Bądź zawsze na bieżąco
z Serwisem Zdrowie!

Zapisz się na nasze powiadomienia, a nie ominie Cię nic, co ważne i intrygujące w tematyce zdrowia.

Justyna Wojteczek
redaktor naczelna zdrowie.pap.pl

Do góry
15.11.2019 , 12:54 Aktualizacja: 15.11.2019, 17:30

Można być otyłym i niedożywionym?

To FAKT! Niedożywienie nie zawsze jest związane z wychudzeniem; można mieć nadwagę lub być wręcz otyłym i jednocześnie niedożywionym. Dzieje się tak wtedy, gdy posiłki obfitują w kalorie, ale są ubogie pod względem wartości odżywczych. Niedożywienie często jest też efektem i objawem wielu chorób.

Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki

Zatem otyłość i niedożywienie mogą iść w parze. W wyniku jednorodnej diety, wysokocukrowej i wysokotłuszczowej tworzą się niedobory białek, witamin, żelaza, wapnia i innych pierwiastków. Jeżeli chcesz schudnąć, nie sięgaj po modne „diety cud”, które są najczęściej niezbilansowane pod względem zawartości potrzebnych dla zdrowia (i urody) składników. Co gorsza, tego rodzaju diety nie tylko wyrabiają złe nawyki żywieniowe, ale mogą też pogłębiać towarzyszące otyłości choroby, np. niewydolność nerek, wątroby, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca typu 2.

Poznaj triadę badań, które warto robić raz w roku

Niedożywiona osoba jest osłabiona nie tylko fizycznie, ale i psychicznie, co nie sprzyja wytrwałości w stosowaniu diety, a także predysponuje do depresji.

Niedożywienie towarzyszy też wielu chorobom. Jest na przykład powszechnym problemem pacjentów z nowotworami; jak wskazują autorzy poglądowej pracy na temat niedożywienia w chorobach nowotworowych opublikowanej w „Medycynie Paliatywnej” niedożywienie stwierdza się u zdecydowanej większości chorych przyjmowanych na oddziały onkologiczne. Stanowi to – podkreślają – istotny problem kliniczny dla zespołu terapeutycznego, bowiem niedożywienie pogarsza wyniki leczenia; co więcej, może też być powodem niezastosowania niektórych terapii.

- Nieprawidłowy metabolizm człowieka wynikający ze stanów zapalnych, z choroby nowotworowej, urazu, długotrwałego leczenia, powoduje, że zdrowe komórki potrzebują dużo energii i organizm pobiera w tym celu  najlepsze paliwo. Niestety, nie z tkanki tłuszczowej, choć wszyscy tego właśnie byśmy chcieli, tylko z mięśni – tłumaczy lek. med. Piotr Klimczuk z Opolskiego Centrum Onkologii. -  Proszę spojrzeć na osoby po wypadkach, z urazem głowy czy centralnego układu nerwowego: one najczęściej w krótkim czasie bardzo tracą na wadze. Bo organizm działa wtedy według zasady: „wszystkie ręce na pokład”, by uratować układ nerwowy, a do tego potrzebna jest energia, i to nie ta z tłuszczu, lecz z mięśni – tłumaczy.

Niedożywienie: sygnały ostrzegawcze

Lekarz zwraca uwagę na pewne sygnały ostrzegawcze, które mogą świadczyć o niedożywieniu. Pierwszym jest osłabienie. Na przykład, jeśli „puszysta” kobieta nie może unieść siatki, ma kłopot, żeby wstać z krzesła, jeśli postawny mężczyzna męczy się przy chodzeniu, to znaczy, że dzieje się coś niedobrego. 

- Jeśli kobieta nadal nosi szeroką sukienkę, ale ręce ma wiotkie, zanikł zarys bicepsów, wszystko ją męczy, to znaczy że traci mięśnie i gdzieś jest tego przyczyna – dodaje lekarz. 

Niedożywienie powoduje też problemy z koordynacją ruchową, zwłaszcza u osób starszych, zaburzenia funkcji poznawczych, pamięci.

Ważne, by tego rodzaju sygnałów nie lekceważyć i podjąć próbę wyjaśnienia, co może być przyczyną tego rodzaju objawów. Możliwości jest mnóstwo: od najprostszej - nieprawidłowej diety, poprzez zaburzenia przyswajania składników z posiłków, zaburzenia hormonalne, przewlekły stan zapalny, po chorobę nowotworową. 

- Konieczna jest w takich przypadkach pogłębiona diagnostyka – podkreśla Piotr Klimczuk.

Jeśli lekarze podejrzewają niedożywienie, często zlecają badanie oznaczenia poziomu albumin w surowicy krwi. Zbyt niski poziom tych białek może wskazywać na niedożywienie.

- Poziom albumin nie jest wiodącym elementem w monitorowaniu leczenia żywieniowego, ale jest bardzo dobrym sygnałem, że coś dzieje się nie tak. Również gwałtowny i wyraźny spadek poziomu cholesterolu  wskazuje na to, że energia jest pobierana z naszych pokładów energetycznych, a nie z dostarczanego pożywienia” – zastrzega specjalista. 

W diagnostyce przyczyn niedożywienia pomocne są też badania układu pokarmowego – gastroskopia, kolonoskopia lub proste i nieinwazyjne, a wciąż niedoceniane badanie kału na krew utajoną. To ostatnie w niektórych krajach uważane jest za tak samo skuteczne w wykrywaniu nowotworów jelita grubego jak profilaktyczna kolonoskopia

Monika Wysocka, zdrowie.pap.pl

Źródło: A. Tokajuk, H. Car, M. Z. Wojtukiewicz: Problem niedożywienia w chorobie nowotworowej, Medycyna Paliatywna, 2015

Wypowiedzi z konferencji „Kwiatu kobiecości” dotyczącej kampanii diagnostyki raka jajnika, która odbyła się 14 listopada 2019 r w Warszawie
 

Id materiału: 1441

Najnowsze

 

Ta strona korzysta z plików cookie. Sprawdź naszą politykę prywatności, żeby dowiedzieć się więcej.