Profilaktyka działa. To nie mit!

Wprowadzenie w życie zasad zdrowego stylu życia naprawdę działa - pokazują to dane epidemiologiczne. Na przykład w ślad za zmniejszeniem częstości palenia wśród mężczyzn w Polsce spadła liczba zachorowań na raka płuca – nowotworu, który w 90 proc. wywołany jest używaniem tytoniu.

Fot. PAP/P. Werewka
Fot. PAP/P. Werewka

20 grudnia, podczas konferencji organizowanej przez Serwis Zdrowie i Centrum Onkologii na temat postępów w profilaktyce nowotworów po raz pierwszy zostały zaprezentowane najnowsze dane epidemiologiczne Krajowego Rejestru Nowotworów (KRN), z 2017 roku, dotyczące zachorowań i zgonów na te choroby Polsce.

Wynika z nich, że w 2017 roku na nowotwory złośliwe zachorowało w Polsce 165 tys. osób. KRN zarejestrował w 2017 roku 99,6 tys. zgonów z powodu tych chorób.

W Polsce prawie 1,08 mln osób żyje z rozpoznaniem nowotworu postawionym w ciągu ostatnich 15 lat, przy czym diagnozę choroby onkologicznej postawiono w ciągu ostatnich pięciu lat 515 tysiącom osób.

Poznaj sześć powodów, dla których warto opanować lęk przed kolonoskopią

Dr hab. Joanna Didkowska, kierownik Zakładu Epidemiologii i Prewencji Nowotworów w Centrum Onkologii poinformowała, że po raz pierwszy w stosunku do poprzedniego roku zmniejszyła się liczba nowotworów wykrytych u mężczyzn, co – jak wskazała -  wynika prawdopodobnie ze zmniejszenia się liczby zarówno zgonów, jak i zachorowań na raka płuca u Polaków. Jednocześnie wciąż obserwowany jest wzrost liczby zachorowań i zgonów z powodu nowotworów u Polek, a niepokojący jest zwłaszcza trend wzrostowy raka płuca u kobiet.

- Rak gruczołu krokowego jest po raz drugi najczęstszym nowotworem u mężczyzn – poinformowała dr Didkowska.

Fot. PAP/ P.Werewka

Nowotwory - siedem sygnałów ostrzegawczych

Dzięki współczesnej medycynie znaczną część chorób nowotworowych można wyleczyć - o ile tylko wykryje się je na wczesnym etapie rozwoju. Dlatego kluczową sprawą jest samoobserwacja i wiedza na temat wczesnych objawów raka. Sprawdź czy je znasz!

Wcześniej najczęstszym nowotworem u panów był rak płuca. Ekspertka dodała, że stosunkowo duża liczba przypadków raka gruczołu krokowego wynika ze starzenia się społeczeństwa – ryzyko rozwoju tego raka wzrasta wraz z wiekiem. Jak wyjaśniła, z kolei spadek częstości palenia u mężczyzn w Polsce spowodował, że rak płuca przestał być najczęściej rozpoznawaną u Polaków chorobą nowotworową.

- Jednak ponieważ u kobiet nie było takiego spadku częstości palenia jak u mężczyzn, rak płuca po raz kolejny był przyczyną największej liczby zgonów z powodu choroby nowotworowej u kobiet – powiedziała dr Didkowska. 

Pod tym względem „wyprzedził” liczbę zgonów Polek z powodu raka piersi.

Jak działa profilaktyka

Dr Didkowska nie ma wątpliwości, że trendy w zachorowalności i umieralności na nowotwory w Polsce na przestrzeni lat pokazują, że profilaktyka oraz poprawa leczenia przynosi dobre efekty. Jej zdaniem m.in. dzięki wprowadzeniu badań przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy, przestał on być główną przyczyną zgonu z powodu chorób nowotworowych u kobiet. Ponieważ zaś cytologia najczęściej pozwala wykryć jeszcze stan przedrakowy (a zatem nie dochodzi do rozwoju raka), zmniejszyła się też na przestrzeni lat liczba zdiagnozowanych inwazyjnych raków szyjki macicy. 

Fot. PAP

Czosnek leczy raka? Nie! Weryfikuj informacje!

Diagnoza: „rak” sprawia, że szukamy wiadomości o metodach jego leczenia. Internet „pomaga” - można znaleźć wiele rzekomo cudownych recept na raka, np. stosowanie czosnku czy hipertermii. Jest gdzie sprawdzić wiarygodność takich metod.

Przykładem skuteczności profilaktyki w postaci zaprzestania palenia oraz niepodejmowania używania tytoniu jest też zmniejszenie się liczby przypadków raka płuca u mężczyzn. Z kolei lepsze leczenie przyniosło poprawę w przypadku raka jądra – choć wzrasta zachorowalność na ten nowotwór, to zmniejsza się liczba zgonów z jego powodu.

Jednocześnie wzrasta liczba zachorowań na nowotwory. Ale to dlatego, że jako społeczeństwo żyjemy po prostu dużo dłużej niż jeszcze 10 czy 20 lat temu.

- Im człowiek jest starszy, tym większe jest ryzyko zachorowania na nowotwory – podkreśla dr Didkowska.

