Zdrowie na wyciągnięcie ręki i nogi

Rusz się! Nie zgadniesz, ile korzyści dla zdrowia może dać najzwyklejszy spacer. We Francji ćwiczenia są już przepisywane zamiast leków - na receptę.

Fot. Jacek Turczyk/PAP
Fot. Jacek Turczyk/PAP

Uważaj! Skoro czytasz ten tekst, to najpewniej znaczy, że od dłuższego czasu siedzisz przed komputerem albo też w nienaturalnej pozie pochylasz głowę nad ekranem swojego smartfona.

Jeśli regularnie i przez wiele godzin w ciągu dnia spędzasz w ten sposób czas i nie robisz co godzinę choćby pięciu minut przerwy na odpoczynek, połączony z jakąś formą aktywności fizycznej, to wiedz, że znacząco zwiększasz ryzyko zapadnięcia na jedną z wielu groźnych chorób przewlekłych i po prostu skracasz sobie życie.

Jak nie umrzeć przedwcześnie? 

Fakty są takie, że ponad 33 proc. wszystkich zgonów na świecie spowodowanych jest przez dziesięć głównych czynników ryzyka, wśród których wysokie, czwarte miejsce zajmuje siedzący tryb życia.

W tym mrocznym rankingu, opracowanym przez ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), pierwsze miejsce zajmuje nadciśnienie tętnicze, a kolejne dwa – palenie papierosów oraz podwyższony poziom glukozy we krwi. Na piątym miejscu znalazła się nadmierna masa ciała (nadwaga i otyłość). Nie sposób nie zauważyć, że na wszystkie wymienione wyżej czynniki ryzyka (i większość pozostałych) mamy duży wpływ, poprzez nasz styl życia.

Dlatego w Polsce i na świecie pojawia się coraz więcej inicjatyw, które mają odciągnąć ludzi od ekranów telewizorów i telefonów.

PAP

Ruch a mózg: chcesz mieć dobrą pamięć? Ćwicz jak najwięcej!

Przybywa dowodów, że aktywność fizyczna to doskonały sposób na zachowanie i polepszenie funkcji poznawczych. Przynajmniej u osób, które są w grupie ryzyka rozwinięcia zaburzeń funkcji poznawczych z racji wieku – mają 50 lat i więcej.

Lekarze i eksperci ds. kultury fizycznej przekonują bowiem, że aby odnieść duże korzyści dla zdrowia nie trzeba wcale podejmować wielkiego wysiłku, ani uprawiać sportu wyczynowo. Wystarczy tylko co jakiś czas wstać z krzesła i ruszyć piechotą przed siebie. Dosłownie.

Spacerkiem po zdrowie

- Naukowcy szacują, że nawet 25 proc. przypadków raka piersi, 27 proc. zachorowań na cukrzycę (typu 2) i 20 proc. przypadków choroby wieńcowej spowodowanych jest przez siedzący tryb życia. Tymczasem z badań wynika, że Polacy należą do najmniej aktywnych fizycznie populacji w Unii Europejskiej. Musimy spróbować to zmienić – mówi Anna Plucik-Mrożek, lekarka zaangażowana w realizację projektu edukacyjnego „Spacer po zdrowie”, współfinansowanego w ramach Narodowego Programu Zdrowia, którego celem jest zachęcenie Polaków do podejmowania codziennej aktywności fizycznej.

W ramach tego projektu, w sposób szczególny promowana jest najprostsza i dostępna niemal dla każdego forma ruchu – czyli spacer. Eksperci przekonują bowiem, że już 30 minut spaceru dziennie ma zbawienny wpływ na zdrowie człowieka, niezależnie od wieku i stanu zdrowia.

