Zadbaj o dobrą kondycję swojego ucznia

Wakacje minęły, zaczyna się szkoła. Dla niektórych to powrót do starych znajomych, dla innych zmiana otoczenia i nowe wyzwania. Zobacz o czym trzeba pamiętać wysyłając małego człowieka do szkoły i jak sprawić, by nie kojarzyła mu się źle.

Fot. PAP
Fot. PAP

Nowy rok szkolny 2019/2020 właśnie się rozpoczyna. Niektórzy uczniowie czekają na ten moment z zaciekawieniem i podekscytowaniem, dla innych oznacza to stres. Martwią się czy poradzą sobie z nauką, obawiają się czy zostaną zaakceptowani. 

- Lęk przed nieznanym to naturalny stan, a rolą dorosłych jest pomóc dzieciom zmierzyć się ze szkolnymi obowiązkami, unikać sytuacji stresujących i sprawić aby młodzi ludzie łatwiej odnosili sukcesy. To od nich zależy, czy dzieci będą pozytywnie myślały o wyzwaniach, które ich czekają – zwraca uwagę Bożena Janicka, lekarka rodzinna i prezes Porozumienia Pracodawców Ochrony Zdrowia.  

Zanim rok szkolny rozpocznie się na całego warto przypomnieć, co najbardziej potrzebne jest młodemu człowiekowi do dobrego funkcjonowania, a czego powinien unikać.

Stres szkolny, niedostrzegane cierpienie dzieci 

Śniadanie to podstawa!

Bez względu na wiek, każde dziecko powinno zjeść śniadanie jeszcze przed wyjściem do szkoły, a także mieć zapewniony odpowiedni posiłek w ciągu dnia. Nie wypuszczaj więc dziecka z domu bez pierwszego, ale także i drugiego śniadania (zapakowanego na wynos). Najlepiej, aby było ono urozmaicone warzywami i owocami – dołóż do kanapki sałatę, zapakuj do śniadaniówki jabłko albo inny ulubiony owoc. 

Fot. PAP

Dieta wegańska dla dzieci to nie najlepszy pomysł

Rodzice, którzy bez wsparcia lekarza i dietetyka żywią małe dzieci wyłącznie produktami roślinnymi, narażają je na wiele niebezpieczeństw. Bezpieczniejsza jest dieta wegetariańska.

Pamiętajmy, że wielkimi krokami zbliża się jesień - okres obniżonej odporności. Warto zadbać o nią odpowiednią dietą. Pilnujmy, by dziecko nie zabierało do szkoły chipsów czy słodkich napojów, tylko żywność bogatą w witaminy i mikroelementy. 

Lekarze ostrzegają, że spożywanie cukru w nadmiarze prowadzi do poważnych chorób m.in. próchnicy, otyłości i cukrzycy. Szacuje się, że większość osób z nadwagą spożywa ponad 60 gramów cukru dziennie  - to jest około 12 łyżeczek! Często jest to cukier niewidoczny gołym okiem, zawarty w przetworzonych produktach. Np. jedna mała puszka popularnego wśród młodzieży gazowanego napoju zawiera 7 łyżeczek cukru, a szklanka wody smakowej – 3. Warto pamiętać, że najzdrowszym napojem jest zwykła niegazowana woda mineralna. Zaleca się, aby w ciągu dnia wypijać jej nawet dwa litry.

Nie zwalniaj dziecka z WF-u jeśli nie musisz

Niemal każdy uczeń spędza nad książkami i przed komputerem wiele godzin dziennie nie znajdując już czasu na ruch, który jest niezbędny do prawidłowego rozwoju zarówno fizycznego, jak i psychicznego. 

Rys. Krzysztof Rosiecki

Gry z przemocą - jak wpływają na dzieci?

Intensywne granie w gry zawierające przemoc może wpłynąć na wzrost agresywnego zachowania. Ryzyko jest większe dla małych dzieci. Ważne jest jednak to, w jakiej grupie funkcjonuje dziecko i czy ma dobre kontakty z otoczeniem.

Specjaliści przypominają, że brak ruchu grozi nie tylko skrzywieniem kręgosłupa, wadami postawy i brakiem ogólnej kondycji, ale także gorszym samopoczuciem i słabszą koncentracją. Naukowcy dawno już dowiedli, że regularna aktywność fizyczna pozytywnie wpływa na funkcje poznawcze – m.in. myślenie, zapamiętywanie i przetwarzanie informacji. Ponadto sport ma korzystny wpływ na kształtowanie postaw i zachowań. Aktywne dzieci lepiej pracują w grupie, lepiej radzą sobie z porażkami, wykazują się większą cierpliwością i rozumieją, że na nagrodę za wysiłek trzeba czasem poczekać. 

Tymczasem – jak wynika ze statystyk (m.in. raportów NIK) blisko jedna trzecia młodzieży unika lekcji wychowania fizycznego. Przyczyniają się niestety do tego często sami dorośli wystawiając dzieciom nieuzasadnione zwolnienia z zajęć WF.

