Z rakiem szyjki macicy można wygrać

Kiedy ostatnio byłaś u ginekologa? Kiedy robiłaś cytologię? To proste badanie, które pozwala na wykrycie zmian przedrakowych, a to oznacza, że dzięki niemu rak po prostu nie może się rozwinąć, daje się wyleczyć w stadium przedinwazyjnym. Teraz zaś w Centrum Onkologii w Warszawie sprawdzana jest metoda molekularna badania wymazu z szyjki macicy. Być może skuteczniejsza niż tradycyjna cytologia.

Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki
Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki

Na bezpłatne badania do Centrum Onkologii mogą się zgłaszać kobiety w wieku 30-59 lat, które w ostatnich trzech latach nie miały robionej cytologii w ramach powszechnych badań przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy.

Dowiedz się, dlaczego tzw. "głodzenie raka" to szkodliwy mit

Ten nowotwór kilka dekad temu był pierwszym spośród chorób nowotworowych zabójcą kobiet. Dzięki upowszechnieniu cytologii zajmuje teraz siódme miejsce pod względem zachorowalności i na ósme pod względem umieralności. Wciąż jednak zarówno zachorowalność jak i umieralność na ten nowotwór utrzymuje się u nas na wyższym poziomie niż w większości krajów Europy Zachodniej.

PAP

Odpowiednia dieta zmniejsza ryzyko raka

Jedzenie leczy - i to dosłownie. Zmiana nawyków żywieniowych znacząco zmniejsza ryzyko zachorowania na najczęściej występujące nowotwory. Zamiast garści tabletek, spacer kilka razy w tygodniu. Zamiast paczki papierosów i butelki wina – pięć porcji warzyw i owoców dziennie. Te proste zalecenie mogą uratować nam życie.

Dr hab. Andrzej Nowakowski, szef Poradni Profilaktyki Raka Szyki Macicy Centrum Onkologii oraz Ośrodka Koordynującego Program Profilaktyki Raka Szyjki Macicy przyznaje, że to już coraz rzadsze przypadki, wciąż jednak zdarzają się sytuacje wykrywania inwazyjnego raka szyjki macicy.

- W badaniach przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy chodzi o wykrycie stadium przedrakowego, odmiennie niż na przykład w przypadku mammografii, gdzie wykrywane są małe, ale jednak już zmiany rakowe – tłumaczył podczas konferencji organizowanej przez Serwis Zdrowie i Centrum Onkologii 20 grudnia.

Podobnie, kolonoskopia może działać kolonoskopia, dzięki której można wykryć stany przedrakowe raka jelita grubego.

Polska testuje nowe metody wykrywania raka szyjki macicy

Pilotaż, który do końca 2021 roku jest realizowany w Centrum Onkologii we współpracy z Ministerstwem Zdrowia i Narodowym Funduszem Zdrowia ma na celu sprawdzenie, czy skuteczniejszą metodą wykrywania stanów rakowych jest ocena molekularna wymazu z szyjki macicy.

O co chodzi? Od momentu, kiedy odkryto, że głównym winowajcą raka szyjki macicy (oraz wielu innych nowotworów, przede wszystkim głowy i szyi) jest wirus brodawczaka ludzkiego HPV (skrót pochodzący od angielskiej nazwy: Human Papilloma Virus) rozpoczęły się prace nad jego efektywnym wykrywaniem. Jak informuje dr Nowakowski, w ostatnich latach w niektórych krajach zamiast badania cytologicznego w skriningu stanów przedrakowych i raka szyjki macicy wykonuje się testy molekularne na obecność tego wirusa. Ich zaletą jest wysoka czułość, są jednak dużo droższe niż standardowa diagnostyka cytologiczna.

Teraz tego rodzaju nowoczesną diagnostykę oferuje Centrum Onkologii w Warszawie. 

- Pilotaż ma on na celu porównanie skuteczności dwóch badań: aktualnego standardu diagnostycznego, jakim jest cytologia, oraz nowej technologii, czyli badania molekularnego w kierunku wirusa brodawczaka ludzkiego wysokiego ryzyka, który stanowi istotny czynnik rozwoju raka szyjki macicy – tłumaczy dr Andrzej Nowakowski. 

