Emocje wpływają na to, jak mówimy

Nie wszyscy zdają sobie sprawę, że na nasz głos wpływają nie tylko choroby i uszkodzenia krtani, ale też inne czynniki: chociażby zbyt długie siedzenie przy komputerze czy przyjmowanie nieodpowiedniej postawy, a nawet… codzienny stres. 

zdj. AdobeStock
zdj. AdobeStock

Jeśli problemy z głosem mają swoje podłoże w sferze psyche (np. są skutkiem doświadczanego przez nas stresu), mówimy o dysfonii psychogennej (inaczej fononeurozie). To zaburzenie głosu spowodowane czynnikami psychogennymi przy braku zmian organicznych w krtani.

„Pod wpływem różnorodnych emocji, zarówno negatywnych, jak i pozytywnych, zmianom ulegają fizyczne komponenty tworzenia głosu, takie jak oddech, fonacja i artykulacja, które są wynikiem odpowiedzi na emocjonalne zmiany napięcia mięśniowego. (…) Emocje, takie jak strach, stres czy też radość, mają wpływ na zmiany zachodzące w zakresie elementów prozodycznych mowy. Modyfikacje w zakresie intonacji, natężenia głosu, akcentu, rytmu wypowiedzi, a także tempa mowy podyktowane są w dużej mierze kondycją psychiczną, w jakiej w danej chwili znajduje się osoba mówiąca. Stąd też elementy (…) wypowiedzi mogą być warunkowane stanem emocjonalnym”  – czytamy w artykule „Psychogenne uwarunkowania zaburzeń jakości głosu i mowy w aspekcie foniatryczno-logopedycznym” opublikowanym czasopiśmie Logopedia.

Stres wpływa na głos

Jak wyjaśniają autorzy artykułu, wpływ na napięcie mięśni zewnętrznych i wewnętrznych krtani, prawidłową wibrację fałdów głosowych oraz położenie narządu fonacyjnego mają szczególnie negatywne emocje. 

Każdy z nas zapewne przeżył chwilę, gdy z powodu stresującej sytuacji miał tak zaciśniętą krtań, że nie mógł wydobyć głosu, że złość spowodowała ochrypnięcie, a zniechęcenie - że nas głos był słaby i bez wyrazu. 
Zdaniem specjalistów stres i lęk powodują wzmożone napięcie mięśni krtani, co niekorzystnie wpływa na proces oddychania i fonacji i przyczynia się do zaburzeń koordynacji oddechowo-fonacyjnej.

Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki

Głos: złe nawyki przy jego emisji prowadzą do kłopotów

Stres, siedzący tryb życia, przekrzykiwanie hałasu, mówienie zbyt wysokim głosem mogą mieć wpływ na to, jak mówimy. A jeśli emisja głosu jest zaburzona, w skrajnych przypadkach może nawet dojść do powstania w aparacie mowy guzków, polipów czy zmian naczyniowych.

„U pacjentów z dysfonią psychogenną stwierdza się nieprawidłowy tor oddechowy. Oddech staje się płytki i przyśpieszony, co wraz z najczęściej wzmożonym napięciem mięśniowym, przyczynia się do zaburzeń jakości głosu o charakterze hiperfunkcjonalnym. Stany psychiczne, w szczególności depresyjne i apatyczne, wpływają niekorzystnie na jakość głosu, który staje się cichy i monotonny” – czytamy we wspomnianym wcześniej artykule.

Dysfonia psychogenna dotyczy osób o labilnym układzie emocjonalnym (neurotycznych, chwiejnych emocjonalnie, które mają problemy z utrzymaniem kontroli nad emocjami, gorzej radzą sobie ze stresem). Głównie między 30. a 50. rokiem życia, rzadko dzieci i młodzieży, częściej u kobiet.

Oddech to podstawa 

Istotny wpływ ma także regulacja oddechu. 

– Najczęściej pacjenci nie potrafią regulować swojego oddechu, a to właśnie w układzie oddechowym inicjowany jest proces tworzenia głosu – wydychany strumień powietrza o odpowiednim ciśnieniu wznieca ton krtaniowy. Szczególnie u kobiet pod wypływem emocji dochodzi do zaburzeń już na tym pierwszym etapie tworzenia głosu. Często nie dostosowują one ilości powietrza do frazy, którą chcą wypowiedzieć. Nabierają go po prostu za mało. Chcą powiedzieć jak najwięcej, ale brakuje im powietrza – wyjaśnia dr hab. n. med. Agata Szkiełkowska, kierownik Kliniki Audiologii i Foniatrii Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu, współautorka książki „Emisja głosu”.

Fot. Jacek Turczyk/PAP

Na stres są sposoby

Przeciągający się stres rujnuje zdrowie. Są sposoby, by mu zaradzić. Może warto traktować trudności jak zadania do rozwiązania? „Wybiegać” negatywne emocje? Porozmawiać z kimś życzliwym o tym, co nas gnębi?

Pamiętajmy więc o prawidłowym oddychaniu, by nie narażać się na pojawienie chrypki, czy też poważniejszych uszkodzeń.

