Autyzm – co warto o nim wiedzieć

Z badań opinii publicznej wynika, że Polacy wciąż mało wiedzą na temat tego zaburzenia neurorozwojowego. Niska świadomość społeczna w tym obszarze idzie niestety w parze z wieloma krzywdzącymi stereotypami i szkodliwymi mitami. Tymczasem liczba osób z diagnozą autyzmu od lat systematycznie rośnie - zarówno w Polsce, jak i na całym świecie. Poznaj najważniejsze fakty na temat autyzmu!

Fot.PAP/P.Werewka
Fot.PAP/P.Werewka

O autyzmie słyszała zdecydowana większość Polaków z wyższym wykształceniem (98 proc.) oraz mieszkańców dużych miast (blisko 95 proc.), jednak już wśród osób z wykształceniem podstawowym lub gimnazjalnym, a także wśród mieszkańców wsi odsetek osób znających to pojęcie jest dużo niższy (wynosi odpowiednio 61 i 72 proc.) – tak wynika z ogólnopolskiego badania ankietowego „Społeczny obraz autyzmu”, zrealizowanego w 2018 r. przez Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS).

Autyzm często idzie w parze z innymi zaburzeniami zdrowia

Generalnie, biorąc pod uwagę całą populację, wspomniane badanie wykazało, że o autyzmie słyszało w sumie 83 proc. Polaków. Dużo to czy mało?

  • Mało - jeśli wziąć pod uwagę jakość i głębokość wiedzy społeczeństwa na ten temat. Na przykład, CBOS podaje, że o zespole Aspergera, czyli zaburzeniu mieszczącym się w szerokim spektrum zaburzeń autystycznych, słyszało już tylko 40 proc. respondentów.
  • Mało – jeśli uwzględnić także fakt, że spośród ankietowanych osób, które słyszały o autyzmie, aż 14 proc. nie potrafiło wymienić żadnego charakterystycznego zachowania (objawu) związanego z tym zaburzeniem.
  • Mało – biorąc pod uwagę wciąż liczne i szeroko rozpowszechnione szkodliwe mity czy stereotypy na temat autyzmu (np. o tym, że autyzm powodują szczepionki, że autyzm można wyleczyć, czy też, że osoby z autyzmem są zamknięte w swoim świecie i nie potrzebują relacji z innymi ludźmi).

Istnieje zatem duża potrzeba prowadzenia szerokiej edukacji społecznej w tym zakresie - nie tylko raz do roku, poprzez obchodzenie Światowego Dnia Wiedzy o Autyzmie (który przypada 2 kwietnia), lecz znacznie częściej, najlepiej z wykorzystaniem nowoczesnych, multimedialnych form i środków przekazu, jak np. poniższy materiał wideo (fotocast). Zachęcamy do jego obejrzenia i polecania znajomym!

Na koniec dodajmy jeszcze, że autyzm nie jest wcale rzadko występującym zaburzeniem, co potwierdzają nawet wyniki wspomnianego sondażu CBOS-u.

„Co setny badany (1 proc.) zadeklarował, że jego dziecko (dzieci) ma (mają) autyzm, co jedenasty (9 proc.) – że ma taką osobę wśród członków bliższej lub dalszej rodziny, a nieco ponad jedna piąta (22 proc.) – że autyzmem dotknięty jest ktoś ze znajomych, bądź dziecko znajomych. Więcej niż co czwarty ankietowany (28 proc.) zna osobę lub osoby z tym zaburzeniem tylko z widzenia, a mniej więcej połowa (49 proc.) zetknęła się z takimi osobami za pośrednictwem mediów, filmów czy literatury” – czytamy w raporcie z badania.

Oficjalne statystyki epidemiologiczne mówią o podobnej skali rozpowszechnienia autyzmu co omawiany sondaż. Według doniesień z różnych krajów, zaburzenia ze spektrum autyzmu rozpoznaje się obecnie średnio u więcej niż jednej osoby na sto (niektóre dane mówią nawet o dwóch osobach na sto). Zatem osoby autystyczne stanowią całkiem liczną grupę społeczną, która zasługuje na szersze zainteresowanie i systemowe wsparcie, mające na celu przede wszystkim zapobieganie ich społecznemu wykluczeniu i stygmatyzacji.

Jeśli chcesz się dowiedzieć więcej na temat autyzmu oraz metod stosowanych w jego terapii, to przeczytaj również artykuł pt. „Autyzm – wczesna interwencja na wagę złota".