- Człowiek, który w dzieciństwie unika ruchu może stać się w przyszłości niepełnosprawnym dorosłym – ostrzega Bożena Janicka. 

Dlatego, jeśli tylko nie ma poważnych przeciwwskazań zdrowotnych dziecko powinno uczestniczyć w lekcjach wychowania fizycznego. 

Zadbaj o sen dziecka

Nie wolno zapominać także o odpowiednim wypoczynku, bowiem sen służy efektywnej nauce tak samo jak ruch i właściwa dieta. Naukowcy są zgodni co do tego, że aby mózg mógł się prawidłowo rozwijać musi się regenerować. To szczególnie ważne w przypadku dzieci i nastolatków. 

Ile powinno spać dziecko?

  • 6-latki – ok. 11 godzin
  • 12-latki – min. 8 godzin

- Dzieci, które śpią za krótko często bywają nerwowe i rozdrażnione. Mają problemy z koncentracją i nie potrafią się skupić na lekcji. Ważne są także warunki, w których zasypia dziecko. To powinno być łóżko, w przewietrzonym  wcześniej  pokoju i absolutnie nie przed telewizorem - przypomina lekarka. 

Sprawdzaj plecak swojego dziecka

To porada szczególnie ważna dla rodziców młodszych uczniów, bowiem już nawet pierwszaki noszą wyjątkowo ciężkie plecaki wypełnione książkami, jedzeniem i... zabawkami. 

Pamiętaj! Maksymalna waga plecaka nie powinna przekraczać 20 proc. wagi ciała dziecka. Dlatego warto co wieczór sprawdzić dziecku plecak.  

Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki

Plecak na kółkach lepszy niż zwykły

Dziecko ma ciężki tornister? Plecak na kółkach jest lepszym wyborem - pomoże mu uniknąć nadmiernego wysiłku oraz bólu pleców. To nie tylko intuicyjne przekonanie, a wiedza!

Specjaliści przypominają także, aby zwracać uwagę na to jaki plecak kupujemy dla swojego ucznia, bowiem negatywne skutki noszenia źle dopasowanego plecaka dla dzieci młodszych są dużo bardziej groźne niż dla nastolatków. 

- Kręgosłup człowieka kształtuje się do 21. roku życia. Jednak im młodsze dziecko tym skutki obciążeń mogą być bardziej negatywne. Naciski na powierzchnie części wzrostowych kości mogą powodować zaburzenia w ich rośnięciu - mówi dr Michał Rutkowski ze szpitala Żagiel Med w Lublinie.

Okazuje się, że już uczniowie podstawówek cierpią na bóle kręgosłupa, zwłaszcza w odcinku lędźwiowym i szyjnym. Często dochodzi u nich także do zmian w obrębie klatki piersiowej. Takie dolegliwości mogą z czasem doprowadzić do poważnych schorzeń kręgosłupa, kłopotów z kolanami, a nawet z układem oddechowym. 

- Zbyt ciężki plecak powoduje zmiany przeciążeniowe kręgosłupa objawiające się bólami w miejscach najbardziej obciążanych, czyli na przejściach poszczególnych krzywizn kręgosłupa. Natomiast noszenie plecaka na jednym pasku powoduje boczne skrzywienia i nieprawidłową rotację ciała, co skutkować może wysuwaniem się krążków międzytrzonowych kręgosłupa i uciskiem na struktury nerwowe – ostrzega dr Michał Rutkowski. 

Najlepszą odpowiedzią na bolące plecy jest umiarkowany wysiłek fizyczny, który nie przeciąża kręgosłupa - może być to pływanie, jazda na rowerze czy bieganie, które wzmocnią mięśnie brzucha i mięśnie przykręgosłupowe. 

Bądź zawsze blisko, wspieraj dziecko w trudnych chwilach

Powrót do szkoły oznacza często zapowiedź ciężkiej pracy, ale nie musi kojarzyć się ze stresem. Rolą dorosłych jest zrobienie wszystkiego, aby tak się nie stało. Szczere rozmowy i zainteresowanie dzieckiem pozwolą wcześnie wychwycić niepokojące symptomy i zareagować -  jeśli tylko dzieje się coś złego. 

Fot. Kuba Kamiński/PAP

Kiedy z dzieckiem do psychologa?

Jak unikać niepotrzebnego stresu:

  • nie wywołuj w dziecku dodatkowego lęku, unikaj mówienia: koniec z komputerem, z piłką, z wyjściami do kolegów! Unikaj straszenia!
  • jeśli dziecko obawia się szkoły wybierzcie się razem na zakupy po szkolną wyprawkę, pozwól mu wybrać nowe zeszyty czy buty na zmianę  
  • w rozmowach o szkole akcentuj pozytywy, pokazuj mu to co przyjemne, przedstawiaj ją jako etap niezbędny do spełniania marzeń. 
  • zainicjuj rozmowę o zagrożeniach, które mogą się pojawić w szkole (przemoc rówieśnicza, uzależnienia, cyberprzemoc).
  • zapewnij dziecko o tym, że zawsze może na ciebie liczyć i że pomożesz mu w każdej trudnej sytuacji!

