Pracodawcy wciąż zbyt mało zaangażowani w promocję zdrowia
Mamy coraz więcej dowodów na to, że produktywność pracowników jest bezpośrednio związana ze zdrową dietą i regularnymi ćwiczeniami. Tymczasem pracodawcy, choć podejmują pewne działania, by promować aktywność fizyczną u swoich pracowników, nie robią tego ze zbyt dużym zaangażowaniem.
Coraz więcej badań naukowych dokumentuje wpływ aktywności fizycznej na różne aspekty zdrowia pracujących – zarówno ten negatywny, gdy jest ona wymuszona lub zbyt obciążająca, jak i pozytywny, gdy wspiera naturalne funkcjonowanie organizmu i rekreację.
Naukowcy z Health Enhancement Research Organization (HERO), Uniwersytetu Brighama Younga i Centrum Badań nad Zdrowiem w Healthways ustalili, że — co nikogo nie zaskakuje — zdrowe odżywianie i ćwiczenia co najmniej trzy razy w tygodniu skutkują lepszą wydajnością w pracy i niższym wskaźnikiem absencji.
Takich badań jest dużo więcej. Wiedza o tym, że choroby przewlekłe i cywilizacyjne oraz zaburzenia psychiczne to coraz większy problem, z którymi zmagają się pracownicy, a w konsekwencji także i pracodawcy, nie jest już nowością. Każdy pracodawca, przynajmniej teoretycznie wie, że absencja wpływa na mniejszą wydajność firm i wyższe koszty, a starzenie się społeczeństwa te problemy jeszcze spotęguje.
Statystyki są nieubłagane: w Polsce ponad 90 proc. przedwczesnych zgonów spowodowanych jest chorobami przewlekłymi i cywilizacyjnymi, którym w większości przypadków można skutecznie przeciwdziałać. Aż 60 proc dorosłych zmaga się z nadwagą lub otyłością, 62 proc. ma podwyższony poziom cholesterolu, a choroby układu sercowo-naczyniowego odpowiadają za 43 proc. wszystkich zgonów. Dodatkowo, 30 proc. populacji doświadcza zaburzeń lub chorób psychicznych.
„To w dużej mierze osoby aktywne zawodowo, co oznacza, że koszty ich niedyspozycji i leczenia ponosi nie tylko społeczeństwo, ale też pracodawcy. Pracodawca ponosi bowiem koszt zarówno absencji chorobowej, jak i nieefektywnej obecności w pracy tzw. prezenteizmu,(red: gdy pracownik przychodzi do pracy niedysponowany) i finalnie retencji pracowników. W tej sytuacji niezbędna jest promocja zdrowia i profilaktyka, która kosztuje mniej niż leczenie. Odkryli to bogatsi od nas, a więc jest to też metoda skutecznego oszczędzania środków na ochronę zdrowia” - mówi prof. Krzysztof J. Filipiak, prezes Polskiego Towarzystwa Postępów Medycyny.
Jego zdaniem profilaktyka to nie tylko wykonywania badań (tzw. skriningu populacyjnego) - co oferuje np. ministerialny program „Moje zdrowie”.
„To przede wszystkim zmiana stylu życia, prawidłowe odżywianie, aktywność ruchowa, dbanie o prawidłową masę ciała, czyste powietrze i środowiska wokoło nas, zabezpieczenia się przed chorobami, stosowanie szczepień – jednego z największych darów postępu medycyny. Do tego potrzebna jest jednak wiedza” – dodaje specjalista.
Wielu pracodawców, świadomych wpływu złego stanu zdrowia na ich sukces finansowy, już podejmuje wysiłki, aby poprawić samopoczucie pracowników, oferując programy ćwiczeń, dostęp do zdrowej żywności, masaże na miejscu lub programy urlopów wypoczynkowych.
Regularna aktywność fizyczna – jakie konkretne korzyści nam daje?
Ruch zapewnia nie tylko sprawność mięśni i stawów. Eksperci Światowej Organizacji Zdrowia przekonują, że regularna aktywność fizyczna zmniejsza ryzyko rozwoju wielu chorób, takich jak np.: nadciśnienie, choroba wieńcowa, udar mózgu, cukrzyca, rak jelita grubego, rak piersi i depresja. Korzyści zdrowotnych z ruchu jest jednak dużo więcej!
