Zdrowie na wyciągnięcie ręki i nogi

Rusz się! Nie zgadniesz, ile korzyści dla zdrowia może dać najzwyklejszy spacer. We Francji ćwiczenia są już przepisywane zamiast leków - na receptę.

Fot. Jacek Turczyk/PAP
Fot. Jacek Turczyk/PAP

Uważaj! Skoro czytasz ten tekst, to najpewniej znaczy, że od dłuższego czasu siedzisz przed komputerem albo też w nienaturalnej pozie pochylasz głowę nad ekranem swojego smartfona.

Jeśli regularnie i przez wiele godzin w ciągu dnia spędzasz w ten sposób czas i nie robisz co godzinę choćby pięciu minut przerwy na odpoczynek, połączony z jakąś formą aktywności fizycznej, to wiedz, że znacząco zwiększasz ryzyko zapadnięcia na jedną z wielu groźnych chorób przewlekłych i po prostu skracasz sobie życie.

Jak nie umrzeć przedwcześnie? 

Fakty są takie, że ponad 33 proc. wszystkich zgonów na świecie spowodowanych jest przez dziesięć głównych czynników ryzyka, wśród których wysokie, czwarte miejsce zajmuje siedzący tryb życia.

W tym mrocznym rankingu, opracowanym przez ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), pierwsze miejsce zajmuje nadciśnienie tętnicze, a kolejne dwa – palenie papierosów oraz podwyższony poziom glukozy we krwi. Na piątym miejscu znalazła się nadmierna masa ciała (nadwaga i otyłość). Nie sposób nie zauważyć, że na wszystkie wymienione wyżej czynniki ryzyka (i większość pozostałych) mamy duży wpływ, poprzez nasz styl życia.

Dlatego w Polsce i na świecie pojawia się coraz więcej inicjatyw, które mają odciągnąć ludzi od ekranów telewizorów i telefonów.

PAP

Ruch a mózg: chcesz mieć dobrą pamięć? Ćwicz jak najwięcej!

Przybywa dowodów, że aktywność fizyczna to doskonały sposób na zachowanie i polepszenie funkcji poznawczych. Przynajmniej u osób, które są w grupie ryzyka rozwinięcia zaburzeń funkcji poznawczych z racji wieku – mają 50 lat i więcej.

Lekarze i eksperci ds. kultury fizycznej przekonują bowiem, że aby odnieść duże korzyści dla zdrowia nie trzeba wcale podejmować wielkiego wysiłku, ani uprawiać sportu wyczynowo. Wystarczy tylko co jakiś czas wstać z krzesła i ruszyć piechotą przed siebie. Dosłownie.

Spacerkiem po zdrowie

- Naukowcy szacują, że nawet 25 proc. przypadków raka piersi, 27 proc. zachorowań na cukrzycę (typu 2) i 20 proc. przypadków choroby wieńcowej spowodowanych jest przez siedzący tryb życia. Tymczasem z badań wynika, że Polacy należą do najmniej aktywnych fizycznie populacji w Unii Europejskiej. Musimy spróbować to zmienić – mówi Anna Plucik-Mrożek, lekarka zaangażowana w realizację projektu edukacyjnego „Spacer po zdrowie”, współfinansowanego w ramach Narodowego Programu Zdrowia, którego celem jest zachęcenie Polaków do podejmowania codziennej aktywności fizycznej.

W ramach tego projektu, w sposób szczególny promowana jest najprostsza i dostępna niemal dla każdego forma ruchu – czyli spacer. Eksperci przekonują bowiem, że już 30 minut spaceru dziennie ma zbawienny wpływ na zdrowie człowieka, niezależnie od wieku i stanu zdrowia.

- Już 30 minut marszu dziennie może zmniejszyć objawy depresji aż o 36 proc. Nieco więcej, bo 60 minut spaceru dziennie, zmniejsza ryzyko otyłości o 50 proc. Do tego, dwie godziny marszu tygodniowo redukują ryzyko udaru mózgu o 30 proc. A 3,5 tys. kroków dziennie zmniejsza ryzyko rozwoju cukrzycy o 29 proc. – wylicza Anna Plucik-Mrożek, która od lat propaguje w Polsce tzw. fitness medyczny (znany na całym świecie pod hasłem Exercise is Medicine).