Jak chronić się przed rakiem

Eksperci zalecają stosowanie się do zasad sformułowanych w Europejskim Kodeksie Walki z Rakiem. W publikacji, którą można pobrać ze strony www.12sposobownazdrowie.pl , znajduje się 12 rekomendacji, wypracowanych na podstawie rzetelnych badań medycznych, pomagających w prosty sposób obniżyć ryzyko zachorowania na raka.

- Gdyby wszyscy stosowali się do tych zasad, udałoby się uniknąć około połowy zgonów na raka – powiedział dr Paweł Koczkodaj, ambasador Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem.

Pierwszą rekomendacją jest zaprzestanie palenia. W rozstaniu się z nałogiem pomóc mogą specjaliści z Poradni Pomocy Palącym przy warszawskim Centrum Onkologii. Jak powiedziała Irena Przepiórka z poradni, dzięki temu, że działa w niej ogólnopolska Telefoniczna Poradnia Pomocy Palącym, po pomoc zwrócić się może każdy palacz w Polsce. Numer TPPP: 801 108 108 wydrukowany jest na każdej paczce papierosów i innych wyrobów tytoniowych sprzedawanych w Polsce.

Justyna Wojteczek, zdrowie.pap.pl

Autorka

Justyna Wojteczek

Justyna Wojteczek - Pracę dziennikarską rozpoczęła w Polskiej Agencji Prasowej w latach 90-tych. Związana z redakcją społeczną i zagraniczną. Zajmowała się szeroko rozumianą tematyką społeczną m.in. zdrowiem, a także polityką międzynarodową, również w Brukseli. Była też m.in. redaktor naczelną Medical Tribune, a później także redaktor prowadzącą Serwis Zdrowie. Obecnie pełni funkcję zastępczyni redaktora naczelnego PAP. Jest autorką książki o znanym hematologu prof. Wiesławie Jędrzejczaku.

ZOBACZ TEKSTY AUTORKI

ZOBACZ PODOBNE

  • Fot. PAP/P. Werewka

    Kiedy wybrać się po raz pierwszy z córką do ginekologa?

    Pierwsza wizyta dziewczynki u ginekologa to duże przeżycie, ale lepiej jej nie odkładać. Jeśli nic niepokojącego się nie dzieje, to można pojawić się w gabinecie po roku od pierwszego krwawienia, nie później jednak niż do ukończenia przez młodą pacjentkę 15 lat. Przed wizytą warto porozmawiać o tym, co czeka ją w gabinecie – radzi dr n. med. Ewa Kuś, konsultant ds. ginekologii i położnictwa Grupy Luxmed.

  • Fot. PAP/P. Werewka

    Sól jodowana: jak ustrzegliśmy się poważnej choroby

    Niedobór jodu może wywołać chorobę charakteryzującą się głębokim ubytkiem możliwości intelektualnych. To właśnie on odpowiadał w dawnych czasach za występowanie na terenie Szwajcarii tzw. kretynizmu endemicznego. Polska ustrzegła się tego losu, bo w 1935 roku wprowadzono skuteczną profilaktykę - do soli kuchennej dodawany był jodek potasu.

  • fot. tanantornanutra/Adobe Stock

    Jak wygląda świat, gdy traci się wzrok?

    Pewnego dnia obudziłem się i już nic nie widziałem. Całe dzieciństwo przygotowywano mnie na ten moment, ale czy można być na to naprawdę gotowym? Największą szkołę życia dało mi morze. Ono buja każdego tak samo – opowiada Bartosz Radomski, fizjoterapeuta i przewodnik po warszawskiej Niewidzialnej Wystawie.

  • P. Werewka/PAP

    Milowy krok – przeszczep gałki ocznej

    W okulistyce mamy za sobą kolejny krok milowy – przeszczep gałki ocznej. Na razie jednak to operacja kosmetyczna, bo nie umiemy jeszcze połączyć nerwów wzrokowych, a więc przywrócić widzenia. Wszystko jednak przed nami – wyraził nadzieję prof. Edward Wylęgała, kierownik Katedry i Oddziału Klinicznego Okulistyki Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.

NAJNOWSZE

  • Adobe Stock

    Edukacja – klucz do zdrowego serca

    W kardiologii nie potrzebujemy rewolucji, ale poprawy istniejących rozwiązań. Kluczem do zdrowego serca jest profilaktyka i edukacja zdrowotna. Tymczasem w szkołach nie będzie obowiązkowa, co oznacza, że za chwilę może zniknąć. Jako środowisko lekarskie jesteśmy tym faktem zaniepokojeni – zaznacza prof. Maciej Banach, kardiolog, prezydent Międzynarodowego Panelu Ekspertów Lipidowych.

  • Stawianie baniek – metoda stara jak świat

  • Zakochanie – hormonalny doping

  • Złamane i szczęśliwe serca – również w medycynie

  • Chandra się zdarza, ale można jej zaradzić

  • AdobeStock/chayakorn

    Nie tyle grypa, co powikłania są obecnie problemem

    W Polsce wciąż trwa epidemia grypy, mimo że sezon infekcyjny zbliża się ku końcowi. Jednak to nie tyle ona sama jest niebezpieczna, co jej powikłania, których w tym roku jest wyjątkowo dużo.

  • Czy roślinny burger jest zdrowy?

  • Kiedy w domu jest za zimno… czyli zdrowie a niska temperatura