Monika Wysocka, zdrowie.pap.pl

Źródło: 

Porozumienie Pracodawców Ochrony Zdrowia

Autorka

Monika Grzegorowska

Monika Grzegorowska - O dziennikarstwie marzyła od dziecka i się spełniło. Od zawsze to było dziennikarstwo medyczne – najciekawsze i nie do znudzenia. Wstępem była obrona pracy magisterskiej o błędach medycznych na Wydziale Resocjalizacji. Niemal całe swoje zawodowe życie związała z branżowym Pulsem Medycyny. Od kilku lat swoją wiedzę przekłada na bardziej przystępny język w Serwisie Zdrowie PAP, co doceniono przyznając jej Kryształowe Pióro. Nie uznaje poranków bez kawy, uwielbia wieczory przy ogromnym stole z puzzlami. Życiowe baterie ładuje na koncertach i posiadówkach z rodziną i przyjaciółmi.

ZOBACZ TEKSTY AUTORKI

ZOBACZ PODOBNE

  • Adobe Stock

    Kiedy zacząć myć zęby dziecku?

    O higienę jamy ustnej dziecka należy dbać jeszcze przed wyrznięciem się pierwszego zęba, a ze szczoteczką do zębów i pastą zaznajamiać, zanim wyrośnie ono z pieluch. Samodzielność w myciu zębów owszem, ale pod czujnym okiem dorosłego i to dość długo.

  • Adobe Stock

    Niejadki. Kiedy trudności w jedzeniu mają podłoże sensoryczne

    Rzadko się nad tym zastanawiamy, ale posiłek to nie tylko smak, ale cała gama doznań sensorycznych wynikających z kolorów, zapachów, konsystencji, kompozycji na talerzu. Dzieci z nadwrażliwością zmysłów mogą czuć się przytłoczone tą kakofonią i w rezultacie jeść bardzo mało i bez urozmaicenia.

  • Adobe Stock

    Dysleksja rozwojowa: jej objawy pojawiają się już w przedszkolu!

    U dziecka z trudnościami w czytaniu i pisaniu, które nie otrzyma odpowiedniego wsparcia, nieuchronnie pojawiają się niepowodzenia szkolne, które z czasem mogą doprowadzić do rozwoju wtórnych zaburzeń emocjonalnych. Lepiej więc nie lekceważyć pierwszych objawów dysleksji rozwojowej u dzieci. Dobrze też pamiętać, że dysleksja nie uniemożliwia uzyskiwania wielkich nawet osiągnięć. W gronie dyslektyków znajdziemy I. Newtona, J.Ch. Andersena i Agatę Christie.

  • Rys. PAP/j. Turczyk

    Jak się lepiej uczyć? Jest kilka trików

    Ręka do góry - kto lubił, albo lubi chodzić do szkoły! Kto lubi spędzać całe godziny w ławkach, wkuwać nazwy rzek, daty bitew albo zapamiętywać, co ma płucotchawki, a co nibynóżki? Czy pojawi się las rąk, czy może niezręczna cisza? Można chyba postawić orzechy przeciwko kamykom, że przynajmniej wiele osób będzie trzymało ręce w dole. Tylko dlaczego?

NAJNOWSZE

  • Kongres Zdrowie Polaków

    6. edycja Kongresu „Zdrowie Polaków” już w najbliższy poniedziałek

    Patronat Serwisu Zdrowie

    Tegoroczna edycja Kongresu „Zdrowie Polaków odbędzie się pod hasłem „Nauka dla zdrowia społeczeństwa”. Serwis Zdrowie jest patronem medialnym wydarzenia. Wśród zaproszonych gości przedstawiciele świata medycyny, nauki, polityki.

  • Cukrzyca typu 1 – przyczyny i objawy

  • Uzależnienia u dzieci i młodzieży – na co należy zwrócić uwagę?

  • Sprawdź, czy nie tracisz wzroku – prosty test

  • Kiedy zacząć myć zęby dziecku?

  • Adobe Stock

    Operacja bariatryczna to coś więcej niż zmiana budowy przewodu pokarmowego

    W operacji bariatrycznej chodzi naprawdę o coś więcej niż zmniejszenie rozmiaru ciała, do którego pacjent przez lata potrafi się przyzwyczaić. Otyłość to choroba, którą bezwzględnie należy leczyć wszystkimi dostępnymi metodami, bo szerzy spustoszenie w organizmie. To nie jest wybór chorego – zaznacza prof. Wojciech Lisik chirurg bariatra, transplantolog. Wyjaśnia, na czym polega zabieg i jakiej recepty osobie z otyłością absolutnie wystawić nie można.

  • CRM – zespół sercowo-nerkowo-metaboliczny. Nowe spojrzenie na szereg schorzeń

  • HIV: kiedyś drżeliśmy, dziś ignorujemy