Fot.PAP/P.Werewka

Kolonoskopia – badanie, które może uratować ci życie

Statystyki wskazują, że Polacy niechętnie biorą udział w profilaktycznych badaniach kolonoskopowych. Tymczasem kolonoskopia, czyli badanie wnętrza jelita grubego za pomocą specjalnego wziernika, umożliwia wczesne wykrycie raka jelita grubego, który jest jednym z najczęściej występujących nowotworów złośliwych w Polsce. Eksperci apelują, aby poddawać się temu badaniu, bo wczesna diagnoza raka daje duże szanse na wyleczenie.

Udział w badaniu jest bezpłatny. Każda pacjentka będzie musiała wypełnić formularz informacyjny i podpisać świadomą zgodę na uczestnictwo w badaniu. Pacjentki będą losowo przydzielane do dwóch grup: część zostanie poddana tradycyjnej cytologii, zaś część badaniu molekularnemu. Pobranie materiału nie różni się niczym – od każdej z pań podczas badania ginekologicznego za pomocą specjalnej szczoteczki zostanie pobrany wymaz, który traf do laboratorium. Tam w zależności od tego, do jakiego ramienia badania trafiła dana osoba materiał zostanie przebadany w określony sposób. 

- W przypadku „ramienia HPV”, czyli tam, gdzie testujemy nową technologię, możemy spodziewać się wyższego odsetka testów dodatnich - istnieje zatem zwiększone ryzyko tego, że pacjentki z tej grupy będą wymagały dalszej diagnostyki. To dlatego, że testy molekularne w kierunku brodawczaka ludzkiego mają większą czułość w stosunku do tradycyjnej cytologii – wyjaśnia specjalista.

Co ważne, każda kobieta, której wynik badania będzie dodatni – a zatem wykazane zostanie ryzyko inwazji onkogennego typu wirusa, zostanie objęta kompleksową opieką. 

- Natomiast jeśli zdarzy się tak, że zostanie wykryty nowotwór w stanie zaawansowanym - co ma miejsce niezwykle rzadko w przypadku kobiet, które regularnie korzystają z badań cytologicznych - Centrum Onkologii zajmie się taką kobietą i pokieruje na pogłębioną diagnostykę oraz zaproponuje leczenie – zapewnia dr Nowakowski.  

Jego zdaniem może się okazać, że dzięki wdrożeniu nowej technologii stany przedrakowe będę wykrywane na dużo wcześniejszym etapie.

- Dzięki temu zabezpieczymy większy odsetek kobiet przed zachorowaniem na raka szyjki macicy - uważa dr Nowakowski.  Zastrzega, że wciąż jednak podstawę badań profilaktycznych w kierunku wykrywania raka szyjki macicy stanowi cytologia.

Pilotaż na razie realizowany jest tylko w warszawskiej placówce, ale w połowie 2020 dołączyć mają kolejne duże ośrodki (prawdopodobnie 6-7 placówek), tak aby mogły z nich skorzystać panie w całym kraju.
Każda zainteresowana przebadaniem się kobieta spełniająca kryteria może zapisać się na badania w Poradni Profilaktyki Raka Szyjki Macicy. Więcej informacji można uzyskać pod numerem telefonu (22) 546 25 77 lub w Centralnym Ośrodku Koordynującym (22) 546 31 03.

Monika Wysocka, zdrowie.pap.pl

Źródło: Konferencja „Postępy w pofilaktyce nowotworów – stan na 2019 r. i inne nowe kierunki badań w 2020 r.” , 20 grudnia 2019, PAP

Autorka

Monika Grzegorowska

Monika Grzegorowska - O dziennikarstwie marzyła od dziecka i się spełniło. Od zawsze to było dziennikarstwo medyczne – najciekawsze i nie do znudzenia. Wstępem była obrona pracy magisterskiej o błędach medycznych na Wydziale Resocjalizacji. Niemal całe swoje zawodowe życie związała z branżowym Pulsem Medycyny. Od kilku lat swoją wiedzę przekłada na bardziej przystępny język w Serwisie Zdrowie PAP, co doceniono przyznając jej Kryształowe Pióro. Nie uznaje poranków bez kawy, uwielbia wieczory przy ogromnym stole z puzzlami. Życiowe baterie ładuje na koncertach i posiadówkach z rodziną i przyjaciółmi.

