28,2 proc. "mieszczuchów", a spożywanie suplementów diety odpowiednio: 18,7 proc. vs 24,7 proc. W rankingu 15 najbardziej popularnych sposobów dbania o zdrowie znalazły się jeszcze: zażywanie probiotyków oraz zażywanie elektrolitów, do czego przyznało się po kilkanaście procent osób zarówno na wsi, jak i w mieście, choć znowu, z wyraźną przewagą w przypadku populacji miejskiej.

Polacy nierówni w zdrowiu

„Mieszkańcy miast bardziej dbają o dobrą kondycję i zdrowie. Szczególnie dotyczy to częstszych wizyt u lekarzy. Mieszkańcy wsi istotnie rzadziej koncentrują się na zdrowej diecie, ograniczaniu cukru, zażywaniu witamin czy suplementów” – zaznaczają autorzy badania. 

Raport NIZP-PZH: nierówni w zdrowiu

To, skąd pochodzisz, jakie masz wykształcenie, gdzie mieszkasz, jaki jest twój status społeczny, jakiej jesteś płci – w dużym stopniu determinuje, jaki masz stan zdrowia oraz ile lat życia cię czeka. Nierówności pomiędzy ludźmi to nie tylko domena nauk społeczno-ekonomicznych - to jeden z podstawowych problemów i wyzwań zdrowia publicznego.

Jeśli chodzi o korzystanie z konsultacji lekarskich, to mieszkańcy wsi wypadają znacznie gorzej od mieszkańców miast, zarówno pod względem wizyt u lekarza rodzinnego (16,5 proc. vs 23 proc.), jak i wizyt u lekarza specjalisty (15,4 proc. vs 24,3 proc.).

Wskazane wyżej wyniki jasno pokazują, że w Polsce istnieją wciąż spore nierówności społeczne w obszarze zdrowia: pod względem świadomości zdrowotnej, postaw i zachowań zdrowotnych, ale także dostępu do opieki zdrowotnej. Słabym pocieszeniem jest fakt, że dzieje się tak na całym świecie.

Wiktor Szczepaniak, zdrowie.pap.pl