- Już 30 minut marszu dziennie może zmniejszyć objawy depresji aż o 36 proc. Nieco więcej, bo 60 minut spaceru dziennie, zmniejsza ryzyko otyłości o 50 proc. Do tego, dwie godziny marszu tygodniowo redukują ryzyko udaru mózgu o 30 proc. A 3,5 tys. kroków dziennie zmniejsza ryzyko rozwoju cukrzycy o 29 proc. – wylicza Anna Plucik-Mrożek, która od lat propaguje w Polsce tzw. fitness medyczny (znany na całym świecie pod hasłem Exercise is Medicine).

Rys.Krzysztof "Rosa" Rosiecki

W jaki sposób mogą ćwiczyć chorzy na raka?

Basen i siłownia na receptę

Oczywiście na tym korzyści dla zdrowia wynikające z ruchu się nie kończą. Naukowcy wskazali ich łącznie około setki. Dodajmy tylko, że już cztery godziny spaceru tygodniowo zmniejszają ryzyko złamań kości udowej o 45 proc. (to dość częsta przypadłość związana z powszechnie występującą osteoporozą). Co jednak najważniejsze, stwierdzono, że 75 minut szybkiego marszu tygodniowo może nam wydłużyć życie aż o 2 lata.

Nic dziwnego, że we Francji (konkretnie w miejscowości Biarritz) od początku tego roku ruszył pilotażowy program leczenia chorób przewlekłych przez sport. W ramach tego programu, lekarze wypisują tam wielu pacjentom na receptę ćwiczenia zamiast leków. Taką receptą może być np. skierowanie na siłownię, basen lub do fitness klubu. Za realizację recepty płaci francuska Krajowa Kasa Chorych.

Zainwestuj w dobre buty

Jak zatem można skłonić Polaków do codziennych spacerów lub podejmowania innego rodzaju ćwiczeń? Problem braku ruchu dotyczy zwłaszcza ludzi starszych.

PAP/Zdjęcie ilustracyjne

Jakie ćwiczenia dla seniora?

Ruch to zdrowie - to wiedzą wszyscy. Tylko jaką aktywność wybrać dla seniora, by mu nie zaszkodzić? To zależy od jego stanu.

- Seniorzy często szukają wymówek, w stylu: zdrowie mi na to nie pozwala, w moim wieku to już nie wypada. A prawda jest taka, że najczęściej są oni, jak zresztą i większość z nas, po prostu ruchowymi „leniuszkami”. Wiem, że niełatwo jest zmieniać stare nawyki i zorganizować sobie czas tak, aby uprawiać regularną aktywność fizyczną, ale naprawdę warto podjąć ten wysiłek. Nauka ma już naprawdę silne dowody na to, że stan naszego zdrowia w około 60 proc. zależy od stylu życia. Aktywność fizyczna stanowi jeden z jego głównych elementów – mówi prof. Ewa Kozdroń, z warszawskiej Akademii Wychowania Fizycznego.

Podkreśla, że większość chorób nie dyskwalifikuje ludzi od podejmowania aktywności fizycznej. Konieczne jest tylko dobranie odpowiedniego rodzaju ćwiczeń do danej choroby, oczywiście pod nadzorem lekarza. Ale najlepiej postawić na spacery.

- Podstawowa sprawa to zakup dobrych butów, takich w których będzie się nam chciało chodzić – mówi prof. Ewa Kozdroń.

Zachęca też wszystkich, zwłaszcza seniorów do korzystania z coraz bardziej powszechnych siłowni plenerowych.

Jak się ruszać, by wzmocnić zdrowie?

- Ruch jest lekiem i to plejotropowym, to znaczy, że jego działanie jest wielokierunkowe, kompleksowe i wszechstronne, poprawiające ogólny stan zdrowia. Farmakoterapia nie jest w stanie zastąpić ruchu. Zalecam więc regularną, umiarkowaną aktywność fizyczną każdemu. Najlepsze efekty daje od 30 do 90 minut ćwiczeń dziennie – mówi prof. Artur Mamcarz, kardiolog z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Fot. PAP/ Zdjęcie ilustracyjne

Jak uprawiać sport, by sobie nie zaszkodzić?