Rys.Krzysztof "Rosa" Rosiecki

W jaki sposób mogą ćwiczyć chorzy na raka?

Basen i siłownia na receptę

Oczywiście na tym korzyści dla zdrowia wynikające z ruchu się nie kończą. Naukowcy wskazali ich łącznie około setki. Dodajmy tylko, że już cztery godziny spaceru tygodniowo zmniejszają ryzyko złamań kości udowej o 45 proc. (to dość częsta przypadłość związana z powszechnie występującą osteoporozą). Co jednak najważniejsze, stwierdzono, że 75 minut szybkiego marszu tygodniowo może nam wydłużyć życie aż o 2 lata.

Nic dziwnego, że we Francji (konkretnie w miejscowości Biarritz) od początku tego roku ruszył pilotażowy program leczenia chorób przewlekłych przez sport. W ramach tego programu, lekarze wypisują tam wielu pacjentom na receptę ćwiczenia zamiast leków. Taką receptą może być np. skierowanie na siłownię, basen lub do fitness klubu. Za realizację recepty płaci francuska Krajowa Kasa Chorych.

Zainwestuj w dobre buty

Jak zatem można skłonić Polaków do codziennych spacerów lub podejmowania innego rodzaju ćwiczeń? Problem braku ruchu dotyczy zwłaszcza ludzi starszych.

PAP/Zdjęcie ilustracyjne

Jakie ćwiczenia dla seniora?

Ruch to zdrowie - to wiedzą wszyscy. Tylko jaką aktywność wybrać dla seniora, by mu nie zaszkodzić? To zależy od jego stanu.

- Seniorzy często szukają wymówek, w stylu: zdrowie mi na to nie pozwala, w moim wieku to już nie wypada. A prawda jest taka, że najczęściej są oni, jak zresztą i większość z nas, po prostu ruchowymi „leniuszkami”. Wiem, że niełatwo jest zmieniać stare nawyki i zorganizować sobie czas tak, aby uprawiać regularną aktywność fizyczną, ale naprawdę warto podjąć ten wysiłek. Nauka ma już naprawdę silne dowody na to, że stan naszego zdrowia w około 60 proc. zależy od stylu życia. Aktywność fizyczna stanowi jeden z jego głównych elementów – mówi prof. Ewa Kozdroń, z warszawskiej Akademii Wychowania Fizycznego.

Podkreśla, że większość chorób nie dyskwalifikuje ludzi od podejmowania aktywności fizycznej. Konieczne jest tylko dobranie odpowiedniego rodzaju ćwiczeń do danej choroby, oczywiście pod nadzorem lekarza. Ale najlepiej postawić na spacery.

- Podstawowa sprawa to zakup dobrych butów, takich w których będzie się nam chciało chodzić – mówi prof. Ewa Kozdroń.

Zachęca też wszystkich, zwłaszcza seniorów do korzystania z coraz bardziej powszechnych siłowni plenerowych.

Jak się ruszać, by wzmocnić zdrowie?

- Ruch jest lekiem i to plejotropowym, to znaczy, że jego działanie jest wielokierunkowe, kompleksowe i wszechstronne, poprawiające ogólny stan zdrowia. Farmakoterapia nie jest w stanie zastąpić ruchu. Zalecam więc regularną, umiarkowaną aktywność fizyczną każdemu. Najlepsze efekty daje od 30 do 90 minut ćwiczeń dziennie – mówi prof. Artur Mamcarz, kardiolog z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Fot. PAP/ Zdjęcie ilustracyjne

Jak uprawiać sport, by sobie nie zaszkodzić?

Niemal 45 proc. osób uprawiających sport doświadcza poważnych kontuzji i przeciążeń – wynika z najnowszego badania opinii. - Sport to zdrowie, ale pod pewnymi warunkami – wyjaśnia dr Marek Kiljański, Prezes Polskiego Towarzystwa Fizjoterapii.