Prof. Barbara Maniecka-Aleksandrowicz w czasopiśmie Audiofonologia podkreśla, że „głos jest nie tylko podstawowym elementem komunikacji, ale posiada kluczowe znaczenie w przekazywaniu emocji oraz stanowi efekt emocjonalnych interakcji z otoczeniem. Jakość głosu i mowy odzwierciedla somatyczne i psychologiczne problemy człowieka, które mogą mieć wpływ na mechanizm powstawania głosu, jak również na funkcjonowanie całego organizmu”. 

Monika Grzegorowska, zdrowie.pap.pl

źródła:

https://documentsdelivered.com/source/000/009/000009796/2009/019083284.php
https://www.imp.lodz.pl/jak-zadbac-o-glos-nauczyciela
www.ciop.pl/pracuje_glosem
https://zdrowie.pap.pl/byc-zdrowym/glos-zle-nawyki-przy-jego-emisji-prowadza-do-klopotow

artykuł „Psychogenne uwarunkowania zaburzeń jakości głosu i mowy w aspekcie foniatryczno-logopedycznym”

Autorka

Monika Grzegorowska - O dziennikarstwie marzyła od dziecka i się spełniło. Od zawsze to było dziennikarstwo medyczne – najciekawsze i nie do znudzenia. Wstępem była obrona pracy magisterskiej o błędach medycznych na Wydziale Resocjalizacji. Niemal całe swoje zawodowe życie związała z branżowym Pulsem Medycyny. Od kilku lat swoją wiedzę przekłada na bardziej przystępny język w Serwisie Zdrowie PAP, co doceniono przyznając jej Kryształowe Pióro. Nie uznaje poranków bez kawy, uwielbia wieczory przy ogromnym stole z puzzlami. Życiowe baterie ładuje na koncertach i posiadówkach z rodziną i przyjaciółmi.

ZOBACZ TEKSTY AUTORKI

ZOBACZ PODOBNE

  • Adobe Stock

    Jak zwalczyć jesienne przeziębienie? Te sposoby musisz poznać

    Materiał promocyjny

    Jesienne przeziębienia potrafią skutecznie uprzykrzyć życie. Zmienna pogoda, spadek temperatury i wilgotności sprzyjają osłabieniu odporności, a to z kolei prowadzi do kataru, kaszlu i bólu gardła. Kiedy pierwsze objawy przeziębienia zaczynają się pojawiać, nie musisz czekać, aż choroba się rozwinie. Warto działać od razu! Poznaj sposoby, które pomogą ci szybko poradzić sobie z przeziębieniem.

  • zdj. Nest Bank

    Alarmujące wyniki raportu kondycji psychicznej mikroprzedsiębiorców

    Materiał promocyjny

    Z Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego, Nest Bank publikuje raport „Przedsiębiorcy w stanie zagrożenia”, w którym zwraca uwagę opinii publicznej i samych właścicieli małych i średnich firm na potrzebę zadbania o swoje zdrowie emocjonalne. Działania są realizowane razem z partnerami merytorycznymi: platformą Helping Hand oraz firmą badawczą Synergion.

  • zdj. PAP

    16.10 o g. 9.30 zapraszamy na konferencję „Jak widzą Polacy"

    Podczas konferencji zaprezentowany zostanie przygotowany na Wydziale Nauk o Zdrowiu WUM dokument „Jak widza Polacy – policy brief”, wskazujący najważniejsze wyzwania w opiece okulistycznej z perspektywy zdrowia publicznego.

  • zdj. AdobeStock

    Jesteś w ciąży? Zaszczep się przeciw krztuścowi

    Szczepienie przeciw krztuścowi chroni kobietę zarówno w ciąży, jak i po porodzie oraz noworodka przed zachorowaniem i hospitalizacją w pierwszych miesiącach życia. Od dziś (15 października 2024 r.) ciężarne mogą bezpłatnie zaszczepić się w przychodniach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ).

NAJNOWSZE

  • mjowra/Adobe Stock

    Muzykoterapia – od ciszy do dźwięku

    Muzykoterapia ma spory potencjał terapeutyczny i nie jest – jak się potocznie zwykło myśleć – umuzykalnianiem pacjentów. Może być wsparciem rehabilitacji słuchu lub rozwoju mowy. To także realna pomoc w przepracowaniu traumy związanej z krzywdzącymi relacjami. Muzyka otwiera, ale po drugiej stronie musi być wykwalifikowany specjalista, który ma określone cele terapeutyczne.

  • 16.10 o g. 9.30 zapraszamy na konferencję „Jak widzą Polacy"

  • Insulinooporność i stan przedcukrzycowy: co robić, by się ratować

  • Dobrostan nauczyciela przekłada się na uczniów

  • Seks nie ma terminu przydatności

  • Piotr Szpakowski/Adobe Stock

    Nawyki w dzieciństwie decydują o zdrowiu w dorosłości

    Sposób, w jaki traktowany jest organizm w pierwszych latach życia, silnie rzutuje na zdrowie nawet dużo później. Dotyczy to zarówno ciała, jak i psychiki – wskazują badania.

  • Jesteś w ciąży? Zaszczep się przeciw krztuścowi

  • Młodzi ludzie coraz częściej mają problemy z sercem