ZOBACZ TEKSTY AUTORKI

ZOBACZ PODOBNE

  • Fot.Kmieciński/PAP

    Czy czerwone światło będzie leczyć oczy?

    Kolejne doniesienia mówią o tym, że relatywnie prosta i nieobciążająca pacjenta terapia z użyciem czerwonego światła może pomagać w różnych chorobach oczu – od tzw. jęczmieni czy gradówek, przez krótkowzroczność, aż po zwyrodnienie plamki żółtej. Ile w tym prawdy?

  • Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki

    Jak skutecznie poradzić sobie z bezsennością

    Po 40-tce zaczynamy spać coraz krócej i coraz płycej, przez co sen nie jest już tak regenerujący i nie zawsze daje odświeżenie intelektualne. To efekt  starzenia się ośrodkowego układu nerwowego i procesów, które zachodzą w mózgu wraz z wiekiem. Dowiedz się, kiedy wybrać się do specjalisty i jakie proste triki można zastosować, by poprawić jakość snu.

  • Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki

    Jelita – czynna kolonia, kanalizacja i centrum dowodzenia

    Jelito cienkie i grube to autostrada biegnąca od żołądka po odbyt. Ale też droga łącząca ten organ z centrum dowodzenia – naszym mózgiem. Od zawartości i jakości dostarczanego nią towaru zależy nasz dobrostan. Czym tak naprawdę są jelita, jakich powinny mieć mieszkańców, by funkcjonowały bez zarzutu? Jak dbać o zdrowie jelit i dlaczego?

  • Adobe Stock

    Cukier równa się próchnica

    Dentyści apelują do rodziców o powstrzymanie się przed dodawaniem cukru, w tym syropów owocowych i miodu, do posiłków i przekąsek w pierwszych dwóch latach życia dziecka. Potem lepiej też go ograniczać. Zobacz, co jeszcze pomoże ci uniknąć próchnicy. 

NAJNOWSZE

  • zdj. AdobeStock

    Śmiertelnie niebezpieczne trutki

    W ostatnich tygodniach miało miejsce kilka tragicznych w skutkach zatruć preparatami do zwalczania gryzoni. „To szokujące sytuacje, do których nie powinno dojść, zasady stosowania tych preparatów są jasne, wystarczy uważnie przeczytać etykietę” – uważa Paweł Kaczmarczyk, specjalista branży pestcontrol.

  • W górach lęk może przerodzić się w panikę. To śmiertelnie niebezpieczne!

  • Dysleksja rozwojowa: jej objawy pojawiają się już w przedszkolu!

  • Czy czerwone światło będzie leczyć oczy?

  • Bezpłatne szczepienia przeciwko krztuścowi w ciąży: co warto wiedzieć?

  • zdj. AdobeStock

    Uzależnienia u dzieci i młodzieży coraz większym problemem

    Liczba dzieci i nastolatków, które wymagają specjalistycznej pomocy w zakresie uzależnień rośnie. Nastolatki upijają się, sięgają po coraz mocniejsze alkohole, spożywają leki nasenne i godzinami przesiadują w internecie. A przecież używki mają destrukcyjny wpływ na rozwijający się układ nerwowy - alarmuje dr n. med. Aleksandra Lewandowska krajowa konsultant w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży, ordynator oddziału psychiatrycznego dla dzieci w Specjalistycznym Psychiatrycznym Zespole Opieki Zdrowotnej w Łodzi.

  • Wapowanie - „sport” nastolatków

  • Nie tylko szczepienia przeciw HPV ważne w prewencji raka szyjki macicy