Dieta śródziemnomorska ponownie na pierwszym miejscu

Dieta śródziemnomorska znowu zwycięża jako najbardziej korzystna dla zdrowia. Jakie diety znalazły się wraz z nią na podium, na jakich produktach bazują oraz co je wszystkie łączy?

Adobe Stock/anna_krotofil
Adobe Stock/anna_krotofil

Grupa ekspertów z różnych dziedzin medycyny i dietetyki przeanalizowała 38 diet pod kątem ich wpływu na zdrowie w oparciu o dowody naukowe i rekomendacje. Wyniki ogłoszono w amerykańskim czasopiśmie U.S News & World Report.

Złoto - dieta śródziemnomorska

Dieta śródziemnomorska to bogactwo świeżych ryb, owoców morza i produktów, które najczęściej podaje się nieprzetworzone – prosto na stół. Czasem wystarczy skropić je oliwą z oliwek, dodać cytrynę lub limonkę. Na talerzu często goszczą owoce i warzywa, świeże lub poddane tylko lekkiemu gotowaniu lub grillowaniu. Po polsku niedogotowany makaron brzmi niezachęcająco, a na włoskim na stole króluje tylko w wersji al dente. Krótsze gotowanie zapewnia niższy indeks glikemiczny, co powoduje, że stężenie cukru we krwi po posiłku tak mocno nie wzrasta. Taki sposób podawania zaleca się szczególnie osobom z cukrzycą.

Dieta śródziemnomorska to soczyste i słodkie od słońca arbuzy, pomarańcze, mandarynki, figi, granaty, a także oliwki, dynie, cukinie, bakłażany, pomidory, ogórki. To także różne rodzaje orzechów i aromatycznych ziół, nasiona roślin strączkowych. To dieta umiarkowanie bogata w fermentowane produkty mleczne i raczej skromniejsza, jeśli chodzi o tłuszcze pochodzenia zwierzęcego oraz mięso. 

Z takiej właśnie diety organizm czerpie błonnik pokarmowy, nienasycone kwasy tłuszczowe, przeciwutleniacze i związki bioaktywne. To wszystko razem wpływa na organizm przeciwzapalnie. 

„To właśnie ten model żywienia doskonale sprawdza się u osób zmagającymi się z chorobami zależnymi od stylu życia m.in. cukrzycą typu 2 czy chorobami układu krążenia. Bazując na różnorodności produktów, dobrze zbilansowana dieta śródziemnomorska dostarcza wszystkich niezbędnych składników odżywczych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Przestrzeganie jej zasad sprzyja zarówno utracie macy ciała i co ważne, dalszemu utrzymaniu jej w normie” – podkreślają Izabela Pawluk i Monika Kaczorek ekspertki z Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej.

Srebro - dieta DASH

Tę dietę zaleca się w profilaktyce i leczeniu nadciśnienia tętniczego. To bardzo zbliżony talerz do tego śródziemnomorskiego, acz z mniejszą zawartością soli, która podnosi ciśnienie.

Brąz - dieta fleksitariańska

Dieta fleksitariańska, czyli po prostu elastyczny wegetarianizm polega na zastąpieniu większości potraw mięsnych oraz jego przetworów roślinnymi, bazującymi głównie na nasionach roślin strączkowych (soi, fasoli, soczewicy, ciecierzycy, bobu, grochu). Ograniczenie mięsa ma znaczenie dla zdrowia.

„Z wielu publikacji naukowych wynika, że zmniejszenie konsumpcji mięsa, zwłaszcza czerwonego wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem rozwoju chorób dietozależnych tj. chorób układu sercowo-naczyniowego czy cukrzycy typu 2. Warto dodać, że Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC – International Agency for Research on Cancer), zakwalifikowała mięso czerwone do grupy 2A – czyli do czynników prawdopodobnie rakotwórczych dla człowieka, a mięso przetworzone (np. wędliny, kiełbasy, konserwy) do grupy 1, czyli czynników o działaniu rakotwórczym dla ludzi” – zaznacza Sylwia Pacyna-Szymańska, dietetyczka Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej.

Zwycięskie diety łączy to, że bazują na różnorodnych i wartościowych produktach, które „dostarczają niezbędnych makroskładników, składników mineralnych oraz witamin”. 