Niemal 45 proc. osób uprawiających sport doświadcza poważnych kontuzji i przeciążeń – wynika z najnowszego badania opinii. - Sport to zdrowie, ale pod pewnymi warunkami – wyjaśnia dr Marek Kiljański, Prezes Polskiego Towarzystwa Fizjoterapii.

Profesor podkreśla, że najlepsze są takie formy aktywności fizycznej, które sprawiają nam przyjemność.

Nie lubisz siłowni czy biegania? Nie ma problemu. Każdy może znaleźć taką formę ruchu, którą będzie lubić. 

Wiktor Szczepaniak (www.zdrowie.pap.pl)

ZOBACZ PODOBNE

  • Adobe

    Pod powierzchnią: nurkowanie a zdrowie

    Wyobraź sobie świat ciszy i barwnych raf – nurkowanie rekreacyjne pozwala doświadczać nieważkości i odkrywać nieznane. Jednak zanim zanurzymy się w błękit, warto zadać pytanie: czy nasze zdrowie jest gotowe na takie wyzwanie? 

  • zdj. AdobeStock

    Taniec jest dobry dla mózgu

    Taniec jest fantastycznym ćwiczeniem nie tylko dla naszego ciała, ale i dla mózgu. Rytmiczne ruchy i skoordynowane wykonywanie choreografii wymagają koncentracji, planowania i pamięci, co stymuluje różne obszary mózgu – opowiada neurobiolożka i neuropsycholożka dr Ilona Kotlewska.

  • Adobe

    10 rzeczy, które warto wiedzieć o pływaniu

    Pływanie to nie tylko wakacyjna przyjemność, ale również jedna z najczęściej polecanych aktywności fizycznych – i to dla ludzi w każdym wieku. Od dzieci po seniorów, coraz więcej osób wybiera aktywność w wodzie jako sposób na zdrowie, formę i relaks. A wpływ pływania na zdrowie fizyczne i psychiczne badają naukowcy. Oto co udało im się ustalić.

  • AdobeStock

    Pomedytuj na zdrowie

    Medytacja bywa uznawana za drogę do spokoju ducha i lepszego zrozumienia samego siebie. Zdaniem niektórych może także wspomagać leczenie (choć z pewnością nie stanowi zastępstwa dla leków i terapii). Niestety, mimo licznych badań nauka nadal nie oferuje tu jednoznacznie twierdzącej odpowiedzi. Niezależnie od tego popularność medytacji i uważności rośnie.

NAJNOWSZE

  • AdobeStock

    Ludzkie ciało z termostatem

    Temperatura ludzkiego ciała w spoczynku jest stabilna nawet przy zmianach temperatury otoczenia. Termostat, który wewnętrznie ją reguluje, znajduje się w mózgu, w podwzgórzu. Nie jest jednak niezawodny – czasem dochodzi do przegrzania organizmu, czyli hipertermii, której najwyższym stopniem jest udar cieplny.

  • WHO ostrzega przed upałami: zachowaj chłodną głowę

  • Proste zasady na upalne dni

  • Trwają prace nad szczepionką przeciw „amebie zjadającej mózg”

  • Czarny bez – superfood czy toksyczna pułapka?

  • AdobeStock

    Dieta planetarna wydłuża życie

    Coraz więcej badań potwierdza, że sposób, w jaki się żywimy, może znacząco wpływać na tempo starzenia się organizmu oraz na jakość życia w starszym wieku. W kontekście starzejącego się społeczeństwa naukowcy zwracają szczególną uwagę na tzw. zdrowe starzenie się, czyli takie, które pozwala jak najdłużej zachować sprawność fizyczną, psychiczną i poznawczą, przy jednoczesnym braku poważnych chorób przewlekłych - mówi dr Katarzyna Wolnicka, ekspertka think tanku Żywność dla Przyszłości Interdyscyplinarnego Centrum Analiz i Współpracy.

  • Nowy wariant koronawirusa w Europie

  • Dlaczego tak bardzo lubimy bób?

Serwisy ogólnodostępne PAP