Profesor podkreśla, że najlepsze są takie formy aktywności fizycznej, które sprawiają nam przyjemność.

Nie lubisz siłowni czy biegania? Nie ma problemu. Każdy może znaleźć taką formę ruchu, którą będzie lubić. 

Wiktor Szczepaniak (www.zdrowie.pap.pl)

ZOBACZ PODOBNE

  • Co się dzieje z ciałem zanurzonym w wodzie

    Wodolecznictwo przeżywa renesans i jest stosowane w różnych dolegliwościach – od schorzeń skóry po depresję. Zanurzeniu w wodzie towarzyszyć może zarówno ukojenie, jak i szok czy euforia. Duże znaczenie dla zdrowia mają przy tym zawarte w wodzie sole i drobnoustroje. Warto o tym pamiętać, nim zdecydujemy się na kąpiel w morzu czy strumieniu.

  • AdobeStock

    Pozbądź się presji, ruszaj się dla przyjemności

    Jest dobra wiadomość - nie musimy codziennie robić 10 tys. kroków i „zaliczać” kilka treningów w tygodniu, aby być zdrowym. Specjaliści obalają ten popularny mit i przekonują, że każda forma aktywności fizycznej ma pozytywny wpływ na zdrowie, niezależnie od wieku i aktualnej kondycji.

  • Adobe Stock/Robert Przybysz

    Ćwicz dla siebie i dziecka

    Aktywność fizyczna przyszłej mamy to inwestycja w zdrowie nie tylko jej własne, ale również dziecka. To lepsze samopoczucie, zmniejszone ryzyko powikłań ciążowych i korzystniejszy przebieg porodu. Nawet gdy ciąża nie przebiega książkowo, odchodzi się w tej chwili od tzw. reżimu łóżkowego i nie zaleca leżenia, choć każdą sytuację należy skonsultować z lekarzem. Jakie są korzyści z ćwiczeń w ciąży, wyjaśniają specjaliści ginekologii i neonatologii.

  • Adobe Stock

    Ruch w ciąży

    Ciąża wcale nie wyklucza ruchu, wręcz przeciwnie. Kobiety o prawidłowym przebiegu ciąży powinny podejmować umiarkowaną aktywność fizyczną 3–5 razy w tygodniu, łącznie co najmniej 150 minut sportów, które nie grożą upadkiem i urazem, jak spacery, basen, joga czy pilates – zaznacza mgr Katarzyna Kowalska, fizjoterapeutka uroginekologiczna z warszawskiego Szpitala Specjalistycznego im. Świętej Rodziny. Wyjaśnia też, dlaczego kobieta w tym czasie powinna unikać pewnych ćwiczeń mięśni brzucha.

NAJNOWSZE

  • AdobeStock

    Pierwsza szczepionka na rzeżączkę od sierpnia w Anglii

    W Europie rośnie liczba zakażeń przenoszonych drogą płciową. W Anglii w 2023 roku odnotowano ponad 85 tys. zachorowań na rzeżączkę – najwięcej od 1918 roku. W obliczu tak gwałtownego wzrostu liczby zakażeń kraj jako pierwszy na świecie zdecydował się wprowadzić szczepionkę przeciwko tej chorobie wenerycznej.

  • Powiększone węzły chłonne – czy jest się czego bać?

  • Polacy wierzą w związki na całe życie, choć jest i drugie dno

  • Choroby są demokratyczne - na raka może zachorować nawet prezydent

  • Świadomość śmierci dana człowiekowi

  • AdobeStock

    Kryzys wieku średniego – prawda czy mit?

    Choć tzw. kryzys wieku średniego nie jest jeszcze do końca zbadany, dla niektórych może być realnym doświadczeniem – sugerują amerykańskie badania. Nawet jeśli w zjawisku tym więcej mitu niż prawdy, eksperci radzą, aby zwracać uwagę na niepokojące odczucia czy objawy, by móc skorzystać z odpowiedniego wsparcia – a z czasem poziom szczęścia często rośnie.

  • Co się dzieje z ciałem zanurzonym w wodzie

Serwisy ogólnodostępne PAP