Autor

Wiktor Szczepaniak

Wiktor Szczepaniak - Doświadczony dziennikarz, redaktor i specjalista ds. komunikacji społecznej. Absolwent Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Pracował m.in. w Polskiej Agencji Prasowej, Pulsie Biznesu, Instytucie Żywności i Żywienia, Instytucie Psychiatrii i Neurologii oraz w Głównym Inspektoracie Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. Specjalizuje się w tematach związanych z żywnością i żywieniem, zdrowiem publicznym, profilaktyką zdrowotną, medycyną stylu życia, psychologią, neuroróżnorodnością, nauką i edukacją.

ZOBACZ TEKSTY AUTORA

Źródła

„Społeczny obraz autyzmu” - raport z badań Centrum Badania Opinii Społecznej (komunikat z badań nr 44/2018).

Autyzm - opracowanie dostępne na portalu Medycyna Praktyczna.

„Zrozumieć dziecko z autyzmem" - opracowanie dostępne na stronie Ośrodka Rozwoju Edukacji.

ZOBACZ WIĘCEJ

  • AdobeStock

    Mężczyźni i kobiety. Czy genetycznie bardzo się różnimy?

    Na niektóre choroby częściej zapadają kobiety (jak na przykład na migrenę), a na inne – mężczyźni (np. chorobę Parkinsona). To kwestia genów czy innych czynników? Czy to od genów zależy, że wśród kobiet diagnozuje się więcej chorób autoimmunologicznych niż u mężczyzn? Hormony?

  • Fot. vitstudio/Adobe Stock

    Geny to nie wyrok

    Chociaż geny silnie determinują zdrowie, kolejne badania pokazują, że naprawdę wiele zależy od osobistych decyzji i prowadzonego stylu życia. Dzięki odpowiednim, sprzyjającym zdrowiu nawykom mimo genetycznego obciążenia można znacząco zmniejszyć ryzyko różnych chorób, w tym najgroźniejszych.

  • zdj. AdobeStock/JeanLuc

    Nobel w medycynie za odkrycie mikroRNA i jego roli w regulacji genów

    Tegoroczną Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny otrzymali Victor Ambros i Gary Ruvkun za odkrycie mikroRNA i jego roli w regulacji genów. Pomogło to zrozumieć rozwój chorób autoimmunologicznych, nowotworów czy cukrzycy.

  • zdj.motortion, AdobeStock

    Opisano nową predyspozycję genetyczną do otyłości związaną z grupą krwi

    Naukowcy odkryli nieznane dotychczas genetyczne uwarunkowanie otyłości. Chodzi o wariant genetyczny w genie SMIM1 skutkujący typem krwi zwanym Vel ujemnym. Według międzynarodowego zespołu badaczy pod przewodnictwem naukowców z University of Exeter Medical School wariant ten jest powiązany z predyspozycją do otyłości, zaburzeń metabolicznych i niższym wydatkiem energii w spoczynku.

NAJNOWSZE

  • Adobe Stock

    Zdarzenia medyczne na niebie

    W ciągu dwóch lat na niebie w 84 liniach lotniczych doszło do blisko 78 tys. zdarzeń medycznych – 39 na 1 mln pasażerów albo jednego na 212 lotów. Ponad połowa nie wymagała jednak interwencji medycznej po wylądowaniu. Przekierowanie samolotu dotyczyło niecałych 2 proc. przypadków; najczęściej były to nagłe zdarzenia neurologiczne i kardiologiczne. Zmarło 312 pasażerów (0,4 proc.) – wynika z najnowszej publikacji w „JAMA Network”.

  • Czy suplementy na wątrobę pomagają schudnąć?

  • Udar mózgu – szybka reakcja ratuje życie!

  • Każdy etap życia kobiety ma inny wpływ na jej zdrowie

  • Chorzy ze zmęczenia

  • AdobeStock

    Za dużo social mediów zaburza sen i może prowadzić do kłopotów psychicznych

    Badania wykazały, że zbyt krótki i zaburzony sen u młodzieży prowadzi do stresu, zwiększonego zagrożenia chorobami psychicznymi i ryzykownych zachowań, np. nadużywania narkotyków. Jednym z powodów tych kłopotów jest nadmierne korzystanie przed snem z social mediów.

  • Czy antykoncepcja hormonalna jest bezpieczna?

  • Bezpłatne narzędzie wspomaga w ocenie, czy dziecko rozwija się prawidłowo

Serwisy ogólnodostępne PAP