„Dodatkowo liczne publikacje i badania naukowe potwierdzają korzyści zdrowotne z ich stosowania, zarówno w prewencji, jak i leczeniu chorób” – podsumowują ekspertki Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej.
 

Autorka

Klaudia Torchała

Klaudia Torchała - Z Polską Agencją Prasową związana od końca swoich studiów w Szkole Głównej Handlowej, czyli od ponad 20 lat. To miał być tylko kilkumiesięczny staż w redakcji biznesowej, została prawie 15 lat. W Serwisie Zdrowie od 2022 roku. Uważa, że dziennikarstwo to nie zawód, ale charakter. Przepływa kilkanaście basenów, tańczy w rytmie, snuje się po szlakach, praktykuje jogę. Woli małe kina z niewygodnymi fotelami, rowery retro. Zaczyna dzień od małej czarnej i spaceru z najwierniejszym psem - Szógerem.

ZOBACZ TEKSTY AUTORKI

ZOBACZ PODOBNE

  • Czy ludzkość pokona próchnicę?

    Próchnica zębów – choroba, która towarzyszy nam od zarania dziejów – wciąż pozostaje najbardziej rozpowszechnionym niezakaźnym schorzeniem na świecie. Czy możliwy jest świat, w którym dziury w zębach należą do przeszłości? Naukowcy nie przestają szukać uniwersalnego „lekarstwa na próchnice”.

  • AdobeStock

    Kwasy omega pomagają zadbać o kondycję naszego organizmu

    Badania wykazują, że kwasy omega-3 pomagają zachować sprawność pracy mózgu i funkcji poznawczych w ciągu całego życia, utrzymać prawidłowe ciśnienie krwi oraz zdrowy poziom trójglicerydów, wspierają prawidłowe widzenie, a także wykazują działanie przeciwzapalne - wymienia dr inż. Katarzyna Wolnicka, specjalistka dietetyki i wykładowczyni akademicka z Instytutu Zrównoważonego Żywienia.

  • Adobe

    Dieta na depresję

    Istnieje coraz więcej dowodów na to, że sposób odżywiania ma znaczenie dla funkcjonowania mózgu i może wspierać proces terapeutyczny w depresji czy nerwicy. Zmiana diety potrafi łagodzić objawy obniżonego nastroju, lęku czy napięcia, oddziałując na neuroprzekaźniki. Zdrowe odżywianie nie zastąpi leczenia farmakologicznego ani psychoterapii, lecz może być ich ważnym uzupełnieniem. 

  • AdobeStock/konik60

    Do czego potrzebne są nam kwasy omega 3

    Korzystny wpływ kwasów omega 3 na organizm jest potwierdzony klinicznie. Ponieważ obecne są w każdej komórce organizmu są istotne dla osób w każdym wieku – począwszy od okresu prenatalnego do późnej starości.

NAJNOWSZE

  • Adobe Stock/vadim

    Operacja bariatryczna to nie koniec choroby otyłościowej

    Operacja bariatryczna, którą wykonuje się u pacjentów z otyłością, by leczyć ją skuteczniej, nie jest końcem choroby. Kluczowa jest praca pacjenta, która nabiera coraz większego znaczenie wraz z upływem czasu – przyznaje Aldona Żukowska, przedstawicielka Fundacji FLO - Fundacji na Rzecz Leczenia Otyłości.

  • Wizyta adaptacyjna u stomatologa

  • Deepfake medyczny to poważne zagrożenie dla zdrowia

  • Wyrostek robaczkowy na straży mikrobioty

  • Zaszczep się! To naprawdę ma sens.

  • Polscy naukowcy na tropie nowych leków w SM i chorobie Crohna

    Udało nam się wykazać, że białka „mimiczne” mogą skutecznie łagodzić objawy chorób o podłożu zapalnym. Teraz przed nami kolejne etapy badań, które obejmą badania przedkliniczne, a następnie przejście do badań klinicznych. Liczymy na to, że przyniesie to przełomowe zmiany w leczeniu przewlekłych schorzeń, m.in. stwardnienia rozsianego i choroby Leśniowskiego Crohna - mówi dr hab. Katarzyna Donskow-Łysoniewska, prof. UŁa z Zakładu Immunoterapii Eksperymentalnej Wydziału Medycznego Uczelni Łazarskiego.

  • Problem z węchem może oznaczać chorobę

  • 8 powodów, by porządnie się wyspać