Powinni jednak zdać sobie sprawę, że w związku z tym, że praca zagospodarowuje ok. 1/3 dobowego czasu pracowników, u znacznego ich odsetka ogranicza to naturalną, rekreacyjną aktywność fizyczną. Często łączy się to z wymuszoną, siedzącą pozycją, co wzmacnia negatywne konsekwencje niedostatków ruchu. Wykonywanie obowiązków pracowniczych często ma też związek z dużym obciążeniem psychicznym albo fizycznym, co u wielu osób ogranicza zdolność do rekreacji. Starania pracodawców o to, by ich pracownicy byli aktywne fizycznie, szczególnie w kontekście danych dotyczących starzenia się społeczeństwa i konsekwencji z tym związanych, powinny się zatem intensyfikować.
Tymczasem, jak wynika z najnowszego raportu Instytutu Medycyny Pracy, dane na temat stanu aktywności fizycznej pracujących od wielu lat wskazują ogólnie na jej niski, a nawet obniżający się poziom. Może to dziwić w kontekście dynamicznego rozwoju rynku związanego z aktywnością fizyczną – teoretycznie bowiem pracodawcy oferują gotowe rozwiązania: m.in. popularne abonamenty sportowe, karnety/bilety do obiektów sportowo-rekreacyjnych spoza struktur sieciowych, platformy i aplikacje motywujące do aktywności czy rywalizacji sportowej, monitorujące i wspierające ją, oferty dotyczące organizacji wydarzeń sportowo-rekreacyjnych, usługi trenerskie, edukacyjne, a także różne akcje społeczne promujące aktywność fizyczną.
Okazuje się jednak, że większość działań uwzględnionych w badaniu częściej implementowana jest w organizacjach, które zatrudniają głównie osoby z wykształceniem wyższym i mające wysokie dochody, rzadziej natomiast tam, gdzie dominują pracownicy fizyczni, nisko wykształceni i mało zarabiający.
Pracownicy niezadowoleni z benefitów prozdrowotnych. Można to zmienić!
Wielu pracowników nie jest zadowolonych z oferowanych im przez pracodawców bonusów mających służyć poprawie i utrzymaniu zdrowia, a spora część uważa, że oferta skierowana jest tylko do entuzjastów zdrowego stylu życia – wynika z badań. Instytut Medycyny Pracy w Łodzi (IMP) udostępnił właśnie bezpłatne narzędzia, dzięki którym pracodawca może skroić ofertę pod realne potrzeby pracowników.
Choć aktywność fizyczną pracowników wspiera ponad 3/4 ogółu organizacji, czynią to na ogół w mało rozbudowany sposób. Ponad połowa z nich ogranicza się do nie więcej niż dwóch form wsparcia, a najczęściej wdrażane działania/rozwiązania promujące aktywność fizyczną to: udogodnienia dla przyjeżdżających do pracy rowerem (oferuje to 58 proc. firm), dofinansowanie abonamentów sportowo-rekreacyjnych (29 proc.) oraz celowe rozmieszczenie mebli i urządzeń w pracy tak, by stymulować przemieszczanie się (28 proc.).
W ponad połowie badanych firm osoby zarządzające zdrowiem przyznają, że nie są dobrze przygotowane do działań związanych z jego promocją, nie rozwijają swych kompetencji w tym obszarze.
Polskie Towarzystwo Postępów Medycyny - MEDYCYNA XXI wychodzi na przeciw tym problemom - rusza właśnie ogólnopolska kampania !NA ZDROWIE. Jej forma została przemyślana tak, by maksymalnie zaangażować i edukować pracowników. Projekt ma charakter całkowicie bezpłatny i wideo-edukacyjny. Treści edukacyjne obejmują szeroki zakres zagadnień – od równowagi psychofizycznej, przez tematykę zdrowia psychicznego młodzieży i osób dorosłych, po uzależnienia i nowoczesne podejście do prewencji chorób, w tym znaczenie badań profilaktycznych, aktywności fizycznej, diety, suplementacji czy szczepień. Przygotowano je w różnych formatach, m.in. jako pigułki wiedzy, rozmowy z ekspertami, debaty oraz wywiady.
Materiały publikowane będą na ogólnodostępnym portalu www.zdrowykanal.pl. Dodatkowo, dla dużych pracodawców zatrudniających minimum 250 osób przewidziano uruchomienie spersonalizowanych kanałów komunikacji, co pozwoli lepiej dopasować przekaz do potrzeb danej organizacji.
Wszystkie szczegóły dostępne są na stronie internetowej kampanii: https://www.ptpm.org.pl/kampania-na-zdrowie/
