Dieta śródziemnomorska ponownie na pierwszym miejscu

Dieta śródziemnomorska znowu zwycięża jako najbardziej korzystna dla zdrowia. Jakie diety znalazły się wraz z nią na podium, na jakich produktach bazują oraz co je wszystkie łączy?

Adobe Stock/anna_krotofil
Adobe Stock/anna_krotofil

Grupa ekspertów z różnych dziedzin medycyny i dietetyki przeanalizowała 38 diet pod kątem ich wpływu na zdrowie w oparciu o dowody naukowe i rekomendacje. Wyniki ogłoszono w amerykańskim czasopiśmie U.S News & World Report.

Złoto - dieta śródziemnomorska

Dieta śródziemnomorska to bogactwo świeżych ryb, owoców morza i produktów, które najczęściej podaje się nieprzetworzone – prosto na stół. Czasem wystarczy skropić je oliwą z oliwek, dodać cytrynę lub limonkę. Na talerzu często goszczą owoce i warzywa, świeże lub poddane tylko lekkiemu gotowaniu lub grillowaniu. Po polsku niedogotowany makaron brzmi niezachęcająco, a na włoskim na stole króluje tylko w wersji al dente. Krótsze gotowanie zapewnia niższy indeks glikemiczny, co powoduje, że stężenie cukru we krwi po posiłku tak mocno nie wzrasta. Taki sposób podawania zaleca się szczególnie osobom z cukrzycą.

Dieta śródziemnomorska to soczyste i słodkie od słońca arbuzy, pomarańcze, mandarynki, figi, granaty, a także oliwki, dynie, cukinie, bakłażany, pomidory, ogórki. To także różne rodzaje orzechów i aromatycznych ziół, nasiona roślin strączkowych. To dieta umiarkowanie bogata w fermentowane produkty mleczne i raczej skromniejsza, jeśli chodzi o tłuszcze pochodzenia zwierzęcego oraz mięso. 

Z takiej właśnie diety organizm czerpie błonnik pokarmowy, nienasycone kwasy tłuszczowe, przeciwutleniacze i związki bioaktywne. To wszystko razem wpływa na organizm przeciwzapalnie. 

„To właśnie ten model żywienia doskonale sprawdza się u osób zmagającymi się z chorobami zależnymi od stylu życia m.in. cukrzycą typu 2 czy chorobami układu krążenia. Bazując na różnorodności produktów, dobrze zbilansowana dieta śródziemnomorska dostarcza wszystkich niezbędnych składników odżywczych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Przestrzeganie jej zasad sprzyja zarówno utracie macy ciała i co ważne, dalszemu utrzymaniu jej w normie” – podkreślają Izabela Pawluk i Monika Kaczorek ekspertki z Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej.

Srebro - dieta DASH

Tę dietę zaleca się w profilaktyce i leczeniu nadciśnienia tętniczego. To bardzo zbliżony talerz do tego śródziemnomorskiego, acz z mniejszą zawartością soli, która podnosi ciśnienie.

Brąz - dieta fleksitariańska

Dieta fleksitariańska, czyli po prostu elastyczny wegetarianizm polega na zastąpieniu większości potraw mięsnych oraz jego przetworów roślinnymi, bazującymi głównie na nasionach roślin strączkowych (soi, fasoli, soczewicy, ciecierzycy, bobu, grochu). Ograniczenie mięsa ma znaczenie dla zdrowia.

„Z wielu publikacji naukowych wynika, że zmniejszenie konsumpcji mięsa, zwłaszcza czerwonego wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem rozwoju chorób dietozależnych tj. chorób układu sercowo-naczyniowego czy cukrzycy typu 2. Warto dodać, że Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC – International Agency for Research on Cancer), zakwalifikowała mięso czerwone do grupy 2A – czyli do czynników prawdopodobnie rakotwórczych dla człowieka, a mięso przetworzone (np. wędliny, kiełbasy, konserwy) do grupy 1, czyli czynników o działaniu rakotwórczym dla ludzi” – zaznacza Sylwia Pacyna-Szymańska, dietetyczka Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej.

Zwycięskie diety łączy to, że bazują na różnorodnych i wartościowych produktach, które „dostarczają niezbędnych makroskładników, składników mineralnych oraz witamin”. 

„Dodatkowo liczne publikacje i badania naukowe potwierdzają korzyści zdrowotne z ich stosowania, zarówno w prewencji, jak i leczeniu chorób” – podsumowują ekspertki Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej.
 

Autorka

Klaudia Torchała

Klaudia Torchała - Z Polską Agencją Prasową związana od końca swoich studiów w Szkole Głównej Handlowej, czyli od ponad 20 lat. To miał być tylko kilkumiesięczny staż w redakcji biznesowej, została prawie 15 lat. W Serwisie Zdrowie od 2022 roku. Uważa, że dziennikarstwo to nie zawód, ale charakter. Przepływa kilkanaście basenów, tańczy w rytmie, snuje się po szlakach, praktykuje jogę. Woli małe kina z niewygodnymi fotelami, rowery retro. Zaczyna dzień od małej czarnej i spaceru z najwierniejszym psem - Szógerem.

ZOBACZ TEKSTY AUTORKI

ZOBACZ PODOBNE

  • Madeleine Steinbach/Adobe

    Olej lniany poprawia metabolizm

    Bogaty w nienasycone kwasy tłuszczowe olej lniany ma - jak potwierdziły badania - korzystny wpływ na metabolizm, regulację poziomu cukru we krwi, gospodarkę lipidową oraz redukcję stanów zapalnych. 

  • Adobe

    Żurawina – zabija bakterie, poprawia pamięć

    Żurawina – niewielka, kwaśna i intensywnie czerwona – od wieków cieszy się opinią naturalnego remedium na różne dolegliwości. Dzięki badaniom naukowym wiemy, że zasłużenie. Żurawina nie tylko potrafi zwalczać bakterie, ale też może poprawiać pracę mózgu czy spowalniać pewne procesy związane ze starzeniem się. 

  • Adobe

    Sól z domieszką potasu dla dobra mózgu i serca – nowe zalecenia

    Kolejne badania pokazują, że zastosowanie soli kuchennej z domieszką chlorku potasu ma korzystny wpływ na ciśnienie krwi i układ krwionośny. Ma to związek z ograniczeniem nadmiernego spożycia sodu, a przy okazji uzupełnieniem niedoborów potasu. WHO wprowadziła właśnie zalecenie stosowania soli o specjalnym składzie.

  • Adobe

    Żylaki – nowe fakty, nowe szanse

    Żylaki jeszcze do niedawno uchodziły za problem czysto estetyczny: niebieskawo-fioletowe żyły rysujące się na nogach, psują wygląd. Dziś wiemy, że żylaki to też groźba zdrowotnych komplikacji – od obrzęków i bólu, przez zmiany zapalne, aż po groźne owrzodzenia żył. Dlatego naukowcy wciąż badają istotę tej choroby. 

NAJNOWSZE

  • Adobe Stock

    Otyłość - choroba społecznie niewidzialna

    Patronat Serwisu Zdrowie

    Otyłość to poważna, przewlekła i nawracająca choroba, wciąż społecznie niedostrzegana. Często leczy się nie samą chorobę, tylko jej powikłania. Może to prowadzić do poważnych w skutkach konsekwencji – zaznacza Katarzyna Głowińska, prezes FLO – Fundacji na Rzecz Leczenia Otyłości.

  • Olej lniany poprawia metabolizm

  • Raka nie wyleczysz przez internet

  • Tajemnice tętna – przełom technologiczny

  • Linia wsparcia dla seniorów

  • Adobe Stock

    „Więźniowie czwartego piętra” to często osoby starsze

    Starzeć zaczynamy się już od narodzin. To nieuchronny proces i większość z nas go doświadczy. Pytanie tylko, czy otrzyma odpowiednią opiekę. Jak wygląda życie osób starszych w Polsce, nie tylko z perspektywy oddziału geriatrycznego, opowiada lek. Agnieszka Skoczylas, ordynator Oddziału Geriatryczno-Internistycznego Szpitala Wolskiego w Warszawie.

  • Haluksy to trójwymiarowa deformacja

  • Lipoproteina (a) w diagnostyce zamiast cholesterolu?